رییس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: دستاوردهای دولت تدبیرو امید در صنعت هستهای بیبدیل است و سازمان انرژی اتمی ایران ثابت کرد که حداکثر هوشمندی لازم را در مذاکرات و در متن برجام به خرج داده است.
علی اکبر صالحی روز یکشنبه در آیین بهرهبرداری از طرحهای وزارت نفت، سازمان انرژی اتمی، وزارت کشور و سازمان تامین اجتماعی خاطرنشان کرد: دستاوردهای دولت تدبیروامید در صنعت هسته ای بیبدیل است و در نتیجه تلاش کارکنان سازمان انرژی اتمی در هشت سال اخیر، بهویژه از سال ۱۳۹۷ و بعد از خروج آمریکا از برجام، تراز توان هسته ای کشور در همه زمینهها بر همگان آشکار شد.
وی گفت: سازمان انرژی اتمی ایران اثبات کرد که حداکثر هوشمندی لازم را در مذاکرات و در متن برجام به خرج داده است. از سوی دیگر، سازمان انرژی اتمی ایران علاوه بر انجام پروژههای زیربنایی و عظیمی مانند توسعه چرخه سوخت هستهای کشور، توسعه نیروگاههای اتمی را با احداث واحدهای ۲ و ۳ در بوشهر به ارزش ۱۰ میلیارد دلار از منابع مالی دولتی آغاز کرد.
رییس سازمان انرژی اتمی، ایجاد مرکز تولید و توسعه رادیو داروهای ایران (تترا) و مرکز بزرگ یوندرمانی مجموعا به ارزش حدود ۳۵۰ میلیون یورو بدون اتکا به بودجه دولت را از دیگر دستاوردهای دولت تدبیروامید در حوزه هسته ای عنوان کرد و افزود: دولت تدبیروامید در سخت ترین شرایط جنگ اقتصادی، این طرحها را آغاز کرد و به پیش برد و حدود ۸۵ درصد این ۲ پروژه اخیر تقریبا کامل شده است.
صالحی، چالش های سازمان انرژی اتمی برای تامین مخازن محافظت از سوخت های مصرف شده نیروگاه بوشهر را یادآور شد و گفت: سوخت که مصرف می شود به مدت هفت سال دراستخری زیر گنبد نیروگاه بوشهر محفوظ می ماند تا خنک شود و رادیواکتیویته آن کمتر شود اما بعد از خنک شدن باید به صورت خشک نگهداری شود. برای نگهداری از سوخت مصرف شده نیروگاه نیازمند مخزن های بزرگی به وزن حدود ۱۲۰ تن را داریم. استخر سوخت مصرف شده نیروگاه بوشهر در حال پرشدن است و باید این مخزن ها را جهت نگهداری سوخت مصرف شده تامین می کردیم.
وی با بیان اینکه نتوانستیم مخزن های مورد نیاز را به خاطر تحریم ها از بازار بین المللی تهیه کنیم، تصریح کرد: به همین دلیل با توجه به جمیع مسائل فنی، سیاسی و حقوقی مرتبط با این موضوع، سازمان انرژی اتمی ایران بدون عدول از هیچ یک از تعهدات بینالمللی حقوقی خود، طراحی و ساخت مخازن دومنظوره بومی را که یکی از پیچیده ترین پروژه های مهندسی کشور در سطوح بالای استانداردهای ایمنی و مهندسی است، آغاز کرد. تمام مراحل طراحی، ساخت اجزا و مونتاژ آنها برای اولین بار در کشور انجام و باعث ارتقای سطح تکنولوژی صنایع مختلف کشور شد.
رییس سازمان انرژی اتمی گفت: امکان تامین این تجهیزات از خارج از کشور باتوجه به تحریم های ظالمانه بین المللی حاکم بر صنعت هسته ای بسیار دشوار است و از سوی دیگر قیمت نمونه خارجی، بدون هزینه حمل و نگهداری، برای هر مخزن ۲ و نیم میلیون دلار و به عبارت دیگر ۱۰ میلیون دلار برای چهار مخزن در سال است. به حمدالله با ساخت نمونه کاملا بومی این مخازن با ۵۰ درصد قیمت نمونه خارجی، مانع از خروج این مقدار ارز از کشور می شویم.
