پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : کمخوابی یا بیخوابی منجر به افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس) میشود. به همین ترتیب خواب ناکافی و بیکیفیت، سطح استرس را بالا میبرد. اگر تا دیروقت بیدار میمانید و فکر میکنید شبها تمرکز بیشتری برای انجام کارهایتان دارید، سخت در اشتباه هستید؛ چرا که تحقیقات نشان میدهد شببیداری و تمرکز رابطه معکوسی دارند، زیرا با افزایش تولید هورمون کورتیزول، سطح استرس بالا میرود و تمرکز کاهش مییابد.
شکی در این نیست که مدت زمان و کیفیت خواب برای سلامتی ما مهم است. اگر شما هم عادت به شببیداری دارید، لازم است بدانید تا دیر وقت بیدار ماندن برای سلامتی مضر است و خطراتی نظیر تضعیف سیستم ایمنی بدن، ایجاد مشکلات فکری، افزایش وزن و ... را به همراه دارد.
وقتی تا دیروقت بیدار میمانید، به مغز، قلب، رودهها، کلیهها و کبدتان آسیب میرسانید. طبق توصیه بنیاد ملی خواب امریکا، مدت زمان خواب ایده آل برای بزرگسالان ۷ تا ۹ ساعت است. برای حفظ سلامت قلب خود باید حد فاصل ساعت ۱۰ تا ۱۱ شب به رختخواب بروید. کمبود خواب میتواند به عملکردهای داخلی و حتی اندامهای بدن آسیب برساند و منجر به ایجاد انواع بیماریها شود.
در ادامه به چند مورد از معایب شببیداری و خطرات احتمالی آن اشاره میشود:
۱. افزایش استرس
کمخوابی یا بیخوابی منجر به افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس) میشود. به همین ترتیب خواب ناکافی و بیکیفیت، سطح استرس را بالا میبرد. اگر تا دیروقت بیدار میمانید و فکر میکنید شبها تمرکز بیشتری برای انجام کارهایتان دارید، سخت در اشتباه هستید؛ چرا که تحقیقات نشان میدهد شببیداری و تمرکز رابطه معکوسی دارند، زیرا با افزایش تولید هورمون کورتیزول، سطح استرس بالا میرود و تمرکز کاهش مییابد.
۲. مشکلات مغزی
مطالعات نشان میدهد که بیدار ماندن برای مدت طولانی، سلولهای مغز را از بین میبرد. افراد کمخواب معمولاً در تعادل، عکسالعمل و مهارتهای حرکتی مشکل دارند. در این حالات، احتمال آسیب دیدن و آسیب رساندن به خود بیشتر است. تصادفات ناشی از خواب آلودگی، مثال خوبی برای این موضوع هستند.
از طرفی، خواب کافی برای بهبود عملکرد یادآوری و حافظه بسیار مهم است. کمخوابی و بیخوابی در طول شب، ریسک ابتلا به زوال حافظه و آلزایمر را افزایش میدهد.
۳. افزایش فشار خون
افرادی که شبها تا دیروقت بیدار میمانند یا کمتر از ۵ تا ۶ ساعت میخوابند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا هستند. خواب در تنظیم و کاهش هورمونهای استرسزا به بدن کمک میکند. از طرف دیگر کمبود خواب، اثرات استرس را بر بدن تشدید میکند که این شرایط با افزایش فشار خون، ضربان قلب بالا و التهاب همراه است.
۴. افزایش وزن
کمخوابی باعث ایجاد عدم تعادل هورمونی در بدن و در نهایت باعث پرخوری و افزایش وزن میشود. لپتین و گرلین هورمونهایی هستند که اشتها را تنظیم میکنند و وقتی خواب کافی ندارید، تولید این هورمونها به گونهای تغییر میکند که باعث افزایش احساس گرسنگی میشود.
همچنین وقتی در طول شب بیدار بمانید یا دیرتر بخوابید، طبیعتاً احساس گرسنگی به سراغتان خواهد آمد. پرخوری در طول شب، به مرور برایتان عادت میشود و وزنتان را بالا میبرد.
۵. احتمال ابتلا به دیابت
محققان طی ۳۹ مطالعه دریافتند افراد شببیدار علاوه بر خطرات دیگر، به طور قابل توجهی در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند. کمبود خواب، عملکرد بدن برای پردازش گلوکز و میزان انسولین تولیدشده توسط بدن را مختل میکند. از همین رو، کمخوابی و بیخوابی یک ریسکفاکتور مهم در ایجاد دیابت نوع ۲ به شمار میآید.
۶. اختلالات خلق و خو
اگر شما به بیخوابی و بیدار ماندن در طول شب عادت دارید، ممکن است در معرض مشکلات مربوط به خلق و خو باشید. تحقیقات نشان میدهد کسانی که بیداری در طول شب را به خواب مناسب ترجیح میدهند، مستعد ابتلا به اختلالات خلقی و حتی اختلالات شخصیتی هستند.
۷. افزایش خطر ابتلا به سرطان
بر اساس مطالعات، نداشتن خواب کافی شبانه، خطر رشد سلولهای سرطانی را افزایش میدهد. همچنین خواب ناکافی با افزایش ریسک ابتلا به سرطان سینه، سرطان روده بزرگ و سرطان پروستات مرتبط است.
۸. مرگ زودرس
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد شببیداری با مرگ زودهنگام مرتبط است. در واقع، یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ نشان داد افرادی که دوست دارند تا دیروقت بیدار بمانند و صبحها سخت از رختخواب برمیخیزند، ۱۰ درصد بیشتر از افرادی که دارای شرایط طبیعی هستند، در معرض خطر مرگ قرار دارند.