راهکارهایی برای جلوگیری از انباشت خطر در انبارها

 ایسنا :در سال‌های گذشته حوادث متعددی در انبارهای مختلف از اقلام خوراکی و لوازم خانگی گرفته تا چوب و مواد شیمیایی و ... رخ داده است. حوادثی که گرچه هرکدام دلایل خاص خود را داشته اما در عمده این موارد بی‌احتیاطی عاملی در وقوع یا حتی تشدید آن شده است. در همین راستا توصیه‌هایی برای ارتقا ایمنی در این انبارها ارائه شده است.

چیدمان نامناسب، عدم استفاده از تجهیزات ایمنی و اطفای حریق و ... از جمله مواردی است که هم می‌تواند منجر به وقوع حادثه در انبارها شود و هم در صورت وقوع حادثه می‌تواند آن را تشدید کند. در همین راستا کارشناسان ایمنی و آتش‌نشانی هشدارهایی را به مالکان، مسئولان و افراد شاغل در انبارها ارائه کرده‌اند.

بر این اساس لازم است انبارها از نظر کالا و محتویات و ... درجه بندی، طبقه‌بندی و گروه‌بندی شود، این را می‌توان مهم‌ترین عامل در ایمنی انبارها دانست. به عنوان مثال انبار چوب نباید در کنار انبار تینر قرار بگیرد و ... پس انبارها باید طبقه‌بندی شده و هر قسمت با کشیدن دیوار جدا کننده از محل نگهداری دیگر کالاها مجزا شود. همچنین ساختمان انبارهای نگهداری از مایعات قابل اشتعال باید در محل‌های ایمن و تا حد ممکن در دورترین نقطه از سایر تاسیسات و اماکن و مواد قابل احتراق احداث شود.

ضروری است که اصول ایمنی در چیدمان انبارها هم اجرا شود. چیدمان بیشتر از ظرفیت مجاز در انبار و قفسه‌ها می‌تواند منجر به حوادث جبران‌ناپذیری شود که آتش‌سوزی تنها یکی از این موارد است. وقوع اتفاقاتی مانند سقوط اشیا و ... هم در انبارها متصور است و پیشتر نیز رخ داده است.

از نصب علائم هشدار دهنده در انبارها غافل نشوید
کارشناسان ایمنی معتقدند که انبارها باید مجهز به تجهیزات و سیستم‌های اعلام اتوماتیک و دستی اطفای حریق باشند، همچنین باید تابلوها و علائم هشداردهنده ایمنی در انبارها نصب شود. اگر از مواد خاصی در یک انبار نگهداری می‌شود لازم است شرایط نگهداری آن هم در توصیه‌ها و محل نگهداری از آن قید شود. توصیه می‌شود که در انبارها شماره تلفن‌های امدادی و ضروری در معرض دید افراد باشد، چرا که گاهی ممکن است هنگام بروز حادثه، فرد به قدری دچار استرس شود که این شماره‌ها را از یاد ببرد.

تجربه‌های قبلی حوادث نشان داده که اتصالی برق عامل مهمی در وقوع حوادثی مانند آتش‌سوزی است. از این رو کارشناسان بر سالم و استاندارد بودن سیم کشی برق انبارها تاکید دارند. سیم برق باید از داخل لوله‌های عایق مخصوص عبور کرده و اتصالات و تمامی کلیدها، پریزها و روشنایی‌ها از نوع ضدجرقه و ضدانفجار انتخاب شود.

ضرروت آموزش اصول ایمنی و آتش‌نشانی به کارکنان انبارها

استفاده از دستگاه‌های حرارتی شعله عریان در داخل انبارها نیز ممنوع است، تمامی کارکنان انبارها باید آموزش اصول آتش‌نشانی و ایمنی و طرز کار با وسایل اطفای حریق را نیز را فرا بگیرند، تا در صورت وقوع حادثه در کمترین زمان ممکن وارد عمل شده و اقدامات اولیه را تا زمان رسیدن نیروهای امدادی انجام دهند. نکته مهم دیگر این است که کالاها و اجناس باید روی پالت‌های فلزی و با در نظر گرفتن اصول ایمنی انبارها چیده شود. چیدن کالاها بر روی زمین علاوه بر اینکه به کالاها آسیب می‌زند، ایمنی انبار و شرایط انبارداری را نیز به خطر می‌اندازد.

ارتفاع چیدمان کالا در انبارها هم بسیار مهم است. چرا که علاوه بر آتش‌سوزی ممکن است موجب سقوط اقلام نیز بشود. به طورکلی می‌توان گفت که ارتفاع چیدمان کالاها نباید از ۴.۵ متر بیشتر باشد و البته فاصله بین سقف انبار و مرتفع‌ترین نقطه کالاهای چیده شده هم نباید کمتر از یک متر باشد، گاهی چیدن اقلام تا سقف سبب سرایت آتش به سقف انبار شده و خسارات جبران ناپذیری بر جای گذاشته است.

توصیه می‌شود که تابلوی «استعمال دخانیات ممنوع» در محوطه داخل و خارج انبارها نصب و به تمامی افراد تاکید شود که به هیچ عنوان اجازه استعمال دخانیات در فضای انبار را ندارند. همچنین باید مواد قابل اشتعال در انبارها در ظروف در بسته فلزی ریخته و نگهداری شود.

آبدارخانه و آسایشگاه در فضای انبار ممنوع!

ایجاد آبدارخانه و آسایشگاه به هر شکل در انبارها ممنوع است، نباید محل خواب کارکنان و انبار در یک سوله یا محیط باشد. فضای انبارها باید مستمرا نظافت شده و ضایعات آن مرتبا جمع‌آوری و از محل تخلیه شوند. در گذشته مواردی بوده که آتش گرفتن ضایعات، انباری بزرگ را به آتش کشانده است.

برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید باید شیشه‌های پنجره‌ها و نورگیرهای انبار از نوع مات انتخاب شده یا رنگ آمیزی شود. نورگیرهای انبار باید از داخل با تور سیمی مقاوم و در خارج با حفاظ فلزی حفاظ بندی شود. همچنین لازم است در انبارها متناسب با حجم محیط، هواکش‌هایی از نوع ضد جرقه و انفجار نصب شود. باید توجه شود که محل نصب هواکش‌ها تابع خواص مواد و گازهای حاصله و ... است.

اگر انبار مذکور برای نگهداری از فرآورده‌های نفتی است، باید اسکلت اصلی ساختمان انبار به برقگیر و صائقه‌شکن و شبکه مربوطه برای تخلیه الکتریسیته ساکن مجهز شود.

توجه به اینکه نکته نیز ضروری است که رعایت این موارد و رفع نواقص مربوط به آن از جمله مواردی است که باید حتما از سوی کارشناسان ایمنی انجام شود. مالکان انبارها در شهر تهران می‌توانند با سامانه ۱۲۵ تماس گرفته و از کارشناسان آتش‌نشانی برای بازدید ایمنی از انبارهای خود دعوت کنند. رفع نواقض ایمنی را نیز باید با مشارکت متخصصان هر حوزه مانند برق، ساختمان و ... انجام داد.