صالحی تصریح کرد: این پروژه عظیم مهندسی به دلیل قرارگیری در رده کلاس یک تجهیزات ایمنی نیروگاههای اتمی باعث ارتقای بیش از پیش خودباوری و اعتماد به نفس متخصصان سازمان انرژی اتمی جهت ورود به ساخت سایر تجهیزات کلاس یک نیروگاهی شده است. برای اولین بار در کشور توانستیم فورج، آهنگری و ریختهگری بالای ۶۰ تن داشتیم که قطعه عظیمی است.
وی درباره مشکلات سازمان انرژی اتمی در حوزه تامین سوخت هسته ای نیز گفت: کلیه فعالیت های صلح آمیز صنعت هسته ای در دنیا از تولید برق هستهای تا پزشکی و تحقیقات در کشاورزی وابسته به وجود منابع کافی از مواد پرتوزا به ویژه کیک زرد است که متاسفانه سالهاست جمهوری اسلامی از دسترسی به بازارهای بین المللی کیک زرد محروم مانده و حتی پس از برجام نیز برخی کشورهای عضو گروه ۱+۴ مانع از اجرای قراردادهای منعقد شده برای تامین مواد اولیه مورد نیاز صنعت هسته ای شدند.
رییس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: با وجود محدودیتهای داخلی، سازمان انرژی اتمی در زمینه تامین کیک زرد اقدامات جدیتری را در دستور کار قرار داد و با بهره گیری از مدیریت جوان و دلسوز، توانست علاوه بر توسعه ظرفیت کارخانه تولید کیک زرد اردکان، معادن شماره یک و شماره سه در مجتمع ساغند و نیز معدن سال ها اکتشاف شده خشومی اردکان که به دلیل عدم تامین مالی مالی مورد نیاز راکد مانده بود را بدون دریافت بودجه از دولت، امروز رسما به بهره برداری صنعتی برساند.
صالحی گفت: با تدبیر قانونگذار در سال ۱۳۹۰، شرایط صیانت و حراست از منابع محدود و کم عیار پرتوزای کشور در قانون اصلاح قانون معادن به وجود آمده و با تصویب آیین نامه اجرایی مربوط به این قانون در سال ۱۳۹۴ و اجرای دقیق، صحیح و صریح مواد قانون توسط سازمان انرژی اتمی ایران، امکان تولید بیش از ۱۰۰ تن کیک زرد در سال از منابع کم عیار داخلی در دسترس کشور قرار گرفته است.
وی افزود: در دولت های یازدهم و دوازدهم، بخش اکتشاف سازمان انرژی اتمی به پیشرفته ترین تجهیزات روز دنیا مجهز شده و به جرات می توان گفت با فاصله بسیار از دیگر سازمان ها، بهترین و به روزترین نیروی انسانی متخصص و تجهیزات اکتشافی را در اختیار دارد.
رییس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: سازمان انرژی اتمی با بهره گیری از دانش و تخصص انباشته متخصصان خود در تاسیسات موجود در حال کار اقدام به پیاده سازی طرح های اصلاح کرد که تولید کیک زرد را از حدود سه تن در ابتدای دولت تدبیرو امید به ۳۵ تن در سال ۱۳۹۹ رساند و انشاالله در سال ۱۴۰۰ به ۵۰ تن می رساند که به معنای ۱۷ برابر شدن میزان تولید کیک زرد کشور در هشت سال گذشته است.
صالحی تصریح کرد: با بهره برداری رسمی از طرح افزایش ظرفیت در بخش های انتهایی فرایند کارخانه تولید کیک زرد اردکان و نیز ایجاد تاسیسات بازیابی اورانیوم از سنگ های کم عیار در مجتمع های شهید سلیمانی ساغند و خوشومی اردکان، گام بلندی در افزایش ظرفیت تولید کیک زرد کشور به سمت ۱۰۰ تن در سال برداشته می شود.
وی گفت: علاوه بر این، استحصال اورانیوم از سایر معادن و کارخانههایی که مواد معدنی ورودی به آنها آغشته به مواد پرتوزاست در دستور کار قرار گرفته و با این مجموعه تدابیر، قیمت تمام شده کیک زرد تولیدی در داخل، از ۱۰۰۰ دلار به ازای هر کیلوگرم در سال ۱۳۹۲ به حدود ۸۰ دلار در سال ۱۳۹۹ رسیده که قابل رقابت با قیمت های جهانی است.