رئیس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت مخاطرات وضع هوا سازمان هواشناسی گفت: «بارش های موسمی تابستان در جنوب شرقی ایران به نسبت سال گذشته افزایش می یابد و به احتمال زیاد بارش های پاییزی کشور امسال با تاخیر شروع می شود که این دو شاخص میتواند نشانه اثرگذاری پدیده آب و هوایی دورپیوندی «لانینا» بر ایران باشد.
«آژانس هواشناسی سازمان ملل متحد اعلام کرد که بازگشت پدیده آبوهوایی خنک لانینا در سال جاری میتواند به کاهش دما پس از ماهها رکورد جهانی گرما کمک کند. پس از آنکه در سال میلادی گذشته حاکم شدن پدیده آب و هوایی ال نینو بر بخش های وسیعی از اقیانوس آرام تاثیراتی بر مناطق زمین گذاشت، رکورد جدید دمایی در سال ۲۰۳۰ میلادی ثبت کرد و گرمترین سال ثبت شده در جهان را رقم زد، حالا آژانس هواشناسی سازمان ملل متحد از عبور از فاز النینو بازگشت پدیده لانینا در سال جاری و کاهش دمای جهانی خبر می دهد.
اما آیا این پدیده آب و هوایی برمنطقه و کشور ما اثرگذار است؟ در صورت اثرگذاری چه تاثیری بر بارش ها و آب وهوای شهرهای ایران دارد؟
رئیس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت مخاطرات وضع هوا سازمان هواشناسی کشور در این باره گفت:« به طور کلی پیشبینی تاثیر جریانات دورپیوند جوی بر دما و بارش کشور با احتمالات زیاد همراه است. یکی از این جریانها، دورپیوند نوسان جنوبی (انسو) نام دارد و دارای دو فاز لانینا و النینو است. در فصلهای تابستان، پاییز و زمستان پیشبینی میشود که این دور پیوند در فاز لانینا باشد.»
ال نینو بر ایران اثر گذار است؟
دکتر صادق ضیائیان ادامه داد: «حکمفرمایی پدیده آب و هوایی ال نینو در بخش های وسیعی از اقیانوس آرام، به طور نسبی بر منطقه ما اثراتی دارد. البته این اثر گذاری معمولا ۱۰۰ درصدی نیست و همبستگی ۶۰ درصد روی منطقه ما اثر دارد. با این حال سایر عوامل و دورپیوندها کمک می کند که این پدیده تشدید و یا تضعیف شود و یا از بین برود؛ یعنی اثر آن خیلی بر منطقه و کشور ما ملموس نباشد. کما اینک در سال گذشته اثر ال نیو در کشور ما خیلی ملموس نبود.»
اوافزود:« امسال در حال تغییر فاز از ال نینو به لانینا در اقیانوس آرام هستیم. درباره اثرات این جریان دورپیوندی برکشور ما نمی توان به طور قاطع نظر داد. اما پیش بینی ها بر اساس الگوهای هواشناسی، نشان از آن دارد که احتمالا بارش های پاییزی در ایران دیرتر شروع می شود. بنابراین با توجه به اینکه خیلی از مواقع، لانینا می تواند همراه با کم بارشی باشد، احتمال تاثیر لانینا بر آب و هوای کشور ما را تقویت می کند. همچنین با توجه به این که بارش های موسمی تابستان در جنوب شرقی ایران بیشتر از سال قبل پیش بینی می شود، نشان از اثرگذاری نسبی بر ایران دارد.»
تابستان داغ در راه است
رئیس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت مخاطرات وضع هوا سازمان هواشناسی کشور همچنین در باره پیش بینی هواشناسی از دمای هوای کشور در تابستان گفت: «پیش بینی ما افزایش یک تا ۲ درجه ای دمای هوا دراغلب مناطق کشورحکایت دارد که گرم تر از نرمال است و این افزایش هوا هم ربطی به جریانات دورپیوندی «ال نینو» «لانینا» ندارد.»
ضیائیان تصریح کرد: «طور معمول بارشهای تابستانه ما عدد درشتی از سهم کل بارش های یک ساله کشور نیست و در خوشبینانه ترین حالت، فقط ۴۰ درصد بارش های یک سال در تابستان اتفاق می افتد و پیش بینی می شود همین مقدار کم به احتمال زیاد محقق شود. اما اینکه بعضا عنوان می شود تابستان سختی را پیش رو داریم، به عقیده من با درنظر گرفتن منابع آبی است. چون خیلی از استان های نوار شمالی کشور بارش های مناسبی دشت نکرده اند. اگرچه کل بارش ها نزدیک به میانگین بوداما این بارشها به دلیل فعالیت چند سامانه بارشی قوی بود که در نیمه جنوبی کشور اتفاق افتاد و سهم نوار شمالی مخصوصا شهرهای پرجمعیت ی مثل تهران و کرج و...خیلی سهم درشتی نبود.»
پدیده های «ال نینو» و «لانینا» یک شاخص اقلیمی بزرگ مقیاس است که در پهنه وسیعی از آبهای منطقه حارهای اقیانوس آرام رخ میدهد. زمانی که دمای آب اقیانوس به عمق حدود ۲۰۰ متر تغییر میکند، اگر نیم درجه گرمتر شود وارد فاز «النینو» یا فاز گرم میشود و اگر نیم درجه سردتر از حالت نرمال شود یعنی وارد فاز «لانینا» شده است.