سفر محرمانه مشاور بایدن به عمان پس از سفر سلطان عمان به تهران، گمانه زنی های بسیاری را در راستای احتمال ایجاد یک توافق جدید و یا احیا برجام میان ایران و آمریکا، دامن زده است. با این وجود مشخص نیست تصمیم سیاسی نهایی تهران در رابطه با نتیجه میانجی گری های عمان چیست.
اردشیر سنایی، استاد روابط بین الملل، در آغاز درباره ی سفر مشاور بایدن به عمان برای طرح گفتگوهای جدید در حوزه روابط با ایران به «انتخاب» گفت: ابعاد کامل اتفاقاتی که در این چند وقت اخیر افتاده هنوز مشخص نیست و تا جزئیات آن ها معلوم نشود نمی توان پیش بینی از وقایع داشت اما به نظر می رسد تحرکات جدیدی در سطح منطقه و اروپا و آمریکا شروع شده است و باید منتظر بمانیم که این تحریکات جدید به نتیجه می رسد یا خیر؛ همانطور که پیش بینی می شد بعد از سپری شدن ماه های پرمناقشه در سیاست داخلی ایران مجددا طرف مقابل احساس کرد که گزینه مذاکره و دیپلماسی برای عبور از بحث هسته ای مناسب تر هست، بعد از اینکه ناآرامی ها فروکش کرد مجددا این بحث مذاکره و دیپلماسی برای حل پرونده هسته ای با توجه به پیشرفت های فنی ایران، روی ریل برگشت و این اتفاقاتی که در چند ماه اخیر می توانیم بببینیم محصول این تغییر تفکر در نگاه طرف مقابل است، البته تلاش کشور های منطقه مثل عراق و قطر و عمان را نباید نادیده گرفت که موضوع هسته ای مدنظر دارند تا ثبات در منطقه فراهم گردد. اگر این مسئله را در کنار تلاش ایران و کشور های عربی برای کاهش تنش بگذاریم می توان نتیجه گرفت که تمام این تلاش ها برای حل بحران های منطقه است.
وی در ادامه نسبت به احتمال توافق موقت یا توافق جدید افزود: در مورد احیا توافق یا توافق جدید یا توافق موقت هم فعلا مبهم است و اتفاقاتی که در پنج سال گذشته رخ داده وضعیت را سخت کرده است. بنظر نمی رسد که بازگشت به توافق برجام در 2015 بتواند مشکلی را حل کند. توافق جدید هم مقداری بعید است زیرا با توجه به عمق مشکلات بنظر می رسد توافق جدید نیازمند چندین سال مذاکره مستقیم و غیرمستقیم میان ایران آمریکاست که با توجه به پایان ریسات جمهوری بایدن بعید بنظر می رسد. الان جدی ترین اتفاقی که می تواند رخ دهد یک توافق موقت است که تا پایان دوره ریاست جمهوری بایدن مطلوب است. یعنی در مقابل همکاری ایران با آژانس که اخبرای در این زمینه منتشر شده و فعال شدن دوربین های نظامی آژانس و همینطور کاهش سطح غنی سازی که در مقابل آن بخشی از اموال بلوکه شده ایران به اشکال مختلف آزاد شود و مشکلات مالی و بانکی ایران نیز حل شود اما این اتفاق بستگی به رخداد های آینده دارد و باید صبر کنیم.
سنایی در پایان درباره تصمیم ایران در پاسخ به تحولات سفر اخیر پادشاه عمان گفت: بنظر من جمهوری اسلامی به این نتیجه رسیده است که چاره دیگری ندارد. با توجه به فشارهای اقتصاد و احتمال ابرتورم سه رقمی که با اتفاقات فروردین و اردیبهشت امسال بعید بنظر نمی رسد و از سوی دیگر مشکلات داخلی از جمله ناآرامی های چند ماهه اخیر، ایران از توافق استقبال می کند. شرایط ایران را به سمتی برد که به سمت تنش زدایی با مصر و عربستان حرکت کند، الان نیز شرایط ایران را به سمتی می برد که مشکلات اش را با آمریکا حل کند. جمهوری اسلامی احساس کرده چاره ای جز حل موضوع ندارد، اما به دلیل برخی مخالفت ها در داخل نمی تواند صریح این موضوع را اعلام کند.
