«ویلیام آندرس» فضانورد بازنشسته ناسا که در ماموریت آپولو ۸ عکس مشهور «طلوع زمین» را به ثبت رساند، در ۹۰ سالگی در یک سانحه هوایی کشته شد.
ویلیام آندرس (William Anders) فضانورد بازنشسته ناسا و یکی از نخستین انسانهایی که به دور کره ماه چرخید و عکس مشهور طلوع زمین (Earthrise) را در طول ماموریت «آپولو ۸» در سال ۱۹۶۸ ثبت کرد، روز گذشته در ۹۰ سالگی در سقوط یک هواپیمای کوچک در ایالت واشنگتن جان باخت.
«بیل نلسون» رئیس ناسا با انتشار پستی از تصویر نمادین زمین در حال طلوع بر فراز افق ماه، به آندرس ادای احترام کرد و گفت که این خلبان سابق نیروی هوایی آمریکا یکی از پرمعنیترین هدایایی را که هر فضانورد میتواند به بشریت تقدیم کند، اهدا کرد.
موزه میراث پرواز در نزدیکی برلینگتون واشنگتن که آندرس یکی از بنیانگذاران آن بود، تایید کرد که ویلیام آندرس در یک سانحه هوایی کشته شده است.
رسانه سیاتل تایمز به نقل از پسرش گِرِگ (Greg) گزارش داد که آندرس به تنهایی در حال هدایت آن هواپیما بوده که در سواحل جزیره جونز، بخشی از مجمعالجزایر سنخوان در شمال سیاتل سقوط کرده است.
سوابق حرفهای
ویلیام آندرس فارغ التحصیل آکادمی نیروی دریایی ایالات متحده و خلبان نیروی هوایی این کشور، در سال ۱۹۶۳ به عنوان عضوی از گروه سوم فضانوردان به ناسا پیوست. او سرانجام در تاریخ ۲۱ دسامبر ۱۹۶۸ به فضا رفت، زمانی که ماموریت «آپولو ۸» در اولین مأموریت خدمه برای ترک مدار زمین و سفر ۳۸۶ هزار کیلومتری به ماه از زمین بلند شد.
آندرس در کنار فرانک بورمن فرمانده آن ماموریت و جیمز لاول که با بورمن در ماموریت جمینای ۷(Gemini ۷) در سال ۱۹۶۵ پرواز کرده بود و بعداً فرماندهی ماموریت «آپولو ۱۳» را برعهده گرفت، در واقع یک تازهکار بود.
ماموریت «آپولو ۸» که در ابتدا برای سال ۱۹۶۹ برنامهریزی شده بود، به دلیل نگرانی از اینکه روسها برنامههای خود را برای سفر به مدار ماه تا پایان سال ۱۹۶۸ سرعت میبخشند، به جلو کشیده شد. این تعجیل به خدمه تنها چند ماه فرصت داد تا برای این ماموریت تاریخی اما بسیار پرخطر آموزش ببینند.
این فضاپیما با موشک ساترن۵ (Saturn V) به فضا پرتاب شد، موشک عظیمی که قبلاً هرگز در پرواز سرنشینداری استفاده نشده بود و فقط دو بار آزمایش شده بود. ساترن۵ وظیفه داشت ورود و خروج ایمنی از مدار ماه داشته باشد. شکست در این ماموریت به معنای برخورد فضاپیما با سطح ماه یا گیر افتادن آن در مدار ماه برای همیشه بود.
رصد زمین از ماه
آندرس ۴۰ سال بعد در مرور خاطرات این ماموریت اذعان کرد که اگرچه از موفقیت این ماموریت اطمینان قلبی داشت، اما واقعیت این بود که ۳۳درصد احتمال داشت که دیگر هرگز به زمین بازنگردند.
هنگامی که «آپولو ۸» در شب کریسمس به ماه رسید و در ۱۰ گردش خود در به دور ماه، سراسر جهان و بیش از یک میلیارد مخاطب تلویزیونی را با مخابره اولین تصاویر از سطح ماه مجذوب کرد، آن دلهره به پیروزی بزرگی تبدیل شد.
