پنجشنبه ۲۹ ارديبهشت ۱۴۰۱ | Thursday, 19 May 2022
  • ارتباط با انتخاب
  • |
  • پیوندها
  • |
  • آب و هوا
  • |
  • اوقات شرعی
  • |
  • مجله الکترونیک
  • |
  • نظرسنجی
پنجشنبه ۲۹ ارديبهشت ۱۴۰۱ | Thursday, 19 May 2022
  • صفحه نخست
  • سیاست
  • بین الملل
  • تاریخ
  • اقتصاد
  • اجتماع
  • فناوری
  • فرهنگ و هنر
  • حوادث
  • ورزش
  • خواندنی ها
  • گردشگری
  • سلامت
  • ویدیو
  • عکس
جستجو
ویدئو جدیدترین اخبار پربیننده ترین
لایو خبر عکس خواندنی ها اخبار ویژه
  • صفحه نخست
  • سیاست
  • بین الملل
  • تاریخ
  • اقتصاد
  • اجتماع
  • فناوری
  • فرهنگ و هنر
  • حوادث
  • ورزش
  • خواندنی ها
  • گردشگری
  • سلامت
  • ویدیو
  • عکس
  • درباره انتخاب
  • ارتباط با انتخاب
  • پیوندها
  • آب و هوا
  • اوقات شرعی
  • مجله الکترونیک
  • نظرسنجی
  • آرشیو
ویدیو / دوتار نوازی عثمان محمدپرست و آواز شجریان

ویدیو / دوتار نوازی عثمان محمدپرست و آواز شجریان

ویدیو / ایمنی در مقابل کرونا قابل اندازه‌گیری‌ست؟ + زیرنویس فارسی

ویدیو / ایمنی در مقابل کرونا قابل اندازه‌گیری‌ست؟ + زیرنویس فارسی

ویدیو / طوفان شن برج خلیفه را در برگرفت

ویدیو / طوفان شن برج خلیفه را در برگرفت

ویدیو / سخنرانی زلنسکی در جشنواره کن؛ دیکتاتورها در حال مرگ هستند ما باید پیروز شویم

ویدیو / سخنرانی زلنسکی در جشنواره کن؛ دیکتاتورها در حال مرگ هستند ما باید پیروز شویم

ویدیو / جلوگیری طالبان از ورود دختران روسری رنگی به دانشگاه!

ویدیو / جلوگیری طالبان از ورود دختران روسری رنگی به دانشگاه!

ویدیو / گردوخاک چه بر سر بغداد آورده؟

ویدیو / گردوخاک چه بر سر بغداد آورده؟

کد خبر: ۶۵۰۹۲۰
تاریخ انتشار: ۳۰ : ۲۱ - ۱۴ آذر ۱۴۰۰
بین الملل >> اروپا
پ

رایش محمدان؛ ایده مشترک پانترک‌ها و نازی‌ها

آلمان نازی در دوره جنگ جهانی دوم، ایده ایجاد حکومتی دست‌نشانده در آسیای مرکزی را با عنوان کمیساریای ترکستانِ دولت نازی (Reichskommissariat Turkestan) به طور جدی در دستور کار قرار داده بود و برنامه نازی‌ها این بود که با ایجاد یک هویت پانترکی و اسلام‌گرایانه در جمهوری‌های آسیای مرکزی شوروی، حکومتی وابسته از تاجیکستان تا آلتای تا تاتارستان برپا شود. مورخان شوروی مدعی‌اند عناوین دیگری چون «پان‌تورکستان»، «تورکستان بزرگ» و «رایشِ محمدان» نیز برای این سرزمین در نظر نازی‌ها بود.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

فراز: آلمان نازی در دوره جنگ جهانی دوم، ایده ایجاد حکومتی دست‌نشانده در آسیای مرکزی را با عنوان کمیساریای ترکستانِ دولت نازی (Reichskommissariat Turkestan) به طور جدی در دستور کار قرار داده بود و برنامه نازی‌ها این بود که با ایجاد یک هویت پانترکی و اسلام‌گرایانه در جمهوری‌های آسیای مرکزی شوروی، حکومتی وابسته از تاجیکستان تا آلتای تا تاتارستان برپا شود. مورخان شوروی مدعی‌اند عناوین دیگری چون «پان‌تورکستان»، «تورکستان بزرگ» و «رایشِ محمدان» نیز برای این سرزمین در نظر نازی‌ها بود.

این طرح نخستین بار از سوی آلفرد روزنبرگ تئوریسین نازی پیشنهاد شد. روزنبرگ نظریه‌پرداز و ایدئولوگ نازی و از مقامات عالی‌رتبه آلمان بود که از ۱۹۳۳ تا پایان عمر دولت نازی، علاوه بر تصدی منصب رایشزلایتر (دومین مقام عالی آلمان نازی)، عهده‌دار وزارت سرزمین‌های شرقی اشغالی (از ۱۹۳۴)، رهبری اداره سیاست خارجی حزب نازی (از ۱۹۳۳) و کمیسر نظارت بر آموزش فکری و ایدئولوژیکی حزب نازی (از ۱۹۴۱) بود. روزنبرگ در تدوین طرح «تورکستان بزرگ» از مشاوره «ولی قیوم خان» رئیس کمیته ملی ترکستان، اداره‌ای زیر نظر وزارت سرزمین‌های شرقی اشغالی دولت آلمان، بهره می‌برد.

MV5BNjZjYmJhMzItMjBjZS00Yzc4LWJlMzItOWRlNGFlZGI4YzNmXkEyXkFqcGdeQXVyMTI3MDk3MzQ@._V1_

طرح روزنبرگ شامل پنج جمهوری سوسیالیستی ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان، تاجیکستان و قرقیزستان و نیز مناطق تاتارستان و آلتای و بشکورستان می‌شد. جمعیت این جمهوری‌ها به لحاظ قومی همگن نبود. مردم تاجیکستان آشکارا ایرانی بودند و به زبان فارسی سخن می‌گفتند و از ترکان قرقیز و ازبک متفاوت. اما همگی مسلمان بودند. روزنبرگ علاوه بر این، بر احساسات ضد روسی مردم این مناطق و همدلی با آلمان حساب می‌کرد.

