پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : 
یک مرد ۲۰ ساله بهطرز غمانگیزی جان خود را پس از خوردن ماکارونیای که پنج روز در دمای محیط مانده بود، از دست داد.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ این حادثه تلخ توجهها را به یکی از خطرناکترین انواع مسمومیت غذایی باکتریایی، یعنی «سندرم برنج سرخشده»، جلب کرده است؛ وضعیتی نادر اما کشنده که توسط باکتری Bacillus cereus ایجاد میشود.
در تاریخ اول اکتبر این جوان بلژیکی تصمیم گرفت باقیماندهی ماکارونی با سس گوجهفرنگی را که پنج روز در آشپزخانه و در دمای اتاق مانده بود، گرم کرده و بخورد. او پس از صرف غذا به تمرین ورزشی رفت، اما تنها ۳۰ دقیقه بعد به خانه بازگشت و از حالت تهوع، درد شکم و سردرد شدید شکایت کرد.
علائم بهسرعت شدت یافت. او بارها دچار استفراغ و اسهال شد و تصور میکرد دچار یک مسمومیت غذایی موقت شده است. او بدون مراجعه به پزشک تصمیم گرفت استراحت کند. اما صبح روز بعد، والدینش او را بیجان در رختخواب یافتند.
کالبدشکافی بعدی نشان داد عامل مرگ، باکتری Bacillus cereus بوده است؛ باکتریای که در غذاهای نشاستهدارِ نگهداریشده در شرایط نامناسب مانند برنج، ماکارونی و نودل بهخوبی رشد میکند و میتواند سموم خطرناکی تولید کند.
سندرم برنج سرخشده چیست؟
«سندرم برنج سرخشده» اصطلاحی است که برای توصیف مسمومیت غذایی ناشی از باکتری Bacillus cereus بهکار میرود؛ باکتریای که در غذاهای نشاستهداری مانند برنج، ماکارونی و رشتهفرنگی که به مدت طولانی در دمای اتاق باقی میمانند، رشد میکند.
این باکتری در حالت اسپور (هاگ) در غذا باقی میماند و زمانیکه شرایط مناسب شود (مانند دمای اتاق)، فعال شده و شروع به تکثیر و تولید سم میکند.
دکتر جو ویتینگتون، پزشک اورژانس، اخیراً با انتشار ویدیویی در تیکتاک بهصورت گسترده نسبت به این خطر هشدار داده و تأکید کرده است که غذاهای پختهشده، بهویژه غذاهای نشاستهدار، نباید بیش از دو ساعت در دمای اتاق باقی بمانند.
علائم مسمومیت با باکتری Bacillus cereus
علائم این نوع مسمومیت معمولاً شبیه دیگر مسمومیتهای غذایی یا حتی ویروسهای معدهای است و همین شباهت میتواند باعث شود که جدی گرفته نشود. این علائم عبارتاند از:
• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• گرفتگی و درد شکمی
• تب خفیف
علائم معمولاً ظرف چند ساعت پس از مصرف غذای آلوده ظاهر میشوند. در اکثر موارد، این علائم طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت برطرف میشوند؛ اما در برخی افراد، بهویژه کسانی با سیستم ایمنی ضعیف یا بیماریهای زمینهای، میتواند منجر به کمآبی شدید بدن، نارسایی اندامها و حتی مرگ شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگرچه اغلب افراد بدون نیاز به درمان خاصی بهبود مییابند، اما برخی نشانهها نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند، از جمله:
• اسهال مداوم بیش از دو روز
• تب بالا (بیش از ۳۸ درجه سانتیگراد)
• نشانههای کمآبی مانند خشکی دهان، گودی چشم، یا سرگیجه
• گیجی یا ضعف شدید
در مورد این جوان بلژیکی، سرعت بروز و پیشرفت علائم بسیار بالا بود و متأسفانه فرصتی برای درمان باقی نماند.
درمان و پیشگیری
در حال حاضر، داروی خاصی برای درمان «سندرم برنج سرخشده» وجود ندارد. درمان بیشتر بهصورت حمایتی و مراقبتی انجام میشود:
• نوشیدن مایعات شفاف و فراوان برای جبران آب از دسترفته
• استراحت کافی
• پرهیز از مصرف داروهای ضداسهال، زیرا ممکن است سموم را بیشتر در بدن نگه دارند
اما بهترین راه، پیشگیری است:
• باقیمانده غذا را حداکثر ظرف دو ساعت پس از پخت در یخچال قرار دهید
• هنگام گرمکردن غذا، مطمئن شوید که دمای آن به حداقل ۷۴ درجه سانتیگراد رسیده است
• از گرمکردن مجدد غذای باقیمانده بیش از یکبار خودداری کنید
• هر غذایی که یک شب تا صبح در دمای اتاق مانده است را بدون تردید دور بریزید
جمعبندی
مرگ این جوان یادآور این حقیقت تلخ است که ایمنی غذایی تنها به معنی اجتناب از غذای فاسد نیست؛ بلکه مسئلهای حیاتی و گاه مرگآور است. یک بشقاب سادهی پاستا یا برنج مانده، اگر بهدرستی نگهداری نشده باشد، میتواند عواقبی مرگبار داشته باشد.
با افزایش آگاهی عمومی از «سندرم برنج سرخشده»، کارشناسان تغذیه و بهداشت توصیه میکنند باقیمانده غذاها را مانند گوشت خام یا لبنیات با احتیاط و دقت نگهداری کنید. چون در مورد بیماریهای ناشی از غذا، واقعاً پیشگیری بهترین درمان است.