روزنامه شرق نوشت: فاطمه روحانی، ملیپوش سابق ایران، به آلمان پناهنده شد. این خبر مربوط به چند روز قبل است؛ ولی تعدد ورزشکاران مهاجر و پناهنده موجب شده که این موضوع چندان به چشم نیاید. فاطمه روحانی یکی از ورزشکاران باسابقه تکواندوی ایران است که با کسب مدال نقره بازیهای آسیایی اینچئون کرهجنوبی، اوج پختگیاش را نشان داد. البته پیش از آن نقره، او با کسب مدال طلا در بازیهای همبستگی کشورهای آسیایی و همچنین چندین مدال رنگارنگ در ردههای جوانان و نوجوانان نشان داده بود که ورزشکار قابلی است.
مهاجرت روحانی به آلمان و درخواست پناهندگی دادن به این کشور در ادامه سریال مهاجرت ورزشکاران ایرانی صورت میگیرد که به طرز ناباورانهای در ماههای اخیر شیب صعودی به خود گرفته است. فاطمه روحانی هم ظاهرا به دلیل موضوعات سیاسی از ایران رفته و درخواست پناهندگی داده است. او یکی از ورزشکارانی بود که در طول اعتراضات نیمه دوم سال گذشته، پستهای خبرسازی در فضای مجازی منتشر کرد. خودش گفته که قصد بازگشت به تیم ملی ایران را داشته؛ ولی به دلیل همان فعالیتها و البته انتشار یکی، دو عکس بدون حجاب مناسب، مانعش شدهاند. ملیپوش سابق ایران به طور کلی از ایجاد مشکل بر سر مسیرش صحبت کرده؛ ولی چندان وارد جزئیات نشده است.
به هر روی، رفتن او اگرچه تازهترین مهاجرت یک ورزشکار، هرچند از نوع قدیمی است؛ ولی شاید آخرین آنها نباشد.
فارغ از مباحثی مانند دلایل و نیت ورزشکاران برای مهاجرت و پناهندگی یا درستی یا نادرستیاش، اتفاقی که دراینبین باعث شگفتی شده، انتخاب مقصدی به اسم کشور آلمان است. این مقصد اروپایی به طرز عجیبی تبدیل به مقصد اصلی ورزشکاران ایرانی در ماهها و سالهای اخیر شده است و هر روز به تعداد ورزشکاران ایرانی که به آلمان پناهنده میشوند، افزوده میشود.
فاطمه روحانی جدیدترین این افراد است؛ ولی پیش از او قریب به ۲۰ ورزشکار ایرانی به آلمان پناهنده شدهاند. موضوع جالب توجه دیگر اینکه، آلمان تبدیل به مقصد جذابی برای ورزشکارانی شده که بیشتر در رشتههای رزمی مشغول به فعالیت هستند. اینکه سیاست آلمان در اعطای پناهندگی به ورزشکاران ایرانی چیست، یکی از مباحثی است که نیاز به کارشناسی بیشتر دارد؛ ولی به نظر میرسد این بخش، جدا از درخواست پناهندگی زیاد ایرانیها برای سفر به آلمان نباشد.
اگرچه بهتازگی آمار جدیدی از درخواست مهاجرت به آلمان از سوی ایرانیها منتشر نشده؛ ولی سال ۲۰۲۲، وزارت امور خارجه این کشور با اعلام فهرستی، خبر از این داد که شهروندان ایرانی پنجمین ملیتی هستند که بیشترین درخواست مهاجرت به آلمان را دادهاند. تعداد ورزشکاران نخبهای که به آلمان مهاجرت کردهاند، هم درصد بسیار بالایی را در مقایسه با سایر کشورها و قارهها به خود اختصاص داده است و هر روز هم به شمار آنها اضافه میشود.
البته چند نفر از سرشناسترین ورزشکاران ایران هم به همین کشور پناهنده شدهاند؛ کیمیا علیزاده گل سرسبد این بخش است. او تنها دختر مدالآور ایران در بازیهای المپیک است که نامش را در تاریخ ورزش ایران ثبت کرد؛ ولی کیمیا بهمن ۱۳۹۹ بود که برای سفر به هلند رفت و بعد سر از آلمان درآورد و اعلام کرد که پناهنده این کشور شده است. او اگرچه در بازیهای المپیک توکیو نتوانست با پرچم این کشور به میدان برود؛ ولی توانست خودش را تا بازی نیمهنهایی بالا بکشد و دست آخر به ایستادن در رتبه چهارم بسنده کرد.
سعید ملایی هم دیگر ورزشکار خبرساز و مطرح ایرانی است که پس از مهاجرت از ایران راهی آلمان شد. او در آنجا درخواست پناهندگی داد و بعد با پذیرش تابعیت مغولستان برای این کشور در بازیهای المپیک مدال نقره را به دست آورد. درست است که این دو نفر در زمره چهرههای مشهور ورزش ایران هستند که درخواست پناهندگی آلمان را داشتهاند؛ ولی این فهرست پروپیمان است؛ در واقع ورزشکاران ایرانی زیادی هستند که از یک دهه اخیر به آلمان رفتهاند. افرادی که اگرچه از طیفهای مختلف ورزشی هستند؛ ولی بیشترشان را ورزشکاران رزمی شامل میشود.