 

با این همه، به نظر می‌رسد نگاه نازی‌ها به ترکان آسیای میانه و برساختن موجودیتی پانترکی کاملا ابزاری برای ایجاد پروپاگاندا علیه شوروی و نهایتا ایجاد حکومتی اقماری در آسیای میانه بوده است. به گفته پژوهشگری از دانشگاه فارابی قزاقستان[۱]، نخستین مرحله از تکوین سیاست آلمان نازی در مورد تُرکان آسیای میانه و پروژه «ترکستان بزرگ» را باید در پذیریش ایدئولوژی نژادی نازی توسط دولت آلمان جستجو کرد. او می‌گوید «نگاه نازیسم به ترک‌ها مشابه نگرش شوروی‌ها به “آسیایی‌ها” بود و آنها را نژادی پست‌تر یا مادون انسان (Untermensch) می‌دانستند.» مطبوعات اروپا معمولا درباره «وحشی‌گری مغولی روس‌ها» به تفصیل می‌نوشتند و بنابراین، آلمان نازی برای مدتی به عنوان محافظ غرب در برابر «خطر آسیایی» روس‌ها تصور می‌شد. یکی از اسنادی که تصور نازی‌ها درباره اقوام آسیای میانه (زردپورست) را بازتاب می‌دهد فرمانی است که مقر فرماندهی ورماخت (ارتش نازی) در ماه مه ۱۹۴۱ در مورد اسرای ارتش سرخ صادر کرده است. در این فرمان آمده «در مورد تمامی اعضای ارتش سرخ ــ از جمله اسرا ــ جداسازی شدید و مراقبت اکید اعمال گردد ــ به ویژه در خصوص سربازان آسیایی ارتش سرخ که نفهم، پیش‌بینی‌ناپذیر، خائن، و بی‌عاطفه هستند. همچنین در فرمانی به تاریخ ۲۴ ژوییه ۱۹۴۱ ورود اسرای آسیایی از شوروی به امپراتوری آلمان منع شده و امر بر نگهداری آنها در کشورهای اشغالی در اروپای شرقی شده است.

 

با این همه، در دوره جنگ جهانی دوم، آلمان‌ها به اندیشه تحریک اقوام تحت سلطه شوروی از جمله ترکان آسیای میانه افتادند. دستگاه سیاست خارجی آلمان نازی از متخصصان روسیه و اقوام غیرروس شوروی دعوت به عمل آورد، از جمله ترک‌شناسی به نام ورنر اتو فن هنتیگ تا درباره «مسئله ملیت‌های جنوب روسیه» همکاری کند. کمیته روسیه در وزارت خارجه امپراتوری آلمان باید با استفاده از این متخصصان، پروپاگاندای آلمان، علیه شوروی را پیش می‌برد. در همان ماه‌های اول جنگ، آلمان از حضور مهاجران ترک‌زبان از شوروی و ایده تورانیسم استقبال کرد. در این مقطع، «ترکستان بزرگ»ی که نازی‌ها در آتش آن می‌دمیدند، جزئی از برنامه گسترده‌تر پروپاگاندا علیه شوروی بود.

 

ایده تورانیسم در دهه‌های اول قرن بیستم در آناتولی مبلغانی یافته بود. یوسف آقچورا از مدافعان و مروجان ایدئولوژی پان‌ترکیسم که تباری تاتاری داشت، در ۱۹۱۱ شروع به انتشار نشریه «تُرک یوردو» و تاسیس سازمانی تحت عنوان «تُرک اجاقی» کرد. ضیا گوک آلپ نیز از شاعران مروج پانترکیسم در آن دوره بود که وطن خیالی ترکان را نه ترکیه و نه «ترکستان بزرگ»، بلکه «توران» می‌دانست. آلمان نازی این تحولات را رصد می‌کرد و پانترکیسم را ابزاری مناسب برای پیشبرد پروژه‌های سیاسی و تبلیغاتی خود از جمله در آسیای میانه یافت. فرانتس فن پاپن سفیر آلمان نازی در ترکیه در نامه‌ای به تاریخ ۲۵ ژوییه ۱۹۴۱ به ریبنتروپ وزیر خارجه، تورانیسم را ایده‌ای حیاتی در جنگ علیه شوروی برمی‌شمرد. در همین نامه اضافه می‌کند که که نوری کیلیگیل (نوری پاشا، ژنرال ارتش سابق عثمانی) مایل به سفر به برلین و همکاری با اسرای ترک‌تبار جنگ علیه شوروی است. نوری پاشا (برادرِ انور پاشا یکی از عوامل سه‌گانه نسل‌کشی ارامنه در دوره عثمانی) همانی بود که در خلال جنگ جهانی نخست، در رأس اردوی اسلامی قفقاز، باکو را به تصرف درآورد و تحویل «محمدامین رسول‌زاده» داد و او به همراه جمعی از قفقازی‌ها، حکومتی در باکو تأسیس کردند و با سرقت نام ولایت آذربایجان از ایران، حکومت خود را «جمهوری خلق دموکراتیک آذربایجان» نامیدند.

nuri

نوری پاشا در سپتامبر ۱۹۴۱ به برلین رسید و چندین جلسه با مقامات وزارت خارجی نازی برگزار کرد. او پیشنهاد کرد که زندانیان ترک‌تبار و مسلمان در کمپ‌های مجزایی نگهداری شوند تا بتوان مشابه کمپ ووندزدورف در جنگ جهانی اول، واحدهای نظامی جدیدی از این زندانیان ساخت به منظور نبرد برای تحقق ایده تورانیسم. در دوم اکتبر ۱۹۴۱ از وزارت خارجه خبر رسید که با پیشنهاد نوری پاشا در دست اجراست. پیشنهاد نوری پاشا، به طور آشکار اقدامی غیرانسانی علیه هم نژادنش بود. نازی ها با پیش فرض قراردادن این که تُرکان آسیایی تبار جایی در سلسله مراتب نژادهای مفید ندارد قصد استفاده ابزاری از اسرای تُرک به عنوان سپری انسانی در برابر بلشویک ها را داشتند و نوری پاشا به اطلاع از این ذهنیّت نازی ها حاضر بود دهها هزار تن از انسان هایی که او آنها را از نژاد تورانی و نازیها از از نژادپست آسیایی می پنداشتند به کشتن دهد. احتمالا محمدامین رسولزاده نیز از طریق همو به نازیها وصل شده بود و در سودای تشکیل دیویزیون قفقازی متشکل از مردم آران را در صفوف نازیها در سر می پروراند تا یکبار دیگر به قدرت باز گردد.

