تسنیم: علیرضا جهانبخش، یکی از کاپیتانهای تیم ملی فوتبال ایران از جمله رکوردداران حضور در جام جهانی و جام ملتهای آسیاست. او در سه جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل، ۲۰۱۸ روسیه و ۲۰۲۲ قطر همراه تیم ملی حضور داشته و دو دوره جام ملتهای آسیا را نیز تجربه کرده است. او قرار است برای سومین بار در جام ملتهای آسیا در قطر شرکت کند. خبرنگار تسنیم در آستانه جام ملتهای آسیا و پیش از بازی تیم ملی مقابل بورکینافاسو گفتوگویی با جهانبخش انجام داده است که در زیر میخوانید.
* تسنیم: چند روز دیگر جام ملتهای آسیا آغاز میشود، در این مدت شاهد فضای حمایتی خوبی از تیم ملی بودی؟
همیشه گفتهام تیم ملی نه متعلق به شخص من است، نه بازیکنان و نه مربیانی که میآیند و میروند. تیم ملی متعلق به مردم است. از روز اولی که به تیم ملی آمدم تا الان تلاش کردم دل مردم را شاد کنم. میدانم فوتبال چقدر برای مردم اهمیت دارد. در تورنمنتهایی مثل جام جهانی و جام ملتهای آسیا، هر چقدر به بازیها نزدیکتر میشویم حس و حالها بیشتر میشود، اما واقعیتش را بخواهید این حس و حال را آنطور که باید و شاید ندیدهام. امیدوارم رفته رفته بهتر شود. البته از روزی که به جزیزه کیش آمدیم استقبال خوبی از تیم ملی شد، مردم از شهرهای مختلف جنوبی به کیش آمدند و در هتل و تمرینات حمایت کردند. از کودک چند ساله گرفته تا پیرمرد هفتاد، هشتاد ساله آرزوی موفقیت برای تیم ملی کردند. مردم انتظار کارهای بزرگ از تیم ملی فعلی را دارند که حس خوبی است و راستش را بخواهید شور و اشتیاق بین بازیکنان را بیشتر کرده است.
وقتی با مردم در ارتباط هستید، برخوردها را میبینید که به چه شکل است. مردم نگاه ملی دارند و ما هم تلاش میکنیم دلشان را شاد کنیم. در این چند روز حس خوبی از مردم دریافت کردیم. وقتی در تهران حضور داشتیم دو هفته به شروع مسابقات مانده بود و این حس و شور و اشتیاق را نه از طرف مسئولان کشوری که باید چنین تورنمنتهایی را جدی بگیرند و بدانند چقدر میتواند در شادی مردم تأثیرگذار باشد؛ دیدم و نه از دوستان دیگر.
* تسنیم: از بازیکنان فعلی تیم ملی به عنوان نسل طلایی فوتبال ایران یاد میشود، فکر میکنی این نسل طلایی بتواند تیم ملی را پس از انقلاب قهرمان جام ملتهای آسیا کند؟
در حالی از این نسل خوب صحبت میکنید که همراه این تیم به سه جام جهانی متوالی رفتهام که کار بزرگی است. نسل فعلی کاری کرده که رفتن به جام جهانی عادی شده است. این مسئله خودش پیشرفت بزرگ برای فوتبال ایران است. بیش از این نشان دادیم اختلافمان در آسیا بیشتر است، چیزی که قبلاً وجود نداشت. در تورنمنت جام ملتهای آسیا، قطعاً کار سادهای مقابل تیمهای ژاپن، کرهجنوبی و حتی قطری که دوره قبل قهرمان شد، نداریم. همه تیمها پیشرفت کردهاند. ژاپن و کرهجنوبی را ببینید چقدر اختلافشان را چه به لحاظ بازیکنان و چه نگاهشان به فوتبال بیشتر کردهاند. راه دور نرویم، عربستان اهمیت فوتبال و تأثیر آن در جامعه را درک کرده و به سمت پیشرفت رفت، ولی در کشور ما این مسائل خیلی دیده نشد و فقط حواشی وجود دارد. برخی میخواهند «تیتر» شوند و حالا با تیم ملی مخالفت میکنند. زمانی صحبت میکنند که اسمشان تیتر یک شود. هر کسی مخالف تیم ملی صحبت کند، قهرمان میشود و حرفهایی زده میشود که ناراحت کننده است.
