لارا روزن روزنامه نگار آمریکایی در خبرنامه خود تحت عنوان «دیپلماتیک» نوشت: مقامات ایرانی در روزهای اخیر گفته اند که «ابتکارات جدیدی» را پیش از نشست شورای حکام آژانس اتمی سازمان ملل در ماه جاری به ایالات متحده و قدرتهای غربی منتقل کردهاند. اما مقامات آمریکایی و اروپایی پیامهای ایران را مبهم و درمورد برگزاری دیدارهای احتمالی توصیف کردهاند، نه پیشنهادهای اساسی در مورد چگونگی رفع شکافهای باقیمانده در توافق برای احیای برجام.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: پس از تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) در ۸ ژوئن که از ایران درخواست میکرد با تحقیقات آژانس همکاری کند، ایران برخی از دوربینهای آژانس را خاموش کرده و به سمت استفاده از آبشارهای سانتریفیوژهای پیشرفته IR-۶ برای غنیسازی حرکت کرده است.
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در جمع خبرنگاران گفت: پیشنهاد خود را که شامل جدول زمانی و نقشه راه بود، قبل از نشست شورای حکام آژانس به طرف مقابل (ایالات متحده آمریکا) ارائه کردیم و برای اولین بار از طریق دو وزیر امور خارجه، این پیام منتقل شد.
به گزارش رسانههای ایران، خطیب زاده همچنین گفت: پیشنهاد ایران از طریق جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز منتقل شده است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، روز ۱۷ خرداد گفت: «در تبادل پیام [غیر مستقیم]با آمریکا، در دو روز گذشته ابتکارات جدیدی برای باز کردن مسیر ارائه کردهایم».
اما یک دیپلمات اروپایی در آن روز پیام ایران را حاوی «هیچگونه محتوا» توصیف کرد. وی افزود که این پیشنهاد «فقط در مورد برگزاری جلسات در صورت پس گرفتن قطعنامه» بود.
یک دیپلمات ارشد آمریکایی امروز (۲۰ ژوئن) به طور مشابه پیامهای ایران را قبل از نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی «نمایشی محض» توصیف کرد.
وی افزود: «من گمان میکنم میدانی که هیاهوی آنها قبل از [جلسه شورای حکام]نمایشی محض بود. تلاشی لحظه آخری برای جلوگیری از قطعنامه بود، آن هم در ازای برگزاری جلساتی که اتحادیه اروپا هفتهها پیش درخواست کرده بود، با این تفاوت که هیچ محتوایی پشت سر این جلسات نبود.»
این مقام آمریکایی ادامه داد: «اگر ایران صادقانه میخواست که اوضاع جمع شود، این جلسات میتوانست هفتهها پیش برگزار شود. ما آماده بودیم با این جلسات (غیرمستقیم) موافقت کنیم، اگر میتوانستیم کمی از پارامترهای آنها را فهم کنیم، اما نتوانستیم.»
این مقام آمریکایی ادامه داد: «نمیدانم اکنون جدی هستند یا نه. مطمئن نیستم که خودشان بدانند.»
این دیپلمات آمریکایی گفت: «اگر آنها خواهان یک توافق هستند، این توافق در دسترس است و آنها میدانند که چه کاری انجام دهند.»
در همین حال، یک دیپلمات اروپایی گزارش ۱۹ ژوئن در میدل ایست آی را «تا حد زیادی درست» توصیف کرد که نشان میدهد ایران در مقطعی، جایگزینی را برای درخواست خود برای حذف سپاه از فهرست تروریسم وزارت خارجه پیشنهاد کرده است. اما به نظر میرسید که دیپلمات اروپایی اشاره کرد که پیشنهاد ایران که در این مقاله توضیح داده شد در مقطعی پیشتر در مذاکرات مطرح شده بود، نه اخیراً.
وی افزود: «مشکل این است که همه چیز از مدتی قبل گیر کرده است، و فضا اکنون پس از نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی تقابلی شده است.»
این مقام اروپایی گفت: «ایرانیها قبل از جلسه شورای حکام یک پیشنهاد نسبتا مبهم ارائه کردند.»
از دیپلمات آمریکایی پرسیدم آیا این احتمال وجود دارد که ایرانیها پیشنهادشان جدی باشد، اما از نظر دیپلماتیک، درست منتقل نکرده باشند؟
این دیپلمات آمریکایی گفت: «آنها میدانستند دارند چه میکنند و میدانستند که این پیشنهاد تو خالی است، زیرا ما به صراحت اعلام کردهایم که اگر اساسی باشد، آن را دنبال میکنیم».