این روزها در هر کوی و بزن وانت بارهایی را می‌بینیم که قالی ها را برای شستن یا برای تحویل به مشتریان بار زده اند، اما از کجا معلوم که بازگشتی در کار باشد چرا که در روزهای پایانی سال، کلاهبرداران در قالب شرکت یا موسسات قالیشویی دست به سرقت می زنند.
خانه تکانی یکی از آیین‌های نوروزی است که مردم بیشتر مناطقی که نوروز را جشن می‌گیرند به آن پایبندند در این آیین، تمام خانه و وسایل آن در آستانه نوروز گردگیری، شستشو و تمیز می‌شود. این آیین در کشورهای مختلف از جمله ایران، تاجیکستان، افغانستان و جمهوری آذربایجان برگزار می‌شود.
با گذشت زمان شیوه خانه تکانی ها تغییر کرده اما اصل داستان که همان تمیز کردن خانه و وسایل درون آن است بر جای خود باقی مانده و کمتر خانواده ایرانی است که خانه تکانی اسفند ماه در آستانه عید نوروز را انجام ندهد. در گذشته قبل از آنکه آپارتمان نشینی گریبان ایرانیان را بگیرد، خانواده‌های ایرانی فرش ها را در حیاط خانه گسترانده و همه اعضای خانواده به جان فرش می افتادند و بعد به سراغ تمیز کردن خانه و وسائل آن پرداخته و دستی بر سر و صورت خانه کشیده و در پایان با دیدن خانه‌ای تمیز خستگی از جانشان به در می رفت.
اما این روزها شیوه خانه تکانی تغییر کرده دیگر از فرش شستن ها در حیاط خانه و آویزان کردن آن ها در پشت بام ها خبری نیست. آن روزها را اگر کسی به خاطر داشته باشد پلیس به خانواده ها اخطار می داد که مواظب باشید فرش ها از روی پشت بام ها به سرقت نرود، اما دیگر نه آن پشت بام های خانه های ویلایی در کلان شهرها مانده و نه جانی به صاحبان آپارتمان های همین شهرها که در آلودگی شهری و خستگی زندگی روزمره آستین ها را بالا بزنند و تمام موارد خانه تکانی را خود انجام دهند که اگر بخواهند هم نمی شود یک مثالش شستن قالی است که در مجتمع های امروزی امکان پذیر نیست.
بر این اساس چه بسیار پرونده‌های سرقت در پوشش قالیشویی که در استان های مختلف کشور تشکیل شده و همه این اتفاقات در پس ناآگاهی و ساده لوحی افراد اتفاق افتاده است، اتفاقی که هر سال تکرار می شود و با وجود هشداری‌های مکرر پلیس، همچنان این نوع سرقت ها قربانی می‌گیرد.
در سال‌های گذشته پخش بروشور و آگهی با عنوان موسسات قالیشویی بسیار باب بود البته در شرایط کنونی با گسترش فناوری ارتباطات و شبکه های اجتماعی و سایت های مختلف، شاهد کلاهبرداری های بسیاری در زمینه های مختلف به تناسب اعیاد و مناسبت ها هستیم یکی از این مناسبت ها سنت دیرین خانه تکانی است که فرصتی را برای برخی از افراد سودجو بوجود آورده است.
البته هنوز این بروشورها کارکرد خود را دارند یا در دیوارها چسبانده یا در داخل درب ورودی خانه ها انداخته می‌شوند اما در کنار این نوع تبیلغ که کسی از راست یا دروغ بودن آن مطلع نیست، فضای مجازی جای خود را دارد، تبلیغ در شبکه های مجازی بیداد می‌کند و مخاطب با انواع و اقسام تبلیغات در این زمینه مواجه می شود و بدون هیچ گونه تحقیقی مال خود را در اختیار این شرکت های کاذب می سپارند و از سرقت انجام شده، غافلگیر می شوند.
به توصیه پلیس نباید به آگهی‌های مندرج در مطبوعات، بروشورهای تبلیغاتی در معابر عمومی و فضای مجازی درباره ارائه خدمات نظافت منزل یا قالیشویی اعتماد کرده و برای اطمینان از صحت تبلیغات، ابتدا باید به سایت اتحادیه قالیشویان مراجعه و سپس درخصوص شناسایی مراکز مجاز دارای پروانه کسب، اطمینان حاصل کرد.
