کلاف سردرگم مقابله با ویروس کرونا با شناسایی نوع جهش یافته آن در کشور پیچیده‌تر شد؛ طوری‌که علی‌رغم برخی برنامه‌ریزی‌ها برای انجام سفرهای نوروزی حالا به‌نظر می‌رسد چنین امکانی میسر نیست، طوری‌که سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا روز گذشته به ایسنا گفته «با توجه به‌شرایط فعلی بیماری و افت پروتکل‌های بهداشتی به‌نظر من سفرهای نوروزی تقریباً منتفی است.» از این روی بسیاری معتقدند تنها راه خروج از شرایط کنونی سرعت بخشیدن به عملیات واکسیناسیون است.
ناهید خداکرمی، رئیس کمیته سلامت شورای اسلامی شهر تهران روز گذشته در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: «همه دلسوزان و کارشناسان فریاد می‌زنند، واکسن تنها راه نجات از اپیدمی کروناویروس است، اما واکسن گران روسی قطره‌چکانی خریداری می‌شود و در خرید واکسن‌های ارزان‌تر و مورد تایید همچنان تعلل می‌شود.»
همچنین دراین‌باره محمدرضا ظفرقندی، رئیس سازمان نظام پزشکی کشور در حساب توئیتری خود نوشت: «موتاسیون و جهش مکرر در ویروس کرونا کنترل و درمان بیماری را مشکل می‌کند. مدل انگلیسی در استان‌های مختلف کشور درحال جولان و افزایش است. هرگونه تاخیر و ملاحظه در تهیه و توزیع واکسن عواقب جبران‌ناپذیری خواهد داشت.»
این درحالیست که محمدرضا محبوب‌فر، اپیدمیولوژیست در گفت‌وگویی با روزنامه همدلی معتقد است «شرایط اقتصادی و سیاسی موجود مانند گره‌های متصل به‌یکدیگر نه‌تنها امکان تهیه واکسن را با مشکل مواجه کرده است بلکه سبب شده اعمال مقررات منع رفع و آمد بین شهری به‌خوبی اجرا نشود.» و همه این گره‌های سیاسی و اقتصادی درحالی سبب‌ساز تداوم این مشکلات شده که کرونای موسوم به‌نوع انگلیسی آهسته آهسته دارد در کشور خودنمایی می‌کند.پراکندگی جغرافیایی این ویروس نشان می‌دهد که احتمالاً همه شهرهای ایران حالا در خطر مواجهه با آن هستند.
وزارت بهداشت در گزارش‌های اخیر خود اعلام کرده که موارد مبتلا به ویروس جهش یافته در استان‌های فارس، گیلان، سیستان‌وبلوچستان، ایلام، هرمزگان، مرکزی، آذربایجان شرقی، خراسان رضوی و جنوبی شناسایی شده است، این درحالیست که پیش از این هم مواردی در استان‌های تهران، البرز، قزوین و خوزستان مشاهده شده بود. با این وجود به‌گفته سیماسادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت تاکنون آزمایش 112نفر درباره مبتلا شدن آن‌ها به ویروس انگلیسی مثبت شده که از این میان 8نفر جان خود را از دست داده‌اند.
این درحالیست که پیش‌تر کیانوش جهان‌پور، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت به ایسنا گفته بود که «تعداد تست‌های توالی‌یابی ژنتیکی و آزمایشگاه‌هایی که می‌توانند آن را (تست تشخیص ویروس جهش یافته) انجام دهند محدود است. بنابراین قطعاً افراد مبتلا به کرونای انگلیسی بیش ازتعداد اعلامی است که به‌صورت قطعی شناسایی شده‌اند، ما فقط موارد قطعی شناسایی شده را که توالی‌یابی ژنتیکی برای‌شان انجام شده می‌توانیم اعلام کنیم.
از این روی به‌نظر می‌رسد از میان فوتی‌های اعلام شده در روزهای اخیر تعدادی از آن‌ها مربوط به ویروس جدید است که حالا دارد خودش را نشان می‌دهد. طوری‌که به‌گفته سیدمحمد علوی، معاون بهداشت علوم پزشکی اهواز فقط در این استان موارد بستری 90درصد و موارد مرگ نیز حدود 45درصد در مقایسه با هفته قبل(هفته آخر بهمن‌ماه) افزایش داشته است.
حالا این وضعیت سبب نگرانی بسیاری شده که معتقدند ما در یک شرایط خاصی قرار داریم و برای خروج از چنین وضعیتی به اقدامات موثر در عرصه سیاسی و اقتصادی نیاز است.در این‌باره محمدرضا محبوب‌فر، اپیدمیولوژیست به روزنامه همدلی می‌گوید: «به‌طور طبیعی در شرایط امروز باید منع عبور و مرور و ترددهای سراسری اعمال شود، حتی معتقدم امسال مردم عزیز ایران باید قید نوروز و تعطیلات آن را مانند سال گذشته بزنند، ستاد ملی مبارزه با کرونا و سایر نهادها از همین الان باید قوانین و مقررات سخت‌گیرانه‌ای را برای منع تردد بین شهری اجرا کنند، اما در ایران به‌دلیل شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی که زندگی مردم را متاثر کرده چنین امکانی فراهم نیست.»