 

از آن دوره، آلمان نازی و ایدئولوژی نازی برای پانترک‌ها جذابیت داشت. حضور نوری پاشا، محمدامین رسول‌زاده، رحمتی رشید، احمد زکی ولیدی، ایاز ایشاکی و … در برلین و همکاری با دولت نازی نشانه‌ای از جذاب نازی‌ها بود. این موضوع در مورد جریان پانترکی گرگ‌های خاکستری بسیار برجسته است. همانطور که در مقاله‌ای تازه‌چاپ‌شده [۲] آمده، در دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰، «بسیاری از ایدئولوگ‌های ترک‌گرا، ترک‌گرایی را با نازیسم آلمانی ترکیب کردند که تأثیر شگرفی در شیوه‌های استدلال جنبش گرگ‌های خاکستری داشت». به پشتوانه این ترکیب ایدئولوژیکی، این ایدئولوگ‌ها، مثل نهال آتسز، رها اوغوز ترکان، رضا نور و …، بیش از پیش به انتشار ایده برتری نژادی ترکان پرداختند. آنها به پیروی از نازی‌ها، یهودی‌ستیزی را جزئی از ایدئولوژی پانترکی و برتری‌جویانه خود قرار دادند. این تأثیرپذیری گرگ‌های خاکستری از نازیسم و ارادتی که نسبت به نژادپرستی نازی‌ها یافته بودند تاحدی بود که پژوهشگری به نام کُری گوتشتات در کتاب ترکیه، یهودیان و هولوکاست، آتسز را «تُرکِ ماله‌کشِ نازیسم آلمانی» (Turkish apologist for German Nazism) می‌نامد. گذشته از این، تأثیرپذیری جنبش تروریستی گرگ‌های خاکستری از نازیسم حتی در اعمال تروریستی این گروه بازتاب می‌یافت.

 

ایدئولوگ‌ها و گروه‌های پانترکی، چه ترک‌گرایان تندرویی مثل گرگ‌های خاکستری و نوری پاشا و چه افرادی مثل رسول‌زاده که به نسبت گروه اول ملایم‌تر بودند، بخشی از مقامات دولت تازه‌تأسیس جمهوری ترکیه نیز با فاشیسم پانترکی و فاشیسم آلمان نازی همدلی و همکاری داشتند. در همین فضا بود که در ۱۸ ژوئن سال ۱۹۴۱، عهدنامه مودت میان آلمان نازی و جمهوری ترکیه به امضا رسید. باری، نویسنده‌ای به نام اوزای بولوت [۳]، تداوم این ایدئولوژی برتری‌جویانه و نژادپرستانه پانترکیسم را در سیاست ترکیه تا به امروز مرور کرده که اطلاعات سودمندی دربردارد.

thumbs_b_c_7b6dc0574a8ec90e622acdd587acf01e

به طرح «پان ترکستان آلمان نازی» بازگردیم. این طرح با آن شدتی که روزنبرگ دنبال می‌کرد، یعنی تأسیس یک حکومت دست‌نشانده موسوم به ترکستان بزرگ در آسیای میانه بت مخالفت هیتلر مواجه شد. هیتلر هدف اصلی خود را کسب فضای حیاتی کافی در شرق آلمان می‌دانست و اولویتی برای آسیای میانه در آن زمان قائل نبود. بنابراین، بنا به دستور او، طرح ترکستان روزنبرگ فعلا بایگانی می‌شد تا موقع مقتضی آن فرابرسد. اما نزدیکی به جریان پانترکیسم در آناتولی و آسیای میانه و پروپاگاندای پانترکی برای مصرف علیه شوروی در دستور کار سیاست خارجی و تبلیغانی نازی‌ها محفوظ بود. نیهال آتسیز و آلپ آرسلان تورکش در دهه چهل میلادی هنگامی که قدرت نازیها رو به افول بود و دولت جمهوری ترکیه حسب سیاست قصد نداشت با دولت های متفق(پیروز بالقوه) وارد چالش اساسی شود، بازداشت و زندانی شدند. اما روابط و تاثیرپذیری پان ترکیست ها در ترکیه از آلمان نازی به ویژه در ارتش همچنان در لایه های پنهان استمرار پیدا کرد. آنها همچنان عشقی یک طرفه به ناسیونال سوسیالیسم را در روح و جان پرورش می دادند که ظهور دوباره نئونازیسم مهاجر ستیز در آلمان پس از جنگ سرد، مهاجران تُرک را هدف حملات بیگانه ستیز خود قرار می داد. هنگامی که آلپ ارسلان تورکش در ۱۹۹۷ درگذشت، در دویچه بانک آلمان پانصدو هفتادوپنج هزار مارک پس انداز داشت. این پول علاوه بر مبلغ هشتصد و پنجاه هزار دلار و سیصدوشصت و هفت هزار استرلینگ بود که در بانک های بریتانیا به طور غیرقانونی اندوخته بود و دستکم یکی از آنها در شعبه لندنِ دویچه بانک بود.

 

لینک کوتاه
ارسال به تلگرام
بازید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی
گزارش خطا
0
وب گردی
کدام بسته اینترنتی بهتر است؟!

کدام بسته اینترنتی بهتر است؟!

کریم باقری باید میان تیم‌ملی و پرسپولیس یکی را انتخاب کند

کریم باقری باید میان تیم‌ملی و پرسپولیس یکی را انتخاب کند

انتقام از دختر پولدار بعد از شنیدن پاسخ منفی در خواستگاری

انتقام از دختر پولدار بعد از شنیدن پاسخ منفی در خواستگاری

تام کروز در جشنواره کن غافل‌گیر شد

تام کروز در جشنواره کن غافل‌گیر شد

ادعای عجیب شهردار مادرید درباره امباپه

ادعای عجیب شهردار مادرید درباره امباپه

ماجرای درگیری پیشکسوت پرسپولیس با تتلو!

