ماهِ کاملی که قرار است در شب ۵ نوامبر بر فراز زمین بدرخشد، بزرگترین و درخشانترینِ سه ابرماه کامل سال ۲۰۲۵ خواهد بود.
به گزارش انتخاب و به نقل از sciencealert؛ در این شب، زمین، ماه و خورشید در یک راستا قرار میگیرند تا نیمکرهی ماه که رو به زمین است، بهطور کامل روشن شود. در این وضعیت، ماه نسبت به هر زمان دیگر از سال در مدار خود به زمین نزدیکتر است و به همین دلیل در آسمان کمی بزرگتر و درخشانتر از معمول دیده میشود.
از آنجا که ماه کامل درست زمانی طلوع میکند که خورشید در افق فرو میرود، این پدیده فرصتی عالی برای تماشای ماه فراهم میکند، بهویژه اگر تلسکوپ یا تجهیزات عکاسی نجومی در اختیار داشته باشید.
اگر این نخستینبار است که نام «ابرماه» را میشنوید، باید بگوییم که در پیشِ رو پدیدهای شگفتانگیز است. ابرماه در واقع نتیجهی طبیعی مدار اندکی بیضیشکل ماه بهدور زمین است. از آنجا که این مدار کاملاً دایرهای نیست، گاهی ماه به زمین نزدیکتر و گاهی دورتر از میانگین فاصلهی خود یعنی حدود ۳۸۴٬۴۰۰ کیلومتر (۲۳۸٬۸۵۵ مایل) قرار میگیرد.
نزدیکترین نقطهی مدار ماه به زمین را حضیض مداری (Perigee) و دورترین نقطه را اوج مداری (Apogee) مینامند. میانگین فاصلهی ماه از زمین در حضیض حدود ۳۶۳٬۳۹۶ کیلومتر و در اوج حدود ۴۰۵٬۵۰۴ کیلومتر است.
هر سال حدود ۱۳ بار ماه به حضیض میرسد، اما هر حضیضی «ابرماه» محسوب نمیشود. در واقع، اگرچه هیچ تعریف دقیق و رسمی نجومی برای «ابرماه» وجود ندارد، این اصطلاح معمولاً برای زمانی بهکار میرود که ماه در وضعیت کامل یا هلال نو، در نزدیکترین فاصلهی خود از زمین قرار گرفته باشد.
فاصلهی حضیض همیشه کمی نوسان دارد، اما ابرماه نوامبر ۲۰۲۵ واقعاً پدیدهای دیدنی خواهد بود؛ زیرا در این زمان، ماه تنها ۳۵۶٬۹۸۰ کیلومتر از زمین فاصله خواهد داشت. ما از فوریهی ۲۰۱۹ تاکنون شاهد ابرماه کاملی با این میزان نزدیکی نبودهایم؛ در آن زمان فاصلهی حضیض تنها ۳۵۶٬۸۴۶ کیلومتر بود.
از آنجا که ماه کامل نوامبر در سنتهای قدیمی بهعنوان ماه سگآبی (Beaver Moon) شناخته میشود، این ابرماه نیز رسماً «ابرماه سگآبی» نام گرفته است.
اگر تماشای آن را از دست دادید، نگران نباشید؛ ماه دسامبر نیز یک ابرماه کامل خواهد بود که با عنوان ابرماه سرد (Cold Supermoon) شناخته میشود، هرچند در آن زمان حضیض ماه کمی دورتر خواهد بود — حدود ۳۵۷٬۲۱۹ کیلومتر.
در هر صورت، هر فرصتی برای تماشای ماه، فرصتی ارزشمند است. پس از خانه بیرون بروید، به آسمان نگاه کنید و از زیباییهای زندگی بر روی این «سفینهی کروی غولپیکر» که در کهکشان راه شیری در حرکت است، لذت ببرید.
