بیماریهای معده از آن دسته بیماریهایی نیست که از خبر ابتلای فردی در دور و اطرافمان به آن متعجب شویم؛ شاید چون آنقدر شایع و فراگیر شده که دیگر اضافه شدن چند نفر به دایره مبتلایان، کسی را متعجب نمیکند و برایشان سؤال نمیشود که واقعا چرا؟ تا دلتان بخواهد برای معده درد و بیماریهای مشابه آن دلیل وجود دارد!
از رژیم غذایی و سبک زندگی ناسالم تا موضوعات عصبی و عوامل ژنتیکی؛ عواملیکه هرکدام میتواند عوارض متفاوتی را برای معده افراد بههمراه داشتهباشد وفرد راگاهی به دردسرهای جدی بیندازد.شاید بررسی برخی ازبیماریها و مرور دلایل و روند درمانش، بتواند تااندازهزیادی ازابتلا به آنها جلوگیری یادرحداقلترین حالت ممکن، روند درمان راآسانتر کند.
رفلاکس معده
آمارها میگویند حدود ۲۰درصد مردم در سراسر دنیا، درگیر رفلاکس معده یا همان بازگشت اسید و محتویات معده به مری و حتی گاهی دهان هستند:« البته ممکن است هرکسی در طول زندگیاش با این پدیده روبهرو شده باشد اما اگر ادامهدار شد و به دفعات رخ داد، یعنی احتمال اینکه دچار این بیماری باشد، وجود دارد و باید پیش از تخریب بافتهای مری به دنبال درمان برود.»
این را دکتر شهاب رحیمپور، فوق تخصص گوارش و کبد میگوید که معتقد است اگر درمان و مراقبتهای تغذیهای بهموقع و بهدرستی صورت نگیرد، میتواند باعث التهاب مری و عوارض جبرانناپذیری در آینده شود. پس اگر بهطور مداوم سر دلتان احساس سوزش دارید و احساس میکنید که به دفعات زیادی طعم ناخوشایند محتویات معده را در دهانتان حس میکنید یا تعداد دفعاتی که حالت تهوع دارید و درنهایت مجبور به استفراغ میشوید، بهتر است خیلی سریع به پزشک متخصص مراجعه کنید تا در صورت تشخیص رفلاکس معده، روند درمان آغاز شود.
عفونت معده
یکی دیگر از بیماریهای معده، عفونت معده است که براثر درگیری معده با باکتریها و ویروسها، ایجاد میشود. اینطور که محققان میگویند، میکروب هلیکوباکترپیلوری، اصلیترین عاملی است که میتواند بسیاری از عفونتهای معده را ایجاد کند. نوعی باکتری که از طریق مصرف باقیمانده نوشیدنی یا غذای فرد مبتلا به فرد سالم منتقل میشود و البته در صورت تشخیص با مصرف آنتی بیوتیک تجویز شده از طرف پزشک از بین میرود اما اینکه زود تشخیص داده شود هم نیاز به دقت و هوشمندی فرد بیمار دارد. متخصصان گوارش دردهای شکمی و از آن مهمتر، تبهای مکرر را یکی ازاصلیترین علائمی میدانند که فارغ از حالت تهوع همیشگی بیماریهای معده، میتواند نشان از عفونت معده داشته باشد.
معده دردهای عصبی
«حرص نخور، استرس نداشته باش و عصبانی هم نشو!» این تکراریترین و البته کلیدیترین توصیهپزشکان در زمینههای مختلف است که میتواند باعث بروز انواع بیماریها ازجمله معدهدردهایی شود که علتش به دستگاه اعصاب مرکزی فرد برمیگردد؛ موضوعی که متخصصان گوارش هم آن را تایید میکنند.