ماجرای درگیری پیشکسوت پرسپولیس با تتلو!

نظرات بینندگان
نام:
ایمیل:
* نظر:
رپورتاژ / تریبون 2
تصاویر
۱/۴
۱/۴
تصاویر: گروگانگیری در ایلام

تصاویر: گروگانگیری در ایلام

۲/۴
تصاویر: غسل تعمید کودکان مندایی در اهواز

تصاویر: غسل تعمید کودکان مندایی در اهواز

۳/۴
تصاویر: کنکور کارشناسی ارشد - دانشگاه امیرکبیر

تصاویر: کنکور کارشناسی ارشد - دانشگاه امیرکبیر

۴/۴
تصاویر: حضور اعضای هیأت دولت در جمع خبرنگاران

تصاویر: حضور اعضای هیأت دولت در جمع خبرنگاران

رپورتاژ / تریبون 2
ببینید!

ویدیو / تصویری از محل حادثه گروگانگیری امروز در شهر ایلام

ویدیو / کسانی که طلاق گرفته‌اند یا ازدواج کرده‌اند و می‌خواهند یارانه خود را از همسر سابق یا پدر و مادر خود جدا کنند چه باید بکنند؟

ویدیو / گریه ساکت الهامی در پخش زنده تلویزیون

ویدیو / سندرم پای بیقرار پوتین!

ویدیو / صداوسیما: مردم با یارانه جدید، پول هم اضافه می‌آورند

ویدیو / بارش آتش از آسمان روی کارخانه فولاد آزوفستال در ماریوپل

ویدیو / شادی هواداران «ترابوزان اسپور» ترکیه از قهرمانی تیمشان روی دریا

آرشیو
رپورتاژ / تریبون 2
پربازدیدها
روز هفته ماه سال

فرمانده سپاه: قطعاً خداوند و امام زمان (عج) بر سرود سلام فرمانده نظر داشته است / این سرود در تاریخ کشور ماندگار خواهد شد

تصاویر: مراسم ختم آیت الله فاطمی نیا در مسجد اعظم قم

تصاویر: گروگانگیری در ایلام

پایان مرگبار گروگانگیری در ‌اداره املاک بنیاد مستضعفان ایلام / گرو‌گانگیر پس از قتل ۳ نفر و زخمی کردن ۵ نفر دیگر، خودکشی کرد / حال برخی مصدومان وخیم است

قیمت دلار در بازار آزاد، امروز ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۱

خبرگزاری دولت: نرگس منصوری هنگام فرار از کشور دستگیر شد

وقتی سفیر امارات گفت من پیشنهاد قرار دادن سپاه در لیست تروریسم را دادم / کمپین فشار علیه برجام در واشنگتن در حال پیروزی است / روایتی از جزئیات بمباران خبری و لابی‌های گسترده عربستان، امارات و بحرین برای تاثیرگذاری بر ماجرای سپاه در لیست FTO

قیمت طلا و سکه، امروز ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۱

منابع اسرائیلی: برای اولین بار در حملات هوایی تل آویو علیه سوریه، سامانه روسیه به سوی جنگنده‌های اسرائیلی شلیک کردند

فرمانده سپاه: قطعاً خداوند و امام زمان (عج) بر سرود سلام فرمانده نظر داشته است / این سرود در تاریخ کشور ماندگار خواهد شد

تمامی مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات استان تهران فردا تعطیل شد

معیار دهک بندی‌ها؛ از درآمد فرزندان گرفته تا خودرو، سود‌های بانکی و گردش مالی

ویدیو / چرا ارتش روسیه ضعیف از آب درآمد؟ + زیرنویس فارسی

سازمان نجات حیوانات درباره توله یوز‌های «ایران»: شیردهی به توله‌ها به صورت وارونه باعث ورود شیر به ریه‌ها و مرگ یکی از آن‌ها شد / گرفتن بوی انسان علت نپذیرفتن فرزندان توسط مادر است

ویدیو / تجلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی از مقام علمی مریم میرزاخانی در سال ۱۳۷۴: شما مایه افتخار ما هستید

امضا برای اخراج امبر هرد از فیلم پرفروشش به رقم باورنکردنی رسید

قیمت جدید نان‌های صنعتی بعد از آزاد شدن آرد؛ نان باگت معمولی ۱۰ هزارتومان شد

خداحافظی سحر قریشی از سینما / اعلام رسمی ازدواج با امیر تتلو

هتل شهر با دستور دادستان تهران تخلیه شد

روز‌های پر استرسی که همچنان ادامه دارد/ اردیبهشت ۱۴۰۱ با فیش‌های ۱۴۰۰ مستمری تامین اجتماعی!

ویدیویی از توله های یوز ایرانی که دیروز متولد شدند

فردا در ایران عید فطر نیست

منابع اسرائیلی: برای اولین بار در حملات هوایی تل آویو علیه سوریه، سامانه روسیه به سوی جنگنده‌های اسرائیلی شلیک کردند

فرمانده سپاه: قطعاً خداوند و امام زمان (عج) بر سرود سلام فرمانده نظر داشته است / این سرود در تاریخ کشور ماندگار خواهد شد

زمان بازی های تیم ملی فوتبال ایران در مقدماتی جام جهانی

ویدیو / این حیوان عجیب الخلقه در عراق، شیر منقرض شده آشوری است؟

سازمان جهانی بهداشت: قرنطینه امیکرون ۵ روز نیست

معاوضه شماره موبایل با آپارتمان لوکس / قیمت شماره‌های رند به ۵۰ میلیارد تومان رسید

تماشا کنید: خداحافظی ایران با ارس؟ / پروژه «داپ» ترکیه چگونه در سکوت منابع آبی ایران را خشک می کند؟

سیلی «ویل اسمیت» به صورت مجری اسکار به خاطر شوخی با همسرش / تصویر واکنش حاضران در سالن / گریه و عذرخواهی اسمیت پس از دریافت جایزه: عشق موجب می‌شود کارهای دیوانه‌واری انجام دهیم؛ وقتی در اوج هستی، شیطان دقیقا همان موقع سراغت می‌آید +عکس و ویدیو

