ایسنا: آیا تا به حال لرزش شدید یا لرزش خفیفی در دستان خود تجربه کردهاید؟ تجربه این امر بخصوص با افزایش سن غیر معمول نیست با این حال، اگر لرزش دست شما چیزی بیش از یک ناراحتی جزئی باشد، باید چه کاری انجام دهید؟
لرزش یا ترمور به دلیل انقباضات غیر ارادی عضلات رخ میدهد که میتواند باعث تکان خوردن قسمتهایی از بدن شود. لرزش دست، شایعترین نوع لرزش است و شرایط یا عوامل مختلفی میتواند باعث ایجاد آن شود.
به گفته دکتر جیسون سینگ، مدیر ارشد یک مرکز پزشکی، لرزش دستها اغلب دلیلی برای نگرانی نیست. لرزشهای اساسی رایج و عموما خوشخیم هستند. اینها به دستهای از اختلالات حرکتی تعلق دارند که با تکان دادن دست مشخص میشوند اما سایر اعضای بدن مانند سر و صدا نیز ممکن است که درگیر این مورد شوند.
اگر متوجه شدید که دستهایتان بدون هیچ دلیل مشخصی میلرزد، بهتر است در اسرع وقت با پزشک خود مشورت کنید. لرزش دست میتواند نشانهای از مشکلات پزشکی مختلف باشد که برخی از آنها میتوانند مشکلات جدی ایجاد کنند.
سینگ میگوید که اگر شما سفتی عضلات، حرکات آهسته، یا مشکلات تعادل و هماهنگی را تجربه میکنید، ضروری است که به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید. بسیاری از شرایط پزشکی میتوانند باعث لرزش شوند که شامل مواردی مانند مولتیپل اسکلروزیس، بیماری تیروئید، بیماری پارکینسون، سکته مغزی، عدم تعادل الکترولیتها یا حتی مصرف بیش از حد الکل است.
علاوه بر این، اگر به نظر میرسد که لرزش شما بدتر میشود یا اگر بهطور قابل توجهی در فعالیتهای روزانه مانند نوشتن، خوردن یا نوشیدن تداخل ایجاد میکند، باید به پزشک مراجعه کنید. هر چه زودتر به دنبال مشاوره پزشکی باشید، بهتر است با این حال، وحشت نکنید زیرا بسیاری از عوامل بیضرر نیز میتوانند باعث لرزش دست شوند. شناسایی و تشخیص هر گونه بیماری زمینهای، اولین گام برای دریافت درمان مناسب و احساس بهتر است.
چندین دلیل رایج اما کمتر نگرانکننده برای لرزش دستها وجود دارند. بهعنوان مثال، لرزش اساسی، شایعترین علت لرزش در بزرگسالان است و با هیچ بیماری زمینهای مرتبط نیست. لرزش اساسی معمولا دستها را درگیر میکند اما میتواند در سایر قسمتهای بدن مانند سر، صدا و پاها نیز مشاهده شود. معمولا زمانی بدتر میشود که فرد احساس استرس یا اضطراب میکند یا یک کار حرکتی مانند نوشتن یا ریختن یک لیوان آب انجام میدهد. درمان این مشکل میتواند شامل تغییر شیوه زندگی، دارو و جراحی باشد.
هیپوگلیسمی، یعنی زمانی که سطح قند خون خیلی پایین میآید، این مورد نیز میتواند باعث لرزش عضلانی شود. قند خون پایین میتواند ناشی از دیابت، حذف وعدههای غذایی یا ورزش زیاد باشد. همچنین عارضه جانبی مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی و ضد روانپریشی میتواند لرزش ایجاد کند.
سینگ توضیح داد: دلایل دیگر عبارتند از اضطراب که واکنش جنگ یا گریز بدن را فعال میکند و میتواند مواد شیمیایی مغز و هورمونهایی را آزاد کند که باعث علائم فیزیکی مانند لرزش دستان شوند. خستگی شدید نیز میتواند باعث این مورد شود زیرا خستگی شدید کنترل و هماهنگی ماهیچهها را کاهش میدهد و منجر به لرزش میشود.
کافئین یکی دیگر از دلایل رایج است که مصرف بیش از حد آن میتواند سیستم عصبی را بیش از حد تحریک کند و باعث لرزش شود. من این مورد را در بیماران جوانتری که نوشیدنیهای انرژیزا مصرف میکنند نیز مشاهده کردهام.
