خاندان سعودی سالهاست که قدرت را در عربستان در اختیار دارند و پست‌های مختلف و کلیدی در دست پسرها و نوه‌های عبدالعزیز بن سعود نخستین پادشاه و بنیانگذار کشور عربستان سعودی دست به دست می‌شود. نام‌های این سعودی‌ها آن‌قدر زیاد است و در هر پست و مقامی یکی از آنها دیده می‌شوند که شاید به سختی بتوان کلاف پیچیده خانواده آنها سر درآورد.

پسران عبدالعزیز بن سعود از سال ۱۹۵۳ هر کدام تا زمانی که عمرشان کفاف داده قدرت را در عربستان در اختیار داشته‌اند و پس از آن پادشاهی را به برادر نانتی خود واگذار کرده‌اند. خاندان سعودی‌ها آن طور که تخمین زده شده تاکنون ۱۵ هزار نفر بوده‌اند اما قدرت و ثروت بیشتر در دست ۲ هزار نفر از آنها یعنی نوادگان عبدالعزیز بن سعود بوده است. آنها علاوه بر در دست‌داشتن تمامی امور حساس کشور، ثروت‌های نجومی حاصل از فروش نفت و گاز و تمامی امور کشور را بدون داشتن هیچ نهاد انتخابی یا نظارت مردمی در اختیار خود دارند.

بچه‌هایی از ۲۲ زن

ملک عبدالعزیز بن سعود اولین پادشاه و بنیانگذار کشور عربستان سعودی بود. خانوادهٔ او رهبران سنتی وهابیت بودند و بر مناطق مرکزی عربستان معروف به نجد حکومت می‌کردند. در ۱۹۰۲ در حالی که خاندان او به کویت تبعید شده بودند، عبدالعزیز جوان توانست با کمک گروه کوچکی از نزدیکان و خدمتگزاران خود ریاض را دوباره به چنگ آورد.

 

عبدالعزیز از ۱۹۲۲ بر کل منطقه نجد (مرکز عربستان) مسلط شد، از ۱۹۲۵ حجاز را به قلمرو خود اضافه کرد و در سال ۱۹۳۲ کشور جدیدی را با نام عربستان سعودی بنیان گذاشت. دوران سلطنت او با کشف نفت در عربستان و بهره‌برداری گسترده از منابع نفت این سرزمین از سال ۱۹۳۸ همراه شد. تمامی پادشاهان بعدی عربستان (ملک سعود، ملک فیصل، ملک خالد، ملک فهد و ملک عبدالله) فرزندان وی بوده‌اند؛اما از زن‌های مختلف. واقعیت این است که تعداد دقیق همسران عبدالعزیز مشخص نیست اما تعداد زن‌های رسمی او را 17 تا ۲۲ نفر تخمین می‌زنند که نام بعضی از آنها را هم کسی نمی‌داند.

تعداد دقیق فرزندان او را هم به همین خاطر کسی درست و حسابی نمی‌تواند تخمین بزند اما آنچه بیشتر گزارش شده حداقل ۴۵ پسر است. هر چند در برخی منابع تعداد پسرهای او ۱۵۰ نفر و تعداد دخترها تا ۲۱۵ نفر هم گفته شده است!

عبدالعزیز وصیت کرده بود که ولیعهدی در زمان هر پادشاه به برادر بزرگ‌تر برسد؛ مگر آنکه پسر بزرگتر از این سمت امتناع کند تا در این وضعیت ولیعهدی به پسر بزرگتر بعدی برسد. در پادشاهی ملک عبدالله پس از مرگ سلطان بن عبدالعزیز (ولیعهد) به ترتیب عبدالرحمن، طلال و ترکی برادران بزرگتر بودند که در نوبت ولیعهدی بودند ولی پس از مرگ سلطان، نایف بن عبدالعزیز ولیعهد شد و پس از مرگ او نیز سلمان بن عبدالعزیز ولیعهد شد؛ مسئله‌‌ای که اختلاف در بین خاندان سعود را به دنبال داشت.

 
آنها که سلطنت را دیدند
 
سعود، فیصل،خالد، فهد و عبدالله پنج پسر عبدالعزیز هستند که توانسته‌اند به پادشاهی برسند و تا وقتی عمرشان تمام شود بر این کشور حکومت کنند؛ پسرهایی که البته همه برادر ناتنی همدیگر هستند و مادرهای متفاوتی دارند.
 
 سعود پس از مرگ پدرش از سال ۱۹۵۳ حکومت را در دست گرفت. او که فرزند عبدالعزیز از همسر اولش بود در سی سال آخر عمر پدرش،عملا همه امور کشور در دست داشت و تقریباً همه فتوحات سعودی در شبه جزیره عربستان و خلیج فارس به دست وی انجام گرفت. ملک سعود مدت یازده سال بر عربستان سلطنت کرد. پس از سعود، فیصل که ولیعهد او بود در سال ۱۹۶۴ به سلطنت رسید.

 

فیصل، فرزند عبدالعزیز از زن سومش، محمد (بزرگترین فرزند عبدالعزیز) را به ولیعهدى برگزید، اما وى به سبب بیمارى ولیعهدى را نپذیرفت و به همین خاطر ولیعهدی به خالد، که علاقه چندانى به امور سیاسى نداشت رسید. در سال ۱۹۷۵ با مرگ ملک فیصل،خالد(فرزند عبدالعزیز از همسر دومش) توانست رنگ سلطنت را ببیند. او که متولد ۱۹۱۳ بود شانس رسیدن به سلطنت را به خاطر بیماری محمد بن عبدالعزیز پیدا کرد اما عمرش آن‌قدر دوام نداشت و تنها پس از ۷ سال سلطنت در ۱۳ ژوئن ۱۹۸۲ مرگ،پادشاهی را از او گرفت.
 