درگذشت ناگهانی بازیگر مشهور سینمای ایران/ علت فوت به روایت خبرگزاری قوه قضاییه: خودکشی

شرط تحویل آپارتمان ۱۵۰ متری در نیاوران به رضا رویگری / مجری صداوسیما: مالک منزل گفته خانه را با چند پرستار آماده کرده‌ام؛ فقط رضا باید تنها بیاید / وقتش رسیده بگویم که چقدر به رضا ظلم شده / او مدت‌هاست که در روابط‌ش دچار مشکل شده / مو‌های رضا به طرز عجیبی سوزانده شده بود؛ به گریمور گفتم جوری درست کن که فکر کند مو دارد

رپورتاژ / تریبون 2
خواندنی ها
مقبره‌ ۴۳۰۰ ساله مخزن اسرار فرعون مصر کشف شد

مقبره‌ ۴۳۰۰ ساله مخزن اسرار فرعون مصر کشف شد

«آتش بس۳» پروانه ساخت گرفت / بازگشت تهمینه میلانی به سینما پس از شش سال

«آتش بس۳» پروانه ساخت گرفت / بازگشت تهمینه میلانی به سینما پس از شش سال

اتاق فکر میلان؛ آزمایشگاهی که پشت آث‌میلان رویایی بود

اتاق فکر میلان؛ آزمایشگاهی که پشت آث‌میلان رویایی بود

"اسپیس‌ایکس" سنگین‌ترین ماهواره تاریخ را به فضا می‌برد

"اسپیس‌ایکس" سنگین‌ترین ماهواره تاریخ را به فضا می‌برد

رپورتاژ / تریبون 2
آخرین اخبار مهمترین عناوین روز

صعود پیکان به فینال والیبال جام باشگاه‌های آسیا

مدیرکل اموال و املاک بنیاد مستضعفان استان ایلام عزل شد

ماجرای بیلبورد مرغ قسطی در یزد / شهرداری: به ما ربطی ندارد / ارشاد: محتوا قانونی است اما در زمان نصبش بی سلیقگی شد؛ با توجه به شرایط کنونی این بیلبوردها جمع می‌شود

موافقت نیمی از خریداران گاز روسیه به پرداخت با روبل

علیپور: به ژیل‌ویسنته آمدم تا به اهدافم برسم

تلاش مسکو برای متقاعد کردن ترکیه جهت باز کردن حریم هوایی خود مقابل هواپیماهای روس به سمت سوریه

روسیه: نیمی از ۵۴ واردکننده گاز روسیه، با پرداخت پول گاز به روبل موافقت کرده‌اند

مدیرکل اموال و املاک بنیاد مستضعفان ایلام پس از حادثه مرگبار گروگانگیری، برکنار شد

دستور جدید طالبان: گویندگان زن تلویزیون صورت خود را بپوشانند

ماجرای بیلبورد مرغ قسطی در یزد / شهرداری: به ما ربطی ندارد / ارشاد: محتوا قانونی است اما در زمان نصبش بی سلیقگی شد؛ با توجه به شرایط کنونی این بیلبوردها جمع می‌شود

روسیه: نیمی از ۵۴ واردکننده گاز روسیه، با پرداخت پول گاز به روبل موافقت کرده‌اند

معاون اجرایی رئیس جمهور: می‌خواهیم اقتصاد رقابتی شود تا قیمت‌ها خود به خود تعدیل شود

اعلام اسامی داوران جام جهانی ۲۰۲۲/ فغانی و ۲ کمک ایرانی به قطر می‌روند

خبرگزاری دولت: نرگس منصوری هنگام فرار از کشور دستگیر شد

انگلیس: به یک کشتی تجاری در بندر الحدیده یمن حمله شده است

فرمانده سپاه: رسالت بزرگی بر دوش همه ماست؛ سخن از ظهور یک تمدن به نام اسلام است

قیمت طلا و سکه، امروز ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱

آخرین آمار کرونا در ایران، ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱: شناسایی ۲۸۰ ابتلای جدید/ ۹ نفر دیگر فوت کردند

احمد خاتمی: موضوع گرانی‌ها آن طور که انتظار بود، برای مردم باز نشد / رئیسی می‌توانست وجیه المله بماند اما آبرویش را در کف میدان گذاشت

وزارت بهداشت: بیشتر مبتلایان سرخک اتباع خارجی بوده‌اند/ تزریق واکسن سرخک به اتباع از ۹ ماه تا ۳۰ سال

سالیوان: واشنگتن تهاجم به سوئد و فنلاند را نمی‌پذیرد

قیمت دلار در صرافی‌های بانکی، امروز ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱

قیمت سکه پارسیان، امروز ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱

وضعیت جاده‌ها و راه‌ها، امروز ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ / تردد روان در مسیرهای منتهی به شمال

وضعیت آب و هوا، امروز ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ / جولان گرد و خاک در نقاط مختلف کشور/ کاهش دما تا ۱۰ درجه در برخی مناطق

یک نماینده: طرح فروش آثار تاریخی از دستور کار مجلس خارج شد

سئول: کره شمالی آماده انجام هفتمین آزمایش اتمی است

دامپزشک معتمد سازمان محیط زیست: شنبه هفته گذشته شیر مخصوص توله یوزها از آمریکا رسید اما تازه دیروز این شیر را به توله‌ها داده اند / باروری یوزپلنگ ۲ سال زمان برد ولی با بی تفاوتی محیط زیست به پایان رسید / محیط زیست به ما اجازه صحبت کردن نداد

مدیر اجرایی سندیکای چای: نرخ چای در سال جاری ۱۰ تا ۶۰ درصد افزایش یافته / دولت طلب چایکاران را پرداخت نکرد

۳۱ اردیبهشت پایان سال تحصیلی/ اتمام امتحان دانش‌آموزان دبستانی تا ۱۲ خرداد

آمریکا: کره شمالی هنوز به موشک فراصوت دست نیافته است

روزنامه دولت: رسانه‌های ضدانقلاب، رانندگان اتوبوس را به اختلال در حمل ونقل شهری تشویق می‌کنند

