بررسی عملكرد 11 روزنامه پرتیراژ ایران در ماجرای افشای اطلاعات بانکي

بررسی رفتار 11 روزنامه پرتیراژ ایران در ماجرای افشای اطلاعات بانکی نشان مي‌دهد كه روزنامه‌ها نتوانستند نیازهای خبری مردم را پاسخ و تشریح درستی از ماجرا ارائه دهند.

به گزارش انتخاب، پرونده‌ای با عنوان «یک بام و دوهوای رسانه‌ای افشای اطلاعات بانکی» با مدیریت رضا قربانی در بیست و پنجمین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات، منتشر شده و طی آن عملکرد 11 روزنامه پر تیراژ صبح ایران شامل روزنامه‌های همشهری، کیهان، اطلاعات، شرق، ایران، تهران امروز، آرمان، هفت صبح، جام‌جم، دنیای اقتصاد و عصر اقتصاد در ماجرای افشای اطلاعات بانکی مورد بررسی قرار گرفته است.

در بخش روزنامه‌ها فاطمه عسگری آزاد، پس از بررسی ارزش‌های خبری حاکم بر این خبر و مقایسه صفحات اول روزنامه‌های یاد شده در سه روز نخست ماجرا استنتاج کرده: انتشار خبری که دارای تمام ارزش‌های خبری است، در وهله‌ اول وظیفه‌ هر روزنامه‌ای است و عدم پوشش خبری رویدادهای منفی نه تنها بار مثبتی در جامعه ندارد، بلکه اعتماد مردم را به رسانه از بین می‌برد.

در یک نگاه کلی می‌توان دریافت که از بین 11 روزنامه کشور، پنج روزنامه بودند که در روز اول اشاره‌ای هر چند کوچک هم به این موضوع نکردند و این نکته‌ بسیار منفی در روزنامه‌نگاری حرفه‌ای به شمار می‌رود. از سوی دیگر، روزنامه‌هایی هم که تنها به انتشار اطلاعات و بیانیه‌های بانک مرکزی اقدام کردند، کارکرد روزنامه‌ها که انتشار اخبار تحلیلی- تفسیری است را فراموش کرده‌اند.

پوشش نامناسب این رویداد در روز اول باعث شد مردم اطلاعات کافی راجع به ماجرا نداشته باشند و هجوم به عابر بانک‌ها و شایعاتی مبنی بر برداشت از حساب‌ها، از کار افتادن عابر بانک‌ها و غیره همه نشان از عملکرد ناصحیح سیستم رسانه‌يی در مورد این ماجراست.

بر اساي اين مطالعه، روزنامه‌های ما در این مورد کاملاً رویداد‌مدار عمل کردند و بدون بررسی دقیق ابعاد ماجرا، علل رخ دادن این اتفاق و راهکارهای موجود، از ماهیت روزنامه‌نگاری تحلیلی و تفسیری فاصله‌ زیادی گرفتند. با این بررسی کلی می‌توان ادعا کرد که روزنامه‌ها در مورد این رویداد نه تنها نتوانستند مدیریت بحران کنند، بلکه نتوانستند نیازهای خبری مردم را پاسخ گویند و تشریح درستی از ماجرا ارائه دهند.

تحلیل اخبار خبرگزاری‌های مهر، فارس، ایرنا و ایسنا بررسی عملکرد تلویزیون در ماجرای افشای اطلاعات بانکی با عنوان «هنر پراندن فرصت‌ها» و نحوه اطلاع‌رسانی بخش‌های خبری ساعت 14 و 21 شبکه یک، 20:30 شبکه دو و 22 شبکه سه از تاریخ 26 تا 31 فروردین و همچنین بررسی گفت‌وگوی ویژه خبری ساعت 22:30 روز یکشنبه 27 فروردین (به دلیل دعوت از یکی از مدیران بانک مرکزی) از دیگر بخش‌های این پرونده است.

در این پرونده عملکرد سایت خبری و شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی در ماجرای افشای اطلاعات بانکی نیز مورد توجه قرار گرفته است چراکه شبکه فارسی بی‌بی‌سی با افشاکننده اطلاعات مصاحبه کرد.