باستانشناسان میگویند در موهای به جا مانده از عصر برنز در غاری در جنوب شرقی اسپانیا ترکیباتی از ماده مخدر توهمزا یافتهاند.
تیم تحقیق این موهای باستانی را از غاری در مینورکا، یکی از جزیرههای اصلی مجمع الجزایر بالئاری در غرب دریای مدیترانه، کشف کردهاند.
به گفته دانشمندان ترکیبات آلی موجود در مو «آلکالوئیدهای تریاک»، عناصر سازنده مورفین، بودهاند که در صورت بلعیدن میتوانند باعث احساسات هیجانی، افزایش انرژی، هذیانگویی و اثرات دیگر شوند. این آلکالوئیدها به طور طبیعی در برخی از گیاهان (از جمله گیاه شببو) وجود دارند و ممکن است در مراسمهای آئینی در عصر برنز مورد استفاده قرار گرفته باشند.
غار «اس کریتس» (Es Càrritx) در شرقیترین جزیره از مجمع الجزایر بالئاری واقع است و بقایای یافتشده در آن نشان میدهد برای اولین بار در حدود ۳۶۰۰ سال پیش توسط انسانها اشغال شده است. تجزیه و تحلیل کف و دیواره غار نشان میدهد این محل تا حدود ۲۸۰۰ سال پیش به عنوان اتاق آرامگاه مورد استفاده میگرفته است.
پژوهشگران میگویند موهای یافتشده صرفاً از سر یک نفر کنده نشدهاند. برخی از تارهای مو توسط قبیله باستانی که در غار بودهاند به رنگ قرمز درآمده، در ۱۰ ظرف تزئینشده از چوب و شاخ قرار داده شده و در یک اتاقک جداگانه مهر و موم شدهاند.
بقایای ۲۱۰ انسان باستانی در این غار پیدا شده است، با این حال محققان معتقدند تنها موهای تعدادی از افراد منتخب برای این روش کنار گذاشته شده است.
غاری که در آن بقایای انسانی کشف شده است
تیم پژوهشگران مو را از طریق کروماتوگرافی مایع (رنگنگاری) و طیفسنجی جرمی با وضوح بالا آزمایش کردند و به وجود الکالوئیدهای آتروپین، اسکوپولامین و افدرین پی بردند. دو مورد اول در خانواده گیاهان شببو و دومی در برخی از درختچهها و کاجها یافت میشوند.
محققان میگویند این مواد توهمزا در جشنهای باستانی به کار میرفته است، با این حال شواهد باستانشناسی دیگری در نزدیکی غار یافت نشد که نشان دهد در مراسم تدفین نیز از آنها استفاده میشده است.
از آنجایی که آلکالوئیدها از گیاهان سمی سرچشمه میگیرند، محققان بر این باورند که آنها توسط جادوگران قبیله توزیع میشدند که اطلاع داشتند چه مقدار از مواد میتواند استعمال شود بدون اینکه آسیبی به فرد وارد کند.
این مواد با ورود به جریان خون میتوانند به ریشه موی افراد راه پیدا کنند و در نهایت وارد ساقه مو شوند. بر اساس تجزیه و تحلیل بخشهایی از مو و میانگین سرعت رشد آن، محققان دریافتند که افراد مورد آزمایش تقریباً یک سال قبل از مرگ خود گیاهان روانگردان مصرف میکردهاند.
تحقیقات باستانشناسی استفاده از مواد مخدر را در موارد متعدد در جهان باستان نشان داده است.
در سال ۲۰۱۹ یک انبار مواد مخدر هزار ساله در غاری در جنوب غربی بولیوی پیدا شد. در سال ۲۰۲۰ نیز محققان آثاری از مصرف حشیش را در زیارتگاه باستانی یهودیان یافتند. همچنین شواهد باستانشناسی از امپراتوری واری، که از سال ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ پس از میلاد بر آندهای پرو حکومت میکرد نشان میدهد که آنها از مواد توهم زا و نوشیدنی آبجومانند در ضیافتهای نخبگان خود استفاده میکردند.
نتایج تحقیقات تازه محققان در نشریه علمی «Scientific Reports» منتشر شده است.
منبع: یورونیوز