بیبیسی: صدای ادی هاو قطع شد.
سرمربی نیوکاسل یونایتد هفته گذشته گفت: «یادم میآید وقتی برای اولین بار آمدیم، در محوطه تمرین قدم میزدم و آنجا...»
آقای هاو ناگهان احساساتی نشده بود، بلکه به شرایط آن زمان فکر میکرد: حدود چهار سال پیش که سرمربی نیوکاسل شد و فهمید که کمپ تمرینی فرسوده بنتون واقعا نیاز به بازسازی و بهبود دارد.
هنوز مدت زیادی از واگذاری باشگاه به کنسرسیومی به رهبری عربستان سعودی در معامله ۳۰۵ میلیون پوندی نگذشته بود؛ معاملهای که با مخالفت فعالان حقوق بشر روبرو شد.
ناظران بیرونی به نیوکاسل لقب ثروتمندترین باشگاه جهان را داده بودند اما در زمین بازی اوضاع کاملاً متفاوت بود و آنها برای فرار از سقوط میجنگیدند.
چند ماه بعد، در یک درخواست رسمی برای بهبود کیفیت این مرکز، حتی قید شد که امکانات تمرینی «به مراتب پایینتر از استانداردهای لیگ برتر و شاید لیگ قهرمانی (چمپیونشیپ) دسته دوم فوتبال انگلیس است.»
این پایگاه سپس با امکاناتی نظیر آبدرمانی و استخرهای آب سرد، یک غذاخوری جدید، سالن استراحت بازیکنان و رختکنهای بزرگتر تجهیز و مدرنسازی شده است اما تحول اصلی نه در امکانات باشگاه که در تیم نیوکاسل رخ داده است.
اما چه چیزی از زمان این مالکیت تغییر کرده است و چرا ثروت مالکان نیوکاسل لزوما به معنای موفقیتها و افتخارات بیشتر نبوده است؟
«چیزهای بیشتری میخواهیم اما شرایط تغییر میکند»
او که قبلاً در بورنموث با ادی هاو کار کرده بود، میدانست اگر هاو «کار را در دست بگیرد» و «اختیار کافی داشته باشد» چه تحولی ممکن است، رخ دهد.
این بازیکن ۳۶ ساله، که بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۴ در نیوکاسل حضور داشت و الان در ردینگ بازی میکند، گفت: «اوایل حضورم دائم درباره ادی هاو و بورنموث صحبت میکردم. بچهها میگفتند: "بیخیال شو، دیگراینقدرها هم خوب نیست؟" اما من به آنها میگفتم که او سنگ تمام میگذارد.»
«خیلی خوشحال شدم که آنها هم سرانجام این فرصت را تجربه کردند. تا وقتی که خودتان آن را نبینید و لمس نکنید، باورتان نمیشود، چون قبلاً هرگز اینطور کار نکردهاید. این همان توجه به جزئیات، آمادهسازی و میل به پیشرفت است؛ تمام چیزهایی که نیوکاسل امروز را ساختهاند.»
البته از زمان مالک جدید و حضور ادی هاو در باشگاه همه چیز هم عالی پیش نرفته است. نیوکاسل الان در نیمه پایین جدول لیگ برتر ایستاده است و در یک پنجره تابستانی ناامیدکننده نه تنها چند بازیکنی که میخواست را نتوانست بگیرد، بلکه الکساندر ایساک، مهاجمش را با ۱۲۵ میلیون پوند (گرانترین انتقال بریتانیا) به لیورپول فروخت.
باشگاه پس از جدایی پل میچل در ماه ژوئن، که کمتر از یک سال مدیر ورزشیاش بود، نتوانسته برای او جانشینی پیدا کند و همچنین، انتظارها برای اعلام برنامههای توسعه ورزشگاه سنت جیمز پارک و ساخت یک زمین تمرین جدید و مجهز همچنان ادامه دارد.
البته نباید فراموش کرد که این همان تیمی است که در مارس، با پیروزی مقابل لیورپول در فینال جام اتحادیه فوتبال انگلیس به ۷۰ سال حسرت برای قهرمانی در یک جام مهم پایان داد.
ادی هاو گفت: «حال و هوای کلی باشگاه بسیار تغییر کرده و بدیهی است که تیم هم عوض شده است. تیمها طبیعتاً در طول زمان تغییر میکنند و بهتر میشوند.»
