فایننشال تایمز نوشت: در هفتههای اخیر، سخنان ایلان ماسک در تجمعی به میزبانی تامی رابینسون، فعال افراطی بریتانیایی، موجی از واکنشهای سیاسی در اروپا برانگیخت. ماسک با هشدار درباره «خشونت قریبالوقوع» و دعوت به مبارزه، به گفته بسیاری از سیاستمداران زبانی تحریکآمیز و خطرناک به کار برد. اما تحلیلگران معتقدند نباید این رفتار را صرفاً به شخصیت عجیب یک میلیاردر نسبت داد؛ بلکه این نشانهای از تغییر بنیادی در رابطه میان نخبگان فناوری و سیاستمداران است.
به گزارش انتخاب، در گذشته، نخبگان اقتصادی و مدیران بزرگ شرکتها معمولاً به سیاستمداران تکنوکرات ــ از جناحهای راست و چپ میانهرو ــ تکیه میکردند. این سیاستمداران بر اساس اصول دموکراسی لیبرال و قواعد بازار عمل میکردند؛ همان چیزی که «اجماع داووس» نامیده میشد. اما اکنون نسل تازهای از میلیاردرهای فناوری مانند ماسک، زاکربرگ و آلتمن جای آنها را گرفتهاند؛ نسلی که به جای حفظ نظم موجود، با شعار «سریع حرکت کن و همهچیز را بشکن» خواهان دگرگونی رادیکال است.
به همین دلیل، نزدیکی فزاینده میان این غولهای فناوری و رهبران پوپولیست ملیگرا مانند ترامپ، بولسونارو و میلی اتفاقی نیست. هر دو گروه قانونشکنی را عامل پیشرفت میدانند، به نخبگان سنتی و متخصصان بیاعتمادند و خود را سازندگان واقعیت جدید میپندارند. پیوند آنها ساختاری است: هر دو از «انقلاب دیجیتال» قدرت گرفتهاند و هر دو در پی آنند که هیچ محدودیتی بر میل بیپایانشان به قدرت تحمیل نشود.
این اتحاد تازه، لیبرالدموکراسیها را در موقعیتی شکننده قرار داده است. فضای عمومی به «جنگل دیجیتال» بدل شده که قواعدش را پلتفرمهای اینترنتی تعیین میکنند و سیاستمداران سنتی قادر به مهار آن نیستند. همانطور که ترامپ با بیاعتنایی به قواعد و با اتکا به اقدامهای پر سر و صدا موفق شد، میلیاردرهای فناوری نیز با بیاعتنایی به دولتها و با بهرهگیری از سرعت و ویروسیکردن پیامها قدرت میگیرند.
به باور نویسنده، اگر این اتحاد پوپولیستها و فاتحان دیجیتال موفق شود، نهتنها احزاب سنتی و تکنوکراتها حذف خواهند شد، بلکه اساس دموکراسی لیبرال غربی نیز فرو خواهد ریخت. کتاب جدید جولیانو دا امپولی، مشاور سابق نخستوزیر ایتالیا، همین روند را روایت میکند و هشدار میدهد که دنیای فردا بهجای نظم مبتنی بر قانون، ممکن است در سیطره «سالاران دیجیتال» و رهبران بیپروا شکل گیرد.