سپردن فرش از سوی شهروندان به قالیشوئی‌ها موجب شده تا برخی تبهکاران با توزیع انواع آگهی‌های تبلیغاتی در کمین شهروندان باشند. در این تبلیغات همانطور که گفته شد، گاه به صورت پخش کردن برگه‌هایی است که تنها یک شماره در آن ذکر شده و هیچ اشاره به آدرس کارگاه قالیشویی نشده است؛ برخی افراد ناشناس با عناوین جعلی فعالیت می‌کنند که به هیچ عنوان وجود خارجی ندارند و مورد تأیید هم نیستند.
پلیس همواره توصیه می کند شهروندان هنگام تحویل فرشها به نمایندگان قالیشویی‌ها، کارت شناسایی آنها را به دقت بررسی و مشخصات ظاهری همراه با شماره پلاک خودروی آنها را یادداشت کنند تا در صورت بروز مشکلات احتمالی پلیس بتواند مجرمان را شناسایی و دستگیر کند. از سوی دیگر برخی هموطنان پس از شستن فرش های خود، آن را برای خشک شدن روی دیوار یا پشت بام قرار می‌دهند که ممکن است مورد سرقت قرار گیرند. به همین دلیل توصیه می‌شود فرش را در مکانی قرار دهند که به کوچه و خیابان مشرف نباشد.
شستن قالی را به هر شرکتی نسپارید/ شهروندان مراقب کلاهبرداران باشند
اگرچه همه ساله پلیس با نزدیک شدن به ایام نوروز و آغاز خانه تکانی، درباره فعالیت برخی تبهکاران در پوشش مراکز قالیشویی هشدار می دهد اما با این حال در روزهای پایانی سال شاهد افزایش سرقت فرش در پوشش مراکز قالیشویی یا از روی دیوار خانه‌های ویلایی هستیم. به همین خاطر در روزهای پایانی هر سال پرونده‌های مشابهی در این زمینه در پلیس آگاهی تشکیل می‌شود و مال باختگان کسانی هستندکه بدون توجه به هشدارهایی که پلیس باز هم بدون تحقیق و بر اساس آگهی‌هایی این مراکز فرش‌های خود را به آنها می‌سپارند. اینها پس از شکایت ادعا می‌کنند وقتی با آگهی مرکز قالیشویی در روزنامه روبرو شدیم، تصور کردیم فعالیت آنها قانونی است.
از طرفی برخی شرکتها هم با اجاره دفتر با اجاره ماهیانه بالا و تهیه اسناد جعلی، در این ایام به فعالیت پرداخته و پس از جمع آوری فرش‌های شهروندان با تعطیل کردن دفتر فرار می‌کنند. اعلام قیمت‌های پایین از سوی این تبهکاران ، ترفندی برای فریب مردم است. برای گرفتار نشدن در دام این مجرمان، از شرکت‌های قالیشویی که آگهی‌هایشان در روزنامه ها چاپ می شود، استفاده کنید، زیرا اغلب مدارک این گونه شرکتها کنترل می شود. البته چاپ آگهی در روزنامه ها نیز دلیلی برای تایید فعالیت همه شرکتها نیست.
شهروندان بهتر است برای اطمینان از صحت فعالیت این شرکتها، از اتحادیه قالیشویان نیز استعلام کنند. شرکت‌هایی که از طریق اتحادیه مجوز فعالیت می‌گیرند موظف به رعایت ۱۷ بند هستند. به عنوان نمونه باید دارای دفتر یا کارخانه با مجوز فعالیت تجاری باشند، کارمندان و رئیس شرکت نباید سوء پیشینه داشته باشند و آزمایش سلامت نیز داشته باشند. از لحاظ فنی هم باید اصول مربوطه را به طور حرفه‌ای رعایت کنند.
نمونه ای از یک پرونده
در پرونده‌ای که در یکی از استان‌ها در این خصوص تشکیل شد، مالک یک قالیشویی به کلانتری مراجعه کرد و از سرقت قالی های شسته شده خبر داد، چندین تخته فرش شسته شده ضمن بارگیری بر وانت نیسان قالیشویی تحویل کارگر قالیشویی داده شد تا فرش ها را در منازل مشتریان تحویل دهد اما از زمان حرکت تا گذشت چندین ساعت به کارگاه برنگشت و فرشها را به مشتریان تحویل نداد.
