باشگاه خبرنگاران: سازمان امور مالیاتی پیشنهاد داده تا اگر کارتی بیش از ۴۵ مورد واریز داشته باشد، باید به عنوان مورد مشکوک فرار مالیاتی تلقی شود.
در میز اقتصاد امروز آقایان شاهین مستوفی مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی و سیاوش غیبی پور کارشناس امور مالیاتی درباره تکمیل اظهارنامه‌های مالیاتی گفت‌وگو کردند و به سوالات زیر پاسخ داده شد.
جزئیات تصمیم ستاد اقتصادی دولت و پیشنهاد وزارت اقتصاد چه بود؟
آقای مستوفی مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی: خرداد فصل تسلیم اظهارنامه‌های مشاغل است؛ در تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات مستقیم، تسهیلاتی برای برخی از مودیان که آستانه درآمد پایین تری دارند، دیده شده که باعث می‌شود با پذیرش مالیات مقطوع، از تسلیم اظهارنامه و ارائه اسناد و مدارک معاف شوند.
نگهداری و ارائه اسناد و مدارک برای مودیانی با آستانه درآمدی پایین، هزینه بر است و همین باعث می‌شود تا اغلب اصناف از این سازوکار استقبال کنند. در این تبصره، معافیتی معادل ۳۰ برابر معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات‌های مستقیم لحاظ شده که به استناد بند «م» تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ درنظر گرفته شده و حدود یک میلیارد و ۴۴۰ میلیون تومان می‌شود.
با توجه به افزایش قیمت‌ها و تورم، پارسال مودیان ما در شرایط خوبی قرار نداشتند؛ پس هیئت دولت حد نصاب ماده ۱۰۰ را در جلسه دیشب از ۳۰ برابر به ۱۰۰ برابر افزایش داد تا تعداد مودیان بیشتری بتوانند از ماده ۱۰۰ استفاده کنند و به جای تسلیم اظهارنامه، با تایید مالیات مقطوع تکالیف خود را تمام کنند. پارسال ستاد کرونا مبلغ را یک میلیارد و ۶۳۰ میلیون تعیین کرده بود که بعد‌ها به یک میلیارد و ۴۴۰ میلیون تومان رسید، اما با مصوبه دیشب ستاد اقتصادی دولت و افزایش رقم از ۳۰ درصد به ۱۰۰ درصد، سقف فروش یا درآمد مشمولین ماده ۱۰۰ به ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان رسید.
بالغ بر ۲ میلیون نفر از مودیان صاحبان مشاغل، می‌توانند از این موضوع بهره ببرند. این اصناف عمدتا در طبقه سوم مودیان قرار می‌گیرند که نیازی به داشتن اسناد و مدارک کامل و تنظیم دفاتر قانونی ندارند؛ سطح آستانه را تعریف کردیم و کسانی که زیر این مقدار درآمد داشته باشند، می‌توانند از این طرح استفاده کنند.
آثار و تبعات این تصمیم ستاد هماهنگی اقتصادی دولت یعنی توافقی شدن مالیات چیست؟
آقای غیبی پور کارشناس امور مالیاتی: فعالان اقتصادی اکنون یا باید اظهارنامه پر کنند یا با همین تبصره ۱۰۰، مالیات پرداخت بپردازند. در این پیشنهاد جدید، در هزینه و وقت صرفه جویی خواهد شد و نشانه اعتماد به اصناف است که تبعات زیادی را به همراه دارد. افرادی که پارسال مقداری مالیات پرداخت کرده اند، بر همان اساس رشد جزئی خواهند داشت؛ مگر آن که کتمانی وجود داشته باشد. میزان افزایش، کمتر از ۵ درصد خواهد بود.
آقای مستوفی مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی: هدف این است که مودیانی که برای انجام تکالیف قانونی مشکل دارند، با این روش و با پذیرش مالیات مقطوع، شرایط بهتری داشته باشند. امسال دسترسی ما به اطلاعات بسیار بهبود پیدا کرده است؛ این میزان مالیات مقطوع، مورد تایید اصناف هم خواهد بود و یکی از مبنا‌های ما تراکنش‌ها و درآمد‌های کشور است.
