چرا سطح پایین استروژن بر قلب شما تأثیر می‌گذارد و چگونه از خودتان محافظت کنید؟

 

 

 

به گزارش اناخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ ما معمولاً به هورمون‌های بدن خود توجه چندانی نمی‌کنیم. اغلب آن‌ها را با نوسانات خلقی و مشکلات خواب مرتبط می‌دانیم، اما کمتر متوجه می‌شویم که چه نقش حیاتی در تنظیم عملکردهایی مانند متابولیسم، پاسخ ایمنی و سلامت استخوان دارند.

 

یکی دیگر از جنبه‌های مهم هورمون‌ها، تأثیری است که بر سلامت قلب می‌گذارند. به‌ویژه هورمون‌های جنسی مانند استروژن نقشی کلیدی در حفظ پایداری قلب و عروق دارند. 

 

چگونه سطح پایین استروژن خطر بیماری قلبی را بالا می‌برد؟

 

دکتر پراکاش استروژن را «هورمونی محافظ برای قلب زنان» توصیف می‌کند. او می‌گوید:

«استروژن به انعطاف‌پذیری رگ‌های خونی کمک می‌کند، سطح کلسترول سالم را حفظ می‌کند و جریان خون را بهبود می‌بخشد.»

 

وقتی سطح استروژن کاهش می‌یابد، رگ‌های خونی سفت‌تر می‌شوند، کلسترول بد (LDL) افزایش می‌یابد و کلسترول خوب (HDL) کاهش پیدا می‌کند. این عدم تعادل، خطر تجمع چربی در شریان‌ها (آترواسکلروز) را بالا می‌برد که در نهایت می‌تواند منجر به بیماری قلبی، سکته‌ی قلبی یا سکته‌ی مغزی شود.

 

مطالعه‌ی WISE در سال ۲۰۰۳ (ارزیابی سندرم ایسکمی زنان) که در یک مقاله‌ی پژوهشی در سال ۲۰۱۹ در مجله Circulation به آن استناد شد، نشان داد که ۶۹٪ از زنان جوان مبتلا به بیماری عروق کرونر (CAD) سطح پایین استروژن داشتند، در حالی‌که این میزان در زنان سالم تنها ۲۹٪ بود.

 

به بیان ساده، کاهش استروژن، سپر طبیعی محافظ قلب را از بین می‌برد و زنان را در برابر مشکلات قلبی-عروقی آسیب‌پذیرتر می‌کند.

 

زنان در چه مرحله‌ای از زندگی بیشترین آسیب‌پذیری را دارند؟

 

به گفته‌ی دکتر پراکاش، این خطر در دوران یائسگی و پس از آن به بالاترین میزان می‌رسد.

او توضیح می‌دهد: «یائسگی معمولاً بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سال رخ می‌دهد و در این زمان سطح استروژن به‌شدت کاهش پیدا می‌کند.»

 

این افت ناگهانی مستقیماً احتمال مشکلات قلبی را بالا می‌برد. زنانی که به‌طور طبیعی یا بر اثر جراحی دچار یائسگی زودرس می‌شوند، با خطر بیشتری مواجه‌اند، زیرا در سنین پایین‌تر محافظت استروژن را از دست می‌دهند.

 

بنابراین، سال‌های پس از یائسگی آسیب‌پذیرترین مرحله برای مشکلات قلبی ناشی از کاهش استروژن هستند.

 

علائم هشداردهنده‌ی کاهش استروژن

 

دکتر پراکاش تأکید می‌کند که زنان باید هم به علائم عمومی یائسگی و هم به نشانه‌های اولیه‌ی فشار بر قلب توجه کنند.

 

علائم شایع کاهش استروژن:

• گرگرفتگی

• تعریق شبانه

• نامنظم شدن قاعدگی

 

نشانه‌های قلبی مرتبط با کاهش استروژن:

• خستگی بیش از حد

• تنگی نفس در فعالیت‌های عادی

• تپش قلب

• احساس ناراحتی غیرمعمول در قفسه‌ی سینه

• بالا رفتن فشار خون

• افزایش وزن در ناحیه شکم

• بالا رفتن کلسترول در آزمایش‌های روتین

 

تغییرات سبک زندگی برای حفظ تعادل طبیعی استروژن

 

به گفته‌ی دکتر پراکاش، انتخاب‌های سبک زندگی نمی‌توانند جایگزین استروژن طبیعی شوند، اما می‌توانند به تعادل هورمونی کمک کرده و خطرات ناشی از کاهش استروژن را کاهش دهند.

 

او توصیه می‌کند:

• رژیم غذایی سالم شامل غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های کم‌چرب و چربی‌های مفید.

• استفاده از خوراکی‌هایی مانند بذر کتان، سویا، نخود و عدس که حاوی فیتواستروژن هستند (ترکیبات گیاهی که تا حدی اثر استروژن را تقلید می‌کنند).

• ورزش منظم برای حفظ وزن مناسب، کاهش فشار خون و تقویت قلب.

• پرهیز از سیگار، محدود کردن مصرف الکل، و مدیریت استرس با یوگا، مدیتیشن یا سایر روش‌های آرام‌سازی.

 

نقش درمان جایگزینی هورمونی (HRT)

 

برخی مطالعات مشاهده‌ای نشان داده‌اند که درمان با استروژن می‌تواند خطر بیماری قلبی در زنان یائسه را با کاهش کلسترول بد، بهبود جریان خون و کاهش آترواسکلروز کم کند.

 

اما مطالعات بزرگ و تصادفی‌شده مانند WHI (ابتکار سلامت زنان) و HERS (مطالعه‌ی استروژن/پروژستین و قلب) نشان دادند که این درمان ممکن است خطر بیماری عروق کرونر، سکته‌ی مغزی و لخته‌های خونی را افزایش دهد.

 

به همین دلیل، HRT یک درمان اصلی برای بیماری‌های قلبی در زنان یائسه محسوب نمی‌شود.

 

دکتر پراکاش می‌گوید:

«درمان جایگزینی هورمونی می‌تواند علائم یائسگی را تسکین دهد و اگر در زمان مناسب آغاز شود، ممکن است مقداری محافظت قلبی نیز فراهم کند.»

 

او اضافه می‌کند:

«پژوهش‌ها نشان می‌دهد که شروع HRT در نزدیکی آغاز یائسگی ممکن است خطر بیماری قلبی را کاهش دهد، اما اگر خیلی دیر آغاز شود، چنین فوایدی نخواهد داشت و حتی می‌تواند خطرناک باشد.»

 

او هشدار می‌دهد که HRT برای همه‌ی زنان مناسب نیست، به‌ویژه آن‌هایی که سابقه‌ی ابتلا به برخی سرطان‌ها، لخته‌های خونی یا بیماری کبدی دارند. بنابراین تصمیم به استفاده از این روش باید شخصی‌سازی شده، و مزایا و معایب آن با مشورت پزشک بررسی شود.