شمار کشته شدگان حادثه تیراندازی امروز ایلام به ۵ نفر رسید

وزیر دفاع اسرائیل برای گفتگو‌های امنیتی با محوریت ایران راهی آمریکا شد

رئیس سازمان بهزیستی: ۳۰ درصد جمعیت ایران تا ۱۴۲۵ سالمند می‌شود

فرمانده سپاه: قطعاً خداوند و امام زمان (عج) بر سرود سلام فرمانده نظر داشته است / این سرود در تاریخ کشور ماندگار خواهد شد

اتحادیه اروپا: روسیه حمله کند از سوئد و فنلاند دفاع می‌کنیم، حتی در فاصله‌ی انتظار پیوستن به ناتو باشند

دولت ۴۱ درصد از سهام سایپا را می‌فروشد

وزیر اقتصاد: طرح ارائه کالابرگ الکترونیکی ابتدا به صورت آزمایشی پیاده می‌شود

آرشیو
رپورتاژ / تریبون 2
وبگردی

انتقام از دختر پولدار بعد از شنیدن پاسخ منفی در خواستگاری

کریم باقری باید میان تیم‌ملی و پرسپولیس یکی را انتخاب کند

تام کروز در جشنواره کن غافل‌گیر شد

ادعای عجیب شهردار مادرید درباره امباپه

تایید نام ۱۵ ورزشکار ایرانی برای دریافت بورسیه از IOC

خوش‌آمدگویی باشگاه پرتغالی به بازیکن سابق پرسپولیس

منتظر حضور ایتالیا در جام‌جهانی نباشید

محرومیت روسیه و بلاروس از حضور در جام جهانی بسکتبال

نقدی دیگر بر برنامه تلویزیونی«زندگی پس از زندگی»/ تجربیات پس از مرگ چقدر اعتبار دارد؟

اکبر صوتی درگذشت

ادعای عجیب دانشمندان؛ اندام‌های مرده انسان زنده می‌شوند

طارمی موثرترین بازیکن لیگ پرتغال شد

  • صفحه نخست
  • سیاست
  • بین الملل
  • تاریخ
  • اقتصاد
  • اجتماع
  • فناوری
  • فرهنگ و هنر
  • حوادث
  • ورزش
  • خواندنی ها
  • گردشگری
  • سلامت
  • ویدیو
  • عکس
  • درباره انتخاب
  • |
  • ارتباط با ما
  • |
  • پیوندها
  • |
  • آب و هوا
  • |
  • اوقات شرعی
  • |
  • مجله الکترونیکی
  • |
  • نظرسنجی
  • |
  • جستجو
  • |
  • آرشیو
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به انتخاب است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
طراحی و تولید : "ایران سامانه"
کد خبر: ۶۵۰۹۲۰
تاریخ انتشار: ۳۰ : ۲۱ - ۱۴ آذر ۱۴۰۰
بین الملل >> اروپا
پ

رایش محمدان؛ ایده مشترک پانترک‌ها و نازی‌ها

آلمان نازی در دوره جنگ جهانی دوم، ایده ایجاد حکومتی دست‌نشانده در آسیای مرکزی را با عنوان کمیساریای ترکستانِ دولت نازی (Reichskommissariat Turkestan) به طور جدی در دستور کار قرار داده بود و برنامه نازی‌ها این بود که با ایجاد یک هویت پانترکی و اسلام‌گرایانه در جمهوری‌های آسیای مرکزی شوروی، حکومتی وابسته از تاجیکستان تا آلتای تا تاتارستان برپا شود. مورخان شوروی مدعی‌اند عناوین دیگری چون «پان‌تورکستان»، «تورکستان بزرگ» و «رایشِ محمدان» نیز برای این سرزمین در نظر نازی‌ها بود.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

فراز: آلمان نازی در دوره جنگ جهانی دوم، ایده ایجاد حکومتی دست‌نشانده در آسیای مرکزی را با عنوان کمیساریای ترکستانِ دولت نازی (Reichskommissariat Turkestan) به طور جدی در دستور کار قرار داده بود و برنامه نازی‌ها این بود که با ایجاد یک هویت پانترکی و اسلام‌گرایانه در جمهوری‌های آسیای مرکزی شوروی، حکومتی وابسته از تاجیکستان تا آلتای تا تاتارستان برپا شود. مورخان شوروی مدعی‌اند عناوین دیگری چون «پان‌تورکستان»، «تورکستان بزرگ» و «رایشِ محمدان» نیز برای این سرزمین در نظر نازی‌ها بود.

این طرح نخستین بار از سوی آلفرد روزنبرگ تئوریسین نازی پیشنهاد شد. روزنبرگ نظریه‌پرداز و ایدئولوگ نازی و از مقامات عالی‌رتبه آلمان بود که از ۱۹۳۳ تا پایان عمر دولت نازی، علاوه بر تصدی منصب رایشزلایتر (دومین مقام عالی آلمان نازی)، عهده‌دار وزارت سرزمین‌های شرقی اشغالی (از ۱۹۳۴)، رهبری اداره سیاست خارجی حزب نازی (از ۱۹۳۳) و کمیسر نظارت بر آموزش فکری و ایدئولوژیکی حزب نازی (از ۱۹۴۱) بود. روزنبرگ در تدوین طرح «تورکستان بزرگ» از مشاوره «ولی قیوم خان» رئیس کمیته ملی ترکستان، اداره‌ای زیر نظر وزارت سرزمین‌های شرقی اشغالی دولت آلمان، بهره می‌برد.

MV5BNjZjYmJhMzItMjBjZS00Yzc4LWJlMzItOWRlNGFlZGI4YzNmXkEyXkFqcGdeQXVyMTI3MDk3MzQ@._V1_

طرح روزنبرگ شامل پنج جمهوری سوسیالیستی ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان، تاجیکستان و قرقیزستان و نیز مناطق تاتارستان و آلتای و بشکورستان می‌شد. جمعیت این جمهوری‌ها به لحاظ قومی همگن نبود. مردم تاجیکستان آشکارا ایرانی بودند و به زبان فارسی سخن می‌گفتند و از ترکان قرقیز و ازبک متفاوت. اما همگی مسلمان بودند. روزنبرگ علاوه بر این، بر احساسات ضد روسی مردم این مناطق و همدلی با آلمان حساب می‌کرد.

