بیبیسی: یک میلیاردر چینی در تبعید به تازگی به جرایم مالی از جمله پولشویی و کلاهبرداری محکوم شده است. در این مطلب، نگاهی داریم به اینکه چگونه گو ونگوئی – کسی که در چین موفق شده بود یک امپراتوری املاک و مستغلات راه بیاندازد – یک کلاهبرداری یک میلیارد دلاری در آمریکا انجام داد.
در اوایل ژوئن ۲۰۲۰ و در روزهای پایانی نخستین قرنطینه کرونا در نیویورک، اهالی این شهر با ناوگانی از هواپیماهای کوچک روبهرو شدند که در آسمان پرواز میکردند. این هواپیماها، بنرهایی را به پرواز درآورده بودند که بر رویشان نوشته شده بود: «تبریک به ایالت فدرال جدید چین». این پیامها در کنار پرچمهای آبی و ناشناختهای که توسط این هواپیماها حمل میشدند، حسابی نیویورکیها را گیج کرده بود. آیا این یک دوربین مخفی است؟ سرکاری است؟ یا تبلیغات سیاسی عجیب و غریب است؟
چند روز بعد و زمانی که گو به همراه استیو بنن، استراتژیست ارشد پیشین کاخ سفید، در یک برنامه زنده اینترنتی حاضر شد، معمای اتفاقات آن روز حل شد.
آنها با هم بر روی قایقی در نزدیکی مجسمه آزادی ایستاده بودند و همان پرچم آبی هم پشتشان بود. بعد هر دو به شکل نه چندان راحتی به سوی دوربین برگشتند و نوبتی شروع کردند به حرف زدن.
گو اعلام کرد: «ما باید مارکسیسم-لنینیسم و رژیم مطرود و توتالیتر حزب کمونیست چین را از بین ببریم.»
این در واقع یک همکاری جدید از سری پروژههایی بود که گو و بنن با هم آغاز کرده بودند و موفق شده بودند شبکه گستردهای از فالوور را بر اساس باورهای مشترکشان بسازند: مخالفت با حاکمان چین، اعلام وفاداری به جناح ترامپی حزب جمهوریخواه و نظریههای توطئه درباره کووید و واکسن کرونا.
چهار سال بعد از آن پخش زنده، گو در ۹ مورد از ۱۲ اتهام کیفری که با آنها مواجه بود، از جمله جرایم سازمانیافته، تقلب و پولشویی، مجرم شناخته شد.
رد پول
طبق گفته دادستانها، گو ونگوئی از ارتباطات و نفوذ آنلاینش برای کلاهبرداری از فالوورهایش استفاده میکرد.
هزاران مخالف چینی – که بیشترشان در خارج از کشور زندگی میکردند – برای او پول میفرستادند. آنها فکر میکردند که با این پولها، بخشی از سهام کسب و کار آقای گو را میخرند و در خرید و فروش ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری میکنند.
اما مقامات میگویند که این پولها، به جای سرمایهگذاری، توسط گو و یکی از شرکای تجاریاش در لندن به نام کین مینگ جه، خرج خریدهای لوکس و بسیار گران میشدند؛ از جمله املاک گرانقیمت، یک قایق تفریحی، خودروهای اسپورت، سرمایهگذاریهای پرخطر در صندوقهای پوششی، فرشهایی به ارزش یک میلیون دلار و پیانویی ۱۴۰ هزار دلاری.
بیبیسی با تعدادی از فالوورهای گو صحبت کرد که میگویند هزاران دلار به سازمانهای مختلف وابسته به گو دادهاند.
کوکو، یک مهاجر چینی که یک دهه است در آمریکا زندگی میکند، گفت: «من هر روز لایوهای او را تماشا میکردم.» ما نام کامل این مهاجر را منتشر نمیکنیم زیرا او از انتقامجویی طرفداران گو میترسد.
او میگوید: «ویدیوها بسیار با احساس ساخته شده بودند. کاملا به او اعتماد کردیم.»
کوکو مانند بسیاری از دنبالکنندگان دیگر، به دلیل مخالفت گو با حزب کمونیست چین و ادعاهای او مبنی بر داشتن اطلاعات محرمانه درباره مقامات ارشد چینی جذبش شد.
