پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : 
ایسنا: مدت‌هاست که در فروشگاه‌های ته‌لنجی استان بوشهر علاوه بر کالاهای معمولی که تحت عنوان کالای همراه ملوان به‌فروش می‌رسد، انواع داروها به‌ویژه مُسَکِن‌های خارجی به‌فروش می‌رسد؛ داروهایی که اگر چه وزارت بهداشت نظارتی بر آنها ندارد اما توانسته‌اند مشتریان پروپاقرصی برای خود جذب کنند.
سالهای ابتدایی پس از جنگ تحمیلی در کشور کمبودهایی دارویی وجود داشت اما با تدابیر اندیشیده شده در دولت وقت و دولت‌های بعد از آن بسیاری از داروهای پُر مصرف کشور به سرعت تولید شدند و کارخانه‌های متعددی در این راستا شکل گرفتند، در سالهای اخیر اما به‌دنبال تحریم‌های پی‌درپی و نظارت‌های ضعیف، تعادل میان واردات از خارج و ساخت داخل از بین رفت و این روزها دولت ناتوان از تامین و تهیه داروی مورد نیاز مردم است.
در کنار کمبود و نبود داروهای خاص که این روزها بیماران را با مشکلات جدی روبه‌رو کرده است، داروهای رایج مثل مُسَکِن‌ها هم گاهی به سختی پیدا می‌شود؛ در بوشهر فروش نقل و نباتی داروهای مختلف قاچاق در فروشگاه‌های ته‌لنجی، عطاری‌ها و حتی سوپرمارکت‌های بوشهر دیده می‌شود؛ خبرنگار ایسنا برای کسب اطلاعات بیشتر به یکی از فروشگاه‌های ته‌لنجی شهر بوشهر به‌صورت تصادفی سر زد.
روز به روز بر تعداد مشتریان این داروها اضافه می‌شود
«ریلایف، پانادول و یا ادویل؟» پاسخ صاحب فروشگاهی است که از او طلب داروی مُسَکِن می‌کنم. او می‌گوید حدود یکسالی می‌شود که این داروها را می‌آورد و معتقد است که این داروها از بهترین کارخانه‌های تولید دارو در هند و پاکستان هستند و اقلام ایرانی با آنها توان رقابت ندارند.
این فروشنده در ادامه عنوان می‌کند: همسرم سالها از قرص مُسَکِن "پاندول" استفاده می‌کرد اما پس از تحریم‌ها، این دارو را دیگر پیدا نکرد. جایگزین این دارو سالها از نمونه‌ی ایرانی استفاده کرد اما هیچکدام همچون پاندول موثر نبود، تا اینکه در یکسال اخیر این دارو را از طریق ته‌لنجی وارد می‌کنیم و حتی همسر خودم هم از آن استفاده می‌کند.
فروشنده فروشگاه ته‌لنجی عنوان می‌کند: روز به روز بر تعداد مشتریان این داروها اضافه می‌شود، اگر کیفیت پایانی داشتند و یا مشکلی ایجاد می‌کردند که نباید چنین استقبالی می‌شد.
این مُسَکِن عضو ثابت منزلمان شده است
یکی از مشتریان که برای خرید قرص "ریلایف" به این فروشگاه ته لنجی آمده بود به خبرنگار ایسنا می‌گوید: این قرص را برای میگرن و سردرد شدید استفاده می‌کنم، باورتان نمی‌شود که بعد از پنج دقیقه به‌طور کامل اثر خود را می‌گذارد و انگار نه انگار که تا قبل از آن چنان درد سنگینی را تحمل می‌کردم.
او می‌گوید: شش ماهی می‌شود که از طریق خواهر شوهرش با این قرص آشنا و از آن موقع مشتری پروپاقرص این دارو شده‌ام. به‌طوری که این قرص عضو دائم منزلمان شده و همیشه در خانه از "ریلایف" دارم تا در مواقع نیاز استفاده کنم.
این خانم با بیان اینکه "ریلایف" را نه فقط برای میگرن که حتی دندان‌درد هم استفاده می‌کند، ادامه می‌دهد: خداراشکر برای تهیه این دارو هیچ مشکلی نیست گاهی از عطاری و گاهی هم از فروشگاه‌های ته‌لنجی سطح شهر تهیه می‌کنم؛ این مدت هم که داروی مُسَکِن در داروخانه‌ها پیدا نمی‌شد جایگزین داروهای تجویزی دکتر به دخترم هم از همین قرص می‌دادم.
