یک تحلیلگر مسائل سیاست خارجی می گوید: «انتخاباتی که سه شنبه انجام شد و دموکراتها در ویرجینیا شکست خوردند، مستقیما به بحث سیاست خارجی ایران و به طور مشخص بحث مذاکراتی ایران و برجام ارتباطی پیدا نمیکند، ولی اگر این دور شکست ادامه پیدا کند و برسد به نوامبر ۲۰۲۲ چالش برانگیز میشود.»
امیرعلی ابوالفتح در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب» در پاسخ به این پرسش که شکست دموکراتها در انتخابات اخیر امریکا و تحولات داخلی این کشور چه تاثیری بر روند مذاکرات احیای برجام دارد، گفت: «چندان مرتبط نیست چرا که بیشتر تحولات داخلی است. یک انتخاباتی برگزار شده که خیلی هم حائز اهمیت نبوده، اما یک نشانه و زنگ خطری است برای دموکراتها که در انتخابات میاندورهای سال آینده، ممکن است یک یا هر دو مجلس کنگره را از دست دهند.»
وی درباره تاثیر پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات سال آینده بر دولت بایدن، بیان کرد: «اگر این اتفاق بیافتد که جمهوریخواهان در یک یا هر دو مجلس کنگره اکثریت را به دست بیاورند، تقریبا تمام برنامههای مهم دولت بایدن از جمله موضوعات مربوط به سیاست خارجه و برجام دچار مشکل میشود؛ بنابراین میتوان گفت این انتخاباتی که سه شنبه انجام شد و دموکراتها در ویرجینیا شکست خوردند، مستقیما به بحث سیاست خارجی ایران و به طور مشخص بحث مذاکراتی ایران و برجام ارتباطی پیدا نمیکند، ولی اگر این دور شکست ادامه پیدا کند و برسد به نوامبر ۲۰۲۲ چالش برانگیز میشود.»
ابوالفتح تاکید کرد: «این را باید در نظر بگیریم که مذاکراتی که در جریان است و توافق احتمالی، قرار نیست در کنگره به رای گذاشته شود. جمهوریخواهان میخواهند رای گیری کنند، اما دولت بایدن این کار را نمیکند، همانطور که دولت اوباما نکرد. جمهوریخواهان اگر دست بالا را در کنگره داشته باشند، میتوانند با تصویب قوانینی، تحریمهای جدید یا الزاماتی برای دولت بایدن کار را سخت و مشکل کنند و این خطر وجود دارد.»
این کارشناس مسائل بینالملل در پاسخ به اینکه اگر تیم مذاکره کننده ایران، نخواهد مذاکرات را از نقطه ژوئن از سر بگیرد، واکنش سایر تیم های مذاکره کننده چه خواهد بود، عنوان کرد: «مشکل بزرگتر از این است که از چه نقطهای بخواهد شروع شود. دو سه موضوع وجود دارد که هم برای ایران حائز اهمیت است و هم امریکا و هنوز برایش راه حلی پیدا نکردهاند. حالا نمیدانم این مشکلات همان نقطه بن بست یا نقطه ژوئن است یا نیست، ولی دو سه مسئلهای که وجود دارد، این است که ایران پا فشاری میکند برای گرفتن تضمینهایی مبنی بر اینکه دولت کنونی یا دولتهای بعدی امریکا، توافقات احتمالی را همانند کاری که ترامپ کرد، دچار مشکل نکنند.»
وی افزود: «حرف امریکایی ها هم این است که ایران برای فردای بعد از توافق برجام میخواهد چه کند. آیا آماده است که برای متن برجام و موضوعات فرا برجامی مذاکره کند؟ امریکاییان هم حاضر نیستند بدون گرفتن نشانههای مثبت از ایران مبنی بر اینکه تهران آماده است در متن برجام و موضوعات فرا برجامی مذاکره کند، به برجام برگردد. هنوز برای این موارد راه حلی پیدا نشده است.»
ایولفتح تاکید کرد: «ادامه مذاکرات شاید به شفاف سازی کمک کند و دستکم امریکاییها با مواضع دولت کنونی ایران آشنا شوند و نظرات رسمی دولت جدید ایران به اطلاع طرف ۴+۱ برسد و آنها این پیامها را به امریکایی ها منتقل کنند. من خیلی خوشبین نیستم که در آینده نزدیک برای این موضوعاتی که به نظر میرسد پیچیده و بغرنج است، راه حلی بتوان پیدا کرد.»
این کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به پرسشی درمورد برخی اظهارات نمایندگان و از جمله قانون مجلس که خواستار لغو همه ی تحریم ها اعم از اولیه و ثانویه در مذاکرات می شود، تصریح کرد: «ایران اعلام نکرده است که به دنبال لغو تحریمهای فرابرجامیست. ایران میگوید تحریمهایی که بعد از خروج امریکا از برجام به اجرا گذاشته شد، چه به اسم هستهای و چه غیر هستهای، برداشته شود. بله! یک سری تحریمهایی هست که مربوط به حقوق بشر و تروریسم است و یک سری تحریمهایی وجود دارد که بعد از قضیه گروگانگیری در تهران در سال ۵۸ تصویب و به اجرا گذاشته شد که اصطلاحا میگویند تحریمهای اولیه. مسلم است که نه ایران انتظار دارد این تحریمها برداشته شود و نه امریکا این تحریمها را برمیدارد. بحث بر سر این است که از ۸ می ۲۰۱۸ که امریکا از برجام خارج شد و چند ماه تحریمها را برگردانند، آن تحریمها باید به وضعیت پیش از خروج برگردد. حالا ارزیابی میشود که ۱۶۰۰، ۱۷۰۰ تحریم است که در این طبقه بندی قرار میگیرد و ایران انتظار دارد که این تحریمها برداشته شود نه تمام تحریمها و تحریمهای غیر برجامی مثل تحریمهای موشکی. چرا که اگر ایران بخواهد تحریمهای موشکی برداشته شود، به این معناست که آماده مذاکرات برجام است که این موضع جمهوری اسلامی نیست.»