شک کوکو زمانی برانگیخته شد که او در شرکتی به نام «جیتیوی» که توسط بنن و گو راهاندازی شده بود، سرمایهگذاری کرد. بعد از این سرمایهگذاری او به یک گروه واتساپی دعوت شد و به او وعده داده شد که به شکل مستقیم، با گو در تماس خواهد بود. او همچنین در یک تجمع اعتراضی در برابر خانه یکی از منتقدان گو شرکت کرد. او میگوید قرار بود که معترضان بابت حضور در این تجمع، مبلغی دریافت کنند که هرگز این اتفاق رخ نداد.
او میگوید: «ما آرام آرام فهمیدیم که او به قولهایش عمل نمیکند.»
کوکو میگوید او شش هزار دلار سرمایهگذاری کرد. ظاهرا یکی از دوستانش بیش از ۱۰۰ هزار دلار پرداخت کرده تا یک «کرسی» به دست بیاورد؛ به این معنا که به عضویت حلقه نزدیکان گو در بیاید.
با وجود مبالغ هنگفتی که به شرکتها و بنیادهای گو تزریق شد، او سال گذشته اعلام ورشکستگی کرد و ادعا کرد که تمام داراییاش کمتر از ۱۰۰ هزار دلار است.
از فرش به عرش
از هر طرف به ماجرا نگاه کنیم، گو کسی نیست که نداند فقر چه معنایی دارد. بر اساس زندگینامه مختصری که سال گذشته توسط مجله «نیویورکر» منتشر شد، او که در سال ۱۹۷۰ به دنیا آمد، به عنوان یکی از هشت فرزند خانوادهای فقیر در استان شاندونگ در شمال شرقی چین بزرگ شد.
او برای مدتی زندانی شد. بعد از آن به حرفهای در توسعه املاک و مستغلات روی آورد؛ کاری که در نهایت او را به یکی از ثروتمندترین افراد چین تبدیل کرد. به گفته خودش، او در این زمان با سرویسهای اطلاعاتی کشورش نیز ارتباطاتی برقرار کرد.
گو بعدها گفت که ثروت و ارتباطاتش موجب شد تا او اطلاعات زیادی از فعالیتهای پشت پرده حکومت چین به دست بیاورد. اما همان ارتباطات موجب شد که مخالفانش - از جمله در یک دادگاه آمریکایی - او را به جاسوسی دوجانبه متهم کنند و مدعی شوند که او برای حکومت چین کار میکند.
در سال ۲۰۱۴، پس از یک اختلاف تجاری و دستگیری یکی از افراد مرتبط با گو در تشکیلات اطلاعاتی چین، او از کشورش به لندن و سپس نیویورک فرار کرد.
او در هر دو شهر با افراد مهمی ارتباط برقرار کرد. در سال ۲۰۱۵، او دو میلیون و ۱۰۰ هزار پوند (دو نیم میلیون دلار) به بنیادی که توسط تونی بلر اداره میشود، اهدا کرد. بعداً وقتی گو میخواست در یک مجتمع اختصاصی در منهتن، یک پنت هاوس بخرد، نخستوزیر اسبق بریتانیا برایش یک توصیهنامه نوشت. این همان آپارتمانی است که پلیس فدرال آمریکا (افبیآی)، هفته گذشته به آن یورش برد.
برخلاف سایر مخالفانی که در خارج از کشور زندگی میکنند، گو راضی نبود که زندگی بی سروصدا و خارج از چشم مردم داشته باشد. او به منتقد صریح حاکمان چین تبدیل شد و چندین مقام ارشد را به فساد متهم کرد.
البته طرف روبهرو هم کوتاه نیامد. مقامات چینی او را به رشوهخواری، آدمربایی، تقلب، پولشویی و تجاوز جنسی متهم کردند و از اینترپل درخواست دستگیری او را کردند.
در سال ۲۰۱۷، گو یک حساب توییتر ایجاد کرد و به تدریج دنبالکنندگان زیادی در تعدادی از پلتفرمهای اجتماعی به دست آورد. او در ایالات متحده با ادعای آزار و اذیت توسط مقامات چینی، درخواست پناهندگی سیاسی کرد.
