چگونه سیگار رشد فرزندتان را متوقف می‌کند؟

دود دست‌دوم بسیار مضرتر از آن چیزی است که بسیاری تصور می‌کنند. گزارش اخیر سازمان جهانی بهداشت (WHO) نشان می‌دهد قرار گرفتن در معرض دود سیگار، چه پیش از تولد و چه پس از آن، می‌تواند رشد کودکان را متوقف کند. در ادامه بخوانید که چگونه می‌توان از این آسیب پیشگیری کرد.

به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ بسیاری از والدین فکر می‌کنند سیگار کشیدن در خانه یا اطراف آن، تنها باعث مشکلات تنفسی یا سرفه در کودکان می‌شود. اما تحقیقات تازه‌ی سازمان جهانی بهداشت نشان می‌دهد سیگار اثرات عمیق‌تر و ماندگارتری بر کودکان دارد؛ بسیار فراتر از آنچه بیشتر افراد می‌پندارند. اگر مادری سیگار بکشد یا کودک پس از تولد در معرض دود دست‌دوم قرار بگیرد، این مسئله می‌تواند رشد او را متوقف کند. و این فقط به کوتاهی قد مربوط نیست؛ بلکه سلامت، رشد و حتی فرصت‌های زندگی کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

یافته‌های کلیدی مطالعه‌ی سازمان جهانی بهداشت

سازمان جهانی بهداشت گزارش تازه‌ای منتشر کرده که مصرف دخانیات را با «توقف رشد» کودکان مرتبط می‌داند؛ وضعیتی که در آن، کودکان بسیار کوتاه‌تر از حد طبیعی برای سن خود هستند.

نکات اصلی این گزارش:

• در جهان، نزدیک به ۱۵۰ میلیون کودک با توقف رشد مواجه هستند؛ بیشتر آن‌ها در بخش‌هایی از آسیا و آفریقا زندگی می‌کنند.

• اگر مادر در دوران بارداری سیگار بکشد، خطر زایمان زودرس، وزن پایین هنگام تولد و محدودیت رشد جنین در رحم افزایش می‌یابد. این موارد پیش‌بینی‌کننده‌های قوی توقف رشد تا سن دو سالگی هستند.

• هرچه میزان قرار گرفتن در معرض دود سیگار، چه پیش و چه پس از تولد، بیشتر باشد، خطر بالاتر می‌رود. سیگار کشیدن سنگین در دوران بارداری بیشترین اثرات را دارد.

• پس از تولد، قرار گرفتن در معرض دود دست‌دوم باعث عفونت‌های تنفسی و مشکلات دیگری می‌شود که در روند رشد کودک اختلال ایجاد می‌کند.

چرا دود سیگار رشد کودکان را مختل می‌کند؟

برای درک بهتر، باید بدانیم سیگار چگونه باعث این مشکلات می‌شود:

• دود سیگار حاوی هزاران ماده‌ی شیمیایی سمی است. بخشی از آن‌ها از طریق جفت به جنین منتقل می‌شوند و بخشی دیگر ریه‌های کودک را تخریب کرده و توانایی بدن او در جذب مواد مغذی را کاهش می‌دهند.

• نوزادانی که زودرس یا با وزن پایین به دنیا می‌آیند، مراحل حیاتی رشد را از دست می‌دهند. جبران این عقب‌ماندگی بعداً بسیار دشوار است.

• کودکانی که به دلیل دود سیگار دچار عفونت‌های تنفسی یا بیماری‌های دیگر می‌شوند، انرژی بیشتری برای مبارزه با بیماری صرف می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود کمتر غذا بخورند، کمتر بخوابند و از ظرفیت کامل رشد محروم شوند.

راه‌های پیشگیری: چگونه کودکان را سالم و در حال رشد نگه داریم؟

خوشبختانه اقدامات زیادی وجود دارد که می‌تواند خطر را کاهش دهد. مهم‌ترین گام‌ها عبارت‌اند از:

• عدم مصرف سیگار در دوران بارداری: ترک سیگار در این دوران باعث بهبود رشد جنین می‌شود.

• کاهش قرار گرفتن کودکان در معرض دود دست‌دوم: یعنی اجتناب از مکان‌های سربسته‌ی پر از دود و خودداری از سیگار کشیدن در حضور کودکان، چه در خانه و چه در خودرو.

• ترغیب به ترک سیگار میان اعضای خانواده: با کمک حمایت اجتماعی، مشاوره و خدمات ترک سیگار. سازمان جهانی بهداشت توصیه می‌کند زنان باردار برای ترک حتماً کمک بگیرند.

• افزایش آگاهی: والدین و مراقبان اغلب متوجه نیستند که سیگار تنها یک مزاحمت موقتی نیست، بلکه می‌تواند آینده‌ی رشد و سلامت کودک را تحت تأثیر قرار دهد.

چرا این مطالعه اهمیت دارد؟

این گزارش سازمان جهانی بهداشت یادآور می‌شود که اثرات سیگار محدود به تحریک ریه یا بیماری‌های کوتاه‌مدت نیست. دود سیگار می‌تواند مسیر رشد جسمی، ذهنی و رشدی یک کودک را تغییر دهد. توقف رشد نه‌تنها بر قد کودک اثر می‌گذارد، بلکه ایمنی بدن، عملکرد تحصیلی، توان کاری در بزرگسالی و کیفیت زندگی او را نیز کاهش می‌دهد.

جمع‌بندی

شواهد اخیر سازمان جهانی بهداشت روشن می‌سازد که قرار گرفتن در معرض دود سیگار، پیش از تولد و در دوران کودکی، بسیار مخرب‌تر از آن چیزی است که اغلب تصور می‌شود. محافظت از کودکان در برابر دود سیگار برای رشد جسمی، سلامت و آینده‌ی آن‌ها حیاتی است. با ترک سیگار، ایجاد خانه‌های عاری از دود و اجرای سیاست‌های عمومی حمایتی، می‌توان به نسل‌های آینده کمک کرد تا قوی‌تر، سالم‌تر و مقاوم‌تر رشد کنند.