فخرالدین ، بازیگر و کارگردان مشهور ترکیه و ایران ، (در ۲۸ ژوئن ۲۰۲۲) در سن ۸۵ سالگی در یکی از بیمارستان های استانبول ترکیه بر اثر ایست قلبی درگذشت.

فخرالدین جورکلی‌باتیر Fahrettin Cüreklibatır در ۸ سپتامبر ۱۹۳۷ متولد شد. او که بیشتر با نام هنری خود جونیت آرکین Cüneyt Arkın بین مردم ترکیه شناخته می شود، بازیگر، کارگردان، تهیه کننده و رزمی کار ترکیه ای بود.

فخرالدین با بازی در حدود ۳۰۰ فیلم و سریال تلویزیونی، به طور گسترده یکی از برجسته ترین بازیگران ترکیه ای تمام دوران به حساب می آید. فیلم‌های آرکین از درام‌های پرمخاطب گرفته تا فیلم‌های ماک‌باستر در طول زندگی حرفه‌ای او در چهار دهه متغیر بوده است.

آرکین در اوایل کار خود به دلیل بازی در درام‌های تاریخی که در قرن‌های اول امپراتوری عثمانی و سلجوقیان آناتولی مانند Malkoçoğlu Cem Sultan و Battal Gazi اتفاق می‌افتند، شهرت یافت.

او در حالی که با چنین فیلم‌هایی اکشن به موفقیت دست یافت، در اواخر دهه ۱۹۷۰ در فیلم‌های سیاسی نیز شرکت کرد که معروف‌ترین آن‌ها سه‌گانه «آدم» به کارگردانی رمزی آیدین جونتورک بود.

آرکین و جونتورک همکاری خود را در بسیاری از فیلم‌های دیگر ادامه دادند. جونیت آرکین و فاطما گیریک Fatma Girik یکی از معروف ترین شراکت های Yeşilçam سینمای ترکیه هستند.

در دهه ۱۹۸۰، آرکین در خارج از کشور برای فیلم Dünyayı Kurtaran Adam (مرد ناجی دنیا، همچنین به عنوان جنگ ستارگان ترکیه شناخته می‌شود)، مشهور شد. این فیلم یک فیلم کم‌هزینه علمی فانتزی با هنرهای رزمی بود که به‌خاطر نمایش صحنه‌های شبیه جنگ ستارگان شهرت دارد. امروزه، فیلم درجه ب طرفداران خاص خودش را دارد.

فخرالدین

زمانی که فخرالدین به عنوان افسر ذخیره در زادگاهش اسکی شهیر مشغول به انجام خدمت سربازی بود، در طول فیلمبرداری فیلم Shafak Bekçileri (1963) با بازی گوکسل آرسوی، توجه کارگردان هالیت رفیق Halit Refiğ را به خود جلب کرد.

پس از پایان خدمت سربازی تحصیلات خود را در رشته پزشکی دانشگاه استانبول ادامه داده و در سال ۱۹۶۱ نیز فارغ‌التحصیل شد. به عنوان پزشک در آدانا و اطراف آن مشغول به کار شد. در سال ۱۹۶۳ برنده جایزه اول مجله Artist شد. جونیت آرکین که مدتی به دنبال کار بود، بازیگری را در سال ۱۹۶۳ با پیشنهاد هالیت رفیق آغاز کرد و در مدت دو سال حداقل ۳۰ فیلم را ترجمه کرد.

صحنه مبارزه در پایان در فیلم Gurbet Kuşları در سال ۱۹۶۴ نقطه عطفی در کارنامه آرکین بود. پس از مدتی بازی در شخصیت های جوان احساسی و رمانتیک، با پیشنهاد هالیت رفیق به فیلم های اکشن روی آورد. در این دوره به مدت شش ماه در سیرک مدرانو استانبول به تحصیل در رشته آکروباتیک پرداخت.