کمی بعد در همان سال، او با بنن ملاقات کرد که به تازگی از سمت خود در کاخ سفید برکنار شده بود. این دو نفر در بسیاری موضوعات همنظر بودند و شروع کردند به انجام مصاحبههای مشترک و حضور دو نفری در پادکستها و ویدئوهای آنلاین.
طبق اسناد فاش شده، یکی از شرکتهای گو به بنن یک میلیون دلار بابت مشاوره پرداخت کرد. آنها بعداً دو نفری، شرکت «جیتیوی» را تاسیس کردند.
کایل وایس، تحلیلگر ارشد در شرکت تحلیل رسانههای اجتماعی «گرافیکا»، سال ۲۰۲۱ گزارشی منتشر کرد درباره اینکه گو چگونه حضور آنلاین خود را به یک جنبش تبدیل کرده است. این گزارش موجب شد تا او با موجی سهمگین از حملات در شبکههای اجتماعی روبهرو شود.
وایس میگوید: «هنگامی که او در سال ۲۰۱۷ شروع به صحبت کرد و به رسانهها مصاحبه داد، توانست به سرعت دنبالکنندگان زیادی به دست آورد، زیرا درباره حزب کمونیست چین افشاگری میکرد. این قطعاً جذاب است و چیزی نیست که شما معمولا ببینید.»
این تحلیل توسط مصاحبههای بیبیسی با حامیان سابق گو تأیید شد.
سارا، یک مهاجر چینی که نمیخواست از نام کامل او استفاده شود، گفت: «او قلب بسیاری را به دست آورد، چون خواستار پایان دادن به حکومت حزب کمونیست چین بود.» سارا در ایالات متحده زندگی میکند و میگوید حدود ۵۰ هزار دلار به تشکیلات گو پرداخت کرده است.
«مجازات خائنان»
فرمول تولید محتوا به سبک بنن جواب داد و هزاران نفر از طرفداران گو به شکل آنلاین و آفلاین دست به کار شدند.
در افراطیترین وضعیت، برخی از دنبالکنندگان او در برابر خانه دشمنانش تجمع برگزار کردند. بیشتر آن دشمنان، خودشان از مخالفان حکومت چین بودند که به شکلی با فعالیتهای این سرمایهگذار درگیر شده بودند. گو همه این مخالفان را به جاسوسی برای چین متهم میکرد.
اگرچه او تشویق به خشونت را انکار کرده است، اما گو کارزاری را راهاندازی کرد که آن را «مجازات خائنان» نامید.
چندین نفر از کسانی که هدف این کارزار قرار گرفتند، ادعا میکنند که در جریان آن به مرگ تهدید شدهاند. حداقل یک نفر توسط طرفداران گو کتک خورده است.
تنگ بیائو، یکی از مخالفان حکومت چین که اکنون استاد مهمان در دانشگاه شیکاگو است، از جمله کسانی بوده که هدف کارزار «مجازات خائنان» قرار گرفت. او گفت که در سال ۲۰۱۷ شروع به نوشتن درباره گو کرد، چرا که معتقد بود این سرمایهدار، در حال بیاعتبار کردن کار مخالفان چینی است.
گو از آقای تنگ به اتهام افترا شکایت کرد، اما دادگاه این اتهام را رد کرد.
شکست در دادگاه موجب نشد تا حملات متوقف شوند.
آقای تنگ به بیبیسی گفت که از اواخر سال ۲۰۲۱ به مدت دو ماه، تا حدود ۳۰ نفر هر روز در مقابل خانه او در نیوجرسی تجمع میکردند.
او گفت: «آنها در مقابل خانه من میایستادند و بنرها و تابلوهایی در دست داشتند که من را جاسوس حزب کمونیست چین مینامیدند. آنها دائماً خانه من را فیلمبرداری میکردند، تصاویر را به صورت زنده پخش میکردند و من و کودکانم و خانوادهام را لعنت میکردند.»
او افزود: «فالوورهایش برایم تهدید مرگ میفرستادند.»
فو یک کشیش و فعال آزادی مذهبی است که در دهه ۱۹۹۰ از چین فرار کرد. گو او را نیز به جاسوسی برای چین متهم کرد.