هرچند که دراینبین آمار صددرصدی وجود ندارد؛ ولی تعدادی از ورزشکارانی که پیشازاین به آلمان رفته و کمتر درموردشان در رسانهها مطلبی عنوان شده، عبارتاند از: سامان بلاغی (عضو تیم ملی بسکتبال با ویلچر)، کسرا مهدی پورنژاد (تکواندو)، پریسا فرشیدی (تکواندو)، وحید سرلک (جودو)، محسن غفار (جودو)، مینا علیزاده (قایقرانی)، انوش جعفریگرزینی (کشتی)، مهدی جعفریگرزینی (کاراته)، مجید داداش (کشتی) و سعید فضل اولا (قایقرانی).
علاقه شدید آلمان به ورزشکاران ایرانی
حتی مرور فهرستی که در بالا به صورت خلاصه عنوان شده، هم پایان کار نیست؛ چراکه بسیاری از آنها قبل از میل جدید به مهاجرت به آلمان، ایران را ترک کردهاند؛ ولی در ماهها و سال اخیر این رویه متوقف نشده و چندین ورزشکار سرشناس و نامی ایران، درخواست پناهندگی به آلمان دادهاند.
سال ۱۴۰۰ بود که خبر رسید امید احمدیصفا، عضو تیم ملی بوکس ایران، به آلمان پناهنده شده است. این ورزشکار در آن زمان برای حضور در رقابتهای جهانی همراه با تیم ملی ایران راهی ایتالیا شده بود که پس از ورود به این کشور بدون اینکه به اعضای تیم ملی اطلاع دهد، ایتالیا را به مقصد آلمان ترک کرد. بعد از مدتی بیخبری ۵ آبان ۱۴۰۰ بود که این مشتزن تیم ملی در گفتگو با چندین رسانه، خبر حضور خود در آلمان و درخواست پناهندگی از این کشور را تأیید کرد.
این رویه در سال ۱۴۰۱ هم ادامه داشت؛ به طوری که اردیبهشت سال گذشته یکتا جمالی، عضو تیم ملی وزنهبرداری جوانان ایران، در پی کسب مدال نقره در مسابقات قهرمانی جوانان جهان در یونان به آلمان پناهنده شد. اندکی بعد، پریسا جهانفکریان، دیگر ملیپوش وزنهبرداری زنان ایران، هم خبر از مهاجرتش به آلمان داد. مهر ۱۴۰۱ بهزاد امیدی، قهرمان جوانان جهان و قهرمان آسیای شیتوکای کاراته، که با تیم کاراته شیتوریو شوکوکای یونیون ایران برای حضور در مسابقات کاپ جهانی آزاد به اسلوونی سفر کرده بود، همراه تیم به ایران بازنگشت و در آلمان پناهنده شد. همان زمان در خبری عجیب عنوان شد که بیژن کوشکی، مدافع سابق باشگاه استقلال تهران، هم به کشور آلمان سفر کرده و درخواست پناهندگی داده است.
البته شاید هیچکدام از آنها به اندازه درخواست پناهندگی عاطفه احمدی خبرساز نشد. پرچمدار ایران در بازیهای المپیک زمستانی، بهمنماه سال گذشته از ایران خارج شد و با وجود آنکه خبر رسیده بود قرار است به فرانسه پناهنده شود، سر از آلمان درآورد و درخواست پناهندگی از این کشور داد. درست است که تعدادی دیگر از ورزشکاران ایرانی در بازه زمانی مشابه به قصد مهاجرت یا پناهندگی ایران را ترک کردهاند؛ ولی پراکندگیشان زیاد بوده است؛ عدهای فرانسه، یکی، دو نفر نروژ و اسپانیا و چند نفری هم کانادا و استرالیا را بهعنوان مقصد انتخاب کردند.
همین موضوع شاید دیگر بهانهای برای این پرسش باشد که چرا آلمان اینقدر به ورزشکاران ایرانی علاقهمند است و با درخواست پناهندگی آنها موافقت میکند؟ این سیاست در شرایطی به کار گرفته شده که اولاف شولتز، صدراعظم آلمان و سران ۱۶ ایالت آلمان بهتازگی خبر از مقابله با افزایش مهاجرت به این کشور را دادهاند؛ طبق گزارشهای رسمی از سوی مسئولان آلمانی، فقط در چهار ماه اول سال ۲۰۲۳، حدود ۱۰۱ هزارو ۹۸۱ درخواست پناهندگی در آلمان ثبت شده که در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۲ افزایش ۷۸درصدی داشته است. تقریبا ۲۱۸ هزار درخواست در سال گذشته در آلمان ثبت شد که بالاترین تعداد از سال ۲۰۱۵-۲۰۱۶ است، با بیشترین تعداد تازهواردان از سوریه و افغانستان جنگزده و پسازآن ترکیه و عراق. علاوهبراین در پی حمله روسیه به این کشور، بیش از یک میلیون نفر از اوکراین وارد این کشور شدند.