فردا روز ملی روانشناس و مشاور است. تا اسم روانشناس می‌آید، خیلی‌ها کهیر می‌زنند که مگر من دیوانه‌ام که پیش مشاور بروم؟ مشکل از همین‌جا شروع می‌شود؛ همه ما برای سلامت روانی و بهبود آن نیازمند کار با تراپیست‌ها و روان‌شناس‌ها هستیم.
پس چرا این مقاومت وجود دارد؟ فرق روانشناس زرد و علمی چیست؟ و.... برای پاسخ به این سؤال‌ها، به گفت‌وگو با دکتر محمد گراوندنیا، روانشناس، مشاور و دانش‌آموخته روان‌شناسی از دانشگاه علامه طباطبایی پرداخته‌ایم که به‌صورت نکته‌وار در پیش‌رو دارید.
شما بایـــــد از درمانگرتان خوش‌تان بیاید
در کنار افرادی که هیچ باوری به روان‌شناسان ندارند، بسیاری از افراد هستند که قدم اول یعنی مراجعه به روانشناس را برمی‌دارند اما معمولا به نتیجه نمی‌رسند و جلسات را ادامه نمی‌دهند. بیشتر شکایت‌ها از روان‌شناسان در ایران به همین دلیل است.
چطور تراپیست‌های کاربلد را تشخیص دهیم؟
1. مطالعه شیوه فکری تراپیست قبل از مراجعه به او
این بهترین شیوه است و شما می‌توانید یک ارزیابی دقیق انجام دهید و بعد تراپیست خود را انتخاب کنید. مثلا پیج روانشناس را زیر و رو می‌کنید یا مثلا یک توییت از او بخوانید و ببینید که دغدغه شخصی شما به آن توییت مربوط است.
2. نوع دانشگاه و تحصیلات فرد روانشناس
خیلی فرق است بین روان‌شناسی که از لیسانس تا دکتری روان‌شناسی خوانده با فردی که لیسانسش مثلا مهندسی بوده و فوق‌لیسانسش روان‌شناسی. دانشگاهی هم که فرد روانشناس در آن تحصیل کرده، خیلی مهم است.
3. پرهیز از روش‌های فست‌فودی
روانشناس زرد می‌گوید با این چندراهکار همسرت را جذب خودت کن، درحالی‌که روانشناس علمی هرگز به‌خود اجازه نمی‌دهد چنین حرفی بزند. عامه مردم هم به‌شدت طرفدار دیدگاه‌های سطحی‌نگرانه و زودبازده هستند.
چرا جلسات مشاوره به نتیجه نمی‌رسد؟
1. برقرار نشدن رابطه آغازین بین درمانگر و مراجع
بدو ورود خیلی مهم است که چه ارتباطی بین درمانگر و مراجع رخ می‌دهد. شما جلسه اول که وارد اتاق تراپیست می‌شوید، ممکن است از فضای اتاقش، چهره خودش و آهنگ صدایش خوش‌تان بیاید یا نه.
2. نداشتن صلاحیت حرفه‌ای
خیلی از مشاوران و روان‌شناسان با اینکه درس خوانده‌اند و مدرک دارند، اصلا فنون و اصول مشاوره را نمی‌دانند.
3. جدی نگرفتن عوامل زیست‌بوم‌شناختی در درمان
این مورد حتی روان‌شناسان حرفه‌ای را هم دچار خطا می‌کند. اما موضوع این است که ما باید در تراپی طبق زیست‌بوم مراجع صحبت و به او کمک کنیم.
دلایل فرار ایرانی‌ها از روانشناس
دلیل فرهنگی
مراجعه به روانشناس در فرهنگ ما نکوهش شده است، حتی در برخی سریال‌های صدا و سیما و برخی سریال‌های نمایش خانگی، مراجعه به تراپیست را بد جلوه می‌دهند.
استفاده از واژه بیمار به جای مراجع
عده‌ای از روان‌شناسان برای مراجعان خود عبارت مریض و بیمار را استفاده می‌کنند که ایجاد مقاومت می‌کند.
مسئولیت‌پذیر نبودن فرهنگی ما ایرانی‌ها
بیشتر مردم می‌گویند «چرا من به روانشناس مراجعه کنم؟ او مقصر است». درحالی‌که در روان‌شناسی کل درمان بر این مبناست که مسئولیت را به شخص واگذار کند.
گران بودن هزینه مشاوره و روان‌شناسی
خیلی از افراد به‌دلیل گران بودن نرخ روان‌شناسی به تراپیست مراجعه نمی‌کنند و متأسفانه فکر می‌کنند درمانگرها از این هزینه‌ها راضی هستند.
نداشتن درک صحیح از فرآیند درمان
انتظار دارند با همان جلسه اول همه‌چیز تمام شود، درحالی‌که همه‌چیز از جلسه دوم و سوم شروع می‌شود.
تجارب مراجعان در مواجهه با روان‌شناسان
خیلی‌ها گرفتار روان‌درمانگر غیرعلمی می‌شوند و چون نتیجه نمی‌گیرند، کل تراپی را فرآیندی بیهوده می‌دانند.
روزنامه همشهری
