پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : قانونگذاران بریتانیا روز جمعه ۲۹ نوامبر لایحهای جدید را برای قانونی کردن مرگ خودخواسته در انگلستان و ولز بررسی کردند، لایحهای که نگرانیهایی را در میان مخالفان در مورد پیامدهای آن برانگیخته است. اما مرگ خودخواسته پیشتر در برخی کشورهای اروپایی قانونی شده است.
در اروپا، چندین کشور قبلاً به بیماران لاعلاج اجازه دادهاند که با کمک دیگران به زندگی خود پایان دهند. در اینجا مروری بر وضعیت «بِه مرگی» در قاره اروپا خواهیم داشت. «اتانازی» پایان دادن عمدی به زندگی یک فرد بیمار برای تسکین رنج اوست و در دو نوع فعال و غیر فعال وجود دارد، این در حالی است که «کمک به مرگ خودخواسته/Assisted Suicide»، کمک عمدی به شخص برای کشتن خود است و بیمار باید شخصاً اقدام به مصرف ماده کشنده کند.
هلند، پیشگام در قانونی کردن اتانازی
هلند در سال ۲۰۰۲ اولین کشوری در جهان شد که «اتانازی فعال» را قانونی کرد؛ روشی که طی آن پزشکان با تجویز دوزهای کشنده دارو به بیماران مبتلا به بیماریهای غیرقابل درمان کمک میکنند. اما در اتانازی غیرفعال بدون هیچ اقدام درمانی میگذاریم که بیمار بمیرد.
هلند همچنین خودکشی با کمک پزشک را قانونی کرد، که طی آن بیماران میتوانند به طور داوطلبانه با کمک دیگران به زندگی خود پایان دهند.
طبق قانون هلند، بیمار باید از «رنج غیرقابل تحمل و بدون امید به بهبود» رنج ببرد و درخواست مرگ باید «داوطلبانه، با دقت کامل و با اطمینان کامل» انجام شود.
این قانون در سال ۲۰۱۲ به بیماران بالای ۱۲ سال که دچار رنج شدید هستند و با رضایت والدین همراهاند نیز گسترش یافت. در سال ۲۰۲۰، این امکان برای بیماران مبتلا به زوال عقل شدید نیز فراهم شد، مشروط بر اینکه درخواست انجام این روش در زمان داشتن توانایی ذهنی ثبت شده باشد.
دولت هلند در سال ۲۰۲۳ پس از سالها بحث، اتانازی را برای کودکان زیر ۱۲ سال نیز مجاز کرد و مجوز مرگ داوطلبانه برای کودکان خردسال را که «بهطور غیرقابل تحمل و بدون امید» از بیماری رنج میبرند نیز صادر کرد.
بلژیک و اتانازی برای کودکان بیمار
بلژیک به عنوان دومین کشور، در سال ۲۰۰۲ اتانازی و خودکشی با کمک پزشک را با شرایطی مشابه هلند تصویب کرد.
در سال ۲۰۱۴، بلژیک حتی یک قدم هم فراتر رفت و به کودکان مبتلا به بیماریهای لاعلاج در هر سنی اجازه داد تا با رضایت والدین درخواست این روش را بدهند.
جرمزدایی از اتانازی در لوکزامبورگ، اسپانیا و پرتغال
لوکزامبورگ در سال ۲۰۰۹ اتانازی و کمک به پایان زندگی را جرمزدایی کرد.
اسپانیا در سال ۲۰۲۱ اتانازی و خودکشی با کمک پزشک را برای افراد مبتلا به بیماریهای جدی و غیرقابل درمان قانونی کرد و پرتغال نیز در سال ۲۰۲۳ این قانون را تصویب کرد، اگرچه هنوز اجرایی نشده است.
