ایسنا: حامد کرزای با بیان اینکه جامعه جهانی نباید با توسل به زور به دنبال سرنگون‌کردن طالبان باشد، گفت که آمریکا چراغ‌سبز تسلط بر افغانستان را در توافق قطر به طالبان داد.
حامد کرزای، رئیس‌جمهوری سابق افغانستان جامعه جهانی را تشویق کرد که به‌جای تلاش برای برکناری دولت طالبان در افغانستان با توسل به زور، از ترویج گفت‌وگو در میان بازیگران افغانستانی با هدف بهبود سیاست‌های دولت این کشور حمایت کند.
کرزای که از ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۴ به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهوری منتخب افغانستان قدرت را در دست داشت، در مصاحبه با خبرگزاری «کیودو» گفت طالبان باید حق تحصیل دختران افغانستان را رعایت کند تا یک گام به دولت «مشروع و به رسمیت شناخته‌شده» نزدیک‌تر شود.
دولت طالبان در افغانستان هنوز توسط جامعه بین‌المللی به رسمیت شناخته نشده و یکی از دلایل این امر، رفتار نامناسب طالب‌ها با زنان و دختران افغانستانی است. از زمان روی کار آمدن طالبان در این کشور، حق تحصیل در مقطع متوسطه و تحصیلات عالی از دختران افغانستان سلب شده است.
کرزای ضمن انتقاداتی که به کابینه طالبان وارد کرد، اظهار کرد که برکنار کردن آنان از قدرت با توسل به زور، نتیجه خوبی نخواهد داشت.
او در این مصاحبه که در منزل شخصی‌اش در مرکز کابل صورت گرفت، گفت: ما دیگر در کشورمان مناقشه و درگیری نمی‌خواهیم. درگیری همه چیز را بدتر از امروز می‌کند.
وی افزود: ما خواستار سقوط دولت یا تجزیه آن نیستیم. به‌اندازه کافی تجربه این امر را در افغانستان داشته‌ایم. ما خواستار بهبود سیاست‌ها هستیم و می‌خواهیم افغان‌ها همه در ساخت آینده خود نقش داشته باشند.
کرزای ضمن تأکید بر لزوم ازسرگیری فوری تحصیل دختران افغانستان، گفت که خواستار برقراری گفت‌وگو میان تمام قومیت‌های این کشور است؛ از جمله اقوامی که در حال حاضر با طالبان در مبارزه هستند.
بااین‌وجود، او از اعلام پنجره زمانی مشخص برای برقراری این گفت‌وگوها خودداری کرد و گفت که مقامات طالبان از ضرورت گفت‌وگو مطلع هستند؛ اما به زمان و زمینه‌سازی نیاز دارند تا این فرایندها آغاز شود.
او گفت: در مورد مسئله تحصیل دختران، اکثر طالبان با آن موافق هستند. هیچ شکی نیست. در مورد گفت‌وگوی افغان‌ها، طالبان از ضرورت آن آگاه است.
بسیاری از افغان‌ها بر این باورند که کشورهای غربی بدون درنظرگرفتن فرهنگ و شرایط حاکم بر افغانستان، پنجره‌های زمانی نامناسبی برای تکمیل فرایند بازسازی و احیای این کشور اعلام کردند.
کرزای در این باره گفت: ما باید از اشتباهات گذشته درس بگیریم. باید از تاریخ درس بگیریم.
رئیس‌جمهوری سابق افغانستان مکرراً تأکید کرد که تنها راه‌یافتن بهترین شکل حکمرانی برای افغانستان، برقراری گفت‌وگو بوده و تغییر نظام حکمرانی در این کشور به نظام فدرال لزوماً بهترین گزینه نیست.
به گفته کرزای، افغانستان به «یک دولت قوی و مؤثر» نیاز دارد، اما دولتی که به نهادهای محلی اختیارات زیادی را واگذار کند.
به گفته دیپلمات‌ها و کارشناسان منطقه، احتمال اینکه طالبان حاضر به اشتراک قدرت شود بسیار پایین است، اما کرزای گفت که در این باره بدبین نیست؛ زیرا افغانستان «آن‌قدر بزرگ» هست که تمامی گروه‌ها را در خود جای دهد.
او گفت: باید ترتیبی دهیم که طالبان و دیگر افغانستانی‌ها رفته‌رفته درک کنند که این کشور برای همه جا دارد. از نظر اقتصادی و سیاسی، افغانستان برای همه به اندازی کافی بزرگ است.
بسیاری از افغان‌ها در داخل و خارج این کشور حضور ۲۰ ساله ائتلاف جهانی به رهبری آمریکا و روند بازسازی این کشور را محکوم کرده و بی‌نتیجه می‌دانند؛ اما کرزای گفت که فرایند احیای افغانستان میراث بزرگی برای افغان‌ها داشت، از جمله در حوزه تحصیلات، پزشکی و زیرساخت.
بااین‌وجود، او تصریح کرد که این دستاوردها شدیداً تحت‌الشعاع اشتباهات آمریکا و برخی نیروهای افغانستانی قرار گرفت، از جمله «فعالیت‌های نظامی شدید توسط نیروهای دولت مرکزی افغانستان و نیروهای خارجی که به تلفات غیرنظامی بسیاری منجر شد.»
این رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان باور دارد که آمار بالای تلفات غیرنظامی موجب کاهش اعتماد مردم به دولت مرکزی شده و در نهایت به افزایش محبوبیت طالبان ختم شد.
او بزرگ‌ترین دلیل سقوط دولت مرکزی افغانستان را توافق میان آمریکا و طالبان در ۲۰۲۰ دانست؛ توافقی که در دولت دونالد ترامپ در قطر امضا شد و بر اساس آن آمریکا متعهد شد درصورتی‌که طالبان از خشونت پرهیز کند، نیروهای نظامی آمریکا را از این کشور خارج کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا آمریکا به طالبان چراغ‌سبز نشان داد تا با اعمال زور دولت وقت را برکنار کرده و در اوت ۲۰۲۱ قدرت را در دست بگیرند، گفت: دقیقاً همین اتفاق افتاد.
کرزای از پرداختن به جزئیات خودداری کرد، اما گفت: توافق دوحه با هدف برقراری صلح انجام نشد. مردم افغانستان امروز چنین باوری دارند.
