اگر تا به حال در حین دفع ادرار متوجه شده اید که یک ماده لزج شفاف، سفید یا مایل به سفید با ادرار شما مخلوط شده است، این ماده همان مخاط است. مخاط در ادرار شما نازک و مایع به نظر می رسد و معمولاً چیزی نیست که نگران آن باشید؛ مقادیر کمی مخاط برای سلامت کلی شما ضروری است. با این حال، در برخی شرایط، مخاط اضافی در ادرار شما میتواند نشانهای از یک بیماری جدیتر باشد که نیاز به ارزیابی پزشکی دارد.
به نقل از کی هلث، اگر تا به حال در حین دفع ادرار متوجه شده اید که یک ماده لزج شفاف، سفید یا مایل به سفید با ادرار شما مخلوط شده است، این ماده همان مخاط است. مخاط در ادرار شما نازک و مایع به نظر می رسد و معمولاً چیزی نیست که نگران آن باشید؛ مقادیر کمی مخاط برای سلامت کلی شما ضروری است. با این حال، در برخی شرایط، مخاط اضافی در ادرار شما میتواند نشانهای از یک بیماری جدیتر باشد که نیاز به ارزیابی پزشکی دارد.
در این مطلب، در مورد اینکه چه زمانی این ترشحات طبیعی است و چه زمانی مخاط در ادرار شما میتواند نشانه یک بیماری جدیتر باشد، مانند عفونت دستگاه ادراری، سندرم روده تحریکپذیر، عفونتهای مقاربتی، کولیت اولسراتیو یا سنگ کلیه صحبت خواهم کرد. همچنین به شما خواهم گفت که آیا مخاط در ادرار شما می تواند نشانه سرطان مثانه باشد یا خیر.
ترشحات منظم
ترشحات طبیعی واژینال یکی از علل شایع مشاهده خلط در ادرار است. برای خانم ها، مقدار کم تا متوسط ترشحات واژن کاملا طبیعی است. در واقع، این مخاط یک عملکرد پاکسازی مهم در سیستم تناسلی زنان انجام می دهد و از ورود و انتشار باکتری های مضر در سراسر بدن جلوگیری می کند.
غدد کوچک واقع در واژن و دهانه رحم مایعی ترشح می کنند که به شستن سلول های مرده و باکتری ها برای تمیز نگه داشتن آن کمک می کند. این ترشحات ممکن است بوی ملایمی داشته باشد، اما معمولاً بوی آن ناخوشایند نیست. رنگ و تراکم ترشحات در طول چرخه قاعدگی، به خصوص در زمان تخمک گذاری و قاعدگی تغییر می کند.
ترشحات واژن همچنین در هنگام مقاربت باعث روانسازی آن میشود.
واژن هنگامی که از نظر جنسی تحریک می شود، ممکن است ترشحات بیشتری نسبت به حالت عادی ایجاد کند که بافتی ضخیم و کرمی دارد که به آماده سازی بدن برای لذت و همچنین پاکسازی آن بعد از رابطه جنسی کمک می کند. متأسفانه میزان تولید مخاط بدن با افزایش سن کاهش می یابد و پس از یائسگی به میزان قابل توجهی کمتر می شود.
رنگ و بوی ترشحات واژن می تواند نشانه ای از سالم بودن شما باشد یا در برخی موارد نشان دهنده عفونت باشد.
اگر متوجه تغییراتی در ترشحات واژن خود شدید که مربوط به چرخه قاعدگی شما نیست، با یک پزشک صحبت کنید.
راه حل
اگر بوی نامطبوعی را تجربه می کنید، می توانید به آرامی لبه های ناحیه تناسلی را با آب گرم و صابون بدون عطر تمیز کنید. با این حال فراموش نکنید که ناحیه تناسلی یک اندام خود تمیز شونده است و نیازی به شوینده ندارد.
اگر مشکوک به عفونت قارچی هستید، می توانید آن را با داروهای ضد قارچ بدون نسخه درمان کنید که خارش و ترشحات مرتبط را کاهش می دهد. ولی به خاطر بسپارید که قدم اول برای بهبود پیدا کردن، مشورت با یک متخصص است!
