تولید واکسن mRNA ایرانی؛ بزودی/کاهش قیمت تجهیزات پزشکی وارداتی

ایسنا:رییس سازمان غذا و دارو با اشاره به تولید 99 درصد داروهای مورد نیاز در داخل کشور، در عین حال از آمادگی صادرات واکسن‌های ایرانی کرونا خبر داد و گفت: به زودی واکسن mRNA ایرانی به تولید خواهد رسید.

 

 دکتر سید حیدر محمدی در نشست خبری که به مناسبت دهه فجر برگزار شد، گفت: امسال برای اولین بار ما شاهد رشد تولید بودیم و میزان تولید داروهای داخلی از نظر عددی به ٩٩ درصد  و میزان تولید ریالی به ٨٧ درصد رسیده است. امیدواریم این عدد ثابت بماند و حتی بتوانیم آن را ارتقاء دهیم. یک درصد بازار دارو که باقی مانده است، داروهایی هستند که مصرف آن‌ها مربوط به بیماران نادر است که جزو اقلامی هستند که به میزان محدود و قیمت بالا وارد می‌شوند که می‌توان در این زمینه به داروهای بیماران اس ام آی و داروهای آنزیمی اشاره کرد؛ این داروها را از شرکت‌های محدودی که در دنیا تولید می‌شوند، تامین  می‌کنیم.

 

وی ادامه داد: ما تکنولوژی تولید ١٠٠ درصد داروهای مورد نیازمان را داریم. اکنون تقریبا سبد بزرگی از داروهای بیولوژیک را تولید و صادر می‌کنیم. همچنین هفت واکسن کرونا را در چهار پلتفرم تولید کرده‌ایم و با واکسن‌های ایرانی کرونا، واکسیناسیون مردم کامل شد و حتی آمادگی صادرات داریم.

 

محمدی گفت: در تلاش هستیم در تولید انسولین خودکفا شویم و در حال حاضر دو تولیدکننده داریم و سه تولید کننده هم در مسیر نهایی تولید هستند و امیدواریم بتوانیم بخش بزرگی از انسولین‌های قلمی مورد نیاز کشور را در سال آینده از طریق تولید داخل تامین کنیم.

 

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: ٩۶ درصد داروهای بیولوژیک مصرفی و ٧٩ درصد واکسن‌های مصرفی تولید داخل است و به زودی واکسن mRNA ایرانی به تولید خواهد رسید.

 

محمدی گفت: ما در دولت سیزدهم آلبومین و آی وی ای جی را بومی سازی کردیم و اخیرا مصرف این دارو برای ناباروری هم زیاد شده است و با تولید داخل و واردات، میزان مورد نیاز را تأمین کردیم و در هفته اخیر داروی مورد نیاز برای سکته قلبی و داروهایی برای سرطان رونمایی کردیم و به زودی یک دارو برای درمان یک مشکل مغزی نادر در کودکان رونمایی خواهد شد.

 

وی از اصالت‌سنجی تجهیزات پزشکی در مراکز درمانی خبر داد و گفت: اصالت سنجی گامی به سوی ایجاد شفافیت و نظارت است.

 

محمدی با بیان اینکه ارز ترجیحی در حوزه تجهیزات و ملزومات پزشکی و شیرخشک به قوت خود باقیست، ادامه داد: برای اینکه این اقلام از زنجیره خارج نشوند، شناسه‌گذاری آن‌ها را آغاز کردیم و کنترل اصالت‌شان انجام می‌شود. برنامه‌ریزی شده تا پایان سال همه تجهیزات و ملزومات مصرفی را مشمول استعلام اصالت در مراکز درمانی کنیم که کار بزرگی است.

 

محمدی با بیان اینکه بازمهندسی سیاست‌ها را داشتیم و با این کار قیمت‌های بسیاری از تجهیزات وارداتی کاهش یافت، گفت: در حوزه تجهیزات پزشکی، کاهش ۳۰ درصدی میانگین قیمت ارزی تجهیزات پزشکی را شاهد بودیم. البته باتوجه به افزایش قیمت‌های جهانی شاید اینها خیلی دیده نشوند.

 

وی گفت: در عین حال با اقدامات انجام شده به صادرکننده ونتیلاتور تبدیل شده‌ایم و ماشین دیالیز را در کشور برای اولین بار تولید می‌شود.