اگر به یکی از دلایل کمتر نگرانکننده دچار لرزش دست میشوید، میتوانید چند کار برای کاهش لرزش انجام دهید. یکی از مهمترین کارهایی که میتوانید انجام دهید استراحت کافی است. طبق گفته موسسه ملی قلب، ریه و خون ایالاتمتحده (NHLBI)، بزرگسالان هر شب به هفت تا ۹ ساعت خواب نیاز دارند. کاهش مصرف کافئین یا قطع کامل آن را در نظر بگیرید. همچنین سعی کنید از خوردن وعدههای غذایی منظم در طول روز اطمینان حاصل کنید تا سطح قند خون خود را ثابت نگه دارید.
اگر احساس میکنید که لرزش دستهای شما ممکن است ناشی از داروی شما باشد، در مورد تغییر داروی خود به یک داروی دیگر یا کاهش دوز مصرفی با پزشک خود مشورت کنید و اگر همیشه لرزش دست دارید، بهتر است با پزشک خود صحبت کنید، حتی اگر فکر میکنید که جدی نیست. آنان میتوانند علائم شما را ارزیابی کنند، علت اصلی لرزش شما را شناسایی و در صورت نیاز درمانهای بیشتری را توصیه کنند.
چگونه لرزش دست را تشخیص دهیم؟
لرزش دست ممکن است چندان قابل شناسایی نباشد اما زمانی که فرد دستهای خود را مستقیما جلوی بدنش نگه میدارد یا زمانی که استرس دارد یا مضطرب است، بیشتر قابل توجه باشد.
لرزش، بیشتر دستها را تحت تاثیر قرار میدهد، با این حال، میتواند در سایر قسمتهای بدن نیز مانند سر، بازوها، پاها، تنه و حنجره نیز رخ دهد.
انواع لرزش
انواع مختلفی از لرزش وجود دارد. با این حال، اکثر آنها به دو دسته تقسیم میشوند:
لرزش در حالت استراحت: این لرزش زمانی رخ میدهد که ماهیچهها شل هستند، از جمله زمانی که دستها روی پاها قرار میگیرند.
لرزش عملی: این لرزش زمانی رخ میدهد که ماهیچهها به دلیل حرکت ارادی منقبض میشوند. بیشتر لرزشها، لرزشهای عملی هستند.
گاهی اوقات، لرزش میتواند نشان دهنده یک مشکل زمینهای سلامتی باشد، به خصوص اگر مداوم یا بسیار واضح مشاهده شود.
ویژگی متمایز یک لرزش پارکینسونی این است که در حالت استراحت رخ میدهد (از این رو به آن لرزش استراحت میگویند). ابر اساس اظهارات بنیاد پارکینسون، برای اینکه تشخیص پارکینسون در نظر گرفته شود، لرزش در حال استراحت باید با یکی از دو علامت بارز دیگر سفتی و برادیکینزی (بیماری برادیکینزی حرکت آهسته بدن یا عدم توانایی حرکت سریع بدن است) همراه شود.
دلایل رایج لرزش دستها
کمبود خواب، مصرف کافئین بیش از حد، قند خون پایین، اضطراب، مصرف برخی داروها، لرزش اساسی، بیماری زمینهای پرکاری تیروئید -که در زنان شایعتر از مردان است و خود را بیشتر در سنین ۲۰ تا ۳۰ سالگی نشان میدهد و میتواند همراه با سایر عوارض جانبی باعث لرزش دست شود- و مورد آخر بیماری پارکینسون است. بیماری پارکینسون جدیترین تشخیص مرتبط با لرزش است و این لرزش هنگام استراحت و نه در هنگام استفاده از دستها بدتر میشود.
هنگامی که شما در این وضعیت قرار دارید، دست شما میلرزد زیرا سلولهای مغزی که به عضلات شما میگویند حرکت کنند، آسیب دیدهاند. لرزش معمولا از یک طرف شروع میشود، اما با گذشت زمان ممکن است به طرف دیگر نیز سرایت کند. همچنین ممکن است آهستهتر حرکت کنید، در تعادل مشکل داشته باشید، یا متوجه شوید که دستها و پاهایتان سفت شدهاند. درمان اصلی لرزش پارکینسون دارو و گاهی جراحی برای کنترل بهتر عضلات است.
منابع
www.webmd.com
www.piedmont.org
hrmedpartners.org
medicalnewstoday.com