سخنگوی دولت در پاسخ به این سوالات که چه تصمیماتی در سفر اخیر معاون اول رئیس جمهور به خوزستان اتخاذ شده و همچنین درباره رها سازی آب سدهای بالادست خوزستان که آیا این رها سازی باعث بروز مشکلاتی در روزها و ماههای آینده نمی شود و مباحثی درباره نقش سد گتوند در تخریب مزارع خوزستان و اینکه آیا دولت این نظرات را قبول دارد گفت: مشکلات ناشی از کاهش نزولات جوی و بروز خشکسالی در کشور، شرایط سختی را برای مردم مقاوم خوزستان به وجود آورده است و دولت از رنجی که به هم‌وطنان عزیزمان وارد شده، آگاه و متاسف است. اما استان‌هایی که با خشکسالی مواجه هستند به ویژه استان خوزستان، همواره در کانون توجه دولت بوده‌اند. روند کم‌آبی و خشکسالی یک واقعیت است که آثارش در این سالها، بیشتر هویدا و در زندگی مردم ملموس شده است. برای همین، لازم است که این واقعیت بیش از هر مساله‌ای نه فقط در کانون توجه سیاستگذاران صنعتی و کشاورزی بلکه در کانون توجه جامعه و سبک زندگی و مصرف مردم نیز قرار بگیرد.
علی ربیعی افزود: اما در ارتباط با استان خوزستان، ما از ابتدای دولت یازدهم به این مشکلات توجه داشته‌ایم و اقداماتی را سامان دادیم؛ هرچند بر این باوریم که مجموعه این اقدامات، کافی نبوده و باید ادامه یابد. این اقدامات شامل این موارد هستند:
او گفت: از سال ۹۲ تاکنون ۲۱ هزار و پانصد میلیارد تومانبرای طرح‌های این استان اختصاص یافته است . بین سالهای ۹۲ تا ۹۹ استان خوزستان از نظر مفدار اعتبارات استانی بین ۳۱ استان دارای مقام اول بوده است.
ربیعی افزود: ملاحظه می‌کنید که اگر این اقدامات نبود امروز مساله خشکسالی و کم‌آبی، به مراتب وضعیت بغرنج‌تری پیدا می‌کرد.
او گفت: همچنین در تصمیمات اخیر مربوط به خوزستان نیز، هیات دولت مقرر کرد دستگاه مسئول تغییری در نحوه توزیع آب در استان انجام بدهد. البته یکی از مباحث مهم در دولت این موضوع بود که بازکردن آب به نحوی مدیریت بشود که در آینده، از آثار سوء این کار، پیشگیری بشود. در نتیجه این تصمیم، آب به سوی هورالعظیم جاری شده است.
ربیعی افزود: درمورد آب شرب هم در زمان خشکسالی، در کل کشور باید ۶ هزار الی ۷هزار روستا را با تانکر آبرسانی کنیم زیرا لوله‌های آب خشک می‌شوند. درباره خوزستان هم در این مقطع، با همکاری نهادهای مربوطه تدابیر لازم اتخاذ شده به روستاهایی که فاقد آب شرب هستند، از طریق تانکرها آبرسانی شود.
او گفت: بر اساس طرحی هم که تهیه شده، مبلغ ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو از محل درآمد‌های نفتی کشور به استان اختصاص می‌یابد.
ربیعی افزود: در مصوبه دیگری تصمیم گرفته شد تا برای جبران خسارت واردشده به احشام، مبلغ ۶ میلیارد تومان پرداخت شود.
او گفت: همچنین قرار شد آب شیرین کن های لازم برای شهرهای خرمشهر و آبادان خریداری شود تا در ماههای آتی که بدليل ورود زهاب های کشاورزی به رودخانه، آب وضعیت مناسبی ندارد، در موقع ضرورت مورد استفاده قرار بگیرد. در دولت، مساله کم آبی برای فصل پاییز هم پیش‌بینی شده است.
ربیعی افزود: راجع به پروژه آب و فاضلاب استان هم در سال ۹۶ برای آب ۲۸ شهر و روستاها و مقابله با سیلابها مصوب شد از فاینانس استفاده شود. اما با توجه به تحریم‌ها، مقرر شد در صورتی که امکان استفاده از فاینانس و منابع دیگر، فراهم نشد، وزارت نفت متقبل شود که از سهم نفت، مبلغ ۲ میلیارد دلار به این طرح اختصاص بدهد .
او گفت: همچنین قرار شد مبلغ ۸۰ میلیارد تومان برای تهیه و نصب آب‌شیرین‌کن‌ها اختصاص یابد تا در شهریور امسال مشکلی برای تامین آب شر با کیفیت پیش نیاید.
ربیعی افزود: یکی از مشکلاتی که نمی‌توان از آن گذشت و باید حتما به آن اشاره کرد، کشت شلتوک و برنج است که در این استان برخلاف مقررات انجام شده است. بنابر گزارش وزارت نیرو حدود ۹۲ هزار هکتار کشتار برنج و شلتوک داشته‌ایم که این سطح از کشت، به آبی در حد بارش استان‌های شمالی نیاز دارد. از سوی دیگر، بند «ک» تبصره ۸ قانون بودجه کشور که به کشت برنج مربوط است، موجب نوعی تصمیم‌گیری‌های منطقه‌ای شده برای همین، اقدام بهره‌مندان از این تبصره، توجهی به اثرات اقدامات خود نداشته‌اند. بنابر گزارش وزارت نیرو ۷۰ مترمکعب از کرخه، آب رها شده است تا مورد مردم قرار بگیرد اما متاسفانه بعد از ۴ روز این مقدار آب به مقصد نرسیده چرا که کشت‌های بین راه آن را مصرف کرده‌اند؛ به همین خاطر به ناچار باید از کرخه ۱۴۰ تا ۱۶۰ متر مکعب آب خارج شود. البته به نحوی برنامه‌ریزی خواهد شد تا مشکلی در آینده پیش نیاید.