شاکی از محل سکونت کارگر اطلاعی نداشت، مشخصات ظاهری کارگر از شاکی گرفته و تصویری از متهم ترسیم و در اختیار گشتهای انتظامی قرار داده شد، شناسایی متهم ادامه داشت تا اینکه مأموران انتظامی هنگام گشت زنی در سطح حوزه متوجه رفتار مشکوک راننده یک دستگاه وانت نیسان شدند. مأموران مدتی خودرو را تحت تعقیب قرار داده و ضمن استعلام پلاک انتظامی آن مشخص شد که خودروی موصوف مسروقه و دارای سابقه ثبت سرقت است.
با شناسایی خودروی قالیشویی، ماموران دستور توقف دادند ولی راننده خودرو به سرعت از محل متواری شد اما پس از دقایقی تعقیب و گریز مأموران ضمن توقیف خودرو موفق به دستگیری راننده آن شدند. متهم که از ارائه مدارک خودرو عاجز بود به کلانتری منتقل شد و در تحقیقات پلیسی به سرقت چندین تخته فرش و وانت نیسان کارگاه اعتراف کرد، متهم سابقه دار بود و اعتیاد به مواد مخدر داشت علت سرقت فرشها را نیز تأمین هزینه مصرف مواد مخدر ذکر کرده بود، در تحقیقات پلیسی مشخص شد که متهم فرشها را به مالخران اموال مسروقه فروخته است.
سرقت از منازل شهروندان در پوشش قالیشویی
پلیس از دستگیری و انهدام باند دو نفره سارقان منزل که تحت پوشش کارگاه قالیشویی اقدام به سرقت از منازل شهروندان می‌کردند، خبر داد. این باند که در یکی از استان های کشور شناسایی شد. همزمان با تشکیل پرونده، اکیپ بررسی صحنه جرم به محل سرقت اعزام و طی بررسی‌های اولیه کارشناسان و بازبینی فیلم دوربین‌های مدار بسته موجود در محل سرقت مشخص شد، ۲ جوان با پوشش ماسک و استفاده از یک دستگاه خودرو ۴۰۵ خاکستری به منزل شاکی مراجعه و اقدام به سرقت کرده اند.
در ادامه پی جویی‌ها و با جمع بندی مستندات موجود و انجام اقدامات ویژه کارآگاهان در پایش سرنخ‌های پرونده پس از چندین روز کار شبانه روزی ماموران پلیس، هویت سارقان را شناسایی کردند و مشخص شد متهمان در منطقه ای دارای قالیشویی بوده و از محل کار خود برای پوشش سرقت‌ها و شناسایی منازل شهروندان برای انجام سرقت استفاده می‌کردند. با توجه به اطلاعات جمع آوری شده و هماهنگی با مرجع قضایی دستگیری سارقان در دستور کار قرار گرفت و در نهایت طی یک عملیات ضربتی و غافلگیرانه هر دو متهم دستگیر و در بازرسی به عمل آمده از مخفیگاه آنها مقادیری اموال مسروقه و از جمله طلا کشف و ضبط شد. پس از انتقال متهمان به پلیس آگاهی در بازجویی ها، آنان به بزه ارتکابی اعتراف و با دستور مقام قضایی هر ۲ متهم برای کشف سرقت‌های احتمالی و زوایای پنهان پرونده در اختیار دایره مبارزه با سرقت منزل قرار گرفتند.
در هنگام استفاده از خدمات قالیشویی‌ها چه مواردی باید لحاظ شود؟
استفاده از خدمات قالیشویی‌ها درست مثل استفاده از خدمات شرکت‌های نظافتی و خدماتی است که باید ابتدا از اصالت آن شرکت مطمئن شده و ببینید که حضور فیزیکی و دفتر و محل کاری دارند یا نه؛ در ضمن داشتن شناسه معتبر الزامی است.
