علائمی وجود دارد که نشان می دهد کودک توانایی کنترل ادرار را به دست آورده است و از نظر جسمی آمادگی لازم برای از پوشک گرفتن کودک مهیا شده است. رشد کودک و آمادگی اون برای استفاده از دستشویی به‌جای پوشک تعیین‌کننده است. به همین دلیل ممکن است بعضی کودکان در سنین پایین‌تر و بعضی دیگر در سنین بالاتر از پوشک گرفته بشوند. درهرحال کنارگذاشتن پوشک کودکان چالش بزرگی برای خانواده است و نیاز به آموزش دارد.
روانشناس کودک و نوجوان درباره بهترین سن از پوشک گرفتن کودکان نوشت: یکی از معضلاتی که والدین به‌ویژه مادرها در سال‌های اولیه رشد کودک با اون مواجه میشوند از پوشک گرفتن کودک و آموزش دستشویی رفتن کودک است. جداکردن کودک از پوشک یک مرحله مهم از زندگی آنها است و اگر به‌صورت اشتباه انجام بشود می تواند منجر به عوارضی مثل بی‌اختیاری ادراری در سنین بالا، مثانه عصبی یا عفونت ادراری بشود و به دلیل تفاوت در ساختار بدنی و رشد کودکان سن پوشک گرفتن کودکان برای همه بچه‌ها یکسان نیست.
رشد کودک و آمادگی اون برای استفاده از دستشویی به‌جای پوشک تعیین‌کننده است. به همین دلیل ممکن است بعضی کودکان در سنین پایین‌تر و بعضی دیگر در سنین بالاتر از پوشک گرفته بشوند. درهرحال کنارگذاشتن پوشک کودکان چالش بزرگی برای خانواده است و نیاز به آموزش دارد.
پوشک گرفتن کودک
یکی از دغدغه‌های مادران پوشک گرفتن کودک است. باید بدانید که همه بچه‌ها در یک‌زمان مشخصی آمادگی جداشدن از پوشک را ندارند. کودکان دائم درحال‌رشد هستند و متناسب با سن خودشون مراحل مختلفی را پشت سر می گذارند. در سال‌های اول پوشک بخش جدانشدنی و یکی از نیازهای مهم زندگی کودک می باشد. استفاده از دستشویی به‌جای پوشک یک موضوع بسیار مهم است که بسیاری از والدین از فکر آن دچار استرس و نگرانی می شوند.
در فرایند جداکردن پوشک از کودک صبور بودن والدین اهمیت زیادی دارد و باید از انجام هر نوع تنبیه و تهدید خودداری بشود. کودک باید بداند که خیس کردن لباس یا تختش اصلاً تقصیر او نیست و این جزء مراحل طبیعی رشدش است. تحت‌فشار قراردادن و استرس واردکردن به کودک باعث ناتوانی او در کنترل ادرار و درنتیجه شب‌ادراری می شود.
بهترین سن پوشک گرفتن کودکان
معمولاً کودکان بین 18 ماهگی تا 3 سالگی توانایی کنترل ادرار را به دست می آورند. به دلیل تفاوت در توانایی‌های جسمی و رشدی کودکان، سن پوشک گرفتن آنها هم متفاوت است و نمی شود زمان دقیقی برای همه کودکان تعیین کرد. البته علائمی وجود دارد که نشان می دهند کودک توانایی کنترل ادرار را به دست آورده است و از نظر جسمی آمادگی لازم برای از پوشک گرفتن کودک مهیا شده است. بعضی از نشانه‌های آمادگی برای جدایی از پوشک عبارت‌اند از:
مقاومت کردن موقع پوشک شدن
خیس نکردن پوشک بعد از خواب کوتاه روزانه
توجه نشون دادن به والدین موقع دستشویی رفتن
اظهار نارضایتی از کثیف بودن پوشک و درخواست تعویض اون
توانایی بالا و پایین کشیدن شلوار با کمی کمک والدین
مدفوع نکردن در طول شب
توانایی درک و اجرای دستورات ساده تمایل کودک برای انجام تنهایی کارها
وقتی کودک در حالت سرپا نگه داشته شده بتواند دستشویی کند این یعنی اسفنکترهای کودک ارادی شده اند.
نگه‌داشتن ادرار تا زمانی که به سرویس بهداشتی برسد.
بنا بر گفته روان‌شناس‌ها از 2 سالگی تقریباً آمادگی از پوشک گرفتن کودک امکان پذیر است؛ ولی اگر در این سن کودک هنوز لجبازی می کند باید همچنان صبر کرده و به کودک استرس وارد نکنید تا آمادگی لازم را به دست بیاورد . البته ذکر این مطلب هم ضروری است که دختربچه‌ها زودتر از پسرها دستشویی رفتن را یاد می‌گیرند؛ اگر فرزند شما پسر است باید مدت بیشتری پوشک را تحمل کنید.
