فرهیختگان: خطرناک‌ترین و شدیدترین فرسودگی زیستی ناشی از رشد گلسنگ‌ها در محوطه باستانی بیستون و پس از آن در تخت‌جمشید و پاسارگاد، میراث جهانی محور ساسانی است.
وضعیت آثار تاریخی ایران در حوزه فرسودگی زیستی بسیار ناپایدار است.
نزدیک به ۵۰۰گونه گلسنگ در حال رویش روی بنا‌های تاریخی ایران مشاهده شده است که تأثیر فرسایشی زیادی بر سطح بنا‌های باستانی دارند. گلسنگ‌ها نوعی قارچ است که روی سنگ‌ها، صخره‌ها، تنه و ساقه درختان می‌رویند و می‌توانند تا ۴ هزار سال هم عمر کنند.