 

وی همچنین از تولید بیش از ۳۰ درصد ماده موثره دارو در داخل کشور خبر داد و گفت: بخشی از مواد اولیه پیش‌ساز وارداتی است. البته بزودی جهش خوبی در تولید مواد اولیه دارو خواهیم داشت.

 

وی با بیان اینکه یکی از اقدامات بزرگ در دولت سیزدهم، اصلاح سیاست‌های ارزی بود، گفت: یکی از چالش‌هایی که در سالیان گذشته در حوزه سلامت می‌دیدیم، چالش تامین ارزی ترجیحی مرغوب و انتقال آن‌ها بود که با شجاعتی که در مسوولان اجرایی دولت بود، اجرا شد و در ۲۳ تیر امسال ارز اقلام دارویی برداشته شد و اکنون معضلی به نام ارز ترجیحی را در دارو نداریم و قاچاق معکوس ما تا حد زیادی کاهش یافته است. البته نه اینکه صفر شده باشد، اما در حد صفر کاهش یافته است.

 

وی افزود: تنها مشکلی که اکنون در حوزه تامین دارو دارین، مشکل نقدینگی است که با دستورات رئیس جمهور در زمینه تخصیص ۴۰۰۰ میلیارد تومان از منابع عمومی کشور و ۵۰۰۰ میلیارد تومان از محل صادرات گاز مایع و ۱۰۰۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات عمومی وزارت بهداشت که قرار است این ۱۰ هزار میلیارد تومان با دستور رئیس جمهور به حوزه سلامت تخصیص یابد و بخش زیادی از مشکلاتمان حل می‌شود.

 

محمدی با بیان اینکه یکی از تکالیف ما در حوزه صنایع غذایی، حفظ سلامت غذا برای جامعه است، گفت: شاید بسیاری از کشورها، علی‌رغم تامین مناسب غذا نتوانستند ایمنی و سلامت غذا را تامین کنند. یکی از افتخارات ما در جمهوری اسلامی این است که در سه بخش واردات مواد اولیه غذایی، در بازار عرضه صنایع غذایی و محصولات کشاورزی و در صادرات آن‌ها، آزمایش‌ها و پایش‌های لازم را انجام می‌دهیم. میزان آلاینده‌های موجود را در فراورده‌های غذایی و کشاورزی اندازه‌گیری کرده و اگر مشکلی داشته باشد، اجازه واردات یا صادرات داده نمی‌شود.

 

وی ادامه داد: در عین حال فعلا روی تعدادی از محصولات به شکل نمونه بررسی انجام می‌دهیم و ۷ کالای پرمصرف‌مان در کالاهای اساسی مشمول این آزمایشات بودند و سال آینده امیدواریم بتوانیم تعداد را افزایش دهیم. در عین حال نیاز به افزایش زیرساخت‌ها و تخصیص اعتبارات لازم وجود دارد. امیدواریم مجلس شورای اسلامی کمک کند تا اعتبارات مربوط به تجهیز و توسعه ازمایشگاه‌ها و مراکز پایش غذا را افزایش دهند. در روزهای آینده از ۱۷۰۰۰ MRL که به معنای حداکثر میزان مجاز آلاینده‌ها در محصولات کشاورزی و غذایی است، رونمایی می‌کنیم.

 

محمدی با بیان اینکه روز گذشته آغاز تولید نان کامل را در ۱۷ نانوایی در شیراز داشتیم، گفت: امیدواریم همه نانوایی‌های ما در کشور به این سمت روند که نان کامل که حاوی سبوس و جوانه گندم در کنار سایر ویتامین‌ها در نان است، تولید شود. امیدواریم مردم به سمت مصرف نان کامل روند که بسیار مفید است.

