بازگشایی مدارس از اول آذر انجام شده و تاکنون بیش از ۵۹ درصد دانش آموزان پایه هفتم تا دوازدهم هر دو دز واکسن کرونا را تزریق کردند، اما آنچه اهمیت بیشتری دارد، رعایت پروتکل‌های بهداشتی توسط دانش‌آموزان و اولیای مدارس و نظارت مداوم وزارت بهداشت در این زمینه است.
در حالی‌که در دولت سیزدهم روند واکسیناسیون کرونا به خوبی ادامه پیدا کرده، نگرانی‌هایی درباره عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و احتمال افزایش موارد ابتلا به کووید ۱۹ و شناسایی سویه جدید ویروس کرونا در برخی کشورهای آفریقایی وجود دارد. با این حال وضعیت کشور در هفته اخیر به نسبت هفته‌های قبل بهتر بوده و حتی فوتی‌های روزانه کرونا، پس از مدت‌ها دو رقمی شده است.
در این شرایط که روند ابتلا، بستری و فوتی‌های کرونا در شاخه نزولی موج پنجم قرار گرفته و به جز یکی دو استان، روند بیماری نزولی است، بازگشایی مدارس با توجه به واکسیناسیون مناسب دانش آموزان انجام شده است.
نکته قابل تامل این‌که نمی‌توان شرایط تحصیل دانش آموزان را برای مدت طولانی از حالت حضوری خارج کرد، زیرا آثار زیانبار آن در حال حاضر نیز آشکار شده است.
پروتکل‌های بهداشتی را جدی بگیرید
در هفته پایانی آبان ماه ۱۴۰۰، وضعیت موج پنجم کرونا از نظر بیماران سرپایی با تست مثبت کرونا، بیماران بستری و فوتی‌های کووید ۱۹ همچنان در شاخه نزولی قرار داشت و بازگشایی مدارس از اول آذر ماه اجرایی شد.
هرچند عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی توسط دانش‌آموزان منجر به هشدارهایی از طرف کارشناسان و مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شد، اما آموزش و تشویق دانش‌آموزان به جدی گرفتن پروتکل‌های بهداشتی می‌تواند در بهبود این شاخص کمک کننده باشد.
«کمال حیدری» معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این رابطه گفت: مدارس باید نقاط آسیب‌پذیر را رفع کنند. نگرانی که وجود دارد این است که اگر در جریان بازگشایی مدارس اجرای پروتکل‌های بهداشتی از سوی مدیر مدرسه که مسئول اجرای این پروتکل‌ها است، با سستی مواجه شود، احتمالا از این نقطه آسیب خواهیم دید.
اهمیت فاصله‌گذاری در مدارس
ماه‌هاست میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور کمتر از ۵۰ درصد است و این میزان به هیچ عنوان مناسب ارزیابی نمی‌شود. آنچه از مدارس انتظار می‌رود این است که موارد بهداشتی و فاصله گذاری‌ها با تقسیم بندی دانش آموزان به چند گروه برای حضور در مدارس، اجرایی شود.
طبق گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در آخرین هفته آبان ماه ۱۴۰۰ میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور، ۴۷.۴۳ درصد ارزیابی شده است.
رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور همچنان کمتر از ۵۰ درصد است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت در این زمینه اظهار کرد: درخواست ما این است که مربیان مدرسه و اولیای دانش‌آموزان در زمینه رعایت پروتکل‌ها از سوی دانش‌آموزان بیشتر دقت کنند و آموزش‌های لازم و کافی را به دانش‌آموزان مکررا تاکید کنند و آنها را به خوبی توجیه کنند و چنانچه مشاهده کردند، دانش آموزی علائم بیماری را دارد یا با افراد مشکوک به بیماری در ارتباط بوده، از رفتن او به مدرسه ممانعت به عمل آورند.
حیدری گفت: فاصله‌گذاری اجتماعی و پوشش ماسک در مدارس الزامی است. خوشبختانه در حال حاضر دانش‌آموزان بالای ۱۲ سال واکسینه شده و زیر ۱۲ ساله‌ها که هنوز واکسن نزده‌اند، چنانچه پروتکل‌ها را به خوبی رعایت کنند، نگرانی وجود نخواهد داشت.
تزریق دو دز واکسن به ۵۹ درصد دانش آموزان
بر اساس اعلام مرکز آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تا پنجم آذر ماه ۱۴۰۰ در جمعیت ۶ میلیون و ۵۰۳ هزار و ۲۵۸ نفری دانش آموزان پایه هفتم تا دوازدهم کشور، بیش از ۸۰ درصد حداقل یک دز و بیش از ۵۹ درصد هر دو دز واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند.
علاوه‌براین تا همان تاریخ، در جمعیت یک میلیون و ۵۶ هزار و ۲۷۲ نفری معلمان مدارس دولتی، ۹۲ درصد یک دز و ۸۵ درصد هر دو دز واکسن کرونا را زدند.
در جمعیت ۲۴۹ هزار و ۸۵۱ نفری معلمان مدارس غیر انتفاعی نیز ۹۱ درصد یک دز و ۸۴ درصد هر دو دز واکسن را تزریق کردند.
در مورد معلمان حق التدریسی و سرباز معلم که جمعیت ۸۴ هزار و ۴۵۷ نفری را شامل می‌شوند نیز ۹۱ درصد یک دز و ۸۰ درصد هر دو دز واکسن کرونا را تزریق کردند.
در این شرایط که واکسیناسیون دانش‌آموزان به خوبی در حال انجام است، تنها نکته مهم همان رعایت پروتکل‌های بهداشتی و استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری و تهویه مناسب است.