 

با این همه، به نظر می‌رسد نگاه نازی‌ها به ترکان آسیای میانه و برساختن موجودیتی پانترکی کاملا ابزاری برای ایجاد پروپاگاندا علیه شوروی و نهایتا ایجاد حکومتی اقماری در آسیای میانه بوده است. به گفته پژوهشگری از دانشگاه فارابی قزاقستان[۱]، نخستین مرحله از تکوین سیاست آلمان نازی در مورد تُرکان آسیای میانه و پروژه «ترکستان بزرگ» را باید در پذیریش ایدئولوژی نژادی نازی توسط دولت آلمان جستجو کرد. او می‌گوید «نگاه نازیسم به ترک‌ها مشابه نگرش شوروی‌ها به “آسیایی‌ها” بود و آنها را نژادی پست‌تر یا مادون انسان (Untermensch) می‌دانستند.» مطبوعات اروپا معمولا درباره «وحشی‌گری مغولی روس‌ها» به تفصیل می‌نوشتند و بنابراین، آلمان نازی برای مدتی به عنوان محافظ غرب در برابر «خطر آسیایی» روس‌ها تصور می‌شد. یکی از اسنادی که تصور نازی‌ها درباره اقوام آسیای میانه (زردپورست) را بازتاب می‌دهد فرمانی است که مقر فرماندهی ورماخت (ارتش نازی) در ماه مه ۱۹۴۱ در مورد اسرای ارتش سرخ صادر کرده است. در این فرمان آمده «در مورد تمامی اعضای ارتش سرخ ــ از جمله اسرا ــ جداسازی شدید و مراقبت اکید اعمال گردد ــ به ویژه در خصوص سربازان آسیایی ارتش سرخ که نفهم، پیش‌بینی‌ناپذیر، خائن، و بی‌عاطفه هستند. همچنین در فرمانی به تاریخ ۲۴ ژوییه ۱۹۴۱ ورود اسرای آسیایی از شوروی به امپراتوری آلمان منع شده و امر بر نگهداری آنها در کشورهای اشغالی در اروپای شرقی شده است.

 

با این همه، در دوره جنگ جهانی دوم، آلمان‌ها به اندیشه تحریک اقوام تحت سلطه شوروی از جمله ترکان آسیای میانه افتادند. دستگاه سیاست خارجی آلمان نازی از متخصصان روسیه و اقوام غیرروس شوروی دعوت به عمل آورد، از جمله ترک‌شناسی به نام ورنر اتو فن هنتیگ تا درباره «مسئله ملیت‌های جنوب روسیه» همکاری کند. کمیته روسیه در وزارت خارجه امپراتوری آلمان باید با استفاده از این متخصصان، پروپاگاندای آلمان، علیه شوروی را پیش می‌برد. در همان ماه‌های اول جنگ، آلمان از حضور مهاجران ترک‌زبان از شوروی و ایده تورانیسم استقبال کرد. در این مقطع، «ترکستان بزرگ»ی که نازی‌ها در آتش آن می‌دمیدند، جزئی از برنامه گسترده‌تر پروپاگاندا علیه شوروی بود.

 

ایده تورانیسم در دهه‌های اول قرن بیستم در آناتولی مبلغانی یافته بود. یوسف آقچورا از مدافعان و مروجان ایدئولوژی پان‌ترکیسم که تباری تاتاری داشت، در ۱۹۱۱ شروع به انتشار نشریه «تُرک یوردو» و تاسیس سازمانی تحت عنوان «تُرک اجاقی» کرد. ضیا گوک آلپ نیز از شاعران مروج پانترکیسم در آن دوره بود که وطن خیالی ترکان را نه ترکیه و نه «ترکستان بزرگ»، بلکه «توران» می‌دانست. آلمان نازی این تحولات را رصد می‌کرد و پانترکیسم را ابزاری مناسب برای پیشبرد پروژه‌های سیاسی و تبلیغاتی خود از جمله در آسیای میانه یافت. فرانتس فن پاپن سفیر آلمان نازی در ترکیه در نامه‌ای به تاریخ ۲۵ ژوییه ۱۹۴۱ به ریبنتروپ وزیر خارجه، تورانیسم را ایده‌ای حیاتی در جنگ علیه شوروی برمی‌شمرد. در همین نامه اضافه می‌کند که که نوری کیلیگیل (نوری پاشا، ژنرال ارتش سابق عثمانی) مایل به سفر به برلین و همکاری با اسرای ترک‌تبار جنگ علیه شوروی است. نوری پاشا (برادرِ انور پاشا یکی از عوامل سه‌گانه نسل‌کشی ارامنه در دوره عثمانی) همانی بود که در خلال جنگ جهانی نخست، در رأس اردوی اسلامی قفقاز، باکو را به تصرف درآورد و تحویل «محمدامین رسول‌زاده» داد و او به همراه جمعی از قفقازی‌ها، حکومتی در باکو تأسیس کردند و با سرقت نام ولایت آذربایجان از ایران، حکومت خود را «جمهوری خلق دموکراتیک آذربایجان» نامیدند.

nuri

نوری پاشا در سپتامبر ۱۹۴۱ به برلین رسید و چندین جلسه با مقامات وزارت خارجی نازی برگزار کرد. او پیشنهاد کرد که زندانیان ترک‌تبار و مسلمان در کمپ‌های مجزایی نگهداری شوند تا بتوان مشابه کمپ ووندزدورف در جنگ جهانی اول، واحدهای نظامی جدیدی از این زندانیان ساخت به منظور نبرد برای تحقق ایده تورانیسم. در دوم اکتبر ۱۹۴۱ از وزارت خارجه خبر رسید که با پیشنهاد نوری پاشا در دست اجراست. پیشنهاد نوری پاشا، به طور آشکار اقدامی غیرانسانی علیه هم نژادنش بود. نازی ها با پیش فرض قراردادن این که تُرکان آسیایی تبار جایی در سلسله مراتب نژادهای مفید ندارد قصد استفاده ابزاری از اسرای تُرک به عنوان سپری انسانی در برابر بلشویک ها را داشتند و نوری پاشا به اطلاع از این ذهنیّت نازی ها حاضر بود دهها هزار تن از انسان هایی که او آنها را از نژاد تورانی و نازیها از از نژادپست آسیایی می پنداشتند به کشتن دهد. احتمالا محمدامین رسولزاده نیز از طریق همو به نازیها وصل شده بود و در سودای تشکیل دیویزیون قفقازی متشکل از مردم آران را در صفوف نازیها در سر می پروراند تا یکبار دیگر به قدرت باز گردد.