عربستان هر کاری میکند که اسم کشورش در دنیا مطرح شود و در این کار موفق هم بوده است. نمیگویم مثل این کشورها خرج کنیم، ولی حداقل در بحث ملی و باشگاهی هزینهای که به فوتبال کمک میکند، انجام دهند. در حال حاضر چیزی مهمتر از جام ملتهای آسیا نیست و این صحبتها را انجام دادم که بدانند موفقیت در این جام چقدر میتواند ما را در فوتبال آن هم بدون هزینه جلو ببرد. این اتفاق فقط با حمایت و دلگرمی مردم بدست میآید. با تمام وجود برای خوشحالی مردم تلاش میکنیم و در گذشته نیز هر کاری کردیم برای مردم بوده است.
* تسنیم: به کشورهایی مثل ژاپن و کرهجنوبی اشاره کردی، تیم ملی توان رقابت با ژاپن که در مسابقات تدارکاتی آماده نشان داده است، دارد؟
این کشورها در حال پیشرفت هستند. آنها سالها در ردههای پایه کار کردهاند و شرایطی پیش آوردند که بازیکنانشان را به اروپا بفرستند. اسپانسرهایی میگیرند که باعث پیشرفت فوتبالشان شود. عربستان به شکل دیگری پیش رفت و در داخل کشور خودش هزینه کرد تا هم از اسمها برای تبلیغات کشورش استفاده کرده و هم بازیکنان عربستانی در کنار بازیکنان بزرگ بازی و پیشرفت کنند. متأسفانه در کشور ما به این چیزها اهمیت داده نمیشود. وقتی صحبت از استعداد میشود، ما بین دو، سه تیم اول قرار داریم. این بچهها نیاز به امکانات دارند تا کارهای بزرگی انجام دهند.
* تسنیم: احتمالا در مرحله یک چهارم نهایی با کرهجنوبی روبهرو شویم، کره همیشه رقیب سنتی ایران بوده است، فکر میکنی با داشتن ستارههایی مثل سون قابلیت برتری مقابل این تیم را داشته باشیم؟
قول دادن در مورد هر چیزی کار درست و منطقی نیست. تأکید میکنم همه تیمها پیشرفت کردهاند. کره مقابل عراقی که میگفتند ضعیف شده، کار راحتی نداشت. بازیها میتواند نزدیک به هم باشد و در تورنمنتهایی مثل جام ملتهای آسیا، باید بازی به بازی پیش برویم و قدمها را محکم برداریم. مهمترین هدف ما قطعاً صدرنشینی در مرحله گروهی و سپس بازی به بازی پیش رفتن است. فوتبال را نمیتوان پیشبینی کرد و کلی اتفاق میافتد.
* تسنیم: به عنوان یکی از کاپیتانهای تیم ملی، تجربه حضور در سه جام جهانی را داری و برای سومین بار است در جام ملتهای آسیا شرکت میکنی. اگر جام جهانی بعدی حضور داشته باشی به رکورد منحصر به فرد دست پیدا میکنی...
ابتدای صحبتهایم گفتم حرف زدن درباره این موضوع آدم را احساسی میکند. سال ۲۰۱۳ به تیم ملی دعوت شدم و الان سومین دوره جام ملتها را تجربه میکنم. افتخار میکنم و با تمام وجودم میگویم از تک تک لحظات حضورم در تیم ملی لذت میبرم. اردوی فعلی با اولین اردویی که شرکت کردم، فرقی برایم ندارد و لذت میبردم. از ابتدا برنامهریزی نکردم که در ۴ جام جهانی حضور داشته باشم، ولی کسی هم در مورد استمرار حضورم صحبت نمیکند. استمرار در تیم ملی با این همه استعداد کار سادهای نیست. از طرفی، استمراری که در ۱۰ سال حضورم در اروپا داشتم، کار سادهای نیست. خدا را شاکرم که از زندگی شخصی و حرفهایام مراقبت کردم.
* تسنیم: تیم ملی پس از سالها با هدایت یک ایرانی وارد مسابقات جام ملتهای آسیا میشود. کار کردن با امیر قلعهنویی چگونه است؟
در تمام این سالها با مربیان مختلفی کار کردهام. امیرخان (قلعهنویی) در بحث مدیریت خیلی توانستند کمک کنند و حس خوبی بین بچهها بوجود آوردهاند. قلعهنویی کمکهای خوبی دارد و وظایف خود را به نحو احسن انجام میدهند. قلعهنویی مربی «بازی» است و از نظرات بقیه در بحث مدیریت فنی استفاده میکند. ما نسلی هستیم که میتوانیم اتفاقات بزرگی را رقم بزنیم. قلعهنویی حدود ۱۶، ۱۷ سال پیش در جام ملتهای آسیا مربی تیم ملی بود و میتوانیم از تجربه ایشان استفاده کنیم.