این تغییرات چه نکات مثبتی به همراه دارد؟
آقای غیبی پور کارشناس امور مالیاتی: در مرحله گذار مالیاتی هستیم و از روش‌های قدیمی به روش جدید حرکت می‌کنیم، اما هنوز سامانه طراحی شده، همه چیز را در بر نمی‌گیرد. مالیات، تکلیفی ملی است که باید با دقت همه چیز آن شفاف باشد؛ مبنا نباید تنها فروش باشد، چرا که بسیاری از خرید و فروش‌ها در سامانه ثبت نمی‌شود. امسال از اول خرداد شرایط ماده ۱۰۰ تعیین شد و شرایط بسیار بهبود پیدا کرده، اما هنوز شرایطی ایجاد نشده که بر فرار مالیاتی اثر گذار باشد.
چه تعداد پرونده مالیاتی برای امسال پیش بینی کرده‌اید؟
آقای مستوفی مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی: امسال در راستای اتصال کارتخوان‌ها به پرونده مالیاتی و بالغ بر ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار اظهارنامه و فرم تبصره ماده ۱۰۰ را از صاحبان مشاغل به عنوان مودیان جدید دریافت کردیم که انتظار داریم به حدود ۵ میلیون عدد برسد. هیچ جای دنیا نمی‌توان فرار مالیاتی را به صفر رساند.
در حوزه صاحبان مشاغل، انتظار داریم حدود ۷ میلیون مودی مالیاتی داشته باشیم که حدود ۵ میلیون آن شناسایی شده و قطعا با پیاده سازی پایانه‌های فروشگاهی، دریافت مالیات از اغلب این مودیان محقق خواهد شد.
شرایط ارائه معافیت‌های مالیاتی به چه صورت است؟
آقای غیبی پور کارشناس امور مالیاتی: معافیت موضوع ماده ۱۰۱ قانون مالیات‌های مستقیم در سال ۱۴۰۰، ۳۶ میلیون تومان است. افرادی که کارتخوان در اختیار داشتند امروز همه دارای پرونده مالیاتی شدند که تا سال آینده بیشتر هم خواهند شد. بسیاری از این ۲ میلیون نفر شناسایی شده، درآمد‌های کوچکی داشتند مثل دستفروش‌ها، اما برخی ارقام زیادی جابجا کرده‌اند.
برخی اصناف مشتری‌ها را وادار به واریز از طریق کارت می‌کنند؛ سازمان امور مالیاتی پیشنهاد داده تا اگر کارتی بیش از ۴۵ مورد واریز داشته باشد؛ باید به عنوان مورد مشکوک تلقی شود. حساب‌های تجاری و شخصی تفکیک شده‌اند، سقف تراکنش‌ها هم مشخص شده؛ برای کارمند ۲ میلیارد، مستمری بگیر یک میلیارد و فاقد شغل، ۵۰۰ میلیون تومان است، پس اگر بیش از این ارقام جابجا شده باشد، باید اظهارنامه مالیاتی پر کند.
وزارت اقتصاد چه اقداماتی برای شناسایی مودیان و میزان درآمد آن‌ها انجام داده است؟
آقای مستوفی مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی: سازمان امور مالیاتی از هوش مصنوعی برای شناسایی فعالان اقتصادی استفاده می‌کند. دارایی‌های افراد در ابتدا و انتهای سال مشخص است و مجموع خانوار، باید مالیات را بپردازند. اقدامات ما قطعا در دو سال آینده تاثیرات خود را نشان خواهد داد.
آقای غیبی پور کارشناس امور مالیاتی: هوشمندسازی و تجمیع سامانه‌ها بسیار با تاخیر انجام شد. تفکیک بین درآمد و تراکنش هم هنوز شفافسازی نشده که باید انجام شود. بانک اطلاعاتی مناسبی نداریم و اگر موجود باشد، دسترسی به آن‌ها بسیار سخت است.
سقف میزان معافیت مالیاتی چقدر است؟
آقای مستوفی مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی: هیچ معافیت مالیاتی خارج از قانون وجود ندارد و معافیتی که برای فعالان اقتصادی در نظر گرفته شده، ۳۶ میلیون تومان است. ممکن است فعالیت‌هایی مثل کمک به مناطق محروم یا سایر موارد را انجام دهند که به این ۳۶ میلیون اضافه خواهد شد، اما مشمول تکمیل اظهارنامه است.
الزامی نداریم که مالیات مقطوع را بپذیرند و می‌توانند اظهارنامه مالیاتی را خودشان تکمیل کنند. اگر اطلاعات ابراز شده از سوی مودیان با اطلاعات ما همخوانی داشته باشد، در حد ریسک پایین قرار گرفته و تایید می‌شود. تمدید مهلت تکمیل اظهارنامه مالیاتی بعید به نظر می‌رسد.