 

از آن دوره، آلمان نازی و ایدئولوژی نازی برای پانترک‌ها جذابیت داشت. حضور نوری پاشا، محمدامین رسول‌زاده، رحمتی رشید، احمد زکی ولیدی، ایاز ایشاکی و … در برلین و همکاری با دولت نازی نشانه‌ای از جذاب نازی‌ها بود. این موضوع در مورد جریان پانترکی گرگ‌های خاکستری بسیار برجسته است. همانطور که در مقاله‌ای تازه‌چاپ‌شده [۲] آمده، در دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰، «بسیاری از ایدئولوگ‌های ترک‌گرا، ترک‌گرایی را با نازیسم آلمانی ترکیب کردند که تأثیر شگرفی در شیوه‌های استدلال جنبش گرگ‌های خاکستری داشت». به پشتوانه این ترکیب ایدئولوژیکی، این ایدئولوگ‌ها، مثل نهال آتسز، رها اوغوز ترکان، رضا نور و …، بیش از پیش به انتشار ایده برتری نژادی ترکان پرداختند. آنها به پیروی از نازی‌ها، یهودی‌ستیزی را جزئی از ایدئولوژی پانترکی و برتری‌جویانه خود قرار دادند. این تأثیرپذیری گرگ‌های خاکستری از نازیسم و ارادتی که نسبت به نژادپرستی نازی‌ها یافته بودند تاحدی بود که پژوهشگری به نام کُری گوتشتات در کتاب ترکیه، یهودیان و هولوکاست، آتسز را «تُرکِ ماله‌کشِ نازیسم آلمانی» (Turkish apologist for German Nazism) می‌نامد. گذشته از این، تأثیرپذیری جنبش تروریستی گرگ‌های خاکستری از نازیسم حتی در اعمال تروریستی این گروه بازتاب می‌یافت.

 

ایدئولوگ‌ها و گروه‌های پانترکی، چه ترک‌گرایان تندرویی مثل گرگ‌های خاکستری و نوری پاشا و چه افرادی مثل رسول‌زاده که به نسبت گروه اول ملایم‌تر بودند، بخشی از مقامات دولت تازه‌تأسیس جمهوری ترکیه نیز با فاشیسم پانترکی و فاشیسم آلمان نازی همدلی و همکاری داشتند. در همین فضا بود که در ۱۸ ژوئن سال ۱۹۴۱، عهدنامه مودت میان آلمان نازی و جمهوری ترکیه به امضا رسید. باری، نویسنده‌ای به نام اوزای بولوت [۳]، تداوم این ایدئولوژی برتری‌جویانه و نژادپرستانه پانترکیسم را در سیاست ترکیه تا به امروز مرور کرده که اطلاعات سودمندی دربردارد.

thumbs_b_c_7b6dc0574a8ec90e622acdd587acf01e

به طرح «پان ترکستان آلمان نازی» بازگردیم. این طرح با آن شدتی که روزنبرگ دنبال می‌کرد، یعنی تأسیس یک حکومت دست‌نشانده موسوم به ترکستان بزرگ در آسیای میانه بت مخالفت هیتلر مواجه شد. هیتلر هدف اصلی خود را کسب فضای حیاتی کافی در شرق آلمان می‌دانست و اولویتی برای آسیای میانه در آن زمان قائل نبود. بنابراین، بنا به دستور او، طرح ترکستان روزنبرگ فعلا بایگانی می‌شد تا موقع مقتضی آن فرابرسد. اما نزدیکی به جریان پانترکیسم در آناتولی و آسیای میانه و پروپاگاندای پانترکی برای مصرف علیه شوروی در دستور کار سیاست خارجی و تبلیغانی نازی‌ها محفوظ بود. نیهال آتسیز و آلپ آرسلان تورکش در دهه چهل میلادی هنگامی که قدرت نازیها رو به افول بود و دولت جمهوری ترکیه حسب سیاست قصد نداشت با دولت های متفق(پیروز بالقوه) وارد چالش اساسی شود، بازداشت و زندانی شدند. اما روابط و تاثیرپذیری پان ترکیست ها در ترکیه از آلمان نازی به ویژه در ارتش همچنان در لایه های پنهان استمرار پیدا کرد. آنها همچنان عشقی یک طرفه به ناسیونال سوسیالیسم را در روح و جان پرورش می دادند که ظهور دوباره نئونازیسم مهاجر ستیز در آلمان پس از جنگ سرد، مهاجران تُرک را هدف حملات بیگانه ستیز خود قرار می داد. هنگامی که آلپ ارسلان تورکش در ۱۹۹۷ درگذشت، در دویچه بانک آلمان پانصدو هفتادوپنج هزار مارک پس انداز داشت. این پول علاوه بر مبلغ هشتصد و پنجاه هزار دلار و سیصدوشصت و هفت هزار استرلینگ بود که در بانک های بریتانیا به طور غیرقانونی اندوخته بود و دستکم یکی از آنها در شعبه لندنِ دویچه بانک بود.

 

رازیانه د
رومیس د
ارسال به تلگرام
رازیانه د
رومیس د
رازیانه د
رومیس د
رازیانه د
رومیس د
رازیانه د
رومیس د
رازیانه د
رومیس د
رازیانه د
رومیس د
  • صفحه نخست
  • سیاست
  • بین الملل
  • تاریخ
  • اقتصاد
  • اجتماع
  • فناوری
  • فرهنگ و هنر
  • حوادث
  • ورزش
  • خواندنی ها
  • گردشگری
  • سلامت
  • ویدیو
  • عکس
  • درباره انتخاب
  • |
  • ارتباط با ما
  • |
  • پیوندها
  • |
  • آب و هوا
  • |
  • اوقات شرعی
  • |
  • مجله الکترونیکی
  • |
  • نظرسنجی
  • |
  • جستجو
  • |
  • آرشیو
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به انتخاب است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
طراحی و تولید : "ایران سامانه"