 

وی گفت: یکی از راهکارهای ما در پیشگیری از بیماری‌های گوارشی، اصلاح الگوی مصرف غذا در جامعه است. در زمینه مکمل‌های دارویی به خودکفایی کامل و تولید ‌کامل رسیدیم و وارداتی در این زمینه نداریم. در حوزه طب سنتی و فراورده‌های ‌گیاهی، ۲۰۰ درصد از افق ۱۴۰۲ پیشی گرفتیم و شرایط خوبی برای تولید داریم. بیش از ۶۰۰۰ IRC در این حوزه داشتیم که تولید شده است. در حوزه فراورده‌های آرایشی و بهداشتی یکی از معضلات ما قاچاق این محصولات بود. در کنار تولید، میزان نیاز ما شاید به کفایت در بازار وجود نداشت که منجر به ورود قاچاق این فراورده‌ها می‌شد. بخشی از مبادی غیرقانونی و بخشی همراه مسافرین یا به صورت کولبری وارد می‌شود. توصیه می‌کنیم که مردم از این اقلام مصرف نکنند. پیشنهاد کردیم که با کمک ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، مجوز واردات بالک فراورده‌های آرایشی و بهداشتی صادر شود تا به صورت تحت لیسانس تولید شود؛ چراکه یکی از راه‌های پیشگیری از قاچاق دسترسی به این اقلام در کشور است.

 

محمدی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت تامین مواد اولیه دارویی، گفت: در زمینه مواد اولیه دارویی بیش از ۳۰ درصد از نیازمان را در داخل به طور کامل تولید کرده و بخشی را با صورت نیمه کامل تولید می‌کنیم. بخشی هم از طریق واردات تامین می‌شود. به هر حال یک بخش تولید مواد اولیه دارویی مربوط به تکنولوژی آن و بخشی هم مربوط به، بصرفه بودن آن است. ما در همسایگی هند و چین هستیم که بزرگترین تولیدکنندگان مواد اولیه دارویی در دنیا هستند. بسیاری از برندهای معروف دنیا از این دو کشور مواد اولیه تامین می‌کنند و رقابت با آن‌ها سخت است. خوشبختانه تولیدکنندگان ما دارند با تمام توان به این سمت حرکت می‌کنند که مواد اولیه مورد نیازمان را تولید کنند. افق خوبی را برای ۱۴۰۲ در زمینه تولید مواد اولیه گذاشتیم و فکر می‌کنم جهش خوبی داشته باشیم. در عین حال در تولید بسته‌بندی به خودکفایی رسیدیم.

 

رئیس سازمان غذا و دارو درباره وضعیت بودجه‌ای دارویاری، گفت: در اعتبارات مربوط به اصلاح سیاست‌های ارزی، عددی که در بودجه بسته شده بود، پاسخگوی نیاز ما نبود. نیازی که داریم بر اساس کار کارشناسی که انجام شده بود، حداقل ۱۰۵ هزار میلیارد تومان اعتبار بود که به ۶۹ هزار میلیارد تومان کاهش یافت. با مذاکراتی که با مجلس شورای اسلامی داشتیم قول دادند که با همکاری نمایندگان سازمان برنامه و بودجه، این عدد را اصلاح کنیم و خوش‌بینیم به اینکه اصلاح شود. اگر اصلاح نشود، شرایط دشوار می‌شود. امکان تعدیل هم در سال آینده حداکثر تا ۱۰ درصد است. انتظارمان از نمایندگان کمیسیون تلفیق این است که همان ۱۰۵ همت (هزار میلیارد تومان) را مصوب کنند تا در دارو و تجهیزات به مشکل نخوریم و بتوانیم سال آینده را با حداقل مشکل سپری کنیم.

 

محمدی درباره وضعیت قیمت‌گذاری‌ها و تامین ارز تجهیزات پزشکی، گفت: ما امروز در زمینه تجهیزات پزشکی مشکل حادی نداریم. البته نمی‌گویم که همه تجهیزات را به اندازه شش ماه نیازمان موجود است، اما در حوزه تجهیزات، کالایی نداریم که مردم نیاز داشته باشند، اما در کشور نباشد. در حوزه سمعک مدتی مشکل داشتیم که با واردات موازی تامین شد.

 

وی تاکید کرد: جایی که مشکل ایجاد می‌شود، بعضا ناشی از انحصار است که می‌تواند مشکل ایجاد کند؛ به طوری که برخی اقلام را تولیدکننده خارجی به یک نفر انحصاری نماینده داده و به کس دیگری هم نمی‌دهد. در این موارد برای تامین مذاکره می‌کنیم، اما برخی اساتید در مراکز درمانی اصرار بر مصرف برند خاصی دارند، حال طرف خارجی هم می‌گوید من فقط به نماینده‌ام کالا را می‌دهم که در این موارد اگر نماینده تامین کافی را انجام دهد، کار را پیش می‌بریم، در غیر این صورت به صورت واردات موازی مجوز می‌دهیم که تامین شود.

