در این مطلب به بررسی دقیق انواع لامپ اسپکتروفتومتر دوتریم و تنگستن می پردازیم :
لامپ های اسپکتروفتومتر، بسته به نوع کاربرد، معمولاً از دو نوع اصلی تشکیل شدهاند: لامپ دوتریوم (D₂) برای ناحیه فرابنفش (UV) و لامپ تنگستن (Tungsten) برای ناحیه مرئی (Visible). در بسیاری از دستگاهها، این دو لامپ بهصورت ترکیبی استفاده میشوند تا پوشش طیفی وسیعتری از 190 تا 1100 نانومتر فراهم کنند.
| ویژگی | لامپ دوتریوم (D₂ Lamp) | لامپ تنگستن (Tungsten Lamp) |
|---|---|---|
| محدوده طول موج | 190 تا 380 نانومتر (UV) | 320 تا 1100 نانومتر (Visible) |
| دمای کارکرد | بالا (حدود 2500 تا 3000°C) | حدود 3000 تا 3200°C |
| رنگ نور | سفید مایل به آبی | زرد مایل به سفید |
| طول عمر متوسط | 1000 تا 2000 ساعت | 2000 تا 5000 ساعت |
| کاربرد | جذب UV، آنالیز پروتئین، DNA و RNA | آنالیز رنگ، محلولهای مرئی، ترکیبات آلی |
| مزیت اصلی | پایداری در شدت نور در طول زمان | طیف پیوسته و قدرت تابش بالا |
اسپکتروفتومتر در ساده ترین حالت از چند بخش اصلی تشکیل شده است: منبع نور (لامپ)، مونوکروماتور یا منشور تفکیک کننده نور، سل نمونه و دتکتور (حسگر نوری).
لامپ در ابتدای مسیر قرار دارد و نور اولیه را تولید می کند. اما برای اینکه بتوانیم تمام طیف های مورد نیاز آزمایش را پوشش دهیم، از دو نوع منبع نوری استفاده می شود:
در بسیاری از اسپکتروفتومترهای مدرن، هر دو لامپ در یک واحد اپتیکی قرار دارند تا دستگاه بتواند از 190 تا 1100 نانومتر را به طور کامل پوشش دهد.
لامپ دوتریوم یکی از منابع نور پیوسته در محدوده فرابنفش است که در بیشتر اسپکتروفتومترهای بیوشیمی و شیمی تجزیه استفاده می شود. درون این لامپ گاز دوتریوم (D₂) در فشار پایین قرار دارد. با اعمال تخلیه الکتریکی بین الکترودهای تنگستن، مولکول های دوتریوم برانگیخته شده و طیف پیوسته ای از نور بین 160 تا 380 نانومتر را تابش می کنند. به نقل از پارسا لب Parsalab.com سیستم های HPLC و مانیتورهای آلودگی از لامپ های دوتریومی استفاده می کنند
ویژگی برجسته این لامپ، پایداری شدت نور در طول زمان و طیف یکنواخت بدون خطوط تیز است. این موضوع باعث می شود در تحلیل هایی مثل اندازه گیری غلظت DNA، RNA، پروتئین ها و ترکیبات آروماتیک که جذب فرابنفش بالایی دارند، نتایج بسیار دقیق تری حاصل شود.
“Deuterium lamps emit a stable, continuous UV spectrum ideal for high-precision absorbance measurements.”