بعد از تحریم‌ها دست به دامن فروشگاه‌های ته‌لنجی شده‌ام
در همین حین یک مرد جوان وارد فروشگاه شد و از فروشنده خواستار یک دارو شد. از او پرسیدم که دارو درخواستی‌اش چه کاربردی دارد. او گفت: این دارو را پزشک معالجم برای مشکل کلیه تجویز کرده است و از آنجا که به واسطه تحریم‌ها واردات این دارو انجام نمی‌شود، برای تهیه دست به دامن این فروشگاه شده‌ام.
او می‌گوید که داروی مصرفی‌اش در سایر فروشگاه‌های ته‌لنجی سطح شهر هم به وفور پیدا می‌شود.
به گزارش ایسنا، درست است که وجود داروی قاچاق در بازار کشور بر کسی پوشیده نیست و نمی‌توان منکر ورود داروی قاچاق به کشور شد تا جایی که خیابان ناصر خسرو در پایتخت مامن بسیاری از افراد است که یا فروشنده اقلام داروهای غیرمجازند و یا خریداران ناچار که ناتوان از تهیه دارو. اما شرایط موجود این حقیقت را نمی‌تواند کتمان نمی‌کند که سلامت مصرف کنندگان در معرض خطر جدی قرار دارد به‌ویژه برای داروهایی که در داخل توان تولید آن را داریم و ضرورتی بر به جان خریدن ریسک داروی قاچاق وجود ندارد. تنها عزم مسئولان مربوط را می‌طلبد تا درد دارو را در کشور درمان کنند.
از هفته گذشته مطلع شدیم که عرضه دارو در مغازه‌ها رو به افزایش است
مدیر بهداشت محیط و حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در گفت‌وگو با ایسنا گفت: مسئول نظارت بر بهداشت محیط محل و کنترل مواد غذایی بر عهده ماست اما اگر مشکلی وجود داشته باشد برای مثال اگر کالایی غیر از موادغذایی عرضه شود، بسته به نوع کالا به دستگاه مربوطه اعلام می‌کنیم تا برخوردهای لازم را انجام دهند.
میمنت توبه‌خاک با بیان اینکه از هفته گذشته مطلع شدیم که عرضه برخی داروها در مغازه‌ها رو به افزایش است، افزود: همکارانمان در بهداشت محیط شهرستان بوشهر در خصوص عرضه دارو در فروشگاه‌های ته‌لنجی، عطاری‌ها و سوپرمارکت‌ها گزارش‌هایی داده‌اند. از این رو به مسئول بهداشت محیط این شهرستان گفته شد که به اتاق اصناف تذکر داده شود. ظاهرا اصناف فراموش کرده‌اند که نباید دارو بفروشند. همچنین به معاونت غذا و دارو استان بوشهر نیز گزارش داده شده است.
به گفته وی، بازرسی‌ها را ما انجام می‌دهیم، گزارش‌ها به معاونت غذا و دارو استان اعلام می‌شود و آنها وظیفه جمع آوری را بر عهده دارند. البته نا گفته نماند که تاکنون برخوردهایی هم در این حوزه انجام گرفته است.
گزارشی از عرضه داروهای مُسَکِن در فروشگاه‌های ته‌لنجی نداشته‌ایم
رئیس مرکز بهداشت شهرستان بوشهر نیز در گفت‌وگو با ایسنا بر خلاف صحبت‌های مدیر بهداشت محیط و حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: گزارشی تاکنون در خصوص عرضه داروهای مُسَکِن در فروشگاه‌های ته‌لنجی نداشته‌ایم اما شاید نیاز باشد گشت‌های بازرسی در این خصوص انجام بگیرد.
حمید حبیبی‌نیا اضافه کرد: نظارت بر عهده ما و ممانعت از عرضه در شبکه غیرمجاز برعهده معاونت غذا و دارو است؛ هر نوع دارو باید در شبکه مجاز دارویی کشور یعنی داروخانه‌ها انجام بگیرد و در غیر این صورت اگر این کالا در عطاری، فروشگاه ته‌لنجی و سوپرمارکت به‌فروش برسد خلاف قانون و معاونت غذا و دارو وظیفه جمع آوری را بر عهده دارد.
