وزیر آموزش و پرورش در مورد دلایل استقرار نظام 6.3.3، ضرورتهای اجرای سند تحول، حذف پیش دانشگاهی، ادغام پژوهشگاه آموزش و پرورش با سازمان پژوهش و برنامه ریزی، استقرار نظام دوری، و فرایند تدوین کتابهای جدید درسی توضیح داد.

آنچه که در ادامه می خوانید گفتگوی مهر با وزیر آموزش و پرورش است.

* یکی از موضوعات مطرح شده از سوی شما تعطیلی پنج شنبه های مدارس در همه مقاطع بود که انتقادهای زیادی به این تصمیم شما وارد شد. تعطیلی پنج شنبه در سند تحول نیز ذکر نشده است و آنچه که در سند دیده می شود، ساماندهی زمان آموزش برای گسترش فعالیت های پرورشی در روزهای 5 شنبه است. آیا شما همچنان اصرار به تعطیلی پنجشنبه ها و قفل بودن درهای مدارس در این روز دارید؟

ــ حمید رضا بابایی وزیر آموزش و پرورش: ــ مدارس ابتدایی از حدود دو سال پیش تاکنون در روزهای پنجشنبه تعطیل است. منتقدان وزارتخانه ابتدا نقدهای تند و تیزی روی تعطیلی مدارس ابتدایی داشتند. اکنون که اعلام شده تمامی مقاطع تعطیل است، آنها می گویند که تعطیل شدن مدارس ابتدایی اشکالی ندارد و باید مانع از تعطیلی راهنمایی و دبیرستان شد. حرف من این است اگر کار ما در حوزه تعطیلی پنشنبه ها برای ابتدایی غیرکارشناسی بود، چرا این منتقدها از مواضع خود کوتاه آمده و حالا می گویند که تعطیلی مدارس ابتدایی اشکالی ندارد؟!نکته بعدی اینکه شما به سند تحول اشاره می کنید.

من می گویم که تعطیلی پنج شنبه ها براساس قانون و سند تحول بوده است. در سند تحول بند 1-1، به متناسب سازی حجم و محتوای کتب درسی و ساعات و روزهای آزمایشی با توانمندی و ویژگی دانش آموز اشاره دارد. در این سند در راهکار 21.6 به ساختار و مدیریت زمان آموزش در مدارس و تعیین و متناسب سازی ساعات و روزهای آزمایشی در طول هفته تاکید شده است.

سپس بخش اول فصل هشتم سند، سیاست گذاری، نظارت و ارزیابی در سطح کلان را به عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی گذاشته است و بند الف بخش دوم نیز شورای عالی آموزش و پرورش را مسوول بررسی، تصویب و ابلاغ سیاست های اجرایی و طراحی ساز و کار تحقق اهداف و اصلاح ساختارها و فرآیندهای مربوط به روزآوری و ترمیم، هماهنگی و انسجام در سیاستها و برنامه های مصوب شورای عالی آموزش کرده است.
پیرو این وظیفه، شورای عالی آموزش و پرورش در ماده 6 خود آورده است : «برنامه های آموزشی و تربیتی رسمی مدارس راهنمایی و متوسطه با رعایت جداول مواد و ساعات تدریس هفتگی منحصراً در 5 روز اول هفته ساماندهی و اجرا شود.

این مدارس می توانند روزهای پنجشنبه برای طراحی و اجرای فعالیتهای مکمل و فوق برنامه همچون فرهنگی هنری اردویی، دفاعی و ... شرکت معلمان در گروه های آموزشی ضمن خدمت، ارتباط با خانواده ها، برگزاری دوره های آموزش خانواده و نظایر آن دایر باشند.» بنابراین من به عنوان وزیر آموزش و پرورش خودسرانه اقدام به تعطیلی پنجشنبه ها نکرده و ما براساس قانون شورای عالی که شورای انقلاب فرهنگی آن را موظف به رسیدگی کرده است، عمل کرده ایم. حال سوال من این است که چرا عده ای معتقدند که اگر در مدرسه قفل باشد، تعلیم و تربیت هم تعطیل می شود؟! مگر تعلیم و تربیت چیپس و پفک است که با تعطیلی مغازه دیگر هیچکس به آن دسترسی نداشته باشد؟! تعلیم و تربیت حتی برای یک لحظه هم تعطیل بردار نیست.

* اما منطق شما مبنی بر اینکه باید درهای مدارس در روزهای پنج شنبه قفل باشد، آنهم در شرایطی که فعالیت های پرورشی در مدارس بسیار ضعیف است، منطق صحیحی نیست.