»روش کار ما در پشت صحنه به عنوان یک باشگاه فوتبال کاملاً فرق کرده است ضمن این که اگر به کمپ تمرین هم نگاه کنید، پیشرفتهای بزرگی رخ داده است. این چیزی بود که باشگاه به آن نیاز داشت و همچنان هم احتیاج دارد. چیزهای بیشتری میخواهیم اما شرایط تغییر میکند و به تدریج پیشرفت میکنیم. دوران هیجانانگیزی در پیش است.»
تلاش برای جبران شکاف بزرگ درآمدی
نیوکاسل در خارج از زمین فوتبال هم رشد کرده است.
درآمد این باشگاه قرار است از ۱۴۰ میلیون پوند در سال ۲۰۲۱ به بیش از ۴۰۰ میلیون پوند در سال جاری برسد و تعداد کارکنان نیز در سالهای اخیر بیش از دو برابر شده و به ۵۵۰ نفر رسیده است.
سرمایهگذاری قابلتوجهی در تیم زنان و تیمهای پایه انجام شده و صدها میلیون پوند برای کمک به هزینههای روزمره باشگاه تزریق شده است.
اما سوالی که ممکن است به ذهن افراد خارج از باشگاه برسد، این است که چرا ثروت هنگفت مالکان عربستانی، موفقیت بیشتری برای باشگاه به همراه نداشته است؟
به رغم جذب بازیکنان جدید، حدود ۱۰۰ میلیون پوند هزینه در تابستان، این روندی تدریجی است.
شارلوت رابسون، هوادار نیوکاسل، به بیبیسی گفت: «چون مالک جدید روی کاغذ بسیار ثروتمند بود، خیلیها تصور کردند که باشگاه قرار است با خریدن ستارهها به اوج برسد.»
«بله، نیوکاسل بازیکنان عالی در کلاس جهانی مثل برونو گیمارش و ساندرو تونالی را جذب کرده اما رشد بازیکنان فعلی تیم و جذب بازیکنان بومی مثل دن برن برای تقویت حس تعلق در تیم، بسیار مهم و تأثیرگذار بوده است.»
این رویکرد تحت تأثیر قوانین سود و پایداری (PSR) است که میزان ضرر باشگاهها را در یک دوره سه ساله به ۱۰۵ میلیون پوند محدود میکند، بنابراین باز کردن فضای مالی بیشتر برای نیوکاسل حیاتی خواهد بود.
برای مقایسه، منچستریونایتد با این که فصل گذشته بدترین فصلش در بیش از چهار دهه را تجربه کرد اما ۶۶۶/۵ میلیون پوند درآمد داشت. با نگاهی به جزئیات میتوان دید که منچستریونایتد ۳۳۳/۳ میلیون پوند از بخش تجاری و ۱۶۰/۳ میلیون پوند از بازیهای خانگی درآمد داشته است.
نیوکاسل اما در آخرین حسابهای مالی منتشرشده برای فصل ۲۰۲۳-۲۴، فقط ۸۳/۶ میلیون پوند درآمد تجاری و ۵۰/۱ میلیون پوند درآمد از روز مسابقه بهدست آورد.
نگرانی «تشدید شده» رقیبان پس از خرید باشگاه
البته، منچستریونایتد هم همیشه بیشترین بهره را از درآمدهایش نبرده است اما، بهطور تاریخی، تیمهایی که بیشتر برای حقوق بازیکنان هزینه میکنند، بیشترین امتیازات را در لیگ برتر میگیرند.
پیش از وضع قوانین فعلی در سال ۲۰۱۳، تیمهایی مثل منچستر سیتی و چلسی میتوانستند با پیشنهادات مالی بالاتر، رقبا را از میدان به در کنند.
اما نیوکاسل تا همین دو فصل پیش «فقط» در رتبه هشتم بیشترین حقوق پرداختی در لیگ برتر انگلیس قرار داشت و در ژوئن ۲۰۲۴ به دلیل سالها معاملات نامتوازن در آستانه نقض قوانین سودآوری و پایداری (PSR) قرار گرفت.
کیران مگوایر، کارشناس مالی فوتبال، میگوید: «مطمئن نیستم که اینها واقعاً نتایج ناخواسته قوانین باشند. دیدگاه ماکیاولیتری وجود دارد که طبق آن، باشگاههای بزرگ لیگ برتر نمیخواستند یک چلسی یا منچستر سیتی دیگر ظهور کند. این قوانین راهی برای ایجاد سقف شیشهای است.»
