مخدر نامآشنایی که خود را زیر واژه لطیف و زیبای «گل» پنهان کرده، اگرچه طبق باور بسیاری اعتیادآور نیست، اما براساس آخرین نتایج پیمایش ملی اعتیاد، در مصرفکنندگان مستمر، بعد از تریاک، مصرف خانواده حشیش و گل با فراوانی ۴/۴ درصد رتبه دوم را به خود اختصاص داده است؛ ماده مخدری که از مشتقات گیاه شاهدانه محسوب میشود و تأثیر مستقیمی بر سیستم اعصاب مرکزی دارد و اثرات مخرب ذهنی و روانی برای فرد مصرفکننده برجای میگذارد تا جایی که برخی بیماریهای ژنتیکی مانند اسکیزوفرنی و افسردگی که هنوز فعال نشدهاند را هم نشانه میگیرد و فعال میکند.
مصرف مخدر گل سالهاست مثل خوره به جان مردم ما افتاده، به گونهای که جسم و روان آنان را ریزریز از بین میبرد؛ اما حالا دیگر کار به مرز بحران رسیده و نگرانکننده شده است، چراکه دیگر گل را فقط جوانان نمیشناسند، بلکه متاسفانه مصرف آن به سنین پایینتر و نوجوانان هم رسیده، چنانکه براساس آخرین آمار کشور، مصرف گل در بین نوجوانان به ۰.۶۶درصد نیز رسیده است. جوانانی که با تصور اعتیادآور نبودن این ماده، قدم در راهی میگذارند که انتهایش معلوم نیست.
گلها، جایگزین مواد قدیمی!
در گذشته، زمانی که صحبت از اعتیاد به میان میآمد، عموما مصرف تریاک در ذهنها تداعی میشد اما با گسترش انواع مخدرها همچون شیشه و گل نیز این دایره گستردهتر شده است. مادهای که هماکنون نیز مصرفکنندگان پروپاقرص خود را دارد. امید مساح، دکترای مطالعات اعتیاد در گفتوگو با جامجم نیز دراینباره میگوید: «گل، ماده مخدری است که طی چند سال اخیر، ریشه آن بیشتر از دسته کانابیسهاست و در آمریکا هم به آن ماریجوانا اطلاق میشود. ماده اصلی آن به نام THC، تاثیر اصلی و حالت نشئگی و عوارض جانبی در افراد ایجاد میکند. این ماده از گذشته و در اشکال مختلف استفاده میشد، بدینصورت که شیره گیاه را گرفته و با اسم حشیش یا چرس استفاده و بعدها نیز خود گیاه را بهصورت علف مصرف میکردند.»
وی همچنین میافزاید: «درحالحاضر ماده مخدر گل، در بستهبندیهای متفاوت و قابلپذیرشتر برای جوانان و نوجوانان تولید میشود. البته ماده موثرش را همچون یک دسته چای یا علف خشک بهصورت صنعتی و تقلیلشده روی آن اضافه و اسپری میکنند. این کار اثربخشی آن را بالا میبرد. درعینحال عوارض و مشکلات جانبی را هم سرعت میبخشد.»
گلهای بر باد رفته!
مرکز ملی مطالعات اعتیاد وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران با بررسی ۹۰ مطالعه صورتگرفته طی ۱۲ ماه اعلام کرد۱.۳ درصد مردان ایرانی و۰.۲درصد زنان ایرانی،ماده اعتیادآور گل مصرف میکنند.البته مساح نیز بر این باور است که درحالحاضر گل شایعترین ماده مصرفی در جهان و در کشور ما شایعترین مادهای است که از سنین پایین شروع به مصرف میشود. مادهمخدری که محدود به جغرافیایی خاص نیست و در همه جا قابل کشت است. به همین جهت میزان مصرف آن در دو دهه گذشته در دنیا زیادتر و در برخی کشورها نیز منع قانونی مصرف این ماده برداشته شده است. این کارشناس مطالعات اعتیاد نیز معتقد است نرخ بروز مصرف ماده گل آمار بالایی را بین جوانان و نوجوانان به خود اختصاص داده و پیشبینی میشود در سالهای آینده هم مشکلات بیشتری به همراه داشته باشد. او همچنین عنوان میکند: « طبق برخی آمارهایی که در بعضی مشاغل انجام شده، مصرف این ماده مخدر در ۱۰سال اخیر رو به افزایش است. ازطرفی شاهد مراجعان بیشتری به بیمارستانها هستیم که بستری میشوند. مراجعانی که علائمی همچون توهم، هذیان، بدبینی و...دارند وروزبه روز بر تعدادشان افزوده میشود.»به هر حال گل یک روانگردان مخرب به معنای واقعی محسوب میشود. ماده ای که جوانان را به سبب عدم آگاهی کافی از عوارض و تبعات ناشی از مصرف چنین محرکهایی و اغلب با انواع و اقسام ژستها و پزهای اجتماعی، گرفتار میکند. شاید بهتر است شعار پوچ «گل اعتیاد آور نیست» از تصورات آنان پاک و به دست فراموشی سپرده شود.
آمار تکان دهنده مصرف گُل در کشور
دانشجویان دانشگاههای دولتی ۳.۵ درصد
دانش آموزان متوسطه دوم ۰.۶۶درصد
کارگران ۶.۸درصد
افراد بیکار ۳۳.۳درصد
گروه سنی ۱۵ تا ۲۹ سال ۳۴.۹درصد
مصرف کنندگان گل بر اساس جنسیت
مردان ۸۴.۶درصد
زنان ۱۵.۴درصد