معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: نگرانی‌هایی بابت تعداد کم گوزن زرد ایرانی به ویژه عدم تناسب نسبت جنسیتی که ممکن است حاصل شرایط تکثیر در اسارت و مهم‌تر از آن، درون آمیزی و یکنواختی ژنتیکی باشد، وجود دارد.
به گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، حسن اکبری درباره لزوم مدیریت و حفاظت گوزن زرد ایرانی در اسارت، اتخاذ رویکرد بازگردانی آن به طبیعت و چگونگی انتخاب مراکز تکثیر در اسارت این گونه، افزود: سال گذشته، به منظور تعیین مناطق مناسب برای تکثیر گونه یا معرفی آن به شرایط نیمه اسارت یا حتی طبیعی، از استان‌ها خواسته شد تا مناطقی را که تقریباً بکر و عاری از دام بوده و به شرایط زیستگاهی گستره تاریخی گوزن زرد نزدیک باشد، معرفی کنند.
وی اظهار داشت: بازدیدهای میدانی توسط کارشناسان سازمان با همراهی اساتید دانشگاه از این مناطق انجام شد و شاخص های متعددی برای انتخاب از میان این گزینه ها، مدنظر قرار گرفت، هرچند گزینه های منتخب برای گوزن زرد گزینه های کاملا مناسبی نبود، اما از میان آنها سایت هایی برای جابجایی گوزن های مازاد موجود در سایت های تکثیر و راه اندازی سایت های جدید در شرایط مناسب تر انتخاب شد.
وی ادامه داد: به دلیل مسائل پیش آمده در گذشته، مقرر شد مدیریت به شکلی پیش رود که جمعیت پایه پایدارتری ایجاد شود و به همین منظور شیوه مدیریت سایت‌هایی که به هر نحوی دچار تلفات بیشتر و کاهش جمعیت شده بودند، مورد بازبینی قرار گیرد و پایش و نظارت در آنها شدیدتر شد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: در مورد سایت‌هایی که دارای نرخ زادآوری مناسب و تراکم جمعیت بالایی بودند، تصمیم بر این شد که برای حفظ پویایی جمعیت، گوزن‌های مازاد این سایت‌ها به سایت‌های موجود یا سایت‌های جدید منتقل شوند؛ بنابراین تعدادی از گوزن‌ها به دز و کرخه منتقل شدند.
نگران عدم تناسب جنسیتی این گونه هستیم
وی با تاکید مجدد بر لزوم نگهداری از گوزن زرد ایرانی در عرصه نیمه طبیعی، بکر و عاری از دام گفت: درباره گوزن زرد، دو رسالت داریم یکی ساماندهی سایت‌های تکثیر به نحوی که پویایی جمعیت، تقویت زادآوری و کاهش تلفات، منجر به جمعیت پایدارتر گوزن زرد در اسارت شود، دوم یافتن زیستگاه هایی که گوزن بتواند در شرایط نسبتا طبیعی زندگی کرده، با تهدیدهای طبیعی آشنا شود و قدرتش برای تحمل شرایط طبیعی افزایش یابد.
اکبری اظهارداشت: البته نگرانی‌هایی بابت تعداد کم گوزن به ویژه عدم تناسب نسبت جنسی که ممکن است حاصل شرایط تکثیر در اسارت و مهم‌تر از آن، درون آمیزی و یکنواختی ژنتیکی باشد وجود دارد که امیدواریم با مدیریت بهینه و استفاده از ظرفیت‌های موجود، بتوانیم این نگرانی‌ها را به حداقل رسانده، به چشم‌انداز پیش‌بینی شده در برنامه مدیریت و حفاظت یکپارچه گوزن زرد ایرانی در اسارت و طبیعت دست یابیم.
گوزن زرد ایرانی در ۱۵ مرکز تکثیر می شود
همچنین مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست گفت: گوزن زرد ایرانی با توجه به وضعیت حفاظتی، در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) قرار دارد؛ برای این منظور و با هدف حفاظت از این گونه ارزشمند ، در ۱۵ مرکز تکثیر می‌شود.
غلامرضا ابدالی افزود: از آنجا که گوزن زرد ایرانی به عنوان گونه‌ای در خطر انقراض است؛ از این رو حفاظت و تکثیر آن جزو اولویت‌های مدیریتی سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
وی ادامه داد: برای همین منظور، ۱۵ مرکز که ۹ مرکز آن زیر نظر مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست، پنج مرکز از مراکز باغ وحشی و یک مرکز به صورت حفاظت مشارکتی در لرستان اداره می‌شود، تکثیر در اسارت این گونه ارزشمند را بر عهده دارند که با توجه به رویکرد مشارکتی سازمان حفاظت محیط زیست یا به عبارتی، تمایل این سازمان به جلب حمایت‌های مردمی در حفاظت، از همراهی بخش خصوصی و جوامع محلی در حفاظت از گوزن زرد استقبال می کنیم.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست خاطرنشان کرد: از اواخر سال گذشته، یک سایت تکثیر با مشارکت کشت و صنعت و شرکت فجر صفای لرستان راه اندازی کردیم و در آینده نزدیک شاهد راه‌اندازی مرکز تکثیر مشارکتی دیگری با مدیریت کشت و صنعت کارون خوزستان خواهیم بود.