او با انتقال آموخته هایش در اینجا در سریال های Malkoçoğlu و Battal Gazi Destanı به پرده بزرگ، سبکی منحصر به فرد را به سینمای ترکیه آورد. او خیلی زود به محبوب ترین بازیگر فیلم های ماجراجویی تبدیل شد. اگرچه او کار سینمایی خود را با قهرمانان جوان رمانتیک آغاز کرد، اما با فیلم های اکشن ادامه داد و تقریباً همه شخصیت ها مردند.

او در طول زندگی حرفه‌ای خود ژانرهای مختلفی از وسترن گرفته تا کمدی، از فیلم‌های ماجراجویی تا فیلم‌های اجتماعی را فیلمبرداری کرده است. به خصوص Maden (1978) و Vatandaş Rıza (1979) جایگاه ویژه ای در کارنامه جونیت آرکین دارند.

بازی در فیلم سریال ایرانی

فخرالدین در سال‌های دهه هفتاد میلادی یکی از سرشناس‌ترین بازیگران سینمای ترکیه بود. او در خارج از ترکیه به ویژه در ایران نیز از بسیار مشهور بود.

فخرالدین در ایران ، پیش از انقلاب و پس از انقلاب در فیلم‌هایی چون «یوسف و زلیخا»، «نسل شجاعان»، «میوه گناه»، «شیرین و فرهاد»، «صلاح‌الدین ایوبی»، «فرزند شمشیر»، «سه رفیق» و «بازی با مرگ» ایفای نقش کرد.

او در آن دوره در ایتالیا نیز شهرت زیادی داشت اما بر خلاف ایرانی ها، ایتالیایی‌ها او را با نام جان آرکین می‌شناختند.

زندگی شخصی، تحصیلات و ازدواج‌ها

فخرالدین جورکلی‌باتر در روستای گوکچه اوغلو Gökçeoğlu در منطقه آلپو استان اسکی شهیر ترکیه در خانواده ای از تاتارهای کریمه و نوگای متولد شد. نام پدرش حاجی یعقوب بود و در جنگ استقلال ترکیه شرکت کرده بود.

او پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه به عنوان پزشک، در سال ۱۹۶۴ با همکلاسی خود دکتر گولر موجان ازدواج کرد. در سال ۱۹۶۶، دختر آنها فیلیز جورکلی‌باتر به دنیا آمد. این ازدواج به دلیل حرفه تازه شکوفا شده جورکلی‌باتر به عنوان یک بازیگر سینما دوام نیاورد و به طلاق انجامید.

در سال ۱۹۶۸، او نام هنری جونیت آرکین Cüneyt Arkın را برگزید و با بتول ایشیل Betul Işıl، دختر خانواده ای ثروتمند که صاحب یک شرکت تولید کاشی بود، آشنا شد.

ایشیل، فارغ التحصیل دانشگاهی در سوئیس در آن زمان به عنوان مهماندار هواپیما کار می کرد. آنها در سال ۱۹۶۹ نامزد کرده و در سال ۱۹۷۰ ازدواج کردند؛ ازدواجی که خیلی دوام نیاورد. این زوج در سال ۱۹۷۱ طلاق گرفتند. اما بلافاصله پس از آن، دوباره با هم ازدواج کردند و بتول دو پسر به نام های مورات و جان پولات به دنیا آورد. همسر و پسران آرکین در چندین فیلم او بازی کرده اند. نوه های او دفنه و زینب نام دارند.

جوایز فخرالدین

جنید آرکین در طول حیات هنری حرفه‌ای خود شایسته جوایز بسیاری شده که از جمله آنها می‌توان به جایزه بهترین بازیگر مرد از فستیوال فیلم پرتقال طلایی آنتالیا به خاطر بازی در فیلم İnsanlar Yaşadıkça، جایزه بهترین بازیگر از فستیوال بین‌المللی فیلم غوزه طلایی به خاطر بازی در فیلم گرگ زخمی و دیپلم افتخار از فستیوال فیلم آنتالیا اشاره کرد.

آرکین علاوه بر این در کنفرانس‌های بسیاری با موضوع الکل، مواد مخدر و جوانان به عنوان سخنران شرکت کرده و جوایز و لوح‌های تقدیر بسیاری نیز در این کنفرانس‌ها به وی اعطا شده‌ است.

منبع: روزیاتو