وی با بیان این‌که «کشور در یک وضعیت تناقض‌گونه قرار دارد» ادامه می‌دهد: «وضعیت موجود چند وجهی است، نمی‌شود انتظار داشت که بدون پرداختن به‌مسائل سیاسی و اقتصادی، بیماری کرونا در کشور مهار شود. در شرایط موجود دائم پیام‌های ناامید کننده مخابره می‌شود که اصلاً خوب نیست، ما در شرایط عجیبی قرار داریم، طوری‌که هم نیاز به منع ترددهای سراسری داریم و هم امکان چنین اقدامی را نداریم، یا که برای تسریع عملیات واکسیناسیون، هم نیاز به واکسن داریم و هم امکان تامین آن را نداریم، به‌همین دلیل نیاز به تصمیماتی در عرصه سیاسی، اقتصادی و حوزه سلامت است تا مقداری امید به جامعه تزریق کند.»عضو انجمن علمی بهداشت محیط ایران ضمن اشاره به صدور برخی مجوزها برای مسافرت‌های نوروزی تصریح می‌کند:
«امروز شرایط جامعه به‌گونه‌ای شده است که مردم به یک نشاط روحی نیاز دارند تا احیا شوند، شما ملاحظه می‌کنید که ستاد ملی مبارزه با کرونا با وزارت میراث فرهنگی و گردشگری به این نتیجه رسیده‌اند که نوروز امسال سفرها با رعایت شرایط خاصی صورت بگیرد. البته این روش راهکار صحیحی نیست.»
محبوب‌فر با بیان این‌که «با توجه به‌شرایط اقتصادی مردم و همچنین وضعیت روحی نه‌چندان مناسبی که برای آن‌ها ایجاد شده است باید روند واکسیناسیون در کشور سریع‌تر شود.» وی یادآور می‌شود: «ما دیگر نمی‌توانیم تنها به مردم توصیه کنیم ترددهای شهری و بین شهری را به‌حداقل برسانند، برای این‌که مردم از حیث روانی، اجتماعی و اقتصادی در وضعیت بدی قرار دارند، از طرفی برخی کشورهای همسایه ایران تا بیش از 40درصد از جامعه خودشان را واکسینه کرده‌اند، عملیات گسترده واکسیناسیون سبب شده بخش عمده فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی آن‌ها تقریباً به‌شرایط نرمال برگردد. به‌نظرم تنها راه حل موجود در چنین شرایطی استفاده از واکسن است، اما متاسفانه در ایران سرعت واکسیناسیون به‌حدی پایین است که تاکنون یک درصد جمعیت هم واکسینه نشده است. با همین شرایط احتمالاً تا سال 1401 مردم ما درگیر ویروس کرونا هستند.»
وی با اشاره به این‌که «امروز اکثر شهرها در وضعیت نارنجی و درحال ورود به‌شرایط قرمز هستند.» خاطرنشان می‌کند: «معتقدم برای رهایی از چنین وضعیتی باید گره‌های سیاسی و اقتصادی کشور هرچه سریع‌تر بازگشایی شود تا این‌که واکسن‌های مورد تایید تا لحظه به ثمر نشستن واکسن ایرانی وارد کشور شوند و واکسیناسیون جمعی اتفاق بیفتد، چراکه بدون باز شدن گره‌های سیاسی در کشور امکان انجام واکسیناسیون سراسری با مشکلات زیادی مواجه می‌شود، همان‌طورکه انتظار بهبود شرایط اقتصادی کشور بدون پرداختن به وضعیت سیاسی موجود و حل مشکلات آن انتظار زیادی است.بنابراین اگر چنین نشود احتمال دارد در ایام نوروز کشور در یک باتلاق فرو برود که یک سوی آن بیماری کرونا است و سوی دیگر آن وضعیت روانی و اقتصادی جامعه است.»
وی ادامه می‌دهد: «همچنین تحمل وضعیت بیماری کرونا و شرایط اقتصادی و سیاسی موجود تا 7 یا 8 ماه آینده برای مردم چندان کار راحتی نیست و ممکن است شرایط پیش‌بینی نشده‌ای را به ما تحمیل کند، شما باید ملاحظه تاب و تحمل جامعه را هم داشته باشید و ممکن است مردم نتوانند چنین وضعیتی را تحمل کنند، بنابراین باید طرح نو اندیشید و گره‌ها و موانع موجود بر سر راه سلامت باز شود و امید به جامعه تزریق شود، اما نه امید واهی، امیدی که مردم آن را احساس کنند و راضی شوند..»
روزنامه همدلی
