یک جلسه نیمساعته از تمرین متوسط کافی است تا بهطور فوری روحیه را بهبود دهد، و حالا دانشمندان دلیل آن را کشف کردهاند.
به گزارش انتخاب و به نقل از sciencealert؛ در موشها – و احتمالاً در انسانها – این بهبود ناشی از ترشح هورمونی به نام آدیپونکتین است که به مغز سفر میکند و فعالیت در بخشی از مغز را تحریک میکند که با تنظیم احساسات مرتبط است. نتیجه این است که روحیه بهبود مییابد و ممکن است این اثر برای چند ساعت باقی بماند، هرچند طول دقیق آن هنوز در انسانها اندازهگیری نشده است.
این یافتهها پیامدهای شگفتانگیزی دارند. برای افرادی که قادر به ورزش هستند، حتی یک جلسه تمرین میتواند به طور فوری علائم اضطراب یا افسردگی را کاهش دهد.
همین مکانیزم میتواند الهامبخش تولید داروهای جدید ضدافسردگی با اثر سریع باشد که بسیار سریعتر از درمانهای سنتی مانند SSRIها عمل کنند.
«درمانهای ضدافسردگی سریعاثر که اثر طولانیمدت داشته باشند و عوارض جانبی کمی ایجاد کنند، هنوز نادر هستند»، سوناتا سوک-یو یاو، نوروبیولوژیست از دانشگاه پلیتکنیک هنگکنگ به Psypost گفت.
«این مطالعه شواهد بالینی برای اثربخشی یک جلسه تمرین در کاهش علائم افسردگی ارائه میدهد.»
تمرین مداوم بهطور گستردهای بهعنوان روشی برای درمان و پیشگیری از افسردگی خفیف تا متوسط شناخته شده است. با این حال، تأثیر یک دوره تمرین متوسط – مثلاً یک دویدن کوتاه – به خوبی شناخته نشده بود.
شواهد اولیه نشان میدهد که انفجارهای کوتاه تمرینی اثر مثبت بر افراد مبتلا به افسردگی دارند؛ یاو و همکارانش میخواستند این اثر را کمی کمّی کرده و دلیل آن را مشخص کنند.
آنها ۴۰ بزرگسال بین ۱۸ تا ۴۰ سال و چند ده موش در گروههای آزمایشی مختلف را به ورزش تشویق کردند.
تمرین انسانها
در انسانها، هر شرکتکننده ابتدا یک پرسشنامه وضعیت روحیه (Profile of Mood States) پر کرد. سپس ۳۰ دقیقه روی تردمیل دویدند و همزمان ضربان قلبشان ثبت شد. بعد از تمرین، دوباره همان پرسشنامه پر شد.
نتایج: همه شرکتکنندگان، چه دارای علائم اضطراب و افسردگی و چه بدون آن، روحیه بهتری گزارش کردند. شرکتکنندگان با علائم، کاهش خشم، سردرگمی، خستگی، افسردگی و اضطراب را تجربه کردند و در عین حال عزت نفس و انرژی در همه افزایش یافت.
بررسی دلیل آن در موشها
برای فهم مکانیزم، محققان به موشها پرداختند. برخی از حیوانات برای ایجاد علائم مشابه افسردگی، چند هفته تحت پروتکل «استرس مزمن غیرقابل پیشبینی» قرار گرفتند. این یعنی موشها در معرض استرسهای طولانی و متنوعی قرار گرفتند، مانند بستر خیس، محدودیت حرکت، قفس کج یا قرار دادن پا روی پد الکتریکی برای پنج دقیقه.
نتیجه این بود که رفتارهایی مانند خودآرایی، کنجکاوی و حرکت کاهش یافت و هنگام آزمایشهای فیزیکی بیحرکتی افزایش یافت – مشابه علائم افسردگی در انسانها. برخی موشها تحت این پروتکل قرار نگرفتند تا گروه کنترل باشند.
سپس موشها یک دوره تمرین متوسط روی تردمیل انجام دادند و رفتار آنها بررسی شد. نتیجه: موشهای استرسدیده و غیر استرسدیده هر دو رفتارهای مرتبط با روحیه بهتر نشان دادند، مانند خودآرایی و افزایش تحرک و زمان طولانیتر تلاش برای شنا در آب.
این اثرات تا دو ساعت بعد از تمرین مشاهده شد و حداقل ۲۴ ساعت ادامه داشت؛ پس از ۴۸ ساعت اثرات کاهش یافت.
مکانیزم هورمونی
برای فهم دلیل، موشهای تازه تمریندیده مورد مطالعه قرار گرفتند. سطوح بالاتری از هورمون آدیپونکتین در خون و کورتکس پیشپیشانی میانی موشها پس از تمرین یافت شد، بخشی از مغز که شامل قشر قدامی سینگولات است و برای تنظیم احساسات حیاتی است.
تصویربرداری مغز نشان داد آدیپونکتین گیرندهای در برخی نورونها به نام AdipoR1 را فعال میکند. حذف این گیرنده در نورونها باعث از بین رفتن رفتارهای مرتبط با روحیه بهتر شد.
بررسی بیشتر نشان داد که AdipoR1 پروتئینی به نام APPL1 را فعال میکند که وارد هسته نورون شده و آبشاری از تغییرات مولکولی را ایجاد میکند که به تقویت یا ساخت سیناپسها کمک میکند.
این نورونها همچنین شاخههای دندریتی جدید تشکیل دادند – اثری که وقتی APPL1 مسدود شد، ناپدید شد – و نشان داد که آنها نیز در اثر تقویت روحیه ورزش نقش دارند. یک اثر مشابه توسط کتامین ایجاد میشود که میتواند سرنخی از نحوه اثر آن باشد.
نکته کلیدی، به نظر میرسد فعال شدن AdipoR1 باشد – مانند کلیدی که حس شادی پس از ورزش را روشن میکند.
این یافتهها هدف قوی برای مداخله درمانی ارائه میدهند؛ محققان همچنین در حال بررسی استفاده از آگونیست مصنوعی گیرنده آدیپونکتین به نام AdipoRon برای درمان افسردگی هستند، هرچند هنوز روی انسان آزمایش نشده است.
با این حال، مطالعه مکانیزم واضحی برای افزایش روحیه پس از ورزش ارائه میدهد و نشان میدهد ورزش میتواند یک روش درمانی معتبر برای افرادی باشد که یافتن داروی مناسب برایشان دشوار است.
«هدف نهایی ما توسعه دستورالعملهای مبتنی بر جمعیت با تجویز بهینه یک دوره تمرین برای بهبود روحیه است، به عنوان یک استراتژی مؤثر برای پیشگیری از افسردگی»، یاو گفت.