بازگشایی مدیریت‌شده مدارس
هرچند نمی‌توان مدارس را به صورت طولانی مدت بسته نگه داشت و به آموزش از راه دور اکتفا کرد. آسیب‌های فراوانی که آموزش از راه دور به شرایط تحصیلی دانش آموزان وارد کرد، نه فقط در ایران، بلکه در همه جهان قابل مشاهده است. بنابراین باید بازگشایی مدارس به صورت مدیریت‌شده انجام شود تا علاوه بر حل مشکلات تحصیلی دانش آموزان، از سلامت فرزندان ایران نیز صیانت کرد.
«قاسم جان بابایی» معاون درمان وزارت بهداشت در این رابطه گفت: توصیه می‌شود با توجه به اتفاقاتی که در برخی کشورهای اروپایی و منطقه رخ داده، بازگشایی مدارس مدیریت‌شده باشد و این طور نباشد که همه دانش‌آموزان همزمان در کلاس‌ها حضور داشته باشند که این موضوع حتما موجب نگرانی خواهد شد.
وی افزود: باید از بازگشایی مدارس استفاده مطلوب کنیم، زیرا مدرسه می‌تواند محلی برای آموزش و ترویج واکسن برای خانواده‌ها و دانش‌آموزانی شود که واکسن نزده‌اند.
جان بابایی اظهار کرد: حتما باید رصد رعایت پروتکل‌های بهداشتی در مدارس انجام شود تا اگر موردی از ابتلا به بیماری کرونا در مدارس دیده شد، بلافاصله به این موضوع رسیدگی شود تا منجر به تعطیلی مجدد مدارس نشود.
بازرسی جدی و مستمر از مدارس در دستور کار وزارت بهداشت
موضوعی که تا حد زیادی منجر به اطمینان بخشی می‌شود این‌که بازگشایی مدارس منجر به توقف نظارت‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نشده و بازرسان بهداشت محیط همچنان با جدیت به بازرسی‌های خود در روند بازگشایی مدارس ادامه خواهند داد.
«احمد جنیدی» رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در این زمینه گفت: مدارس یا بازگشایی شده یا در برخی استان‌ها در حال بازگشایی هستند. بنابراین لازم است بازرسان بهداشت سلامت محیط و کار ضمن بازدید از مدارس بر روند تهویه کلاس‌ها، محیط کلاس‌ها، سالن‌ها، سرویس‌های بهداشتی، نحوه گندزدایی و مواد گندزدا بوفه‌ها و تجمعات مدارس در اپیدمی کرونا نظارت داشته باشند.
وی بیان کرد: سرویس مدارس توسط بازرسان بهداشت محیط باید به صورت جدی بررسی و نظارت شود. پنجره سرویس‌های ایاب و ذهاب دانش‌آموزان باید باز باشد تا تهویه صورت گیرد و یا از سیستم های مناسب جهت تهویه استفاده شود.
جنیدی گفت: نظارت بر تهویه کلاس‌ها و تجمعات در زنگ ورزش دانش‌آموزان و دست به دست شدن وسایل ورزشی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. نکته دیگر واکسیناسیون دانش‌آموزان، معلمان، کارکنان و راننده‌های سرویس مدارس است که باید به طور جدی توجه شود.
بر اساس آمارهای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از اول تا پنجم آذر ماه ۱۴۰۰ تعداد ۶ هزار و ۱۳۷ بازرسی از مدارس انجام شده است و این روند با جدیت ادامه دارد.
با وجود اقدامات مناسبی که در بسیاری از مدارس برای رعایت فاصله گذاری شده، برخی از چالش‌های پرخطری که بازرسان بهداشت محیط در بازدید از مدارس مطرح کردند شامل متناسب نبودن فضای کلاس‌ها با تعداد دانش آموزان، عدم رعایت فاصله گذاری مناسب بین دانش‌آموزان، عدم رعایت چیدمان صندلی بر اساس فاصله تعریف شده در پروتکل‌های بهداشتی، عدم استفاده از ماسک بین دانش آموزان و اولیای مدارس، فراهم نبودن شرایط مناسب برای تهویه و جریان هوا در کلاس‌ها به دلیل تجمع بیش از حد و تجمع والدین مقابل ورودی و خروجی مدارس است.
موضوعی که روز گذشته در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا نیز مطرح شد و مورد اشاره و تاکید رییس‌جمهوری قرار گرفت.
دکتر سید ابراهیم رییسی در این جلسه ضمن ابراز خرسندی از فراهم شدن زمینه بازگشایی حضوری مدارس، اظهار کرد: بر اساس گزارش‌های رسیده تعدادی از مدارس از تجهیزات و تهویه مناسب برخوردار نیستند که باید به سرعت پیگیری و برطرف شود.
به هر حال نمی‌توان مدارس را به صورت طولانی‌مدت بست و باید شرایط را برای حضور دانش‌آموزان در مدارس فراهم کرد. سرعت گرفتن واکسیناسیون افراد بالای ۱۸ سال و واکسیناسیون افراد بالای ۱۲ سال در هفته‌های اخیر توانست بخشی از نگرانی‌ها را کاهش بدهد، اما همچنان همه افراد جامعه و به خصوص دانش‌آموزان نیازمند آموزش بیشتر برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی هستند. مهم‌تر از همه این موارد، نظارت‌های بازرسان بهداشت محیط از شرایط مدارس است که با توجه به تاکید رییس‌جمهوری ادامه پیدا خواهد کرد.