عفونت دستگاه ادراری (UTI)
احساس سوزش هنگام ادرار کردن همراه با میل مکرر برای ادرار کردن، نشانه این است که شما ممکن است عفونت مجرای ادرار (UTI) داشته باشید.
ممکن است با عجله به دستشویی بروید و متوجه شوید که نمی توانید ادرار کنید، ممکن است متوجه شوید که ادرارتان کدر، تیره، خونی یا با بوی عجیب است و ممکن است مقدار غیر طبیعی مخاط شده باشد.
UTI زمانی رخ می دهد که باکتری، اغلب از پوست یا رکتوم، وارد مجرای ادرار شده و نقاط مختلف مجاری ادراری را آلوده می کند. عفونت دستگاه ادراری یکی از علل شایع عفونت مثانه (سیستیت) و علت کمتر شایع عفونت کلیه (پیلونفریت) است.
UTI در زنان بسیار شایع است، 50-60٪ از زنان حداقل یک بار به UTI مبتلا شده اند. به ازای هر هشت نفر خانوم که به عفونت ادراری مبتلا میشود، یک مرد آن را تجربه می کند.
عفونت های دستگاه ادراری در آقایان همیشه عفونت های پیچیده ای در نظر گرفته می شود و نیاز به آزمایش های بیشتر دارد.
راه حل
اگر مشکوک به عفونت ادراری هستید، مقدار زیادی آب بنوشید. هیدراته ماندن نیز می تواند به پیشگیری از عفونت های دستگاه ادراری کمک کند.همچنین ممکن است پزشک برای شما آنتی بیوتیک تجویز کند که رایج ترین درمان برای UTI است.
مصرف آنتی بیوتیک را همانطور که تجویز شده است، بدون توجه به اینکه آیا متوجه بهبودی شده اید، ادامه دهید تا از اثربخشی دارو مطمئن شوید. کسانی که با کمردرد یا گرفتگی عضلات دست و پنجه نرم می کنند باید یک پد گرم کننده روی آن ناحیه قرار دهند تا به تسکین ناراحتی کمک کند.
یکی از روش های پیشگیری برای کسانی که با عفونت های ادراری مکرر دست و پنجه نرم می کنند، نوشیدن آب کرن بری است. استدلال شده است که کرن بری حاوی تانن است که ممکن است از چسبیدن باکتری E. coli به دیواره های مثانه جلوگیری کند و در نتیجه از عفونت جلوگیری کند.
عفونت های مقاربتی (STIs)
تغییر در ترشحات همراه با مجموعه ای از علائم از جمله ادرار دردناک و کمردرد از نشانه های عفونت مقاربتی (STI) هستند.
آقایان ممکن است درد بیضه را تجربه کنند، در حالی که خانوم ها د ممکن است متوجه خونریزی واژینال شده و رابطه جنسی را دردناک بدانند.
کلامیدیا و سوزاک هر دو عفونت باکتریایی دستگاه تناسلی شما هستند که می توانند باعث ترشحات غیر طبیعی از جمله وجود مخاط در ادرار شوند.
کلامیدیا اغلب به عنوان یک عفونت خاموش شناخته می شود، زیرا بسیاری از مبتلایان به آن هیچ علامتی ندارند و تشخیص و درمان آن را دشوار می کند. علائم سوزاک عموماً آشکارتر از کلامیدیا است. این عفونت همچنین می تواند در دهان، گلو، چشم ها و مقعد شما رشد کند.
در عرض 10 روز پس از قرار گرفتن در معرض این باکتری، ممکن است علائمی مانند ترشح غلیظ، کدر یا خونی از آلت تناسلی یا واژن داشته باشید.آقایان معمولاً بیضههای متورم و دردناکی را تجربه میکنند و خانمها خونریزی شدید قاعدگی یا خونریزی بین دورههای قاعدگی دارند.
