
ناسا ممکن است ناچار شود بودجهی سه مدارگرد حیاتی برای ارتباط با فضاپیماهای مریخی را قطع کند.
به گزارش انتخاب و به نقل از gizmodo؛ بیش از بیست سال است که ناسا برای ارسال و دریافت دادهها به و از سیارهی سرخ، به شبکهای از فضاپیماهایی که به دور مریخ میچرخند، تکیه دارد. بدون این منظومهی پنجتایی از مدارگردها، نه فرود کاوشگرهای ناسا بر سطح مریخ ممکن بود و نه هدایت آنها در میان ناهمواریهای این سیاره.
با اینکه کاخ سفید مشتاق پیشبرد مأموریتهای سرنشیندار به مریخ است، همزمان قصد دارد این شریان حیاتی را قطع کند.
شبکهی ارتباطی مریخ (Mars Relay Network) شامل مجموعهای از مدارگردهاست که به سیستمهای رادیویی خورشیدی مجهزند و امکان برقراری تماس منظم با زمین را فراهم میکنند. این شبکهی درهمتنیده، دادهها را بین کاوشگرها و سطحنشینهای مریخی منتقل کرده و آنها را از فاصلهی دهها میلیون مایلی از طریق آنتنهای زمینی به زمین میفرستد. به گفتهی ناسا، «از سال ۲۰۰۴ تاکنون، تمام تصاویری که از سطح مریخ دیدهایم از طریق این شبکه منتقل شدهاند.»
این گروه بینالمللی از مدارگردها شامل سه فضاپیمای ناسا (Mars Odyssey، Mars Reconnaissance Orbiter و MAVEN) و دو فضاپیمای آژانس فضایی اروپا (Mars Express و ExoMars) است. همهی آنها نقشی حیاتی در مأموریتهای سرنشیندار به مریخ دارند. با این حال، سه مورد از آنها در خطر کنار گذاشته شدن بهدلیل کمبود بودجه قرار گرفتهاند.
طبق گزارشها، ناسا خود را برای کاهش شدید بودجه آماده میکند؛ چراکه بودجهی پیشنهادی کاخ سفید برای سال ۲۰۲۶، کاهش ۶ میلیارد دلاری نسبت به سال قبل را در بر دارد. این بودجه که در ماه مه منتشر شد، بر اهدافی مانند «بازگشت به ماه پیش از چین» و «فرود انسان بر مریخ» تأکید دارد، اما همزمان بودجهی پروژههای علمی مریخ را نیز بهشدت کاهش میدهد.
طبق گزارش فوربز، کاهش بودجه باعث توقف تأمین مالی دو مدارگرد ناسا و یکی از مدارگردهای آژانس فضایی اروپا خواهد شد تا از این طریق هزینههای جاری شبکهی ارتباطی جبران شود. روی گلدن، مدیر شبکهی ارتباطی مریخ در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) ناسا در پاسادینا، به فوربز گفت: «ما هنوز از سوی مرکز ناسا دستور توقف کار بر روی این پروژهها را دریافت نکردهایم و در انتظار دستورالعمل بعدی هستیم.»
طبق این بودجهی پیشنهادی، بودجهی علوم سیارهای ناسا از ۲.۷ میلیارد دلار به ۱.۹ میلیارد دلار کاهش خواهد یافت. در مقابل، بودجهی اکتشافات فضایی سرنشیندار ناسا ۶۴۷ میلیون دلار افزایش یافته است. این تخصیص منابع نشان میدهد که دولت فعلی بهدرستی درک نکرده است که پروژههای علمی جاری در مریخ، نقشی کلیدی در تحقق مأموریت انسان به این سیاره دارند.
شبکهی ارتباطی مریخ، ستون فقرات زیرساختهای ناسا برای تماس با مریخ است. کنار گذاشتن سه مدارگرد، ظرفیت این شبکه را بهطور چشمگیری کاهش میدهد. با توجه به پیچیدگی مأموریتهای سرنشیندار به سیارهای دیگر، این شبکه باید تقویت شود، نه تضعیف.
ممکن است دولت فعلی به دنبال جایگزینی تجاری برای شبکهی فعلی ناسا باشد. در اواخر سال ۲۰۲۴، ناسا اعلام کرد که در حال بررسی پیشنهادهایی برای ایجاد شبکهی ارتباطی جدید در مدار مریخ است. یکی از این پیشنهادها توسط شرکت اسپیسایکس ارائه شده و شامل پروژهای به نام Marslink است؛ شبکهای مشابه Starlink که هماکنون در مدار زمین فعال است.
به هر صورت، ناسا ناچار است برای پشتیبانی از مأموریتهای انسانی، سیستم فعلی ارتباط با مریخ را بهروزرسانی کند. اما منطقیتر آن است که بهجای کاهش بودجه، منابع بیشتری در اختیار این سازمان قرار گیرد—بهویژه حالا که در آستانهی تاریخیترین مأموریت فضایی بشر قرار داریم: فرود انسان بر مریخ.