جماران: رئیس جبهه اصلاحات ایران با تأکید بر اینکه نباید از پزشکیان انتظار داشت که معجزه کند، گفت: من پیشنهادم به دکتر پزشکیان این است که قبل از هر اقدامی وضعیت موجود را با مردم در میان بگذارند تا مشخص شود که این اسب زین کرده‌ای که می‌گویند نه یال و کوپال و دمی دارد و نه رمقی برای راه رفتن! بنابراین دکتر پزشکیان با وضعیت بسیار دشواری رو به روست. در گام اول باید بتواند از فقیرتر شدن بیشتر مردم جلوگیری کند؛ تحریم‌ها را رفع و موضوع fatf را حل کند، این‌ها قفل‌های اقتصاد ایران است که باید ابتدا باز شود.
مشروح گفت‌وگو با آذر منصوری را در ادامه می‌خوانید:
*به نظر شما اولویت‌های دولت آقای پزشکیان چیست؟
برای ترسیم این اولویت‌ها باید ببینیم مشکلات اصلی کشور که جامعه امروز ایران را تحت تاثیر قرار داده است، کدامند؟ ایران امروز در دو بخش مادی که به تأمین رفاه مردم و نیز خدمات عمومی بر می‌گردد و زیرساخت‌های آن و نیز سرمایه اجتماعی با مشکلات جدی رو به روست. با جامعه‌ای مواجهیم که فکر می‌کند صدایش شنیده نمی‌شود و نهاد‌های اجماعی موجود توان یا اراده شنیدن این صدا را ندارند. اینکه نزدیک به ۶۰ درصد از مردم در انتخابات شرکت نکردند، برای متولیان کشور باید حاوی پیام‌های جدی باشد و دکتر پزشکیان نیز باید اولویت خود را ترمیم شکاف‌های عمیقی بدانند که امید به تغییر و بهبود را در ساختار قدرت ایران کمرنگ کرده است.
با اینکه از رئیس جمهور باید به اندازه اختیاراتی که قانون مشخص کرده توقع داشت، اما با این حال نباید از دکتر پزشکیان انتظار داشت که معجزه کند و یک شبه همه مشکلات را حل کند. من پیشنهادم به دکتر پزشکیان این است که قبل از هر اقدامی وضعیت موجود را با مردم در میان بگذارند تا مشخص شود که این اسب زین کرده‌ای که می‌گویند نه یال و کوپال و دمی دارد و نه رمقی برای راه رفتن! بنابراین دکتر پزشکیان با وضعیت بسیار دشواری روبروست. در گام اول باید بتواند از فقیرتر شدن بیشتر مردم جلوگیری کند؛ تحریم‌ها را رفع و موضوع fatf را حل کند، این‌ها قفل‌های اقتصاد ایران است که باید ابتدا باز شود. روی مجموعه‌ای از رفتار‌های حاکمیت که باعث تقابل جامعه و افزایش شکاف‌ها شده حساسیت ویژه داشته باشد. ایشان به درستی موضوع «وفاق ملی» را مطرح می‌کند. شاید مقدمه حل همه مشکلات پیش روی دولت چهاردهم رسیدن به درک مشترک از چالش‌ها و بحران‌ها و توافق برای حل واقع‌بینانه آن‌ها باشد؛ چه در سیاست داخلی و چه سیاست خارجی.
*از ساعتی که خبر رسمی پیروزی دکتر پزشکیان اعلام شد، تابلو‌های بازار بورس سبز رنگ شد و قیمت‌های طلا و دلار هم کاهشی شده است. این واکنش شاخص‌های اقتصادی به انتخاب آقای پزشکیان را چطور ارزیابی می‌کنید؟
هر زمان که امکان یا امیدی برای تغییر و اصلاح به وجود بیاید این تغییرات هم عمدتا قابل پیش بینی است. دکتر پزشکیان جریانی را نمایندگی می‌کند که در سیاست خارجی و داخلی به دنبال اصلاح ساختار‌های حکمرانی و سیاستگذاری‌هاست. این پیام تغییر به اعتقاد من تأثیر خود را در همه حوزه‌ها به ویژه بازار ارز و طلا و بورس و ... هم خواهد گذاشت. اما باید بدانیم که موقت است و باید در عمل نیز این امیدافزایی با آمدن دولت دکتر پزشکیان اتفاق بیفتد.
دکتر پزشکیان نامزد اختصاصی جبهه اصلاحات است؛ و ما بیش و پیش از ایشان باید پاسخگوی انتخاب خودمان باشیم. بر همین مبنا ما تا کنون جلسات متعددی با ایشان قبل از پیروزی در مرحله اول و دوم داشته‌ایم. البته بعد از انتخابات بنده یک دیدار داشتم و قرار هست در جلسه مجمع عمومی جبهه اصلاحات هم به زودی یک جلسه با رئیس جمهور منتخب داشته باشیم.
تأکید بیشتر ما بر این است که دولت ایشان باید نماد تغییر وضع موجود باشد و نه تداوم این وضعیت و طبعا امیدافزایی در جامعه امروز ایران. یاران او در این دولت باید نماد مبارزه با فساد و رانت باشد و این بوروکراسی که بشدت پیچیده و مبتلا به فساد سیستماتیک را درمان کند. جایگاهی که در این ارتباط برای جبهه اصلاحات تعریف کرده ایم، حمایت و همکاری و نظارت و پرسشگری است و مبنای قضاوت و داوری و ارزیابی ما هم تحقق حقوق ملت و حق حاکمیت ملی و قانون است. نحوه تعامل و ارتباط ما و‌نیز نحوه همکاری در این گفتگو‌ها در آینده مشخص خواهد شد.