— PerkinElmer Instrumentsترجمه:
«لامپ های دوتریوم طیف پیوسته و پایداری از نور فرابنفش منتشر می کنند که برای اندازه گیری جذب نوری با دقت بالا ایده آل است.»
| ویژگی | مقدار معمول |
|---|---|
| محدوده تابش | 160 تا 380 نانومتر |
| شدت خروجی نوری | 30 تا 50 µW/nm در 250 نانومتر |
| طول عمر متوسط | 1000 تا 2000 ساعت |
| جنس شیشه | کوارتز (به دلیل عبور فرابنفش) |
| زمان پیش گرمایش | حدود 20 دقیقه |
| نوع تخلیه | آرک بین الکترودهای تنگستن در گاز دوتریوم |
در ناحیه مرئی طیف (از حدود 320 تا 1100 نانومتر)، از لامپ تنگستن استفاده می شود. این لامپ شباهت زیادی به لامپ رشته ای خانگی دارد، با این تفاوت که در فشار گاز بی اثر (مثل آرگون) و دمای بسیار بالا (حدود 3200°C) کار می کند. رشته تنگستن در اثر عبور جریان الکتریکی، نور سفید گرم و پیوسته ای تولید می کند که به صورت دقیق از میان نمونه عبور داده می شود.
“Tungsten-halogen lamps provide an intense and stable light output across the visible and near-infrared spectrum.”
— Ocean Insightترجمه:
«لامپ های تنگستن هالوژن نوری قوی و پایدار در سراسر محدوده مرئی و نزدیک به فروسرخ فراهم می کنند.»
| ویژگی | مقدار معمول |
|---|---|
| محدوده تابش | 320 تا 1100 نانومتر |
| دمای رنگ نور | حدود 3000 تا 3200 کلوین |
| توان نوری | 50 تا 150 وات |
| طول عمر متوسط | 2000 تا 5000 ساعت |
| جنس شیشه | کوارتز یا شیشه بوروسیلیکات مقاوم |
| مزیت اصلی | طیف پیوسته، شدت بالا، نویز کم |
در طراحی و ساخت سیستم های اپتیکی، دقت نوری لامپ تنها به خودش محدود نمی شود. مواد جانبی مثل چسب های حرارتی، پوشش های محافظ و رزین های نگهدارنده نقش مهمی دارند.
به عنوان مثال، در بدنه و عایق برخی لامپ های دقیق، از پلیمرهایی با پایداری حرارتی بالا استفاده می شود که با پراکسیدهایی مانند ترت بوتیل پروکسی بنزوات پلیمریزه می شوند. این ماده به عنوان آغازگر واکنش های رادیکالی در پلیمرهای اپتیکی مقاوم در برابر حرارت و نور کاربرد دارد. در نتیجه، پوشش های اطراف لامپ نه تنها از تغییر رنگ جلوگیری می کنند بلکه پایداری نوری را در طول زمان حفظ می نمایند.
از سوی دیگر، در قسمت های بیرونی اسپکتروفتومتر، به ویژه در درپوش ها، لنزها و محافظ های نوری، از موادی استفاده می شود که مقاومت مکانیکی و ضدخش بالایی دارند. در اینجا میکروکریستالین وکس نقش کلیدی ایفا می کند.
این واکس کریستالی ریزدانه، علاوه بر خاصیت ضد اکسیداسیون، لایه ای نازک و شفاف روی سطوح فلزی و اپتیکی ایجاد می کند که مانع از نفوذ رطوبت و گردوغبار به بخش های حساس دستگاه می شود. همچنین در بسته بندی و نگهداری لامپ ها به عنوان پوشش محافظ از خراش یا لکه نوری استفاده می شود.
برای خرید لامپ اسپکتروفتومتر یا اطلاع از قیمت لامپ اسپکتروفتومتر دوتریم و تنگستن میتوانید با شرکت پارسا عرضه کننده انواع لامپ اسپکتروفتومتر دوتریم و تنگستن تماس حاصل نمایید ؛
تلفن دفتر فروش : ۴۴۲۹۷۲۹۲
پاسخگویی پیامکی و تلگرامی : ۰۹۱۹۶۷۸۷۷۱۸
لامپ اسپکتروفتومتر در واقع مانند قلب نوری آزمایشگاه عمل می کند. ترکیب دقیق دو منبع — دوتریوم برای فرابنفش و تنگستن برای مرئی — امکان تحلیل جامع از ساختار مولکولی، ترکیبات رنگی، و حتی نانومواد را فراهم می سازد.