ــ ببینید ما معتقدیم که هم اکنون شکاف بین نسلی ایجاد شده است. خانواده ها بسیار کم در کنار یکدیگر هستند. بنابراین باید شرایطی را فراهم کرد تا خواهر و برادر و پدر و مادربیشتر در کنار هم باشند.


*این تفکر در تضاد با وضعیت اقتصادی خانواده ها به ویژه خانواده های کلانشهرهاست. هم اکنون شرایط اقتصادی ایجاب می کند که پدران و مادران در روزهای پنجشنبه هم به سر کار روند.

ــ براساس آمارهای اعلام شده 60 درصد مادران خانه دار هستند. از سوی دیگر 30 درصد دانش آموزان یعنی دو میلیون و 950 هزار دانش آموز در روستاها زندگی می کنند که اصولا مادرانشان یا خانه دار بوده و یا کارهایی همچون قالی بافی که در منزل انجام می دهند، دارند. از 40 درصد زنان شاغل در کشور بیش از 50 درصد آنها معلم هستند. مابقی هم یا پرستار و یا دکتر بوده که به صورت شیفتی کار می کنند. درصد بسیار کمی کارمند بانک و اداره های مختلف هستند که دولت اعلام کرد زنان شاغل در ادارات می توانند روزهای پنجشنبه کار خود را به شکل دورکاری انجام دهند. دلیل دیگر تعطیلی پنج شنبه ها آن است که 17 درصد کارمندان زن کشور در تهرانی مستقر هستند که پنجشنبه هایش تعطیل است. حال شما بگویید با چه منطقی آموزش و پرورش نمی تواند روزهای پنجشنبه را تعطیل کند!

* اما باز هم هیچکدام از اینها دلیلی بر تاکید شما روی قفل بودن درهای مدرسه در روزهای پنج شنبه نیست. می توان گفت که صرفاً پنجشنبه ها به فعالیتهای پرورشی اختصاص یابد.

ــ ما در حوزه فعالیتهای پرورشی اقدامات شایسته ای داشته ایم. ما یک میلیون دانش آموز را به جبهه اعزام کرده ایم.فرستاده ایم. یک میلیون دانش آموز را به کلاس های آموزش شنا فرستاده ایم. من نگفته ام دانش اموزان پنج شنبه ها به مدارس نروند، من گفته ام که فعالیتهای آموزشی در این روز باید تعطیل باشد.

* پس شما اصراری به بسته بودن مدارس ندارید؟ و اگر مدرسه ای بخواهد برای فعالیتهای پرورشی باز باشد، مشکلی ندارد.

ــ خیر، اما هیچ کلاس آموزشی نباید برپا شود. تنها مدارس می توانند کلاس های تجمیعی در مدرسه برپا کنند. نمی توان مدرسه را یک روز با صرف هزینه های زیاد برای تنها 12-10 دانش آموز باز نگه داشت. معلمان نیازمند استراحت و رسیدگی به زندگی خصوصی خود هستند. حوزه های علمیه و دانشگاه آزاد هم در روزهای پنجشنبه تعطیل است. چرا این همه اصرار وجود دارد که پنجشنبه ها، مدارس باید باز باشد. باید تعطیلی روزهای هفته را به دو روز رساند. هم اکنون در دنیا بحثی با عنوان خستگی صفر مطرح است که این خستگی با دو روز استراحت ایجاد می شود. حتی برخی از کشورهای دنیا می خواهند تعطیلات هفتگی خود را به چهار روز برسانند تا میزان کارایی کارمندان در طول سه روز دیگر بالا رود.

 * این روزها یکی از سوالات دانش آموزان موضوع حذف کنکور است. می خواستم نظرتان را راجع به حذف کنکور بدانم. اعلام شد که کنکور تا سال 93 حذف می شود، اما برخی زمزمه ها حاکی از آن است که آموزش و پرورش با توجه به مجوزهایی که به آموزشگاه های کنکور می دهد و ممکن است این مجوزها سود مالی برای وزارتخانه داشته باشد، مانع از این اقدام ملی می شود.

