تسنیم: امید و رویا درناهای در معرض انقراض پس از دوره کوتاه رهاسازی مشترک در تالاب میانکاله نخستین پرواز مشترک خود را به مقصد سیبری آغاز کردند.

عطاالله کاویان مدیر‌کل محیط زیست مازندران در گفت‌وگو‌ با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: صبح امروز 14 اسفند 1401 درنای امید و درنای رویا به صورت مشترک تالاب بین‌المللی فریدونکنار را به مقصد سیبری ترک کردند.

محیط زیست مازندران با بیان اینکه در 5 آبان درنای "‌امید" وارد تالاب فریدونکنار شد و پس از 130 روز زمستان‌گذرانی امروز تالاب را ترک کرد افزود: این درنا پارسال‌ نیز 131 روز زمستان‌گذرانی داشت و در اواسط اسفند تالاب فریدونکنار را به مقصد سیبری ترک کرده بود.

وی با تأکید بر اینکه با توجه به ورود درنای "رویا" در 6 بهمن و 5 روز اقامت در سازه‌های موقت در 11 بهمن رهاسازی درنای بلژیکی انجام شد تصریح کرد: این درنا نیز پس از 34 روز اقامت در طبیعت تالاب همراه با "امید" به سمت سیبری پرواز کرد.

مدیرکل محیط زیست مازندران با تأکید بر اینکه درنای" رویا" که هماهنگ و مشترک با درنای امید زمستان‌گذرانی کرده‌ تالاب را به قصد مهاجرت به سیبری ترک کردند، ‌یادآور شد: تلاش سازمان محیط زیست این بود تا از لحظه ورود تا نگهداری و ایجاد شرایط مناسب زمستان‌گذرانی دو پرنده ‌هدف‌گذاری تحقیقاتی انجام شود و در این امر موفقیت لازم صورت گرفت و این دو پرنده به صورت مشترک تالاب را ترک کردند.

کاویان در ادامه گفت: پایش محیط‌بانان در ازباران و شهر سرخرود و محمودآباد در مسیر پروازی دو پرنده ادامه داشت و پرندگان رصد شدند که اطلاع‌رسانی و مکاتبات لازم انجام شده تا مسیر پروازی دو پرنده ‌را در گیلان و اردبیل هم دنبال کنیم و خروج دو درنا را از کشور گزارش کنیم.

وی‌ تصریح کرد: اطلاع‌رسانی با کشور آذربایجان, قزاقستان و روسیه انجام می‌شود تا اطلاع از وضعیت پرواز دو پرنده داشته باشیم و در نهایت مسیر پایان پرواز به سیبری محقق شود. 

کاویان با تقدیر از طبیعت‌دوستان و پیگیری وضعیت درنا‌ها توسط آنان اظهار داشت: ممکن است درناها در طول مسیر پروازی توقفی در تالاب‌های طول مسیر داشته باشند‌ لذا از درخواست داریم طبیعت‌دوستان نزدیک شدن به پرنده‌ها به قصد تصویربرداری و عکسبرداری خودداری کنند و بلافاصله به محیط بانی منطقه ورود درناها اطلاع‌رسانی شود تا در تکمیل برنامه مهاجرت در طول مسیر رصد و پایش دقیق از وضعیت پروازی دو پرنده صورت بگیرد.

دُرنای سیبری پرنده‌ای به شدت در معرض خطر انقراض از خانواده کلنگان است. این پرنده ظاهر خاصی دارد که آن را از دیگر پرندگان متمایز می‌کند. درنای سیبری پرنده‌ای بزرگ با قدی نزدیک به یک‌ونیم متر و فاصلهٔ دو بال بیش از 2 متر و بدنی یکدست سفید است که پاهای بلند سرخ‌رنگ دارد و منقار بلند سیاهی روی صورت قرمزرنگ آن نشسته‌است.

تک پرنده درنای امید هر ساله فریدونکنار را به قصد زمستان گذرانی انتخاب می کند که 15 سال است به تنهایی مهاجرت کرده و گونه رو به انقراض است.

جمعیت غربی درناها از جمله امید مسیر پروازی سیبری روسیه قزاقستان،و آذربایجان و در نهایت ایران و مازندران را طی می کند و در طول مسیر بازگشت نیز از همین کشورها عبور می‌‌کند. 6000 تا 7000 کیلومتر را درنای امید پرواز می کند و در مسیر مهاجرت روزانه 800 کیلومتر در پرواز هستند.

درنای امید که تا سال ها بصورت تکی زیست میکرد و جفت خود را از دست داده بود امسال در پروژه ای مشترک با رهاسازی یک درنای ماده و آشنایی و آوازخوانی دو پرنده در تالاب فریدونکنار بصورت مشترک پرواز خود را به سمت سیبری آغاز کردند.

یکی از خصوصیات درناها نوع همسرگزینی‌شان است که به‌صورت تک‌همسری است. اگر اتفاقی برای جفت آن‌ها بیفتد به‌سختی دوباره امکان جفت‌یابی برایشان مهیا می‌شود.

پیش از "رویا""امید" و "آرزو" با هم به ایران مهاجرت می‌کردند اما در سال 86 "آرزو" به دلیلی نامعلوم تلف شد و پس از آن نیز امید جفت‌گیری نکرد و تنها مسیر مهاجرت خود را طی می‌کند.

تلاش‌هایی در سازمان های محیط زیست کشورها نیز برای جفت‌یابی "امید" با درناهای موجود در شرایط اسارت انجام شد تا بتوانند جمعیت او را دوباره احیا کنند اما موفقیت‌آمیز نبود.

از لحاظ زادآوری، درنای سیبری رشد جمعیت بسیار پایینی دارد و در یک فصل بیش از دو تخم نمی‌گذارد که دلایل مختلفی مانند پرورش گوزن‌های شمالی در سیبری و تداخل مهاجرت با آن‌ها و سگ‌های نگهبان گوزن‌های شمالی که جوجه‌ها و تخم‌های درناها را می‌خورند سبب شده است تا نسل درنا ها افزایش نیافته و در معرض انقراض قرار بگیرد.

نسل درنای سفید از میان 15 گونه درنای موجود، در حال انقراض است. این گونه درناهای سیبری بجز سال های 88 و 94 در تمامی نیم قرن گذشته مازندران را مقصد زمستان گذرانی خود انتخاب می کند.