درواقع بسیاری از ارگانهای بدن، وابسته به اعصاب هستند و یکی از بخشهایی که بهشدت تحتتأثیر استرس وبیماریهای اعصاب قرار دارد، دستگاه گوارش ومعده است. آنوقت چه اتفاقی میافتد؟ قریب به اتفاق کسانی که مدام حرص میخورند وسرمسائل کوچک و بزرگ عصبی میشوند به سوءهاضمه دچارند! آنها به کرات معدهدرد و شکمدرد دارند و درنهایت هرچه خوردهاند را با حرص و جوش بالا میآورند.
چاره این بیماری، مسلط بودن براعصاب، واقعبین بودن و آرامش است، البته که دربرخی مواقع و به تجویز پزشک، مصرف قرص و دارو هم میتواند چارهساز و آرامشبخش باشد. راهکارهایی که اگر انجام شود و فرد دیگر مثل سابق فکر نکند، خیلی سریع او را به وضعیتی سالم وعادی میرساند. فراموش نکنید ادامه این رویه درکمترین زمان ممکن میتواند معدهدردهای عصبی و موقع فرد را به زخم معدههایی ماندگار و طولانی تبدیل کند!
زخم معده
کاهش اشتها، احساس سیری مداوم، نفخ، دردوسوزش شکم، مدفوع یا استفراغ خونی و تیره، کاهش وزن و...ازجمله مهمترین نشانههایی هستند که خبر از زخم معده میدهند؛ زخمی که بهدلیل از بین رفتن پوشش محافظ معده و بر اثر ترشح بیش از حد اسید معده ایجاد میشود و دردسرهای فراوانی برای فرد ایجاد و زندگی روزمرهاش را دچار اختلال میکند. البته خوبیاش این است که با وجود شیوع نسبت بالایش در جامعه درمان قابل قبولی هم دارد؛ درمانی که لازم است مرحله به مرحله انجام شود تا فرد بتواند دوباره مانند قبل غذا بخورد، تقویت شود و به وزن عادی خودش برگردد.
در این میان، علاوه بر همه عواملی که گفته و تکرار شده، فراموش نکنیدکه مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن، ناپروکسن، آسپرین و...هم میتوانند باعث ایجادزخم درمعده شوند پس خودتان راازعادت به این داروها بیندازید و فقط در مواقع ضروری و ناچاری به سراغشان بروید.
درنظر داشته باشید که تشخیص سریعتر زخم معده به درمان سریعتر و آسانتر آن کمک میکند، ضمن اینکه فارغ از درمانهای پزشکی لازم است فرد بیمار هم تغییراتی جدی در رژیم غذاییاش اعمال کند ازجمله اینکه مصرف غذاهای بیش از حد اسیدی مثل غلات، لبنیات و از طرفی میوه و سبزیجات را بهطور متعادل مصرف کنید و در روند درمان، دور مصرف الکل، کافئین و سیگار را هم خط قرمز بکشید.
توصیههای طب سنتی برای انواع مشکلات گوارشی
۱- یبوست: ازانواع روغن درچنین مواقعی غافل نشوید؛روغن یا کره آبکرده به روانی و چربی درون رودهها کمک میکند
۲- نفخ: اساسا هر ترکیبی که با آب گرم درست میشود، میتواند به نفخ کمک کند اما به طور خاص، دانههای رازیانه با یک لیوان آب گرم توصیه میشود
۳- رفلاکس اسیدمعده: هرچیزی که بزاق دهان را افزایش دهد، مانند زنجبیل به تعادل اسیدیته شکم کمک میکند
۴- اسهال: هنگام اسهال، حواستان به کمآبی بدن باشد و مایعات زیاد بنوشید علاوه بر آن، ترکیب چای با زنجبیل مواد مغذی از دست رفته بدن را به شما برمیگرداند
۵- سوءهاضمه: از سبزیجات پخته یا بخارپز استفاده کنید و فقط ادویهجاتی مانند زنجبیل، دارچین و فلفل سیاه را که به هضم غذا کمک میکنند به آن اضافه کنید
۶- استفراغ: نعنا، گیاهی دارویی و موثر است چراکه مادهای به نام منتول دارد که موجب پاکسازی و تقویت معده میشود
روزنامه جام جم