راه حل
از آنجایی که کلامیدیا و سوزاک عفونت های باکتریایی هستند، با آنتی بیوتیک درمان می شوند. برای کلامیدیا، آزیترومایسین معمولا در یک دوز بالا تجویز می شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است داکسی سایکلین را تجویز کند که دو بار در روز به صورت خوراکی به مدت تقریباً یک هفته مصرف می شود.
همانطور که توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) توصیه شده است، موثرترین درمان برای سوزاک یک دوز 500 میلی گرمی سفتریاکسون عضلانی است.
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
نفخ، اسهال، گاز، یبوست و درد شکم همگی علائم شایع سندرم روده تحریک پذیر (IBS) هستند. یکی دیگر از علائم احتمالی IBS که می تواند رخ دهد، مخاط در دستگاه گوارش است.
این مخاط از روده بزرگ می آید. پس از خروج از بدن از طریق مقعد، مخاط می تواند به مدفوع شما بچسبد و با آن مخلوط شود.
افراد مبتلا به IBS که این مورد را تجربه می کنند ممکن است به سختی مشخص کنند که مخاط از کجا آمده است و ممکن است مایع اضافی را به جای ترشح از دستگاه ادراری خود اشتباه بگیرند.
راه حل
هیچ درمانی برای IBS وجود ندارد، اما چندین گزینه درمانی وجود دارد که به طور موثر علائم را کاهش می دهد. درمان مناسب برای شما بستگی به این دارد که چه چیزی باعث IBS شما می شود و چه علائمی بیشتر شما را تحت تاثیر قرار می دهد.
مکمل های فیبر مانند پسیلیوم (متاموسیل) که همراه با مایعات زیاد مصرف می شوند، ممکن است به کنترل یبوست کمک کنند. ملین های بدون نسخه (OTC) نیز ممکن است توسط پزشک برای شما تجویز شوند.
لوپرامید (Imodium AD) یک داروی ضد اسهال است که می تواند به کنترل اسهال کمک کند. علاوه بر این، پزشک شما ممکن است یک اتصال دهنده اسید صفراوی مانند کلستیرامین (Prevalite)، کلستیپول (Colestid) یا colesevelam (ولچول) تجویز کند.
در جایی که استرس و اضطراب علت IBS است، ممکن است پزشک داروهای ضد افسردگی نیز تجویز کند.
کولیت زخمی
کولیت اولسراتیو، یک بیماری التهابی روده (IBD)، باعث التهاب و زخم در دستگاه گوارش شما می شود. کولیت اولسراتیو داخلی ترین پوشش روده بزرگ (کولون) و رکتوم را تحت تأثیر قرار می دهد و باعث تحریک و التهاب می شود. علائم آن معمولاً به تدریج ایجاد می شوند و برخی از علائم مهم شامل درد معده یا اسهال همراه با خون یا چرک است. در این وضعیت بدن شما ممکن است در نتیجه التهاب روده بزرگ، مخاط اضافی تولید کند.
این مخاط می تواند با مدفوع مخلوط شود و به راحتی با مخاط در ادرار شما اشتباه گرفته شود.
راه حل
بسته به شدت بیماری شما، درمان دارویی و جراحی گزینه های درمانی برای کولیت اولسراتیو هستند. داروهای ضد التهابی اغلب اولین مرحله در برنامه درمانی هستند، در حالی که سرکوبگرهای سیستم ایمنی، پاسخ سیستم ایمنی را که روند التهاب را آغاز می کند، سرکوب می کنند.
پزشک ممکن است داروهای بیولوژیکی را تجویز کند که سطوح پروتئین ساخته شده توسط سیستم ایمنی را هدف قرار می دهد. در موارد شدیدتر که ممکن است داروها مؤثر نباشند، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. این روش که به آناستوموز ایلئوآنال (J-pouch) معروف است، شامل برداشتن کل کولون و رکتوم شما (پروکتوکولکتومی) است.
جراح شما یک کیسه از انتهای روده کوچک شما می سازد که سپس مستقیماً به مقعد شما متصل می شود و نیازی به پوشیدن کیسه برای جمع آوری مدفوع را از بین می برد.
