پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : 
خستگی معمولی بیضرر است و با یک خواب آرام میتواند بهطور طبیعی برطرف شود. اما اگر این خستگی مداوم باشد، لازم است بدانیم چه زمانی میتواند نشانهای از سرطان خون باشد.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ در میان برنامههای شلوغ و ساعتهای کاری طولانی، احساس خستگی و فرسودگی بسیار رایج است. همهی ما گاهی خود را در حال خمیازه کشیدن، چرت زدن یا تحمل سردردهای آزاردهنده مییابیم. اما در برخی موارد نادر، خستگی شدید و بیامان میتواند نشانهی موضوعی جدیتر باشد. اگر این مشکل بهطور مداوم وجود داشته باشد و حتی با یک خواب کامل و کافی هم برطرف نشود، جای نگرانی دارد. در این مقاله بررسی میکنیم که چگونه خستگی میتواند با سرطان خون مرتبط باشد و چه نشانههایی را باید جدی گرفت.
تفاوت بین خستگی معمولی و خستگی ناشی از سرطان خون
دکتر «ابیشک دودهاترا»، پزشک متخصص داخلی و هماتولوژیست، توضیح میدهد:
«خستگی معمولی معمولاً با استراحت یا خواب برطرف میشود. اما خستگی ناشی از سرطان خون اغلب شدیدتر، مداومتر است و حتی پس از یک خواب خوب هم بهبود پیدا نمیکند.»
او اضافه میکند:
«بیماران این حالت را بهعنوان یک “فرسودگی عمیق” توصیف میکنند که بر فعالیتهای روزانه مانند بالا رفتن از پلهها، کار کردن یا حتی انجام وظایف سادهی خانه تأثیر میگذارد.»
بهطور جهانی، سرطانهای خون در سال ۲۰۲۲ حدود ۶/۶ درصد از کل موارد سرطان و ۷/۲ درصد از مرگهای مرتبط با سرطان را به خود اختصاص دادهاند. گرچه میزان دقیق شیوع بسته به نوع سرطان خون و منطقه متفاوت است، برآوردها نشان میدهند هر سال میلیونها مورد جدید و مرگ ناشی از این بیماری رخ میدهد.
نشانههای پنهانی که میتوانند بیانگر سرطان خون باشند
اگرچه تنها آزمایشها و غربالگریها میتوانند تشخیص قطعی بدهند، برخی علائم پنهان ممکن است هشداردهنده باشند، از جمله:
• عفونتهای مکرر که دیرتر بهبود پیدا میکنند
• کبودی یا خونریزیهای بیدلیل (مانند خوندماغ یا خونریزی لثه)
• تعریق شبانه
• کاهش وزن ناخواسته
• تورم غدد لنفاوی (در گردن، زیر بغل یا کشالهی ران)
• تنگی نفس یا رنگپریدگی ناشی از کمخونی
دکتر دودهاترا تأکید میکند که بسیاری از این علائم ممکن است با مشکلات جزئی اشتباه گرفته شوند و همین موضوع تشخیص را به تأخیر میاندازد.
«جوانان هم در معرض خطر هستند»
به گفتهی دکتر دودهاترا، اگرچه خطر سرطانهای خون در میان سالمندان بیشتر است، اما سرطانهایی مانند لوسمی و لنفوم میتوانند در کودکان و جوانان نیز بروز پیدا کنند.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، هر سال حدود ۴۰۰ هزار کودک و نوجوان ۰ تا ۱۹ ساله به سرطان مبتلا میشوند که شایعترین انواع آن شامل لوسمیها، تومورهای مغزی، لنفومها و تومورهای جامد مانند نوروبلاستوم و تومور ویلمز هستند.
او میافزاید:
«سبک زندگی و سابقهی خانوادگی نقش کمتری در این موضوع دارند؛ اغلب تغییرات ژنتیکی در سلولهای مغز استخوان عامل اصلی ابتلا به این سرطانهاست.»
آزمایشهای تشخیصی
برای تشخیص قطعی سرطان خون، برخی از آزمایشهای مهم عبارتند از:
• شمارش کامل خون (CBC): معمولاً نخستین آزمایش است که تعداد غیرطبیعی گلبولهای قرمز، سفید یا پلاکتها را نشان میدهد.
• اسمیر خون محیطی: بررسی شکل و ظاهر سلولهای خونی زیر میکروسکوپ.
• بیوپسی مغز استخوان: معیار طلایی برای تشخیص قطعی.
• فلوسایتومتری، آزمایشهای ژنتیکی و مولکولی: برای طبقهبندی دقیق و برنامهریزی درمان استفاده میشوند.
جمعبندی
خستگی معمولی معمولاً با استراحت کافی و سبک زندگی سالم برطرف میشود. اما اگر خستگی مداوم باشد، باید به احتمال وجود مشکلات دیگر، از جمله برخی انواع سرطان مانند سرطان خون توجه کرد. گرچه نباید زود نتیجهگیری کرد، اما در صورت وجود علائم دیگر، انجام آزمایش و مشاوره با پزشک بهترین راهکار است.