نیوکاسل مجبور است رویکرد متفاوتی را در پیش بگیرد و این از زمان واگذاری باشگاه کاملاً مشخص بود.
در واقع، یک مقام اجرایی ناشناس به نمایندگی از باشگاه خودش و ده باشگاه دیگر با مسئولان لیگ برتر تماس گرفت تا از نگرانیها درباره احتمال عقد قراردادهای اسپانسری سودآور با شرکتهای عربستانی بگوید.
او تنها پنج روز پس از خرید باشگاه، خواستار رأیگیری فوری برای اعمال ممنوعیت موقت بر «معاملات طرفهای مرتبط» شد.
این مقام بعدها هنگام تحقیقات توسط تیم حقوقی باشگاه منچسترسیتی، که در حال به چالش کشیدن اعتبار نسخه قبلی قوانین «معاملات مرتبط» بود، اعتراف کرد که خرید نیوکاسل «نگرانیها را تشدید کرد» و «باشگاهها را تشویق به اقدام» کرده است.
«هیچکس نباید سابقه حقوق بشری عربستان سعودی را توجیه کند»
قوانین مربوط به معامله با شرکتهای وابسته بهروزرسانی شدهاند و همچنان پابرجا هستند.
با این حال، دیوید هاپکینسون، مدیرعامل جدید نیوکاسل، به دنبال راههایی برای آزاد کردن «ظرفیت تجاری تحققنیافته» باشگاه است.
این موضوع برای دوست صمیمیاش تام پیستور، که سابقه همکاری با هاپکینسون را دارد، چندان شگفتانگیز نبود: «در زمان ریاست او، همیشه تلاش میکردیم روی این تمرکز کنیم که چطور میتوانیم به رشد ادامه دهیم؟ وضع موجود باعث درجا زدن میشود، پس هدف خلاقیت مستمر در روابط تجاری و شراکتها، نوآوری، امور دیجیتال و بلیتفروشی بود.»
«با تغییر شرایط، دیوید همیشه دیدی رو به جلو داشت و مشتاقانه به دنبال ایدههای جدید بود. اغلب از اصطلاحاتی مثل "نوآوری اما نه تا حد ویرانگری" استفاده میکردیم. به این معنا که اجازه بدهیم دیگران اولین بار کاری را امتحان کنند، بعد آن را بهدقت ارزیابی کنیم.»
هاپکینسون که قبلاً رئیس و مدیر اجرایی شرکت «مدیسون اسکوئر گاردن اسپورت» و مسئول مشارکتهای جهانی باشگاه رئال مادرید بوده، میخواهد نیوکاسل را «در میان باشگاههای نخبه جهان» قرار دهد.
این هدف بلندمدت یاسر رمیان، رئیس صندوق سرمایهگذاری دولتی عربستان سعودی، به عنوان مالک اصلی باشگاه و همچنین شریکش جیمی روبن است.
اما فلیکس جکنز، مسئول کمپینهای سازمان عفو بینالملل در بریتانیا، با اشاره به اینکه عربستان سعودی پارسال رقم بیسابقه ۳۴۵ مورد اعدام را ثبت کرده است، گفت: «دستاوردها و افتخارات، توجه را از اعدامها و سرکوبها منحرف میکنند.»
«مسئله فقط درباره فوتبال نبوده و نیست. هدف، استفاده از اعتبار جهانی لیگ برتر برای تطهیر یک کارنامه بیرحمانه حقوق بشری است.»
چی اونوراه، نماینده مجلس از حوزه نیوکاسل مرکزی، نخستین کسی بود که صادقانه گفت: «اگر انتخاب با من بود، عربستان سعودی را بهعنوان مالک باشگاه انتخاب نمیکردم.» هرچند که تاکید میکند: «آخرین کسانی هستند که حق انتخاب دارند.»
او میگوید: «وقتی همه چیز را بر پایه پول بنا میکنید (کاری که لیگ برتر کرده) آنهایی که بیشترین پول را دارند، باشگاههای بزرگی مثل نیوکاسل یونایتد را تصاحب میکنند. اما نباید انتظار داشت که هیچکس سابقه حقوق بشری عربستان سعودی را توجیه یا از آن دفاع کند.»