 

رییس سازمان غذا و دارو تاکید کرد: خط قرمز ما این است که در تامین اقلام دارویی، تجهیزات و شیر خشک، کسی بخواهد با انحصار برایمان خطر ایجاد کند و این اجازه را نمی‌دهیم. حتی اگر لازم باشد در زمینه اقلامی که تولید داخلی دارند، اما کفایت تولید ندارند، واردات انجام می‌دهیم. خط قرمزمان تامین این اقلام برای مردم است. اگر جایی تولیدکننده قصور داشته باشد، اجازه نمی‌دهیم تامین اقلام به مشکل بخوریم.

 

وی ادامه داد: درباره قیمت‌گذاری قانون مقررات امور پزشکی مصوب ۱۳۳۴ صراحت دارد که قیمت‌گذاری با وزارت بهداشت است. زیرا تجهیزات پزشکی کالایی درمانی است و باید در اختیار مردم باشد و نمی‌توانیم قیمت گذاری آن‌ها را آزاد بگذاریم. باتوجه به اینکه بزرگترین خریدار خدمت آن‌ها هم خود دولت است. از طرفی کل این تجهیزات ارز ترجیحی دریافت می‌کنند. بنابراین در چند بخش داریم به تجهیزات پزشکی یارانه می‌دهیم؛ هم در ارز ترجیحی هم در پوشش بیمه‌ای و بنابراین باید قیمت‌گذاری انجام شود. قیمت‌گذاری هم بسیار منطقی است. برخی از این دوستان در سالیان گذشته قیمت‌های بالایی می‌گفتند که باتوجه با بررسی قیمت جهانی، شاهد بودیم که قیمت‌هایشان بالاست. اعلام کردیم که قیمت را پایین آورند. آنهایی که موافقت نکردند، مجوز واردات کالای ارزان‌تر را ارائه دادیم. اگر جایی مشکل داشته باشند، بررسی می‌کنیم و قیمت مشمول را تخصیص می‌دهیم.

 

وی گفت: در عین حال ارز ترجیحی تخصیصی مورد نیاز برای تجهیزات پزشکی حدود ۱.۵ میلیارد دلار است که اگر کامل تامین شود، به مشکل نمی‌خوریم که البته گاهی به یک میلیارد هم کاهش یافته است. در عین حال برنامه حذف ارز ترجیحی را داشتیم، اما باتوجه به مشکل نقدینگی در دارو، تازمانیکه تضمینی از سوی مراکز تامین اعتبار نباشد، این کار را انجام نمی‌دهیم.

 

محمدی درباره تغییرات قیمت‌گذاری دارو بعد از دارویاری، گفت: وقتی دارویی مشمول ارز است، قیمتش بر اساس ارز مشخص است و بعد از دارویاری قیمت بر اساس ارز نیمایی داده شد. برخی از دوستان پذیرفته و تمکین کردند، اما برخی اعتراض کردند. ما در مقام رگولاتوری مجبوریم منطقی برخورد کنیم. درخواست‌های اصلاح قیمت منطقی را بررسی کردیم و به آن‌ها قیمت دادیم، اما یکسری‌ها مانند آنتی‌بیوتیک سازان اعلام کردند با این قیمت تولید نمی‌کنیم. ما بررسی کردیم و در مواردی که منطقی نبود، آیا باید اجازه دهیم که تولید را تعطیل کنند؟. خیر باید واردات انجام دهیم. چند مرحله با اینها مذاکره شد اما در حق نظام سلامت کوتاهی و بی‌انصافی کردند. درست نیست در حوزه‌ای که با سلامت مردم ارتباط دارد، به دلیل قیمت تولید را متوقف کنیم. البته که از طریق مراجع قضایی معرفی شدند. شرکت‌های متخلف به مراجع قضایی معرفی شدند و با یکسری از آنها برخورد شده و با کسانیکه احتکار کردند، برخورد می‌شود.