هفت برادر سدیری

پس از خالد، فهد که هشتمین فرزند «عبدالعزیز آل سعود» و پسر او از همسر پنجمش بود به پادشاهی رسید. «حصا بنت احمد السدیری» پنجمین و محبوبترین همسر ملک عبدالعزیز از میان ۲۲ زن دیگرش بوده است و به همین خاطر پسرهای او از قدرت و نفوذ زیادی در عربستان برخوردار بوده و هستند.

فهد به عنوان پنجمین پادشاه عربستان سعودی مدتها پیش از آن که در ژوئن ۱۹۸۲ جانشین ملک خالد شود در پشت صحنهٔ سیاسی یک چهرهٔ با نفوذ بود. انتخاب به عنوان اولین وزیر فرهنگ در سال ۱۹۵۳،تصدی وزارت کشور در سال ۱۹۶۳ و ارتقا به عنوان معاون نخست‌وزیر در سال ۱۹۶۷ پست‌های اصلی وی قبل از رسیدن به مقام ولیعهدی بود. سلطان،نایف،سلمان،عبدالرحمن،احمد،ترکی دیگر برادرهای تنی فهد هستند.

مرگ ولیعهدها در انتظار سلطنت
 
ملک فهد پس از ۲۳ سال سلطنت درگذشت و پادشاهی به عبدالله،فرزند عبدالعزیز از همسر هفتم‌اش رسید. او به عنوان دهمین فرزند بنیانگذار عربستان جدید از سال ۱۹۸۲ به عنوان ولیعهد انتخاب شد. ملک عبدالله هر چند در سال ۲۰۰۵ با مرگ برادر ناتنی‌اش به پادشاهی رسید اما از سال 1995 و پس از بیماری و زمین‌گیر شدن ملک فهد به خاطر سکته قلبی عملاً تمامی اختیارات یک پادشاه را در دست داشت. از سال ۲۰۰۵ تاکنون سه برادر او از میان هفت برادر سدیری به عنوان ولیعهد انتخاب شده‌اند اما دو نفر آنها یعنی سلطان و نایف در انتظار رسیدن به پادشاهی عمرشان تمام شده است. سلطان ولیعهد، نایب رئیس هیئت وزیران، وزیر دفاع و هوانوردی و بازرس کل عربستان سعودی، پانزدهمین فرزند «عبدالعزیز آل سعود» بنیانگذار عربستان جدید و برادر ناتنی ملک عبدالله پادشاه کنونی عربستان سعودی بود.

 
 
او که متولد سال ۱۹۳۱ است پس از مرگ برادرش فهد بن عبدالعزیز، و از تاریخ اول اوت ۲۰۰۵ تا پایان عمر به‌مدت ۶ سال ولیعهد عربستان بود اما در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۱ در سن ۸۰ سالگی بر اثر سرطان در نیویورک درگذشت. نایف بن عبدالعزیز برادر تنی سلطان و یکی دیگر از اعضای باقیمانده خانواده سدیری پنج روز پس از مرگ برادرش به ولیعهدی رسید.

او استاندار ریاض از ۱۹۵۳ تا ۱۹۵۴،معاون وزیر کشور در سال ۱۹۷۰،رئیس شورای عالی اطلاعات در سال ۱۹۷۰،وزیر کشور از سال ۱۹۷۵ تا 2011 بود. عمر نایف هم اما برای رسیدن به پادشاهی کفاف نداد و همین چند وقت قبل در ۱۶ ژوئن در سن ۷۸ سالگی طی سفر درمانی خود در ژنو از دنیا رفت.



در انتظار مرگ برادر
 
سلمان بن عبدالعزیز یکی دیگر از برادران سدیری است که اکنون عنوان ولیعهدی ملک عبدالله را پس از مرگ دو برادرش در اختیار دارد و منتظر است که شاید بتواند به سلطنت برسد. او که بیست و پنجمین فرزند بنیانگذار عربستان سعودی است در 18 آوریل 1955 حاکم ریاض شد و تا 25 دسامبر 1960 در این سمت باقی بود تا این‌که در این تاریخ از سمت خود استفعا داد. در 4 فوریه 1963 بار دیگر حاکم ریاض شد. در 5 نوامبر 2011 نیز به وزیری دفاع عربستان سعودی رسید. سلمان سه بار ازدواج کرده است و مجموعاً گفته می‌شود ۱۳ فرزند پسر دارد.



طلال؛پسری با هیچ پست
 
طلال هجدهمین فرزند عبدالعزیز است که اکنون به خاطر انتقادهایش از نحوه حکومت فرزندان عبدالعزیز در حاشیه قرار دارد. او تنها کسی است که پس از صدور حکم پادشاه برای تعیین نایف به عنوان نخست وزیر، از پادشاه توضیح خواسته بود. چرا که این حکم بدون مراجعه به هیأت بیعت صادر شد. طلال که متولد سال ۱۹۳۵ است که گروهی از فرزندان جوان عبدالعزیز را رهبری می‌کند که خواستار اصلاحات در این کشور هستند.


 
ولید پسر او ثروتمندترین مرد عربستان است که در سال‌های مختلف نامش در فهرست ثروتمندترین مردان جهان در مجله فوربز هم آمده است. طلال یکی از رهبران لیبرال با رویکرد عربی و اسلامی عربستان است که دومین جریان اصلاح طلب در عربستان به حساب می‌آید. او هیچ پست رسمی در عربستان ندارد.

منبع: مهر