آندرس در سمپوزیومی در سال ۲۰۰۹ گفت: «بخش مهمی از این ماموریت، عکاسی از ماه بود، اما بعد از گردش سوم، ماه برایمان خستهکننده شده بود، چراکه چیزی جز حفرههای متعدد روی سطح آن وجود نداشت. سرانجام هنگامی که زمین شروع به بالا آمدن از افق ماه کرد، تمرکز فضانوردان به طور ناگهانی به آن تغییر کرد. آندرس در سال ۲۰۱۵ به مجله فوربس گفت: من، لاول و بورمن ناگهان گفتیم «به آن نگاه کن». سیاره زیبا، رنگارنگ و زیبای ما از افق زشت ماه بیرون میآمد».
آندرس سرانجام با استفاده از یک لنز بلند و فیلم رنگی، عکسی را گرفت که اکنون با نام «طلوع زمین»(Earthrise) شناخته میشود. این تصویر که به وضوح زیبایی زمین را در وسعت فضا به تصویر میکشد، یکی از تاثیرگذارترین عکسهای تاریخ به حساب میآید که در مقیاس گستردهای به الهام بخشیدن به جنبش زیستمحیطی نسبت داده میشود.
این سه فضانورد سه روز بعد در اقیانوس آرام به عنوان قهرمانان ملی مورد استقبال قرار گرفتند و به عنوان «مردان سال» مجله تایم نیز انتخاب شدند.
ماموریت آنها راه را برای اولین فرود روی ماه توسط ماموریت «آپولو ۱۱» که هفت ماه بعد انجام شد، هموار کرد و پیروزی ایالات متحده را در مسابقه فضایی در دوران جنگ سرد با شوروی تضمین کرد. همچنین به دلیل بالا بردن روحیه ملی آمریکاییها در پایان یکی از آسیبزاترین سالهای این کشور که در آن آمریکاییها از جنگ در ویتنام و شورشها و ترورها در داخل کشور به ستوه آمده بودند، تحسین شد.
زندگینامه ویلیام آندرس
ویلیام آلیسون آندرس در ۱۷ اکتبر ۱۹۳۳ در هنگکنگ که در آن زمان تحت سلطه بریتانیا بود، به دنیا آمد. خانوادهاش مدت کوتاهی پس از تولدش به آناپولیس مریلند نقل مکان کردند، اما بعداً به چین بازگشتند، جایی که آندرس پس از حمله ژاپنیها به نانکینگ به همراه مادرش به فیلیپین گریخت.
او مدرک مهندسی برق را از آکادمی نیروی دریایی در آناپولیس دریافت کرد و در اسکادرانهای رهگیر نیروی هوایی که چالشهای دفاع هوایی ایالات متحده در شوروی را رصد میکردند، خدمت کرد.
وی پس از ماموریت «آپولو ۸» هرگز به فضا نرفت و در شورای ملی هوانوردی و فضایی خدمت کرد. او در سال ۱۹۷۵ توسط رئیس جمهور جرالد فورد به عنوان اولین رئیس کمیسیون تنظیم مقررات هستهای و سپس به عنوان سفیر در نروژ منصوب شد.
او همچنین سمتهای مختلف شرکتی را در شرکتهای جنرال الکتریک و تکسترون قبل از خدمت به عنوان رئیس و مدیر اجرایی شرکت جنرال داینامیک در اوایل دهه ۱۹۹۰ داشت.
آندرس در سالهای آخر عمرش نیز سرپرستی یک گروه بشردوستانه برای آموزش و محیط زیست را بر عهده داشت.
او و همسرش والری که در سال ۱۹۵۵ با هم ازدواج کرده بودند، شش فرزند دارند.
در دهههای پس از ماموریت «آپولو ۸» آندرس و لاول که اکنون ۹۶ سال دارد و بورمن که سال گذشته در سن ۹۵ سالگی درگذشت، هر ساله در جشنهای سالگرد این مأموریت شرکت میکردند.
آندرس در سالیان اخیر که بحث در مورد ارسال فضانوردان به ماه و حتی به مریخ بالا گرفته است، ابراز امیدواری کرده بود و گفته بود: «زمانی که ما درنهایت نحوه سفر به مریخ را بفهمیم، میتوانیم این کار را انجام دهیم، نه به عنوان اینکه آمریکا، چین یا هر کشور دیگری را شکست میدهد یا چیزهای احمقانهای مانند آن، بلکه میتوانیم این کار را به عنوان انسانهایی که از سیاره مادری خود به سیاره دیگری میروند، انجام دهیم».