کوکو گفت: «من بسیار از شرکت در این اقدامات پشیمان هستم. بر خلاف آنچه گو میگفت، این افراد جاسوس حزب کمونیست چین نیستند.»
یکی دیگر از فالوورهای سابق که به شکل داوطلبانه و به عنوان مترجم برای گو کار میکرد، و به دلیل ترس از انتقامجویی، نامش فاش نمیشود، به بیبیسی گفت که شرکتهای گو اطلاعات شخصی دنبالکنندگانی را که پول داده بودند، جمعآوری میکردند. به گفته او، آنها ادعا میکردند که این کار در چارچوب بررسیهای «شناخت مشتری» انجام میشود و مشابه کاری است که بانکها به طور معمول انجام میدهند.
این فالوور گو گفت: «او تمام اطلاعات شخصی آنها را دارد؛ گذرنامه، کارتهای هویت، آدرس، ایمیل، شماره تلفن، هر چه که بگویید.»
او ادعا کرد که در نتیجه همین وضعیت است که بسیاری از فالوورهای او – به ویژه آنها که در داخل چین زندگی میکنند – از صحبت علیه گو وحشت دارند. آنها نگرانند که در صورت علنی کردن مخالفتشان، اطلاعاتشان درز داده خواهد شد.
اتهامات تقلب
زمانی که مقامات آمریکایی در ماه مارس سال ۲۰۲۳، گو را به سازماندهی یک کلاهبرداری میلیارد دلاری متهم کردند، شبکه پیچیدهاش فروپاشید.
بر اساس کیفرخواست، پنج هزار و ۵۰۰ سرمایهگذار در مجموع ۴۵۲ میلیون دلار در شرکت «جیتیوی» سرمایهگذاری کردند. گو ادعا میکرد که ارزش این شرکت دو میلیارد دلار است. در واقعیت، گفته شده که این یک کسبوکار جدید بوده و هرگز درآمدی نداشته است.
نشانههای احتمالی از اینکه اوضاع مسیر خوبی را طی نمیکند، در اوت سال ۲۰۲۰ نمایان شدند. در آن زمان، استیو بنن بر روی یک قایق تفریحی، به اتهام کلاهبرداری از کسانی دستگیر شد که برای ساخت دیواری بین آمریکا و مکزیک، کمکهای مالی پرداخت کرده بودند. او همه اتهاماتش را رد کرد و گفت که بیگناه است.
گو و بنن، همکاری و روابطشان را در پروژهای به نام «دولت فدرال جدید» مستحکمتر کردند. در همان روزها، مقامهای آمریکایی تحقیقاتشان را درباره فعالیتهای تجاری این دو نفر آغاز کرده بودند.
این تحقیقات منجر شد که شرکتهای گو با اتهامات فریب سرمایهگذاران مواجه شوند و او مجبور شود که برای حل و فصل شکایت کمیسیون بورس و اوراق بهادار (ناظر بازارهای مالی آمریکا) ۵۳۹ میلیون دلار پرداخت کند.
کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا گو را متهم کرد که به طور غیرقانونی ارز دیجیتال و سهام شرکت «جیتیوی» را به سرمایهگذاران فروخته است.
اما این پایان مشکلات قانونی و مالی او نبود. گو در مارس ۲۰۲۳، به اتهام تقلب در پرداختهای بانکی، تقلب در اوراق بهادار، تقلب بانکی و پولشویی دستگیر شد.
در بیانیهای که از طریق بنیادهای گو منتشر شد، نمایندگان او این اتهامات را «ساختگی و بیاساس» خواندند و سیستم قضایی آمریکا را متهم کردند که به زیر سلطه حزب کمونیست چین در آمده است. آنها برای این ادعای خود هیچ سندی ارائه نکردند. آنها همچنین درخواستهای مصاحبه و ارائه توضیحات بیشتر را بیپاسخ گذاشتند.
وکیل آقای جی - شریک تجاری گو - میگوید او به شدت این اتهامات را انکار میکند.
اکنون، بیش از یک سال بعد، بنن نیز به پولشویی و توطئه متهم شده است. او که به دلیل نادیده گرفتن احضاریه کنگره به چهار ماه زندان محکوم شده، از ماه ژوئیه برای گذراندن حکمش به زندان رفته است.