اگر فکر می کنید که ممکن است کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون، نوع دیگری از بیماری التهابی روده، داشته باشید، لطفاً فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سنگ کلیه
کریستالهای سختی که از مواد معدنی و نمکهای موجود در کلیهها تشکیل میشوند، سنگ کلیه ایجاد میکنند. آنها می توانند هر بخشی از دستگاه ادراری شما را تحت تأثیر قرار دهند؛ از کلیه گرفته تا مثانه و زمانی رخ می دهند که ادرار جمع شده و متمرکز می شود. در این وضعیت مواد معدنی متبلور می شوند و به هم می چسبند.
سنگ کلیه اغلب نتیجه رژیم غذایی نامناسب، وزن اضافی بدن، برخی شرایط پزشکی و برخی مکمل ها و داروها است.
راه حل
دفع سنگ کلیه می تواند فوق العاده دردناک باشد، اما بیشتر اوقات با نوشیدن آب فراوان دفع می شود و نیازی به درمان تهاجمی ندارد.
مسکنهایی مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، دیگران) یا ناپروکسن سدیم (Aleve) میتوانند به مدیریت ناراحتی برای چند روز کمک کنند، اما نباید طولانیمدت مصرف شوند.
در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است آلفا بلوکرها مانند تامسولوسین (Flomax) و ترکیب دارویی دوتاستراید و تامسولوسین (Jalyn) را برای کمک به دفع سنگ کلیه شما تجویز کند، هرچند هنوز مشخص نیست که چقدر موثر هستند.
آلفا بلوکرها عضلات حالب شما را شل می کنند که به شما کمک می کند که سنگ کلیه را سریعتر و با درد کمتری دفع کنید. اگر فکر می کنید در حال دفع سنگ کلیه هستید و درد بعد از 1-2 روز بهبود نمی یابد، برای ارزیابی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
آیا مخاط در ادرار نشانه سرطان مثانه است؟
سرطان مثانه می تواند باعث تغییرات ادراری مانند احساس سوزش هنگام ادرار کردن یا نیاز به دفع بیشتر ادرار شود.
وجود خون در ادرار نشانه دیگر آن است. در موارد نادر، فرد مبتلا به سرطان مثانه ممکن است در ادرار خود مخاط داشته باشد. اگر مخاط در ادرار نشانه سرطان باشد، معمولاً با علائم دیگری مانند خون در ادرار، کاهش وزن، کمردرد، درد استخوان یا ورم پا همراه است. اینها نشانه های سرطان پیشرفته مثانه است.
آزمایش مخاط در ادرار
آزمایش آنالیز ادرار که زیر میکروسکوپ بررسی میشود، میتواند با بررسی بصری ادرار، آزمایش مواد شیمیایی خاص و جستجوی انواع خاصی از سلولها، تعیین کند که آیا مخاط بیش از حد در ادرار شما وجود دارد یا خیر. این کار را می توان طی یک معاینه منظم انجام داد.
در صورت داشتن علائم UTI، از جمله هر یک از موارد زیر، پزشک ممکن است درخواست آزمایش ادرار کند:
تمایل مکرر به ادرار کردن، حتی زمانی که ادرار کمی در مثانه دارید
ادرار دردناک
ادرار تیره، کدر یا قرمز رنگ
بوی بد ادرار
ضعف
خستگی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در حالی که مقادیر کم مخاط در ادرار شما کاملا طبیعی است، مقدار زیاد یا مکرر مخاط در ادرار شما می تواند نشانه یک بیماری زمینه ای جدی تر باشد. اگر متوجه این موارد شدید، برای معاینه به یک پزشک مراجعه کنید.
اکثر علل مخاط در ادرار به راحتی با دارو، تغییرات رژیم غذایی یا سایر مداخلات مناسب قابل درمان هستند، اما در صورتی که علت اصلی درمان نشود، می تواند منجر به عوارض جدی تری برای سلامتی شود.