سرویس تاریخ «انتخاب»: کتاب «اتاقی که در آن اتفاق افتاد»، خاطرات کاخ سفید از زبان جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا در دوران ترامپ است. او سابقه معاون وزارت خارجه و نمایندگی آمریکا در سازمان ملل را در دوران جورج بوش پسر نیز در سابقه دارد. بولتون که با رویکردهای ستیزه جویانه در حوزه سیاست خارجی شناخته میشود، 372 بار در کتاب خود به ایران اشاره کرده است. این کتاب توسط انتشارات های امیرکبیر و مهراندیش با ترجمه های مختلفی به چاپ رسیده است. «انتخاب» روزانه بخش هایی از این کتاب را منتشر خواهد کرد.
در واشنگتن پنتاگون با تحریمهایی که ترامپ سرانجام تصمیم گرفته بود بر دفتر رهبر ایران تحمیل کند مخالفت میکرد؛ قبل از این که تصویب شود آن را در جلسه شورای امنیت ملی به شور گذاشته بودند که زمان بسیار بدی بود، چون من و پومپئو هر دو خارج از کشور بودیم با این حال جلسهای برگزار شد و من از طریق یک خط ویدئویی ماهوارهای در ساختمان کنسولگری سابق آمریکا در اورشلیم که حالا سفارت موقت ما بود در آن شرکت کردم.
اسپر و دانفورد گفتند نگرانند که تحریمهای پیشنهادی توانایی ما برای مذاکره با ایران را محدود کنند ترامپ وسط حرفشان پرید و گفت: «حتی دشمنان ما از این که ما حمله نکردیم خوشحال شده بودن جدی میگویم! ما کلی توی هزینه هامون صرفهجویی کردیم این مهمترین اقدام ریاست جمهوری در طول دهههای اخیر بوده خیلی خوب جواب داد.
منوچین به یک حکم اجرایی که پیشنویسش را تهیه کرده بود، اشاره کرد که به موجب آن نه [آیت الله] خامنهای بلکه دفترش تحریم میشد، ولی به نظر من اشتباه بود. ترامپ در جواب گفت: اگه ما رهبر رو هم تحریم کنیم، خیلی تأثیرش بیشتر خواهد بود. که بدون شک درست بود کمی بحث شد و ترامپ گفت: ما واقعاً نمیدونیم تحریمها چه تأثیری خواهد داشت. در واقع من فکر میکنم به گفتگوها کمک میکند و اصلاً چرا قاسم سلیمانی رو تحریم نکنیم؟ اسم اون رو هم بنویسید. وقتی یکی گفت شاید سلیمانی رو قبلاً تحریم کرده باشیم ترامپ گفت: به هر حال اسمش رو بنویس جان، میشه اسمش رو توی اون لیست بنویسی؟
گفتم: «بله قربان.
میشه اسم رهبر رو هم بنویسی؟
بله قربان
نمیدونم این خوبه یا بده، اما میخوام این کار رو بکنم انجامش بدید. حالا یه دلیل واسه مذاکره دارن. ظریف رو هم بهش اضافه کن تحریمها باید قوی باشن خیلی قوی!
با مطرح شدن این موضوعات و تلاش برای جلوگیری از اجرای فرمان اجرایی دانفورد و اسپر شرایط را برای خودشان سختتر کرده بودند. همچنین فکر میکردم ترامپ میخواهد به دیگران نشان بدهد که به رغم تصمیمگیری افتضاحش در روز پنجشنبه و به رغم اعتراضات من _ همان طور که همه میدانستند هنوز نمیخواهد مرا اخراج کند. نماینده کنگره، پاول، بعداً ترامپ را قانع کرد که تحریم ظریف را سی روز به تعویق بیندازد. با این حال تا قبل از پایان، ژوئیه ترامپ دوباره جریان را تغییر داد و آماده بود ظریف را تحریم کند و همین کار را هم کردیم. در واشنگتن، ترامپ این گونه توییت زد:
رهبران ایران معنای کلمات «مهربانی» یا شفقت را درک نمیکنند. هرگز درک نکردهاند. متأسفانه چیزی که آنها میفهمند زور و قدرت است و آمریکا با اختلاف قدرتمندترین نیروی نظامی دنیاست با ۱. ۵ تریلیون دلار سرمایهگذاری فقط در دو سال گذشته... مردم فوقالعاده ایران در رنجند، به خاطر هیچ. رهبران آنها همه پولها را صرف ترور میکنند و هزینه کمی بابت چیزهای دیگر میکنند. آمریکا فراموش نکرده که ایران از بمبهای مختلف برای کشتن دو هزار آمریکایی و زخمی کردن بسیاری دیگر استفاده کرده است. بیانیه بسیار توهینآمیز ایران که امروز منتشر شد، فقط نشان میدهد که آنها واقعیت را درک نمیکنند هر گونه حمله از طرف ایران به هر آمریکایی، پرقدرت و ویرانگر پاسخ داده میشود در برخی مواقع پیروزی به معنای نابود کردن است.
دیگر از جان کری و اوباما خبری نیست، انگار افتضاح بعد از سرنگونی پهپاد کافی نبود چون بلافاصله ما با یک حمله دیپلماتیک از طرف مکرون روبرو شدیم. شکی نبود که از نظر مکرون برداشتن تحریمهای ایران کلید شروع مذاکرات بود و گرنه توافق هستهای ارزشمند اتحادیه اروپا نابود میشد از نظر مکرون بدون امتیازات آمریکا ایران هرگز پای میز مذاکره نمیآمد، که از نظر من هیچ اشکالی نداشت در جریان آماده شدن برای تماس تلفنی مکرون در دوشنبه هشتم ژوئیه، من و پومپئو ترامپ را در جریان چیزی که انتظار داشتیم قرار دادیم و پومپئو گفت فکر میکند مکرون برای شروع مذاکرات احتمالاً یک امتیاز خیلی بزرگ پیشنهاد میکند که این دقیقاً همان چیزی بود که کری و اوباما پیشنهاد داده بودند و ایده بدی بود. » ترامپ در جواب گفت: «ما میتونیم یه روزه به توافق برسیم، دلیلی برای برداشتن تحریم ها نیست. تا این کار رو بکنیم، اونا برمی گردن سرکارشون.