وی عنوان کرد: داروهای قاچاق ممکن است در فروشگاه‌ها موجود باشد اما فروشندگان، آنها از دید بازرسان پنهان و در گنجه‌های خود نگهداری می‌کنند و در صورتی که مشتری طلب کند به آنها فروخته می‌شود.
ادعای مطرح شده از سوی حبیبی‌نیا، رئیس مرکز بهداشت شهرستان بوشهر در حالی است که بازدید میدانی خبرنگار ایسنا نشان می‌دهد داروهای قاچاق در عطاری‌ها و فروشگاه‌های ته لنجی در ویترین برای هر فردی قابل مشاهده است.
معاون غذا و دارو بوشهر اظهار بی‌اطلاعی کرد
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بوشهر هم در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص وجود داروی قاچاق در فروشگاه‌های ته‌لنجی و عطاری‌های سطح استان اظهار بی‌اطلاعی کامل کرد و گفت: در این خصوص نیاز است که گشت‌های مشترکی با بازرسین صمت انجام شود تا در صورت وجود این معضل، برخوردهای لازم صورت بگیرد.
یحیی رضایی افزود: ما همه اصناف را نمی‌توانیم با توجه به محدودیت نیرو نظارت کنیم، انتظار داریم دستگاه‌هایی که برای این اصناف مجوز صادر می‌کنند، کنترل‌های لازم را هم انجام دهند. اگر دستگاه‌های دیگر کمک نکند کار برای ما بسیار سخت می‌شود.
وی بیان کرد: دارو کالایی ویژه است، اینکه گفته می‌شود تنها از داروخانه خریداری شود بدان علت است که در یک مرکز علمی و با وجود مسئول فنی مربوط به آن علم و با نظارت عرضه صورت بگیرد.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بوشهر با تاکید بر اهمیت اصل بودن دارو اظهار کرد: داروخانه‌ها از مراکز معتبر و اصلی دارو را دریافت می‌کنند اما در سایر مراکز ممکن است دارویی که به فروش می‌رسد آن چیزی نباشد که گفته می‌شود و یا دُز دارو مناسب بیمار نباشد و حتی مضر باشد.
رضایی بابیان اینکه شرایط نگهداری دارو در مراکز غیر از داروخانه‌ها استاندارد نیست، گفت: عرضه دارو، مکمل‌های دارویی و مکمل‌های غذایی تنها در داروخانه‌ها مجاز است و حتی اگر دارو قانونی و تولید داخل هم باشد عرضه غیر از داروخانه خلاف است.
بیوتروریسم چیزی نیست که با چشم دیده شود
وی با تاکید بر اینکه اگر شخصی سلامت خود را می‌خواهد به هیچ عنوان نباید از این قبیل داروها استفاده کند، بیان کرد: وقتی کالای خارج از مجاری قانونی وارد می‌شود هیچ نظارتی بر روی آن نیست. بیوتروریسم چیزی نیست که با چشم دیده شود ممکن است عوارض مواد تشکیل دهنده پس از سالها خود را نشان دهد و این طور نیست اگر یک دارو را مصرف کردیم و بلافاصله مشکلی پیش نیاید، پس دارو سالم است. عوارض یک دارو می‌تواند سالها بعد خود را نشان دهد برای مثال فرض کنید اگر شما دارویی را مصرف کنید که سرب بالایی داشته باشد فوراً مشکلی ایجاد نمی‌شود اما به تدریج در اندام‌هایی مثل کبد جمع می‌شود و مشکلاتی ایجاد می‌کند.
قاچاق دارو از خطرناک‌ترین معضلات اجتماعی است، چرا که علاوه بر ایجاد خسارات مادی، تمامیت جسمانی اشخاص را نیز به خطر می‌اندازد. از این رو در شرایط تحریمی نیاز است که اقدامات موثری از سوی دولت برای حل این معضل انجام بگیرد.به‌ویژه برای بیماران خاص که به دلایلی همچون کمیاب بودن دارو مورد نیاز یا بالا بودن قیمت آن نسبت به توانایی مالیشان به بازارهای سیاه رو می‌آورند و از داروهایی استفاده می‌کنند که مشخص نیست در آینده چه پیامدهایی برای آنها دارد.
