در ۶ آگوست ۲۰۱۲، ماموریت آزمایشگاه علمی مریخ ناسا، متشکل از مریخنورد جدید کنجکاوی به طور رسمی آغاز شد؛ زمانی که کنجکاوی با موفقیت از طریق اولین جرثقیل هوایی در نوع خود با موفقیت به سطح مریخ فرود آمد. محل فرود کنجکاوی در پای کوه شارپ در دهانه گیل بود. دهانهای ۳.۵ میلیارد ساله که دانشمندان معتقدند زمانی دریاچه بوده است.
۱۱ سال پس از فرود تاریخی، مریخنورد کنجکاوی دهانه گیل را به طور گسترده کاوش کرده و دادههایی را در مورد خاک مریخ، سازندهای سنگی، آب و هوا و غیره جمعآوری کرده است. در سپتامبر ۲۰۱۴، کنجکاوی پس از کاوش در منطقه فرود خود به نام «Aeolis Palus» و یک راهپیمایی هشت کیلومتری به سمت پایه کوه شارپ، صعود از دامنههای کوه شارپ را آغاز کرد. از آن زمان تاکنون، مریخنورد به آرامی به سمت قله کوه شارپ خزیده و اکتشافاتی انجام داده که علم سیاره و اخترزیستشناسی را برای همیشه تغییر خواهد داد.
کنجکاوی و تیمش یازدهمین سالگرد تاسیس خود را با انجام بهترین کاری که مریخ نورد انجام میدهد جشن میگیرند: کاوش مریخ. در طول چند هفته گذشته، کنجکاوی منطقهای از کوه شارپ به نام «Jau» را کاوش کرد. این منطقه با دهها دهانه برخوردی کوچک پوشیده شده که کنجکاوی باید با دقت در آنها حرکت میکرد.
تعداد دهانههای «Jau» این منطقه را به منطقهای مورد علاقه دانشمندان تبدیل کرده است. دانشمندان سیارهشناسی به ندرت این فرصت را پیدا میکنند که بسیاری از دهانهها را از نزدیک ببینند و مشتاقند بیشتر در مورد این منطقه، زمانی که آب مایع در مریخ جریان داشت، بدانند. همانطور که گفته شد، زمانی تصور میشد که دهانه گیل یک دریاچه است و با توجه به اینکه کوه شارپ در مرکز دهانه قرار دارد، دانشمندان همچنین معتقدند که کوه شارپ به ارتفاع پنج کیلومتر با صدها رودخانه، نهر و برکه پوشیده شده است.
در حالی که دانشمندان مشتاق کاوش و کسب اطلاعات بیشتر در مورد «Jau» و پیوندهای آن با مریخ باستانی بودند، این منطقه فقط یک نقطه توقف برای مریخنورد بود و کنجکاوی به مسیر خود به سمت کوه شارپ ادامه میداد. صعود کنجکاوی به کوه شارپ با توجه به سن و شرایط مریخنورد بسیار چشمگیر است، اما مطمئنا بدون چالش نبوده است.
مسیری که کنجکاوی طی چند ماه گذشته در کوه شارپ دنبال کرده، دشوارترین صعودی بوده که مریخنورد تاکنون با آن مواجه شده است. با ادامه صعود کنجکاوی به مناطق مرتفعتر، شیبها تندتر و زمین مریخ ناهموار و خطرناکتر میشود. به همین دلیل، کنجکاوی و تیم آن باید دقت بیشتری داشته باشند. در طول ماه می و ژوئن، کنجکاوی از محلی با شیب ۲۳ درجه، ماسههای لغزنده و صخرههایی به اندازه چرخهایش بالا رفت.
دانشمندان هدایتکننده کنجکاوی، هر روز صدها خط کد مینویسند که برای کنجکاوی ارسال میشود. این خطوط کد به سیستم تحرک کنجکاوی و سایر ابزارها (یعنی بازو و مته رباتیک) فرمان میدهند و مسیری روزانه را برای کاوشگر ترسیم میکنند. با توجه به اینکه دستورات کنجکاوی یک بار در روز داده میشود، تیمی از دانشمندان و مهندسان باید هر روز با یکدیگر همکاری کنند تا در مورد منطقه اطراف مریخنورد و بهترین مسیر برای روز بعد به توافق برسند. علاوه بر این، این تیم نه تنها گزینههای مسیر را مورد بحث قرار میدهد، بلکه درباره سازندهای صخرهای اطراف و ویژگیهای سطحی نیز بحث میکند که دانشمندان ممکن است بخواهند کنجکاوی با دوربینهای روی بازوی رباتیک خود از نزدیک بررسی کند.
بیشتر بخوانید:
هنگام تعیین مسیری که مریخ نورد روز بعد طی خواهد کرد، دانشمندان و مهندسان باید به دقت به دنبال خطراتی باشند که ممکن است به کنجکاوی در هنگام راندن در سطح مریخ آسیب برساند. تیمها به تصاویر کنجکاوی برای یافتن نشانههایی از سنگ یا شن خطرناک که میتواند چرخ را سوراخ کند یا به گیر کردن مریخ نورد منجر شود، نگاه میکنند. در واقع، برخی از دانشمندان کنجکاوی به این تصاویر نگاه میکنند تا مطمئن شوند که هیچ دره یا صخرهای مانع ارتباط رادیویی با زمین نمیشود. اگر تیمها خطری را شناسایی کنند، هدایتگران مریخنورد را مطلع میکنند و سپس کنجکاوی را طوری برنامهریزی میکنند تا با دقت در اطراف خطر مانور دهند.
کنجکاوی به صعود از کوه شارپ و بررسی اسرار مریخ در خاک سرخش ادامه خواهد داد. مریخ مکانی بسیار دشوار برای بررسی و پیمایش همزمان است، اما با گذشت ۱۱ سال کنجکاوی و تیم دانشمندان آن روی زمین، هیچ نشانهای از کاهش سرعت نشان نمیدهند.