آیا نوشابه‌های رژیمی به اندازه‌ای که ادعا می‌شود سالم هستند؟

اگر نوشیدنی‌های شیرین معمولی خود را با نوشابه‌ی رژیمی جایگزین کرده‌اید و به این تصمیم خود افتخار می‌کنید، بهتر است دوباره فکر کنید.

به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ درست است که نوشابه‌ی رژیمی بدون قند است، اما آیا این به معنی سالم‌تر بودن آن از هر نظر است؟

یک مطالعه‌ی جدید نظر دیگری دارد. طبق یافته‌های این پژوهش، نوشابه‌های رژیمی ممکن است بیش از نوشابه‌های معمولی خطر ابتلا به دیابت نوع دو را افزایش دهند.

در ادامه ببینیم این تحقیق دقیقاً چه می‌گوید.

نوشابه‌ی رژیمی چیست؟

نوشابه‌ی رژیمی نوعی نوشیدنی گازدار است که از آب گازدار، طعم‌دهنده‌ها و شیرین‌کننده‌های مصنوعی یا طبیعی ساخته می‌شود.

این نوشابه‌ها معمولاً به‌عنوان گزینه‌ای کم‌کالری یا بدون قند در مقایسه با نوشابه‌های معمولی (که با قند واقعی شیرین می‌شوند) تبلیغ می‌شوند.

رایج‌ترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی مورد استفاده در نوشابه‌های رژیمی عبارت‌اند از:

آسپارتام (Aspartame)، سوکرالوز (Sucralose) و استویا (Stevia).

برخی از مواد معمول تشکیل‌دهنده‌ی نوشابه‌های رژیمی شامل موارد زیرند:

• آب گازدار

• شیرین‌کننده‌ها

• اسیدها

• رنگ‌ها

• طعم‌دهنده‌ها

• مواد نگهدارنده

• ویتامین‌ها و مواد معدنی (در برخی انواع)

• کافئین

آیا نوشابه‌ی رژیمی سالم است؟

سؤال همیشگی این است:

آیا نوشابه‌ی رژیمی واقعاً به اندازه‌ای که تبلیغ می‌شود سالم است؟ پاسخ ممکن است شما را شگفت‌زده کند.

بله، نوشابه‌ی رژیمی هیچ کالری، قند یا چربی‌ای ندارد — اما این به معنی بی‌ضرر بودنش نیست.

مطالعات متعددی نوشابه‌های رژیمی را با دیابت نوع دو و بیماری‌های قلبی مرتبط دانسته‌اند.

برخی تحقیقات حتی آن را با افزایش فشار خون و بیماری‌های کبدی نیز مرتبط کرده‌اند.

در یک مطالعه، مصرف نوشابه‌ی رژیمی با افزایش اندک خطر سکته‌ی مغزی نیز همراه بود.

البته باید توجه داشت که بیشتر این پژوهش‌ها از نوع مشاهده‌ای (Observational) بوده‌اند؛ یعنی نمی‌توان با اطمینان گفت نوشابه‌ی رژیمی مستقیماً باعث این بیماری‌ها می‌شود.

ممکن است افرادی که نوشابه‌ی رژیمی می‌نوشند، از پیش در معرض خطر دیابت یا فشار خون بالا بوده باشند.

بنابراین برای اثبات رابطه‌ی علت و معلولی، تحقیقات آزمایشی و دقیق‌تری لازم است.

برخی از دیگر عوارض احتمالی نوشابه‌ی رژیمی

• ایجاد تغییر در فلور میکروبی روده (gut microbiome)

• افزایش خطر پوکی استخوان (osteoporosis)

• پوسیدگی دندان‌ها

• احتمال افزایش خطر افسردگی

جزئیات پژوهش جدید

در مطالعه‌ای جدید که در استرالیا انجام شده، پژوهشگران دریافتند که مصرف حتی یک قوطی نوشابه‌ی رژیمی در روز می‌تواند خطر ابتلا به دیابت نوع دو را تا ۳۸ درصد افزایش دهد.

جالب اینجاست که خطر ناشی از نوشیدنی‌های شیرین‌شده‌ی مصنوعی بیشتر از نوشیدنی‌های شیرین‌شده با قند معمولی بود؛ به‌طوری که خطر در نوشابه‌های معمولی حدود ۲۳ درصد افزایش نشان داد.

این تحقیق توسط تیمی از دانشگاه موناش (Monash University) با همکاری دانشگاه RMIT و شورای سرطان ویکتوریا (Cancer Council Victoria) انجام شد.

در این مطالعه، بیش از ۳۶ هزار فرد بزرگسال استرالیایی به مدت تقریباً ۱۴ سال مورد پیگیری قرار گرفتند.

نتیجه‌ها نشان دادند که رابطه‌ی بین نوشیدنی‌های شیرین و دیابت، تا حد زیادی می‌تواند با چاقی توضیح داده شود.

اما حتی پس از تعدیل داده‌ها بر اساس وزن بدن، رابطه‌ی میان نوشابه‌های رژیمی و دیابت نوع دو همچنان قوی باقی ماند — که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی تأثیر مستقیم این نوشابه‌ها بر سوخت‌وساز بدن (متابولیسم) باشد.

جمع‌بندی

نوشابه‌ی رژیمی هیچ کالری، قند یا چربی‌ای ندارد — اما از سوی دیگر، هیچ ارزش تغذیه‌ای هم ندارد.

بارها مطالعات مختلف هشدار داده‌اند که نوشابه‌های رژیمی می‌توانند با بیماری‌هایی مانند دیابت و سکته‌ی مغزی در ارتباط باشند.

اگرچه این نتایج نگران‌کننده‌اند، اما برای رسیدن به نتیجه‌ی قطعی درباره‌ی مضرات نوشابه‌ی رژیمی، تحقیقات تجربی و بلندمدت بیشتری لازم است.