ــ اول اینکه این مجوزها چیزی جز عذاب و بار اضافی برای وزارت آموزش و پرورش ندارد و من اعلام می کنم که هر ارگان یا هر وزارتخانه ای که بخواهد ما حاضر هستیم که این وظیفه را به آنها تقدیم کنیم. ما تنها مجوز به آنها داده و ناظر بر فعالیت هایشان هستیم. هیچ سود مالی سرازیر وزارتخانه نمی شود. اما درباره حذف کنکور باید بگویم که ما تنها یک عضو هستیم و تنها وظیفه ما اعلام معدل دانش آموزان بود که براین اساس ما مرکز سنجش را در تمامی استانها راه اندازی کرده و هم اکنون پرونده بیش از چهار میلیون دانش آموز را در اختیار داریم. البته از همان روز اول که موضوع حذف کنکور مطرح شد، می دانستیم که به این زودی ها این اقدام عملی نیست.

* چرا؟

ــ چون شرایط هنوز برای این اقدام ملی مهیا نشده است.

* تدریس زبان انگلیسی و عربی در مدارس یکی از مشکلات جدی دانش آموزان است. برنامه های شما برای ساماندهی تدریس این دروس چیست؟

ــ روش های تدریس و متون دروس انگلیسی و عربی باید تغییر کند که این موضوع نیز در برنامه درسی ملی مورد تاکید قرار داده شده و به تصویب رسیده است.

* آقای وزیر درباره ساماندهی مجتمع های شهری توضیح بدهید. قرار بود در سال تحصیلی جدید تعداد قابل توجهی از این مجتمع ها افتتاح شود.

ــ ساخت آنها را در دستور کار قرار داده و تاکنون نیز بالغ بر دو هزار مجمتع آموزشی شهری ساخته شده است که همچنان ساخت آنها را ادامه می دهیم.

* کار تاسیس صندوق حمایت از مدارس غیردولتی که مصوب مجلس در سال 1388 بود به کجا رسیده است؟

ــ این صندوق تاسیس شده است. اما هنوز هیچ اعتباری ندارد و باید بودجه لازم را در قالب لایحه ای به تصویب رساند. بخشی از بودجه درصدی از اعتبار مدارس غیردولتی است و بخشی را نیز دولت باید مصوب کند. امسال با توجه به اصلاح قانون مدارس غیردولتی نسبت به تامین بودجه در این بخش خوش بین هستیم.

 

* انتقادهایی به انتخاب معاونان شما وارد است. به عنوان مثال شنیده شده که یکی از معاونان شما تا قبل از این تنها  کارشناس مسوول آموزش و پرورش یکی از مناطق شهر تهران بوده است. این در شرایطی است که در مراسم معارفه وی شما اعلام کردید که او را حتی نمی شناسید. چگونه به چنین نتیجه ای برای این انتخاب رسیدید؟

ــ بله من ایشان را نمی شناختم. ایشان به من معرفی شد.من هم براساس وظیفه مصاحبه های لازم را از وی گرفته و متوجه شدم گزینه خوبی برای معاونت ابتدایی است. من امروز از انتخابم پشیمان نیستم. این اتفاق خوبی است که یک نفر همیشه مدیر نباشد و باید به دیگران فرصت لازم داده شود.

* شما بارها و بارها در صحبت هایتان و همچنین در طول این گفتگو همواره از نقدهای وارد شده به آموزش و پرورش گلایه مند بودید. آیا در طول این مدت نقدی بوده که شما پذیرای آن باشید و آن نقد زمینه ای برای تغییر مسیر اجرای سند تحول به ویژه 6.3.3 بوده باشد؟

ــ بله. قطعاً چنین نقدهایی وجود دارد اما الان حضور ذهن ندارم. من مخالف نقد نیستم. اما نقد باید سازنده و موثر باشد و بتواند مخاطبانش را اقناع کند،در غیر این صورت برانگیختن احساسات مردم در مسیر تخریب است. همواره پذیرای نقدهایی هستم که با نیت خیرخواهانه همراه بوده است. عموماً نقدهایی را که پذیرفته ام رسانه ای نشده است و معلمان و کارشناسان شخصاً موضوع را با خودم مطرح کرده اند.

*آقای وزیر به عنوان سوال پایانی می خواهم بدانم چنانچه پس از اجرای 6.3.3 و یا در سالهای بعد اگر این سند و یا نظام جدید با شکست مواجه شد، حاضر هستید تبعات آن را چه در زمان وزارتتان و یا در زمانی که دیگر وزیر نبودید، بپذیرید؟

ــ اول اینکه من به عنوان وزیر آموزش و پرورش به این طرح و سند اعتقاد دارم و ایمان دارم این طرح پایان موفقیت آمیزی خواهد داشت. اما در مجموع من نباید تبعات آن را بپذیریم. من مجری قانونی هستم که شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب کرده استت اگر بعد اجرا دچار مشکل شود، بله. تبعات آن را خواهم پذیرفت.