فارس: گروهی از مخالفان برجام در آمریکا، از جمله نماینده‌های کنگره از اظهارات رئیس‌جمهور کشورشان که گفته واشنگتن بار دیگر از برجام خارج نخواهد شد انتقاد کرده‌اند.
بایدن روز گذشته در دیدار با سران انگلیس، فرانسه و آلمان گفته بود که در صورتی که آمریکا بار دیگر به برجام بپیوندد دیگر از این توافق هسته‌ای خارج نخواهد شد.
وبگاه شبکه خبری سی‌ان‌اس می‌گوید گروهی از منتقدان شاخص برجام با بیان اینکه برجام معاهده نیست و به تصویب سنا نرسیده معتقدند بایدن در جایگاهی نیست که بتواند وعده‌ای درباره نحوه رفتار دولت بعدی آمریکا درباره توافق بدهد.
در بخشی از بیانیه مشترک سران تروئیکای اروپا و آمریکا آمده است: «ما از تعهد صریح رئیس‌جمهور بایدن مبنی بر اینکه آمریکا خواستار پایبندی کامل به برجام است و تا زمان انجام اقدام مشابه از سوی ایران به آن پایبند خواهد ماند، استقبال می‌کنیم.»
وعده بایدن در حالی بیان شده که در روزهای گذشته برخی از منابع خبری افشا کرده‌اند اصرار آمریکا بر ندادن تضمین درباره عدم خروج از برجام اصلی‌ترین عامل متوقف ماندن مذاکرات وین بوده است.
روزنامه وال‌استریت‌ژورنال چند روز پیش در گزارشی به این موضوع پرداخته بود که درخواست ایران برای اخذ ضمانت از آمریکا در خصوص عدم خروج دوباره از برجام چگونه به عاملی برای ایجاد بن‌بست در مذاکرات تبدیل شده است.
طبق نوشته وال‌استریت‌ژورنال، موضع آمریکا به درخواست ایران چنین است: «موضع محوری آمریکا کاملاً روشن است. [از نگاه آمریکایی‌ها] برجام سندی است که بر روی آن توافق شده است. [در این توافق] هیچ ضمانتی داده نشده که طرفی هرگز از آن خارج نشود. این، یک توافق سیاسی با تعهدات سیاسی بوده است. اگر ایران می‌خواهد توافق را تغییر دهد، آمریکا هم خواسته‌های خودش را دارد.»
بعد از وعده بایدن برای پایبند ماندن به برجام و عدم خروج مجدد از آن، مخالفان برجام در آمریکا حمله به او را آغاز کردند.
«تد کروز»، نماینده جمهوری‌خواه ایالت تگزاس در پیامی در توییتر نوشت: «جو بایدن از هیچ اختیار قانونی برای دادن چنین تعهدی برخوردار نیست. هر توافقی با ایران چنانچه به تأیید سنا نرسد و به معاهده تبدیل نشود- چیزی که بایدن می‌داند اتفاق نخواهد افتاد- بار دیگر توسط هر رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه دیگر در آینده پاره خواهد شد.»
«مارک دابوویتز»، مدیر عامل لابی صهیونیستی «بنیاد دفاع از دموکراسی» که یکی از مشاوران دولت سابق آمریکا در امور ایران بود هم در واکنش به وعده بایدن نوشت: «وعده بایدن، کاملاً بی‌ارزش است مگر آنکه با رضایت و توصیه سنا به تصویب رسیده و به معاهده تبدیل شود.»
علاوه بر این، گروهی از نمایندگان کنگره طرح‌هایی ارائه کرده‌اند که خواستار منوط کردن بازگشت آمریکا به برجام به کسب مجوز از کنگره است.
به عنوان مثال، ««کریس استورات»، قانونگذار ایالت «یوتا» تیرماه سال جاری طرحی معرفی کرد که خواستار جلوگیری از رفع هر گونه تحریم علیه ایران مگر در صورت کسب مجوز از کنگره است. (بیشتر بخوانید)
پیش از آن، گروهی از نمایندگان مجلس سنای آمریکا هم طرحی ارائه کردند که در صورت تصویب، هر گونه توافق با ایران در موضوع برنامه هسته‌ای را به کسب مجوز از نهاد قانونگذار آمریکایی منوط می‌کند.
«ران جانسون»، نماینده جمهوری‌خواه ایالت ویسکانسین در مجلس سنا و ۲۱ نفر دیگر از سناتورهای جمهوری‌خواه این طراح را ارائه کرده‌اند.
این گروه از سناتورها می‌گویند توافق با ایران توسط دولت «جو بایدن» بایستی به شکل معاهده باشد. طبق قوانین آمریکا، معاهده‌ها به تأیید دو سوم اعضای مجلس سنا برسند.
رسانه نومحافظه‌کار واشنگتن‌فری‌بیکن، یکی از اهداف معرفی این طرح را ارسال پیامی به ایران دانسته بود مبنی بر اینکه هر گونه توافق با دولت بایدن چنانچه به تصویب کنگره نرسد، از شانس اندکی برای بقا در دولت بعدی آمریکا برخوردار خواهد بود.
این اقدامات در شرایطی انجام شده‌اند که دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینه‌های لازم برای بازگشت کشورش به توافق هسته‌ای برجام را فراهم کند.
تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرف‌های برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرف‌ها می‌گویند پیشرفت‌های ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پاره‌ای اختلافات کماکان باقی است.
دولت بایدن علاوه بر آنکه از ارائه ضمانت‌های لازم درباره عدم خروج از توافق خودداری می‌کند بر حفظ برخی از تحریم‌هایی است که دولت «دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام علیه ایران اعمال کرده اصرار دارد.
مضاف بر این، مقام‌های دولت آمریکا پیش از این تصریح کرده‌اند که قصد دارند از ورود به برجام به عنوان «سکویی» جهت پرداختن به سایر اختلافات از جمله مسائل موشکی و منطقه‌ای استفاده کنند.
اخیراً مقام معظم رهبری در جلسه‌ای تأکید کردند آمریکایی‌ها خواستن گنجاندن بندی در توافق هسته‌ای برجام برای ملزم کردن ایران به گفت‌وگو بر سر مسائل موشکی و منطقه‌ای هستند.
رهبر انقلاب اسلامی در آخرین دیدار با دولت دوازدهم خاطرنشان کردند: «آمریکایی‌ها در زبان و وعده می‌گویند تحریم‌ها را بر می‌داریم اما تحریم‌ها را برنداشتند و برنمی‌دارند، ضمن آنکه شرط هم می‌گذارند و می‌گویند که باید در همین توافق جمله‌ای بگنجانید که بعداً درباره برخی موضوعات صحبت شود و گرنه توافقی نخواهیم داشت.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای گفتند: «آنها می‌خواهند با گذاشتن این جمله، بهانه‌ای برای دخالت‌های بعدی خود درباره اصل برجام و مسائل موشکی و منطقه‌ای فراهم کنند و اگر ایران حاضر به بحث درباره آنها نشود بگویند توافق را نقض کرده‌اید و توافق، بی‌توافق.»
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریم‌ها به توافق بازگردد و لازم است اجرای تعهدات آمریکا مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد. تهران البته تأکید کرده اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد.
کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سال‌های گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هسته ای این کشور متهم کرده‌اند. ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است.
ایران تأکید می‌کند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان‌پی‌تی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هسته‌ای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کرده‌اند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند.
ایران علاوه بر این در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای خود دست پیدا کرد.
علی‌رغم اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.