سوئیس و گردشگری خودکشی
در سوئیس اتانازی به معنای پایان دادن به زندگی شخص دیگری برای جلوگیری از رنج آنها ممنوع است، اما برای دههها «کمک به مرگ خودخواسته» در شرایطی که ماده کشنده را خود فرد مصرف کند، مجاز است و این کشور را به یک مقصد محبوب برای متقاضیان در سراسر اروپا تبدیل کرده است. در این کشور لازم نیست که فرد متقاضی بیمار باشد.
رشد پدیدهای که به آن «گردشگری خودکشی» گفته میشود، موجب تأمل و بحثهای جدی در سوئیس شده است، اما مقامات این کشور در سال۲۰۱۱ تصمیم گرفتند که محدودیتی برای این روش اعمال نکنند.
«کمک به مرگ خودخواسته» در اتریش و ایتالیا
اتریش، که کشوری به شدت کاتولیک است، در سال ۲۰۲۲، «کمک به مرگ خودخواسته» را قانونی کرد، پس از آنکه دادگاه قانون اساسی این کشور حکم داد که ممنوعیت این عمل حقوق اساسی شهروندان را نقض میکند. تفاوت قانون اتریش با سوئیس در آن است که در اتریش فرد حتما باید از بیماری لاعلاجی رنج ببرد.
در ایتالیا، جایی که کمک به مرگ غیرقانونی است، دادگاه قانون اساسی در سال ۲۰۱۹ یک استثنا قائل شد. این دادگاه حکم داد که کمک به فردی که از «رنج جسمی یا روانی غیرقابل تحمل» رنج میبرد، نباید همیشه مجازات شود.
آلمان و ممنوعیت اتانازی و مرگ خودخواسته
«کمک به مرگ خودخواسته» تا سال ۲۰۱۵ در آلمان قانونی بود، اما این کشور ارائه این خدمات به صورت سازماندهیشده یا تجاری را ممنوع کرد و عملاً آن را در بسیاری از موارد غیرقانونی ساخت. پنج سال بعد، دادگاه عالی این کشور به نفع گروههایی که «کمک به مرگ خودخواسته» را به بزرگسالان مبتلا به بیماریهای لاعلاج ارائه میدادند، حکم داد. با این حال، قانونگذاران هنوز قوانین جدیدی را نهایی نکردهاند.
فرانسه و قانون «تسکین عمیق»
پزشکان در فرانسه از سال ۲۰۱۶ اجازه دارند تا افرادی را که در آستانه مرگ بوده و درد شدید دارند تحت تسکین عمیق (Deep Sedation) قرار دهند، اما نمیتوانند دارویی برای پایان دادن به زندگی تجویز کنند. امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه اوایل سال جاری میلادی (۲۰۲۴) از تصویب قانونی حمایت کرد که «کمک به مرگ خودخواسته» را برای افراد مبتلا به بیماریهای لاعلاج مجاز کند. این لایحهای در ماه آوریل ارائه شد، اما انتخابات زودهنگام ماههای ژوئن و ژوئیه پیشرفت این قانون پیشنهادی را مختل کرد.
ایرلند و بریتانیا در انتظار تصویب قانون
یک کمیته پارلمانی متشکل از اعضای احزاب مختلف در ایرلند در سال ۲۰۲۴ پیشنهاد دادند که دولت در شرایط خاص و محدود، «کمک به مرگ خودخواسته» را قانونی کند. اکثریت قانونگذاران در ماه اکتبر با یافتههای این کمیته موافقت کردند. با توجه به برگزاری انتخابات ملی در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۴، این تصمیم بر عهده دولت بعدی خواهد بود که آیا پیشنهاد قانونی جدیدی ارائه کند یا خیر.
در بریتانیا نیزلایحهای در اوایل ماه اکتبر به پارلمان ارائه شد که به بزرگسالان مبتلا به بیماریهای لاعلاج و با امید به زندگی شش ماه یا کمتر حق پایان دادن به زندگی خود را میدهد. قرار است این لایحه در ۲۹ نوامبر مورد بحث قرار گیرد.
منبع: یورونیوز