 

وی تاکید کرد: ما در این حوزه تعارف نداریم. البته بخش بزرگی هم همکاری کردند. قیمت‌گذاری ما کاملا منطقی بود. الان هم سیاست ما همین است و اگر کسی با ادله منطقی اعلام کند که قیمت من زیان‌ده است، بررسی کرده و قیمت می‌دهیم. اگر هم کسی غیرمنطقی اعتراض کند، به او هشدار می‌دهیم.

 

وی درباره وضعیت تامین دارو در سال آینده نیز گفت: برای تامین در سال آینده، دید مثبتی دارم و ان‌شاءالله افق روشنی داریم. سال آینده را سال خوبی می‌بینم. اگر اعتباراتمان درست تامین شود و اگر در حوزه تامین ارز به مشکل نخوریم، قطعا افق روشنی است. در حوزه پلاسما، انسولین و ... تولیدات خوبی داریم و اگر اتفاق خاصی نیفتد و بودجه و ارز چالشی برایمان ایجاد نکنند، سال آینده خوب خواهد بود. ما استدعا می‌کنیم با حوزه سلامت شوخی نکنیم. زیرا سلامت شوخی‌بردار نیست و برای همه جامعه است.

 

وی درباره میزان تحقق بودجه دارویاری در سال جاری، گفت: ۷۳ هزار میلیارد تومان مصوب قانون بودجه برای دارویاری بود. باتوجه به اینکه اول سال هنوز ارز نیمایی نشده بود، چهار ماه اول سال در حوزه دارو، ارز ترجیحی دریافت کردیم. به طور کلی دو میلیارد دلار برای ما مصوب شد که ارز ترجیحی دریافت کنیم که ۱.۵ میلیارد آن را تامین و بخشی از آن هم تخصیص یافته مابقی هم در حال تخصیص است که سعی می‌کنیم مابقی را برای شیرخشک و تجهیزات دریافت کنیم. این دو میلیارد تقریبا به لحاظ ریالی ۴۰ هزار میلیارد تومان می‌شود و ۳۳ هزار میلیارد تومان می‌ماند که ۷۰۰۰ هزارتای آن را بانک مرکزی تخصیص داده و حدود ۵.۵ تا ۶ هزار میلیاردش به بیمه ها وصول شده و الباقی را باید سازمان هدفمندی پرداخت کند. باقی آن هم استدعا داشتیم که پرداخت شود که با دستور ریاست جمهور در حال انجام است. امیدواریم تا پایان سال بتوانیم این اعتبارات را تامین کنیم که دچار مشکل نشویم.

 

محمدی درباره وضعیت مصرف سرم نیز گفت: در زمینه سرم ما دی ماه به ۲۱ میلیون تامین رسیدیم. حسب گزارشاتی که در نسخه الکترونیک داشتیم، در بخش بیمه‌ای بیشترین قلمی که تجویز شده، سدیم کلراید است که مصرفش بسیار زیاد است. از مردم می‌خواهیم فقط در موارد نیاز که از سوی پزشک تجویز می‌شود از سرم استفاده کنند.مقداری مصرف غیرمنطقی سرم را در کشور شاهدیم از همکاران پزشک هم می‌خواهیم که مصرف را مقداری مدیریت کنند. مصرف سرم آزاد را هم داریم. بخشی هم ممکن است ناشی از نشتی باشد.

 

محمدی درباره وضعیت داروهای زیست فناوری نیز گفت: در حوزه داروهای زیست فناوری رشد خوبی داشته‌ایم. شرکت‌های دانش بنیان نیز با حمایت‌هایی که از آن‌ها انجام می‌شود، با سرعت خوبی پیش می‌روند. امسال شش فرآورده را تولید کردیم. ما هم فرایندها را تسهیل می‌کنیم.

 

وی تاکید کرد: در زمینه اصلاح سیاست‌های ارزی اگر به مشکل نقدینگی نمی‌خوردیم، کمبودهایمان باید زیر یک درصد می‌شد که نرم جهانی است. اکنون ۴ درصد بازارمان دچار کمبود است. هر کمبودی که مرتبط با ارز ترجیحی بود، رفع شده، اما یکسری کمبودها به دلیل نقدینگی ایجاد شده است. 

 

وی گفت: اگر اعتبار مورد نیاز شرکت‌ها تامین شود، مشکل کمبودهای دارویی رفع می‌شود.