تاثیر آموزش دستشویی رفتن کودک در سن پایین
آموزش بهترین روش پوشک گرفتن در کودکان و دستشویی رفتن آنها در سنین پایین نه‌تنها والدین را از تعویض مداوم پوشک خلاص می‌کند؛ بلکه موجب پرورش عادت‌های سالم و بهداشتی در اون‌ها می شود. از طرف دیگه در بلندمدت بر رشد اجتماعی و هیجانی کودک هم مؤثر است. البته والدین باید بدونن که در زمینه سن پوشک گرفتن کودکان هیچ استاندارد مشخصی وجود ندراد و نباید فرزند خودتان را با همسالانی که زودتر دستشویی رفتن را یاد گرفتن مقایسه کنید. پس دو عامل در این کار نقش دارد:
آمادگی کودک
آمادگی والدین
اثرات آموزش زودهنگام از پوشک گرفتن کودک
آموزش دستشویی رفتن و جداکردن کودک از پوشک زمان‌بر است و شما می‌توانید صبر کنید تا هر دو، هم والدین و هم کودک، آمادگی لازم را پیدا کنید و بعد از بهترین روش پوشک گرفتن در کودکان استفاده کنید؛ ولی از طرف دیگه اگر این آموزش زودتر شروع بشود می‌تواند اثرات مثبتی هم داشته باشد. در ادامه به بعضی از اثرات مثبت شروع زودتر آموزش‌های پوشک گرفتن کودک اشاره می‌کنیم:
استفاده از توالت برای سلامتی کودک مفید است و دچار خارش و حساسیت نمیشود
استفاده کودک از دستشویی بازتاب تربیت صحیح کودک است.
وقتی کودک یاد می‌گیرد از دستشویی استفاده کند مستقل و مسئولیت‌پذیر می‌شود
ایجاد مهارت خودکنترلی در کودک
بهترین روش پوشک گرفتن در کودکان
کودکان معمولاً در بازه زمانی 5/2 تا 3 سالگی یا کمی زودتر یا دیرتر توانایی کنترل مثانه را به دست می آورند. مهم‌ترین نکته در آموزش پوشک گرفتن کودک این است که از تنبیه و خجالت‌زده کردن کودک خودداری کنید. وقتی کودک لباس یا تختش را خیس می‌کند نباید تنبیه یا سرزنش شود. کودک باید بداند که این بخشی از روند طبیعی رشدش است؛ چون استرس و اضطراب یکی از دلایل مهمیه که کودک کنترل مثانه‌ش را از دست می‌دهد. در ادامه بهترین روش پوشک گرفتن در کودکان را معرفی می‌کنیم:
1. آشنایی کودک با دستشویی رفتن و آدابش
اغلب بچه‌ها از آموزش دستشویی رفتن هیجان‌زده میشوند. شما باید ابتدا کودک را با تمام مراحل دستشویی رفتن اعم از دمپایی پوشیدن، نشستن روی کاسه توالت، کارکردن سیفون و شستن دست‌ها بعد از دستشویی آشنا کنید.
2. پوشک گرفتن کودک؛ انتخاب چند روز متوالی برای آموزش
برای پوشک گرفتن کودک می‌توانید سه روز در هفته را به این کار اختصاص بدید تا دستشویی رفتن کودک را مدیریت کنید. این کار باعث منظم‌شدن آموزش می‌شود و کودک کم‌کم یاد می‌گیرد خودش را کنترل کند و از طرف دیگه نظم در سایر امور زندگی را هم یاد می گیرد.
3. خرید لباس زیر
وقتی مشاهده کردید که کودک علائم آمادگی برای شروع آموزش را داره می‌توانید او را به فروشگاه ببرید و لباس زیر مناسبی مطابق با سلیقه کودک بخرید. لباس زیر می‌تواند با طرح شخصیت‌های کارتونی موردعلاقه کودک باشد تا از این طریق برای پوشیدن لباس و آمادگی برای آموزش هیجان داشته باشد.
4. بهترین روش پوشک گرفتن در کودکان؛ عدم سخت‌گیری در روزهای اول
در روزهای اول آموزش پوشک گرفتن کودک احتمالاً کودک فراموش کند دستشویی خودش را به شما اطلاع بدهد؛ مثلاً مشغول بازی است و بدون اینکه حواسش باشه لباسش را خیس می‌کند. نباید او را سرزنش یا تنبیه کنید؛ چون این کار باعث می‌شود اشتیاق دستشویی رفتن را از دست بدهد و با شما لجبازی کند.
5. خداحافظی با پوشک
چند روز قبل از شروع آموزش پوشک گرفتن کودک به اون بگید که زمان خداحافظی با پوشک رسیده و باید از پوشکش جدا بشود. حتی می‌توانید برای تشویق کودک جشن خداحافظی با پوشک بگیرید و لباس زیر بهش هدیه بدید تا جایگزین پوشک بشود.
6. مشارکت تمام اعضای خانواده
آموزش پوشک گرفتن کودک فقط وظیفه مادر نیست و تمام اعضای خانواده باید همکاری کنند. با تقسیم مسئولیت بین اعضای خانواده کودک یاد می‌گیرد که مجبور نیست فقط با یک نفر (مادر) به دستشویی برود و حتی در غیاب اون یک نفر می‌تواند از یکی دیگر از اعضای خانواده برای دستشویی رفتن کمک بگیرد.
جمع‌بندی
آموزش پوشک گرفتن کودک یکی از دغدغه‌ها و نگرانی‌های والدین است. به دلیل تفاوت‌های جسمی و رشدی سن پوشک گرفتن کودکان یکسان نیست و نمی‌تونیم استاندارد مشخصی برای شروع آموزش دستشویی رفتن کودکان تعیین کنیم.
بر اساس نظر متخصصان بازه سنی برای شروع آموزش می‌تواند از 18 ماهگی تا 3 سالگی باشد که در کودکان متفاوت است. برای اینکه والدین و کودکان بتوانند با موفقیت از این مرحله عبور کنند در ابتدا باید والدین صبور باشند و اطمینان حاصل کنند که کودک آمادگی لازم برای شروع آموزش را دارد.