* تسنیم: فکر میکنی این قابلیت را داشته باشی که در چهارمین جام جهانی متوالی برای تیم ملی بازی کنی؟
اجازه دهید جام ملتهای آسیا به خوشی تمام شود و سپس قدم به قدم جلو برویم. در حال حاضر تمرکزم روی جام ملتهای آسیاست.
* تسنیم: یکی از بحثهای اخیر در رابطه با تیم ملی، ابطال مجوز خودروی بازیکنان ملیپوش بود. چقدر این مسائل در بازیکنان تأثیر منفی گذاشت؟
خیلی نظری ندارم، چون همه درباره آن صحبت کردند، ولی تنها چیزی که اعتقاد دارم این است ورزش حرفهای یکی از سختترین چیزهاست و باید از خیلی چیزها بزنی، باید از لذتها بگذری، دوری خانواده و سختیها را تحمل کنی و تمرینات سخت داشته باشی. فشارها و انتظارهای زیادی وجود دارد. این موضوع در همه رشتهها وجود دارد، از کشتی، تکواندو، دوومیدانی گرفته تا رشتههای توپی، انفرادی و .... هر کسی به تیم ملی دعوت شده یعنی متفاوت از بقیه بوده و استعداد داشته است.
کسی که به تیم ملی هر رشتهای میرسد یعنی از خیلی چیزها گذشته تا به مقامی برسد و باعث شادی مردم شود. بنابراین، او مستحق بیشترین پاداش است. اصلاً حق هر ورزشکاری است که بیشترین پاداش را بگیرد، از ما هم بیشتر بگیرد و خوشحال هم میشویم. مگر چند کشتیگیر خوب در کشور داریم که به فینال مسابقاتشان میرسند؟ مگر چند فوتبالیست خوب داریم که ۲۵ بازیکن آن دور هم جمع میشوند تا برای تیم ملی بازی کنند؟ هر کسی در هر رشتهای به سطح تیم ملی رسیده، صددرصد حقش بوده که پاداش بگیرد. امیدوارم ورزشکاران دیگر رشتهها بیشتر از ما بگیرند.
* تسنیم: امسال با مصدومیتهایی روبهرو شدی و نتوانستی برای فاینورد روتردام هلند بازی کنی.
بله، بازیهای زیادی را از دست دادم، از جمله دو بازی لیگ قهرمانان اروپا و ۴، ۵ بازی از دیدارهای لیگ هلند. مصدومیت قسمتی از حرفه ماست و باید به آن عادت کنیم، اما خوشحالم به بازیهای جام ملتهای آسیا رسیدم.
* تسنیم: حتماً بحث حضورت در فوتبال ایران و پیشنهاد استقلال را شنیدهای. واکنشی به این پیشنهاد داشتی؟
بله، از طریق دوستان استقلالی که اینجا هستند، صحبتهایی شنیدم. برای آقا جواد (نکونام) احترام زیادی قائلم و سالها از حضور در کنار او در تیم ملی که کاپیتان ما بود، لذت بردم. استقلال باشگاه بزرگی است و چند باشگاه بزرگ دیگر هم داریم که قابل احترام هستند، ولی راستش را بخواهید حضور در فوتبال ایران چیزی نیست که به آن فکر کنم یا فعلاً برنامهای برای آن داشته باشم. دوست دارم در فاینورد به موفقیت برسم و پایان فصل بازیکن آزاد میشوم و آن وقت باید تصمیم بگیرم.
* تسنیم: کاری به باشگاه استقلال نداریم، اما از شنیدن بحث حضورت در فوتبال ایران شوکه نشدی؟
اینکه بازیکنی پیشنهاد از باشگاه بزرگی مثل استقلال داشته باشد، حس خوبی است، اما آمدن به ایران هدفم نبود و کمی برایم عجیب بود، چون چیزی نبود که به آن فکر کرده باشم. انتظارش را نداشتم، ولی همین که از استقلال پیشنهاد دارم حس خوب و قابل احترام است.
* تسنیم: به عنوان سوال پایانی، اگر دوست داری در مورد داماش هم صحبت کن.
با همه وجودم دوست دارم به این تیم کمک کنم. من از داماش به سطح اول فوتبال معرفی شدم که افتخار بزرگی است. من گیلانیام و شاید خیلیها متوجه نشده باشند که از دور، از نظر مالی و معنوی به این تیم کمک و سعی کردهام در این دو، سه سال مراقبت کنم. دِینی به داماش دارم که میخواهم ادا کنم. در کوتاه مدت خیلی نتوانستم کمک کنم، اما برای در بلند مدت اهداف بزرگی دارم.