او گفت: درباره سد گتوند هم ایراداتی در زمان افتتاح آن وجود داشت؛ باید می‌گذاشتند تا لحاف بتنی در کف سد ساخته بشود تا از نفوذ نمک به آب سد، جلوگیری شود اما به خاطر اصرار مسئولان بلندپایه وقت، این کار انجام نشد و به جای لحاف بتنی، لحاف رُسی تعبیه میکنند که آن هم بعد از مدتی شسته شده و از بین می‌رود و آب سد، شور می‌شود. البته با تلاش های صورت گرفته، موضوع شوری آب سد گتوند ، کنترل شده است.
سخنگوی دولت در خصوص این سوال که مقام معظم رهبری در سخنان اخیرشان گلایه ای از رعایت نشدن توصیه‌های متعدد قبلی درباره آب خوزستان و فاضلاب اهواز داشتند گفت: خوزستان به طور ویژه مورد توجه و تاکید دولت قرار داشته و سهم اختصاص منابع استان هم نسبت به استان های دیگر، بیشتر بوده است.
علی ربیعی افزود: پروژه‌های متعددی برای مبارزه با ریزگردها، مقابله با سیل و سیلابها، اصلاح اساسی خطوط برق خوزستان در این دولت انجام شد و مواردی از این قبیل، به طور ویژه در کنار طرح های دیگر دنبال شده است.
او گفت: ما دو طرح بزرگ درباره آب داشتیم که طی برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، قرار شد با فاینانس کشورهای خارجی، این طرح‌ها اجرا شود. اما به خاطر تحریم با مشکل برخوردیم. لذا بنا شد از منابع صندوق ذخیره ارزی یا از سهم نفت، تامین بشود. در همین راستا، همان طور که مطرح کردم، طرحی تصویب شد که بر مبنای آن ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو از درآمد نفت به خوزستان اختصاص می‌یابد که در مراحل تصمیم گیری نهایی است. بنابراین دولت در این زمینه، هیچ کوتاهی نداشته است و بخاطر عامل تحریم ، امکان فاینانس از ایران گرفته شد.
او ادامه داد: باید همگان درباره این واقعیت صحبت کنیم که استان با کاهش کسری ۱۰ میلیارد متر مکعب بارش، یعنی با حدود ۳۳ درصد کاهش آب مواجه شده است. این عدد بسیار بزرگی است. با این حال موضوع خشکسالی، قابل کنترل بود اگر کشت‌های وسیعِ خارج از مقررات اعلام‌شده در استان و مصرف سه میلیارد مکعب آب بخاطر آن، صورت نمی‌گرفت.
ربیعی گفت: در طرحی دیگر، پس از بروز سیلاب ۹۸ و پدیدارشدن عوارض آن، با مجوز رهبر معظم انقلاب دائر بر برداشت از منابع صندوق توسعه ملی، اعتباری معادل ۵۰ میلیون یورو در قانون بودجه سال ۹۹ در تاریخ ۹۹/۴/۱۳به شرکت آب و فاضلاب اهواز اختصاص داده شد. به همین منظور اولویت‌های اجرایی در جهت تکمیلِ بخشی از طرح جامع فاضلاب اهواز با ۵ سرفصل اصلی تعیین شد که تکمیل احداث تصفیه خانه شرق اهواز، احداث ۱۵ باب ایستگاه پمپاژ اصلی فاضلاب، بهسازی و ارتقا ۱۰ باب ایستگاه پمپاژ اصلی فاضلاب ، بخشی از آنها می‌باشد.
سخنگوی دولت افزود: برای حل مشکل اصلی فاضلاب، بر اساس برآوردهای صورت‌گرفته، فاضلاب خوزستان حدود ۸۰۰ هزار دلار تا یک میلیارد دلار هزینه دارد. اگر کل این هزینه تخصیص یافته و طرح کامل بشود، شاخص بهره‌مندی از خدمات این طرح، بعد از هزینه و اجرای کاملش ، به ۸۰ درصد می‌رسد در حالیکه الان حدود ۳۸ درصد است. این عدد برای متوسط کشور ۵۲ درصد می‌باشد.
او گفت: در حال حاضر از ۲۸ شهر استان، فقط ۱۷ شهر، موافقنامه سازمان برنامه و بودجه را اخذ کرده‌اند. بعد از مصوبه دولت که در سال ۹۵ صادر شد، در فروردین ۹۶ منابع خوبی برای اجرای آن طرح‌ها داده شد اما با خروج آمریکا از برجام و اجرای تحریم‌ها، متاسفانه این روند متوقف شد. در همان مدت کوتاه اجرای برجام، تصفیه‌خانه شرق اهواز با هزینه ۴۰ میلیون یورو افتتاح شد اما برای ادامه پروژه ، به مشکلات مالی برای تایید فاینانس پروژه برخوردیم.
او افزود: اینک نیز برای رفع مشکل فعلی آب خوزستان، تصمیم گرفته شد که ۱۶۰ متر مکعب بر ثانیه، آب از سد کرخه خارج بشود.