* ارزیابی شما از هیأت دولت احتمالی آینده چیست؟ آیا پیشنهادی در این رابطه به آقای پزشکیان دارید؟
جبهه اصلاحات پیشنهادی که با عنوان جبهه باشد برای کابینه دولت چهاردهم نداده است. اما از احزاب به صورت جداگانه نظرخواهی شده و احزاب هم لیست‌های خود را ارسال کرده‌اند. برخی از احزاب هم البته لیستی نداده‌اند. پیش‌بینی من از مطالبه پایگاه رأی اصلاح‌طلبان و آقای خاتمی از دولت دکتر پزشکیان این است که دولتی کارآمد، ضد فساد، شایسته و در تراز یک دولت اصلاح‌خواه و اصلاح‌گر تشکیل شود. تداوم وضع موجود نباشد و ویترین دولت نماد تغییر وضع موجود باشد. دولتی که بتواند ملت بزرگ ایران نمایندگی کند.
* آقای جلیلی هم یکی از کسانی است که بعد از پیروزی آقای پزشکیان به دیدار ایشان رفته‌اند و آقای پزشکیان اعلام کرده که حاضر است برنامه‌های ایشان را دریافت کند. نظر شما در این خصوص چیست؟
مرسوم است که نامزد‌های حاضر به دیدار نامزد پیروز می‌روند. غیر از این رفتار از دکتر پزشکیان انتظار دیگری نمی‌رفت. به خصوص که وقتی صحبت از وفاق ملی می‌شود، هیچ جریانی نباید احساس حذف شدگی داشته باشد. هر چند دولت‌هایی که جریان رقیب را نمایندگی می‌کردند، تا پایین‌ترین سطوح که خالص سازی کردند و به اساتید غیر خودی هم رحم نکردند. نتیجه انتخابات با مشارکت زیر چهل درصد و بالا بودن رأی دکتر پزشکیان نشان داد که تا چه حد جریان خالص ساز در پایگاه رأی خود نیز دچار ریزش شده است و به نظرم این جریان به جای تخریب و تضعیف دولت چهاردهم باید بنشیند و به این وضعیت بی سرو سامان خود، سامان دهد و آسیب‌شناسی کند که چرا تا این حد پایگاه رأی خود را از دست داده است.
*آقای پزشکیان در تبلیغات انتخابات تأکید کرد که اگر موفق نشود به وعده‌هایش عمل کند، از دنیای سیاست کنار می‌رود. نظر شما در این خصوص چیست؟
این صحبت دکتر پزشکیان از یک سو به دلیل شناخت از موانع پیش رو و سوی دیگر به مربوط به انتظارات جامعه ایران است. عرض کردم با جامعه‌ای مواجهیم که نزدیک به ۶۰ درصد آن اصلاح امور را از طریق انتخابات و صندوق رأی ناممکن می‌دانند. در چنین شرایطی پذیرش مسئولیتی که باید در برابر افکار عمومی پاسخگو نیز باشد، نیاز به ویژگی‌هایی از این جنس است. من در سخنرانی‌ها با توجه به تحلیلی که از جامعه و حاکمیت در ایران امروز داشتم هم می‌گفتم که شاید این آخرین تلاش‌های ما باشد. گفته دکتر پزشکیان هم همین است؛ که با توجه به دشواری‌های پیش‌رو و موانعی که نهاد‌های موازی دولت پیش پای دولت‌های منتخب ایجاد می‌کنند، تکلیف روشن است.
ماندن برای تأثیرگذاری و تحقق خواست مردم است و ایشان نیز نماینده جمهور مردم در حاکمیت است. اگر خواست جمهور تحقق پیدا نکند ماندن جز بدنامی و توجیه ناکارآمدی‌ها در این سطح نتیجه‌ای برای جامعه ایران و حاکمیت نخواهد داشت. البته مخاطب اصلی دکتر پزشکیان اینجا با ارکان قدرت است. این فرصتی برای حکمرانی است که با کمک دکتر پزشکیان از وضعیت بن‌بستی که به وجود آمده خارج شود. معنی دیگر این حرف این است که اگر بنای خروج از این بن بست هست، باید همه ارکان قدرت در کشور با دولت چهاردهم همکاری کنند و این دولت را رقیب خود ندانند.
*اگر آقای پزشکیان موفق نشود به وعده‌هایش عمل کند، جبهه اصلاحات چه واکنشی نشان می‌دهد؟
ما حداکثر همراهی و حمایت و همکاری را با دولت دکتر پزشکیان خواهیم داشت و در فواصل معین نیز با ایشان جلسات مشترک برگزار می‌کنیم. نقد‌ها و پیشنهادات را ارائه می‌دهیم و موانع را هم کاملا درک می‌کنیم. می‌دانیم که انتظارات حداکثری واقع بینانه نیست. اما معیار ما برای هر نوع قضاوت و موضع گیری در چهار سال پیش‌رو این است که دولت مورد حمایت ما تا چه حد توانسته است از عهده تأمین مطالبات مردم بر آید، جایگاه ایران را در عرصه بین‌المللی از این وضعیت خارج کند و رنج مردم ایران را کمتر کند. طبعا با این ارزیابی‌ها در زمان مناسب موضع‌گیری منصفانه و واقع بینانه نیز خواهیم گرفت.