قبل از اینکه نفرات شرکت قالیشویی به منظور حمل و بردن فرشها به داخل منزل بیایند حتماً یک آقا در منزل حضور داشته باشد؛ هنگام تحویل دادن قالی به عوامل شرکت‌های قالیشویی حتماً رسید بگیرید؛ در مورد تحویل فرش نیز توصیه می‌کنیم یک آقا در منزل حضور داشته باشد و همان لحظه هم چک کنید که فرش خودتان است و عیب و ایرادی پیدا نکرده است. اما نکته مورد توجه که همواره در کلانتری‌ها شاهد آن هستیم این است که تعدادی از شهروندان به منظور شکایت از شرکت‌های قالیشویی که عمدتاً نامعتبر هستند به کلانتری مراجعه می‌کنند آن هم به ازای ارائه خدمات نامناسبی که این شرکتها به آنها ارائه داده‌اند از جمله مواردی که دال بر آسیب دیدن قالی‌ها است، رنگ‌پریدگی یا پارگی فرشها که شهروندان را به منظور ثبت شکایت و پیگیری پرونده قضایی به کلانتری‌ها می‌کشاند که مشاهده چنین مواردی لزوم استفاده از خدمات شرکت‌های معتبر را بیش از پیش لازم و ضروری می‌سازد.
شستن قالی را به هر شرکتی نسپارید/ شهروندان مراقب کلاهبرداران باشند
پلیس چه می گوید؟
سردار رضا موذن معاون مبارزه با سرقت پلیس آگاهی ناجا با اشاره به سرقت فرش ها از روی دیوار در روزهای خانه تکانی عید، گفت: اغلب، مشاهده می شود خانواده ها فرش و قالیچه های گرانبها و قیمتی خود را پس از شستن ، روی بالکن و دیوار قرار می دهند، بدون توجه به اینکه برخی از منازل، مجاور کوچه و یا ساختمان های نیمه کاره هستند.
وی به شهروندان توصیه کرد: برای شستن فرش ها از مراکز معتبر قالیشویی و مجاز استفاده کنند؛ در صورت شستن فرش در منزل بایستی مراقبت لازم جهت جلوگیری از سرقت را مورد توجه قرار دهند.
وی افزود: با توجه به فرا رسیدن سال نو و ضرورت نیاز به نظافت منزل، متاسفانه برخی از شهروندان برای انجام کارهای منزل بدون هیچ دقت و گزینشی با اتکاء به بروشورها و تبلیغات کوچه و خیابان به افراد ناشناس و برخی از شرکت های فاقد مجوز اعتماد می کنند.
هشدار پلیس در مورد شرکت‌های خدماتی و قالیشویی‌های غیرمجاز
سرهنگ شهاب امینی رئیس اداره اجتماعی پلیس آگاهی ناجا از هموطنان خواست از اعتماد به شرکت‌های خدماتی، نظافتی و قالیشویی‌های غیر مجاز خودداری کنند.
وی با اشاره به رسم خانه تکانی در روزهای پایانی سال، اظهار داشت: در این راستا توزیع آگهی های تبلیغاتی گسترده در سطح شهر و ارسال پیامک های فریبنده، ممکن است دامی برای کلاهبرداری و سرقت اموال هموطنان باشد. در آستانه نوروز و آغاز فصل خانه تکانی منازل، عده ای شیاد با درج آگهی های فریبنده تبلیغاتی در معابر و فضای مجازی، سعی در جلب اعتماد عمومی کرده تا در فرصت مناسب نقشه های شوم خود را به اجرا درآورند.
رئیس اداره اجتماعی پلیس آگاهی ناجا با بیان اینکه شرکت های غیرمجاز معمولا آدرس و مکان مشخصی برای فعالیت ندارند، می گوید: شهروندان باید قبل از هرگونه اعتماد به این گونه شرکت ها از طریق مراجعه به سایت اداره کل ثبت شرکت ها و اتحادیه مربوط، نسبت به استعلام وضعیت فعالیت آن ها اقدام و با مشاهده کارت شناسایی افرادی که به در منازل جهت انجام امور نظافتی یا بردن قالی برای قالیشویی مراجعه می کنند، هویت آن ها و شرکت فرستنده را احراز کنند.
امینی فزود: شرکت های صوری و جعلی فاقد مجوز در ابتدا اعتماد مردم را از طریق درج آگهی به خود جلب کرده و پس از دستیابی به اهداف شوم خود، متواری می شوند.
رئیس اداره اجتماعی پلیس آگاهی ناجا با بیان اینکه شهروندان باید قبل از سپردن اموال خود به دیگران، تحقیقات لازم را به عمل آورند، گفت: شرکت های معتبر و دارای پروانه خدمات از طریق استعلام از اتحادیه های مربوطه قابل شناسایی و پیگیری بوده و معمولا با مراجعه به سایت مربوطه یا روزنامه رسمی، می توان نسبت به درستی ادعای مطرح شده پی برد.
ایرنا
